< Luka 8 >

1 Baada ya hayo, Yesu alipitia katika miji na vijiji akitangaza Habari Njema za Ufalme wa Mungu. Wale kumi na wawili waliandamana naye.
Tua zawkciang in, Jesus sia Pathian kumpingam lungdamna thupha son tu in khuapi le khua no sang ah nungzui sawmleni te taw pai hi,
2 Pia wanawake kadhaa ambao Yesu alikuwa amewatoa pepo wabaya na kuwaponya magonjwa, waliandamana naye. Hao ndio akina Maria (aitwaye Magdalene), ambaye alitolewa pepo wabaya saba;
Taciang natna a tatuam le doai ngilo vei na pan a damsak numei te, tua numei te sung ah, a sung pan doai sali a hawlkhiatsak Mary magdalene,
3 Yoana, mke wa Kuza, mfanyakazi mkuu wa Herode; Susana na wengine kadhaa. Hao wanawake walikuwa wakiwatumikia kwa mali yao wenyewe.
Herod i neisa keam Chuza i zi Joanna, Susanna le a dang tampi te in amate neisa te taw Jesus paai uh hi.
4 Kundi kubwa la watu lilikuwa linakusanyika, na watu walikuwa wanamjia Yesu kutoka kila mji. Naye akawaambia mfano huu:
Khua tatuam pan in mi tampi te Jesus kung ah hong ki kaikhop ciang in, thu sontena son a:
5 “Mpanzi alikwenda kupanda mbegu zake. Alipokuwa akipanda zile mbegu, nyingine zilianguka njiani, na wapita njia wakazikanyaga, na ndege wakazila.
Thaici poai khat thaici poai tu in pai hi: a poai ciang in, pawlkhat te lamlai ah tak hi; tate sia ki sikcil lel a, van a leang vacim te in ne siat hi.
6 Nyingine zilianguka penye mawe, na baada ya kuota zikanyauka kwa kukosa maji.
Pawlkhat te sia suang tung ah tak a; a po zawkpociang ngawtak pai hi, banghangziam cile lei hing ngawl hang a hihi.
7 Nyingine zilianguka kati ya miti ya miiba. Ile miti ya miiba ilipoota ikazisonga.
Thaici pawlkhat te sia lingphung sung ah tak hi; ling te taw khangkhawm a, ling te in deapcip hi.
8 Nyingine zilianguka katika udongo mzuri, zikaota na kuzaa asilimia mia.” Baada ya kusema hayo, akapaaza sauti, akasema, “Mwenye masikio na asikie!”
A dang te sia leipha na mun ah tak a, po in a se zakhat in khang hi. Taciang hi thu te a son zawkciang in, Zak natu bil nei theampo in za ta uh hen, ci au hi.
9 Wanafunzi wake wakamwuliza Yesu maana ya mfano huo.
Taciang a nungzui te in, hi sontena a khiakna bang ziam? ci in dong hi.
10 Naye akajibu, “Ninyi mmejaliwa kujua siri za Ufalme wa Mungu, lakini hao wengine sivyo; ila hao huambiwa kwa mifano, ili wakitazama wasiweze kuona, na wakisikia wasifahamu.
Jesus in, Pathian kumpingam thuku te heak thei na note tung ah hong ki pia zo hi: ahihang ngualdang te tung ah sontena te bek taw ki son tu hi; en napi mu ngawl tu uh hi, ngai na pi tel tuan ngawl tu uh hi.
11 “Basi, maana ya mfano huu ni hii: mbegu ni neno la Mungu.
Hi sontena sia hibang a hihi: thaici sia Pathian kammal a hihi.
12 Zile zilizoanguka njiani zinaonyesha watu wale wanaosikia lile neno, halafu Ibilisi akaja na kuliondoa mioyoni mwao wasije wakaamini na hivyo wakaokoka.
Lampi ah a tak thaici sia Pathian kammal za napi, um in ngupna a nga thei ngawl natu in, doaimangpa hongpai a amate thinsung pan in Pathian kammal te laksak siat hi.
