Mithali 23
1 Unapoketi kula pamoja na mtawala, angalia kwa uangalifu kilichopo mbele yako,
Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
2 na kama ni mtu unayependa kula chakula sana weka kisu kooni.
I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
3 Usitamani vinono vyake maana ni chakula cha uongo.
Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
4 Usifanye kazi sana ili kupata mali; uwe na busara ya kutosha ili ujue wakati wa kuacha.
Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
5 Je utaruhusu macho yako yaangaze juu yake? Itaondoka, maana itawaa mabawa kama tai na kuruka angani.
Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
6 Usile chakula cha yule mwenye jicho baya- na usiwe na shauku ya vinono vyake,
Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
7 maana ni mtu mwenye kuhesabu gharama ya chakula. “Kula na kunywa!” anakuambia, lakini moyo wake haupo pamoja nawe.
Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
8 Utatapika kiasi kidogo ulichokula na utakuwa umepoteza sifa zako njema.
Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
9 Usiongee katika usikivu wa mpumbavu, maana atadharau hekima ya maneno yako.
Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
10 Usihamishe jiwe la mpaka wa kale au kunyang'anya mashamba ya yatima,
Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
11 maana Mkombozi wao ni imara na atatetea kesi yao dhidi yako.
Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
12 Elekeza moyo wako katika mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
13 Usizuie kuadilisha mtoto, maana ukimchapa kwa fimbo, hatakufa.
Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol h7585)
15 Mwanangu, kama moyo wako una busara, basi moyo wangu utafurahi pia;
Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
16 sehemu zangu ndani kabisa zitafurahi sana midomo yako inaponena haki.
I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
17 Usiruhusu moyo wako kuwahusudu wenye dhambi, lakini endelea kumcha Yehova siku zote.
Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
18 Hakika tumaini lako halitaondolewa na siku zako za hapo baadaye.
Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
19 Sikia- wewe! - mwanangu, na uwe mwenye busara na uelekeze moyo wako katika njia.
Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
20 Usishirikiane pamoja na walevi, au pamoja na walaji wa nyama walafi,
Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
21 maana mlevi na mlafi wanakuwa masikini na usingizi utawavika kwa matambara.
Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
22 Msikilize baba yako ambaye alikuzaa na usimdharau mama yako wakati akiwa mzee.
Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
23 Inunue kweli, lakini usiiuze; nunua hekima, nidhamu, na ufahamu.
Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
24 Baba yake mwenye haki atafurahia sana, na yule amzaaye mtoto mwenye busara atamfurahia.
Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
25 Mfurahishe baba yako na mama yako na yule aliyekuzaa afurahie.
Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
26 Mwanangu, nipe moyo wako na macho yako yachunguze njia zangu.
Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
27 Maana malaya ni shimo refu, na mke wa mume mwingine ni kisima chembamba.
Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
28 Anavizia kama mnyang'anyi na huongeza idadi ya wadanganyifu miongoni mwa wanadamu.
Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
29 Nani mwenye taabu? Nani mwenye huzuni? Nani mwenye mapigano? Nani mwenye malalamiko? Nani mwenye majeraha bila sababu? Nani mwenye macho mekundu?
U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
30 Ni wale ambao huzengea kwenye mvinyo, wale wanaojaribu kuchanganya mvinyo.
Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
31 Usiutazame mvinyo ukiwa mwekundu, wakati unametameta kwenye kikombe na kutelemka kwa uraini.
Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
32 Mwisho wake unauma kama nyoka na sumu yake kama kifutu.
Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
33 Macho yako yataona vitu vigeni na moyo wako utatamka vitu vya ukaidi.
Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
34 Utakuwa kama anayelala kwenye bahari au anayelala juu ya mlingoti. “
I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
35 Wamenipiga,” utasema, “lakini sikuumia. Wamenichapa, lakini sikuwa na hisia. Nitaamka lini? Nitatafuta kinywaji kingine.”
[Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
