Luka 20
1 Siku moja, Yesu alipokuwa akiwafundisha watu Hekaluni na kuwahubiria juu ya Habari Njema, makuhani wakuu na walimu wa Sheria pamoja na wazee walifika,
Dayenli, ke jesu den tundi bi niba ku jaanddiegu cancanli ki muandi ba li laabamanli, ke ku jaanddiegu liiga yaaba cua yeni bi yikodanba yeni u dogu yudanba,
2 wakasema, “Tuambie! Unafanya mambo haya kwa mamlaka gani?”
ke bi buali Jesu ya buali ne: ... Maadi ti, a kubi ŋmaa yiko ki tuuni, lan yaa ka, ŋma n teni li yiko?
3 Yesu akawaambia, “Na mimi nitawaulizeni swali:
Jesu maadi: ... N mɔ pia i buali ke bi buali yi, ŋmiani man nni:
4 mamlaka ya Yohane ya kubatiza yalitoka kwa Mungu au kwa watu?”
Jan den kubi ŋmaa yiko i, ki wuu bi niba U Tienu ñima? Li den tie U Tienu yiko bii bi niba yiko i?
5 Lakini wao wakajadiliana hivi: “Tukisema yalitoka mbinguni, yeye atatuuliza: Mbona hamkumsadiki?
Ke bi ji buni bulni bi siiga: Ti ya maadi: “Ke U Tienu yiko” o ba buali ti: “Be cedi ke i den ki dugi o po”?
6 Na tukisema yalitoka kwa binadamu, watu wote hapa watatupiga mawe, maana wote wanaamini kwamba Yohane alikuwa nabii.”
Ama ti ya ŋmiani: “Ke bi niba”, ku niwulgu ne ba luudi ti a tana ki kpa ti, kelima bi niba ne kuli dugi ke Jan bo tie U Tienu tondo i.
7 Basi, wakamwambia, “Hatujui mamlaka hayo yalitoka wapi.”
Ke bi maadi ke bi ki bani Jan n bo kubi yua yiko ki tuuni.
8 Yesu akawaambia, “Hata mimi sitawaambia ninafanya mambo haya kwa mamlaka gani.”
... Jesu ŋmiani ba, ke o mɔ ki bani wan kubi yua ya yiko ki tuuni.
9 Yesu akaendelea kuwaambia watu mfano huu: “Mtu mmoja alilima shamba la mizabibu, akalikodisha kwa wakulima; kisha akasafiri hadi nchi ya mbali, akakaa huko kwa muda mrefu.
Ke o pua bi niba ya makpanjama ne: ... Ja bá den ŋuu ku damɔngu diidi, ki ggni bi niba ki gedi naani n fagi ki ba waagi.
10 Wakati wa mavuno, mtu huyo alimtuma mtumishi wake kwa wale wakulima, akachukue sehemu ya matunda ya shamba la mizabibu. Lakini wale wakulima wakampiga mtumishi huyo wakamrudisha mikono mitupu.
Mi cuama yogu ke o sɔni o tuonsɔnlo, ke wan gedi ki gaa bu kpaabu ligi, ke kpaguula pua ki beli o, baa teni o lbá.
11 Yule bwana akamtuma tena mtumishi mwingine; lakini wao wakampiga huyo vilevile na kumtendea vibaya, wakamrudisha mikono mitupu.
Ke o bondaano gɔ sɔni tuonsɔntɔlo. Ke bi gɔ pua o, ki beli o, baa teni o lbá.
12 Akamtuma tena wa tatu; huyu naye, baada ya kumwumiza, wakamfukuza.
Canbáa gɔ sɔni tuonsɔntɔlo bonbta po. Ke bi pua ki duoli o mɔ ki beli o.
13 Yule mwenye shamba akafikiri: Nitafanya nini? Nitamtuma mwanangu mpenzi; labda watamjali yeye.
Ke o kpadaano maadi: N tieni ledi? N ba sɔni n biga yaaga ke n ŋanbi ki bua ga. Bi ba fidi ki cɔlni wani.
14 Wale wakulima walipomwona tu, wakasemezana: Huyu ndiye mrithi. Basi, tumwue ili urithi wake uwe wetu.
A tuonsɔnla n lá ga ya yogu, ke bi juogi bi ŋmiali nni, ki maadi: “Yua n ti ba di li faali n yeni. Tin kpa o man, ki diedi li faali.”
15 Basi, wakamtoa nje ya lile shamba la mizabibu, wakamwua.” Yesu akauliza, “Yule mwenye shamba atawafanya nini hao wakulima?
Ke bi cuo o ki fili o, ki ñani o bu kpaabu nni, ki kpa o. O kpadaano ba tieni a tuonsɔnla yeni ledi?
16 Atakuja kuwaangamiza wakulima hao, na atawapa wakulima wengine hilo shamba la mizabibu.” Watu waliposikia maneno hayo, walisema: “Hasha! Yasitukie hata kidogo!”