13 Zile zilizoanguka penye mawe zinaonyesha watu wale ambao wanaposikia juu ya lile neno hulipokea kwa furaha. Hata hivyo, kama zile mbegu, watu hao hawana mizizi maana husadiki kwa kitambo tu, na wanapojaribiwa hukata tamaa.
Suang tung ah a tak thaici te sia, Pathian kammal za a, lungdam in sang napi, zung a nei ngawl hang in tawmvei sung um a, ze-etna hun ciang pukkik pai hi.
14 Zile zilizoanguka kwenye miti ya miiba ni watu wale wanaosikia lile neno, lakini muda si muda, wanapokwenda zao, husongwa na wasiwasi, mali na anasa za maisha, na hawazai matunda yakakomaa.
Lingphung sung a tak thaici te sia, Pathian kammal za napi, leitung thinngimna, hauna le lungkimna te in deap cip a, nga pha nga zo ngawl hi.
15 Na zile zilizoanguka kwenye udongo mzuri ndio watu wale wanaolisikia lile neno, wakalizingatia kwa moyo mwema na wa utii. Hao huvumilia mpaka wakazaa matunda.
Ahihang leipha na a tak thaici te sia, Pathian kammal a zak uh ciang in, thinsung pha le thuman taw Pathian kammal za a, keamcing ahikom thuakna taw nga pha a nga te a hihi.
16 “Watu hawawashi taa na kuifunika kwa chombo au kuiweka mvunguni. Lakini huiweka juu ya kinara ili watu wanapoingia ndani wapate kuona mwanga.
Kuama in khuaimei a det uh ciang in khum taw sin ngei ngawl a, lupna nuai ah zong koi ngei ngawl hi; ahihang innsung a tum te in a vaangtang a mu thei natu in meidet na munsang ah koi hi.
17 “Chochote kilichofichwa kitafichuliwa na siri yoyote itagunduliwa na kujulikana hadharani.
Banghangziam cile a kilang ngawl tu in sealcip thei om ngawl a; heak ngawl tu le ki thethang ngawl tu in phual thei na zong om ngawl hi.
18 “Kwa hiyo, jihadharini jinsi mnavyosikia; maana aliye na kitu ataongezewa, lakini yule asiye na kitu, hata kile anachodhani kuwa anacho, kitachukuliwa.”
Tua ahikom na thu zak uh te kidawm vun, banghangziam cile a kuamapo a nei te ki pia tu a; a nei ngawl khatpo zong a nei bang in a ngaisut te ki laksak vet lai tu hi, ci hi.
19 Hapo mama na ndugu zake Yesu wakamjia, lakini hawakuweza kumkaribia kwa sababu ya umati wa watu.
Jesus a nu le a suapui te hongpai uh ahihang, mi tamlei ahikom a kung ah pai thei ngawl hi.
20 Yesu akapewa habari kwamba mama na ndugu zake walikuwa nje, wanataka kumwona.
Mi khat in Jesus kung ah, na nu le na suapui te nangma taw ki mu nuam in a puasang ah ding hi, ci in son hi.
21 Lakini Yesu akawaambia watu wote, “Mama yangu na ndugu zangu ni wale wanaolisikia neno la Mungu na kulishika.”
Taciang Jesus in amate tung ah, Pathian thu ngai in, a seam te sia ka nu le ka suapui te a hi uh hi, ci in zo kik hi.
22 Siku moja, Yesu alipanda mashua pamoja na wanafunzi wake, akawaambia, “Tuvuke ziwa twende mpaka ng'ambo.” Basi, wakaanza safari.
Nikhat Jesus a nungzui te taw ngunkuang sung ah to uh a: amate tung ah, Tuili ngalkhat ah pai tawng, ci hi. Taciang ngunkuang taw pai tek uh hi.
23 Walipokuwa wanasafiri kwa mashua, Yesu alishikwa na usingizi, akalala. Dhoruba kali ikaanza kuvuma, maji yakaanza kuingia ndani ya mashua, wakawa katika hatari.
Ahihang ngunkuang taw a pai uh laitak in Jesus mu hi: tuili tung ah huipi suangval hong va hi; taciang ngunkuang sung ah tuidim in, a lauhuai mama dinmun hong theng hi.