O ba gedi ki biani a tuonsɔnla yeni, ki taa bu kpaabu ki guuni nitɔba. Li maama po ke bi maadi: “U Tieni n wuoni mani”.
17 Lakini Yesu akawatazama, akawaambia, “Maandiko haya Matakatifu yana maana gani basi? Jiwe walilokataa waashi, sasa limekuwa jiwe kuu la msingi!
Ke Jesu nɔnli ba suoo ki maadi: “I gbia U Tienu lanbona yia diani li tili nni ne ledi? Ya tanli ke a tanmaala bo yie ki luni yeni, laa tanli n ti guani ki tua ku diegu fiagli tanjali.
18 Mtu yeyote akianguka juu ya jiwe hilo, atavunjika vipandevipande; na likimwangukia mtu yeyote, litamsaga kabisa.”
Yua n li baa li tanli po, o ba kɔni kɔni. Li tanli ya baa yua ya po mɔ, li nandi o i yomi yomi.
19 Walimu wa Sheria na makuhani wakuu walifahamu kwamba mfano huo ulikuwa unawahusu, na hivyo walitaka kumkamata palepale, ila tu waliogopa watu.
Ke U Tienu maama tundkaaba yeni bi salyidkacianba bandi ke li makpanjama nua bani, ke bi ji lingi ke ban cuo Jesu li yogu mɔno, ki jie bi niba.
20 Basi, wakawa wanatafuta wakati wa kufaa. Wakawahonga watu fulani wajisingizie kuwa wema, wakawatuma wamnase Yesu kwa maswali, na hivyo waweze kumtia nguvuni na kumpeleka kwa wakuu wa serikali.
Li po ke bi kpaagi Jesu, ki sɔni bi niba ke bi yini bi bá nimɔnba. Bi bo ba lá i jalgi Jesu maama nni. Yeni, bi bo ba fidi ki cuo o, ki kubni o Romi bado yiko yiko yeni o yudandi nni.
21 Hao wapelelezi wakamwambia, “Mwalimu, tunajua kwamba unasema na kufundisha mambo ya kweli; tunajua kwamba wewe huna ubaguzi; wewe wafundisha ukweli juu ya njia ya Mungu.
Lani ke bi niba yeni ji nagni o: ... Canbáa, ti bani ke a maadi i mɔmɔni, ki gɔ tundi bi niba lan buali maama. A ki jie bi yikodanba, ama a wangi bi niba U Tienu sanu yeni mɔni.
22 Basi, twambie kama ni halali, au la, kulipa kodi kwa Kaisari!”
To, maadi ti, li buali ke tin ya pa Sesari ti patendi (lonpo) bii laa cabi i?
23 Yesu alitambua mtego wao, akawaambia,
Jesu bani bi janbi maama, ki ŋmiani ba:
24 “Nionyesheni sarafu. Je, sura na chapa ni vya nani?”
... Waani nni man bu lugbu dibayenli! ŋma ya nannangu yeni ŋma ya yeli n ye li po? ... Ke bi niba jiini ke Sesari.
25 Nao wakamjibu, “Ni vya Kaisari.” Yesu akawaambia, “Basi, mpeni Kaisari vilivyo vyake Kaisari, na Mungu vilivyo vyake Mungu.”
... To! ke o maadi ba, teni man Sesari yaala n tie Sesari yaali, ki teni U Tienu yaala n tie U Tienu yaala.
26 Hawakufaulu kumnasa kwa neno lolote pale mbele ya watu na hivyo wakakaa kimya wakilistaajabia jibu lake.
Bi bo ki fidi ki jalgi Jesu o maama nni bi niba siiga. Ke o ŋmiani bo lidi ba, ke bi bo luo ban ba maadi yaala.
27 Kisha Masadukayo, ambao husema kwamba wafu hawafufuki, wakamjia Yesu, wakasema:
Sadusehannba, ban yaaba n bo ki tuo ke bi kpienba ti ba fii ku kaagu nni, bi siiga ke bi tɔba nagni Jesu, ki buali o ya buali ne:
28 “Mwalimu, Mose alituandikia kwamba kama ndugu ya mtu fulani akifa na kumwacha mjane wake bila watoto, ni lazima ndugu yake amchukue huyo mama mjane, amzalie watoto ndugu yake marehemu.
... Canbáa, Moyisi diani nni o bo diani yiko ne ki teni ti: Li ya tie ke o nulo kuani o pua, ki kpe ki ki pia biga, o ninjua ń taa o pakuali ki mali o a bila.
29 Sasa, wakati mmoja kulikuwa na ndugu saba. Yule wa kwanza alioa na baadaye akafa bila kuacha mtoto.
To, jablile n den ye ki tie kpiiba, o ciamo po kuani o pua, ki kpe kaa pia biga.