24 Wale wanafunzi wakamwendea Yesu, wakamwamsha wakisema, “Bwana, Bwana! Tunaangamia!” Yesu akaamka, akaikemea dhoruba na mawimbi, navyo vikatulia, kukawa shwari.
Nungzui te Jesus kung pai in phong a, Topa, Topa, bo cip khu hi, ci uh hi. Jesus hong tho a, huipi le tuihual te tei hi: taciang amate thim uh a, dai dide hi.
25 Kisha akawaambia, “Iko wapi imani yenu?” Lakini wao walishangaa na kuogopa huku wakiambiana, “Huyu ni nani basi, hata anaamuru dhoruba na mawimbi, navyo vinamtii?”
Jesus in amate tung ah, Na upna uh kongsung ziam? ci hi. Taciang amate lau le lamdangsa in, hisia pa sia bangbang mihing ziam! banghangziam cile ama in huipi le tui te thupia a, a thu ni uh hi, ci in khat le khat kikum uh hi.
26 Wakaendelea na safari, wakafika pwani ya nchi ya Wagerase inayokabiliana na Galilaya, ng'ambo ya ziwa.
Taciang amate sia Galilee ngalkhat, Gadarenes ngam ah hong theng uh hi.
27 Alipokuwa anashuka pwani, mtu mmoja aliyekuwa amepagawa na pepo alimjia kutoka mjini. Kwa muda mrefu mtu huyo, hakuwa anavaa nguo, wala hakuwa anaishi nyumbani bali makaburini.
Jesus tuihui ah hong kato ciang in, doai a vei zawk a ngei mama zo khat taw ki si uh hi, ama sia puansil ngawl in, inn zong om ngei ngawl a, than sung bebek ah om hi.
28 Alipomwona Yesu, alipiga kelele na kujitupa chini mbele yake, na kusema kwa sauti kubwa “We, Yesu Mwana wa Mungu Aliye Juu una shauri gani nami? Ninakusihi usinitese!”
Jesus a mu ciang in, au a, a mai ah bok in, taciang aw ngingtak taw, Jesus, nang a sangbel Pathian Tapa, nang taw bang kisaina nei hi ziam? hong vawtsia heak in, hesuak kong ngen hi, ci hi.
29 Alisema hivyo kwa kuwa Yesu alikwishamwambia huyo pepo mchafu amtoke mtu huyo. Pepo huyo mchafu alikuwa anamvamia mtu huyo mara nyingi, na ingawa watu walimweka ndani na kumfunga kwa minyororo na pingu, lakini kila mara alivivunja vifungo hivyo, akakimbizwa na pepo huyo mchafu hadi jangwani.
Banghangziam cile Jesus in tha-nin sia mihing sung pan pusuak tu in thu pia zo hi. Tamvei mama doai ngilo in ama man hi: taciang ama sia saikhau le thikkhau taw hen uh ahihang; a hen nate bottan in, doai ngilo in duisung ah paisak hi.
30 Basi, Yesu akamwuliza, “Jina lako nani?” Yeye akajibu, “Jina langu ni Jeshi” —kwa sababu pepo wengi walikuwa wamempagaa.
Jesus in, Na min kua ziam? ci in dong hi, ama in ka min sia Legion, hi ci hi: banghangziam cile doai ngilo tam mama a sung ah tum hi.
31 Hao pepo wakamsihi asiwaamuru wamtoke na kwenda kwenye shimo lisilo na mwisho. (Abyssos g12)
Doai ngilo te in Jesus kung ah, dum thukpi sung ah a hawlkhiat ngawl natu in ngen hi. (Abyssos g12)
32 Kulikuwa na kundi kubwa la nguruwe wakilisha mlimani. Basi, hao pepo wakamsihi awaruhusu wawaingie. Naye Yesu akawapa ruhusa.
Mualtung ah vokhon tam mama anne in om hi: taciang doai ngilo te in Jesus tung ah vokhon sung ah tumsak natu in ngen uh a, Jesus in tumsak hi.
33 Kwa hiyo pepo hao wakamtoka yule mtu, wakawaingia wale nguruwe, nao wakaporomoka kwenye ule mteremko mkali, wakatumbukia ziwani, wakazama majini.
Tua pa sung pan in doai ngilo te pusuak a, vokhon sung ah tum hi: vokhon te sia liang pan ki nuntaw suk in tuili sung ah tuita in thi siat hi.
34 Wale wachungaji walipoona yote yaliyotokea walikimbia, wakaenda kuwapa watu habari, mjini na mashambani.
Vokcing te in thupiang teng a mu uh ciang, tai uh a, tua thu khuasung le khuano tatuam te ah son hi.
35 Watu wakaja kuona yaliyotokea. Wakamwendea Yesu, wakamwona yule mtu aliyetokwa na pepo ameketi karibu na Yesu, amevaa nguo, ana akili zake, wakaogopa.
Tua thupiang en tu in mi tampi pusuak uh a; Jesus kung ah hongpai uh hi, taciang a sung pan doai ngilo a pusuak pa nik le puan sil in, thinsung man in Jesus peang kung ah a to a mu uh ciang in, lau tek mama uh hi.
36 Wale watu walioshuhudia tukio hilo waliwaeleza hao jinsi yule mtu alivyoponywa.
Tua pa a mu uh ciang in doai ngilo vei in a thin-am pa a damkik na thu ngualdang te son uh hi.
37 Wakazi wa nchi ya Gerase walishikwa na hofu kubwa. Kwa hiyo wakamwomba Yesu aondoke, aende zake. Hivyo Yesu alipanda tena mashua, akaondoka.
Tasiaciang Gadarenes ngam le a kiimkot a om mihonpi theampo in amate kung pan pusuak tu in ngen uh hi; banghangziam cile amate lau mama uh hi: taciang Jesus sia ngunkuang sung ah to a, cia kik hi.
38 Yule mtu aliyetokwa na wale pepo akamsihi aende pamoja naye. Lakini Yesu hakumruhusu, bali akamwambia,
A sung pan doai ngilo tampi a pusuak pa in Jesus zui tu in ngen hi: ahihang Jesus in ama paisak a,
39 “Rudi nyumbani ukaeleze yote Mungu aliyokutendea.” Basi, yule mtu akaenda akitangaza kila mahali katika mji ule mambo yote Yesu aliyomtendea.
Na inn ah cia tan a, Pathian in nangma atu in na lianpi hong vawtsak te son in, ci hi. Tua pa zong pai a, Jesus in ama atu a vawtsak na lianpi te khuasung theampo ah tangko hi.
40 Yesu aliporudi upande mwingine wa ziwa, kundi la watu lilimkaribisha, kwa maana wote walikuwa wanamngojea.
Jesus a heakkik ciang in, mite in lungdamtak in sang uh hi: banghangziam cile a vekpi in ama ngak tek uh hi.
41 Hapo akaja mtu mmoja aitwaye Yairo, ofisa wa sunagogi. Alijitupa miguuni pa Yesu, akamwomba aende nyumbani kwake,
Taciang, en vun Jairus a kici, synagogue lampui khat hongpai hi: taciang a inn ah pai tu in a peang ah bok in thum hi.
42 kwa kuwa binti yake wa pekee, mwana wa pekee mwenye umri wa miaka kumi na miwili, alikuwa mahututi. Yesu alipokuwa akienda, watu wakawa wanamsonga kila upande.
Banghangziam cile a tanu neisun sia kum sawm le kum ni kiim hi a, thi dektak in zau hi. Ahihang Jesus a pai ciang in ngual in phul kheukho hi.
43 Kulikuwa na mwanamke mmoja kati ya lile kundi la watu, ambaye alikuwa na ugonjwa wa kutokwa damu kwa muda wa miaka kumi na miwili, ingawa alikuwa amekwisha tumia mali yake yote kwa waganga, hakuna aliyefaulu kumponya.
Tuate sung ah numei khat kum sawm le kum ni sung thisuak in a nei theampo syavuan te tung ah zangsiat napi, kuama in damsak thei ngawl hi.