30 Yule ndugu wa pili akamwoa yule mjane, naye pia, akafa;
Bilie po yua yeni bita po yua yeni yaaba n sieni taa li pua,
31 na ndugu wa tatu vilevile. Mambo yakawa yaleyale kwa wote saba—wote walikufa bila kuacha watoto.
Ke bi kuli kpe kaa pia biga”
32 Mwishowe akafa pia yule mwanamke.
O pua yeni mɔ ti yuandi ki kpe.
33 Je, siku wafu watakapofufuliwa, mwanamke huyo atakuwa mke wa nani? Alikuwa ameolewa na wote saba.”
To, bi kpienba n ba fii ya daali ku kaagu nni, ŋma n ji ba diedi o pua i? kelima bi kuli kuani o.
Jesu ŋmiani ba: ... Tin dá ye ya ŋanduna ne nni, bi jaba kuandi bi puoba ki bi puoba kuni bi jaba. (aiōn g165)
35 lakini wale ambao Mungu atawawezesha kushiriki ule wakati wa ufufuo, hawataoa wala kuolewa. (aiōn g165)
Ama yaaba ke U Tienu diidi ki sua ke bi ŋani ki dagdi yeni ban fii ku kaagu nni ki kua li ŋandunpanli nni wan kan kuani bi puoba ki gɔ kan kuni bi jaba. (aiōn g165)
36 Ama hakika, hawawezi kufa tena, kwa sababu watakuwa kama malaika, na ni watoto wa Mungu kwa vile wamefufuliwa katika wafu.
Bi kan fidi ki kpe, kelima bi baa tie nani Menekinba yeni, ki tie U Tienu bila, kelima bi ba fii bi kpienba siiga.
37 Lakini, kwamba kuna kufufuka kutoka wafu, hata Mose alithibitisha jambo hilo katika Maandiko Matakatifu. Katika sehemu ya Maandiko Matakatifu juu ya kile kichaka kilichokuwa kinawaka moto, anamtaja Bwana kama Mungu wa Abrahamu, Isaka na Yakobo.
Ke bi kpinba n fii ku kaagu nni, Moyisi mɔno, bo diani li ya yogu ke o lá ku tuntuugu co u muu: Lan wan ii, o yeli n tie yonbdaano Abrahami Tienu, Isaaki Tienu yeni Jakɔbi Tienu.
38 Basi, yeye si Mungu wa wafu, bali ni Mungu wa wale walio hai; maana wale aliowaita kwake, wanaishi naye.”
Ama, U Tienu ki tie bi kpienba Tienu ka, ama fuodba Tienu; lan wan ii, o ya po, li tie mɔmɔni ke yaajanba ta yeni fo.
39 Baadhi ya wale walimu wa Sheria wakasema, “Mwalimu, umejibu vema kabisa.”
Li po, a yikobanda gaa mi maama ki maadi: ... Canbáa, a ŋanbi ki ŋmiani li po.
40 Walisema hivyo kwa sababu hawakuthubutu kumwuliza tena maswali mengine.
Kelima, bi ji bo jie yeni ban buali i buali.
41 Yesu akawauliza, “Yasemekanaje kwamba Kristo ni mwana wa Daudi?
Ke Jesu mɔ ji buali ba: ... Li tieni ledi ke bi maadi ke O Tondo ba ña Dafiidi yaabila siiga?
42 Maana Daudi mwenyewe anasema katika Zaburi: Bwana alimwambia Bwana wangu: Keti upande wangu wa kulia
Kelima Dafiidi mɔno maadi I Yani tili nni: Yonbdaano maadi n Yonbdaano: Cua ki kali n jienu,
43 mpaka niwafanye adui zako kama kiti cha kuwekea miguu yako.
Ya caa yeni ya yogu ke n ba cedi a yibalinba ń tua a taaŋmaakaanu.
44 Ikiwa Daudi anamwita yeye, Bwana, basi atakuwaje mwanawe?”
Dafiidi yini U Tienu Tondo ke o Yonbdaano: Li ba tieni ledi i o tondo yeni n ya tie o yaabili.
45 Yesu aliwaambia wanafunzi wake mbele ya watu wote,
Ke ku niwulgu den cengi o, ke omaadi o ŋɔdkaaba:
46 “Jihadharini na walimu wa Sheria ambao hupenda kupitapita wamevalia kanzu. Hupenda kusalimiwa na watu kwa heshima masokoni, huketi mahali pa heshima katika masunagogi na kuchukua nafasi za heshima katika karamu.
... Diidi U Tienu yikobanda yaaba n bua a bogda tiadi lama, ki ŋanbi ki bua ku niwulgu nni, ti jaanddiedi nni yeni ti wondi nni ban ya kaa liiga.
47 Huwadhulumu wajane huku wakisingizia kuwa wema kwa kusali sala ndefu. Hao watapata hukumu kali zaidi!”
Bi fiedi a pakuana ligi i, ki nan yen sedi ki jaandi lan waagi nani bi tie bi nimɔnba yeni. Bi ya tubŋmaglu n ti baa bia.