44 Huyo mwanamke alimfuata Yesu nyuma, akagusa pindo la vazi lake. Papo hapo akaponywa ugonjwa wake wa kutokwa damu.
Jesus nung pan pai in, a puan mong dawn a tham pociang, a thisuak tawlnga hi.
45 Yesu akasema, “Ni nani aliyenigusa?” Wote wakasema kwamba hapakuwa na mtu aliyemgusa. Naye Petro akasema, “Mwalimu, umati wa watu umekuzunguka na kukusonga!”
Taciang Jesus in, Kua na hong tham nu ziam? ci hi. Mi theampo in nial uh a, Peter le a kung ah a om te in, Topa awng, mihonpi in hong phul kheukho in hong neng cip hi, banghang in, kua in hong tham nu ziam ci ni ziam? ci uh hi.
46 Lakini Yesu akasema, “Kuna mtu aliyenigusa, maana nimehisi nguvu imenitoka.”
Jesus in, Khat in hong tham hi: banghangziam cile ka sung pan in vangletna a pusuak hunlam he khi hi, ci hi.
47 Yule mwanamke alipoona kwamba hawezi kujificha, akajitokeza akitetemeka kwa hofu, akajitupa mbele ya Yesu. Hapo akaeleza mbele ya wote kisa cha kumgusa Yesu na jinsi alivyoponyeshwa mara moja.
Numeinu in ki im thei ngawl tu hi, ci a tel ciang, huang vadil kawm in hongpai a, Jesus mai ah bok hi, mi theampo mai ah, banghang in Jesus tham ci le, thakhatthu in a dam na thu pualak hi.
48 Yesu akamwambia, “Binti, imani yako imekuponya. Nenda kwa amani.”
Jesus in, Ka tanu awng, patau heak in: na upna in hong damsak zo hi; thinnuamtak in cia in, ci hi.
49 Alipokuwa bado akiongea, Yairo akaletewa habari kutoka nyumbani: “Binti yako ameshakufa, ya nini kumsumbua Mwalimu zaidi?”
Taciang Jesus a pau laitak in, synagogue lampui pa inn pan khat hongpai a, na tanu thi zo hi; Syapa nawngkaisak nawn heak in, ci hi.
50 Yesu aliposikia hayo akamwambia Yairo, “Usiogope; amini tu, naye atapona.”
Ahihang Jesus in, tua thu za a, Lau heak in: um bek um in, taciang ama dam tu hi, ci in zo kik hi.
51 Alipofika nyumbani hakumruhusu mtu kuingia ndani pamoja naye, isipokuwa Petro, Yohane, Yakobo na wazazi wa huyo msichana.
Jesus tua inn a thet ciang in, Peter, James, John le patangno i nu le pa simngawl kuama innsung ah tumsak ngawl hi.
52 Watu wote walikuwa wakilia na kuomboleza kwa ajili yake. Lakini Yesu akawaambia, “Msilie, kwa maana mtoto hajafa, amelala tu!”
Mi theampo kap uh a, tua nu sia nasia tak in ka tek uh hi: ahihang Jesus in, Kap heak vun; ama thi ngawl hi, a mu hi, ci hi.
53 Nao wakamcheka kwa sababu walijua kwamba alikuwa amekufa.
Numei no sia thi hi, ci he tek zo a hi uh man in Jesus selno in nuisan uh hi.
54 Lakini Yesu akamshika mkono akasema, “Mtoto amka!”
Jesus in a vekpi in pusuaksak siat hi, taciang numeino khut pan len in sam a, Tanu no, tho in, ci hi.
55 Roho yake ikamrudia, akaamka mara. Yesu akaamuru wampe chakula.
Tasiaciang a thaa hong heakkik a, thakhatthu in thokik hi: taciang Jesus in, an pia tu in thupia hi.
56 Wazazi wake walishangaa, lakini Yesu akawaamuru wasimwambie mtu yeyote hayo yaliyotendeka.
Taciang a nu le a pa te in lamdangsa mama hi: ahihang Jesus in a sep thu kuama tung son ngawl tu in vaitha hi.

< Luka 8 >