< San Lucas 6 >

1 Y aconteció que un sábado, el día de reposo, estaba pasando por los campos de trigo, y sus discípulos arrancaban espigas del trigo para comer, restregandose en sus manos y comían.
Potthaba numit amada Jisuna mahei maronggi loubuk phaoduna chatlammi. Amasung Ibungogi tung-inbasingna gehu charong khara heklaga makhutna noithoktuna charammi.
2 Pero algunos de los fariseos dijeron: ¿Por qué hacen lo que no es correcto hacer en sábado?
Maduda pharisee kharana makhoida hanglak-i, “Nakhoina Potthaba numitta touphade haina eikhoigi wayel yathangna haiba adu nakhoina touriba karigino?”
3 Y Jesús dijo: ¿No han leído en las Escrituras lo que hizo David cuando tuvo hambre, él y los que estaban con él?
Jisuna makhoida khumlak-i, “David amadi mahakka loinabasingna lamlaba matamda David-na kari toukhibage haibadu nakhoina Mapugi puyada padabra?
4 ¿Cómo entró en la casa de Dios y tomó el pan santo consagrado a Dios, que solo los sacerdotes podían tomar, y lo dio a los que estaban con él?
Mahakna Tengban Mapugi yumda changduna purohitsing khaktana chagadaba Tengban Mapuda katthokkhraba tal adu louduna chakhi amasung mahakka loinabasingdasu pikhi.”
5 Y él dijo: El Hijo del hombre es Señor aun del sábado.
Adudagi Jisuna makhoida haikhi, “Migi machanupa adu Potthaba numitkisu Mapuni.”
6 Y sucedió que en otro día de reposo, él entró a la sinagoga y estaba enseñando allí. Y había un hombre allí cuya mano derecha estaba seca.
Atoppa Potthaba numit amada Jisuna synagogue-ta changduna misingda tambirammi. Amasung mapham aduda yet-thangba makhut pangtha-sithaduna naba nupa ama leirammi.
7 Y los escribas y los fariseos lo espiaban para ver si él lo sanaba en el día de reposo, para tener un pretexto para acusarle.
Aduga Pharisee amadi Wayel Yathanggi oja kharana Jisubu aranba tou-i haina maral siba yanaba maram thiduna leirammi. Maram aduna makhoina Potthaba Numitta Ibungona anaba phahanbra haiduna Ibungobu cheksinna yenglammi.
8 Pero él sabía lo que pensaban en ellos; y le dijo al hombre cuya mano estaba seca: levántate y ven en el medio. Y él se levantó y se puso de pie.
Adubu Ibungona makhoigi wakhaldu khangladuna makhut nama pangtha-sithaba nupa aduda hairak-i, “Hougattuna mamang asida lak-u.” Aduga nupa aduna hougattuna mapham aduda leple.
9 Y Jesús dijo: les haré una pregunta: ¿Es correcto hacer el bien en sábado o hacer el mal? dar vida o quitarla?
Adudagi Jisuna makhoida hairak-i, “Ei nakhoida wahang ama hangge, Wayel yathangna potthaba numitta touba yabasi karino: Aphaba thabak toubra nattraga phattaba thabak toubra? Kanagumbagi thawai kanbara nattraga mang-hanbra?”
10 Y mirándolos alrededor a todos ellos, le dijo: Extiende tu mano. Y él lo hizo así, y su mano quedó sana.
Amasung Ibungona makhoi pumnamakta koina yenglaga nupa aduda hairak-i, “Nahakki nakhut adu tingthok-u.” Aduga mahakna madu toujare, amasung makhuttu hannagum pungpha phajare.
11 Pero estaban llenos de ira, y hablaban entre sí de lo que podrían hacerle a Jesús.
Maduda makhoi mei houna saorammi amasung Jisugi maiyokta makhoina kari touba yabage haiduna amaga amaga wa tanaba houre.
12 Y aconteció en aquellos días que él salió a la montaña a orar; y estuvo toda la noche orando a Dios.
Madugi matung matam ikan kannadana nongma Jisuna haijanabagidamak ching amada kakhatlammi amasung mahakna ahing chuppa Tengban Mapuda haijaduna mapham aduda leirammi.
13 Y cuando era de día y, volviéndose a sus discípulos, hizo una selección de doce entre ellos, a los que dio el nombre de Apóstoles;
Amasung ayuk matam oiraklabada Ibungona mahakki tung-inbasing pumnamakpu manakta kourammi amasung makhoi taranithoibu khandoktuna pakhonchatpa haina koure. Makhoising adudi:
14 Simón, a quien dio el nombre de Pedro, y Andrés, su hermano, y Santiago, y Juan, y Felipe, y Bartolomé,
Mahakna Peter hainasu kouba Simon amadi mahakki manao Andrew; Jacob, John, Philip, Bartholomew,
15 Y Mateo, y Tomás y Jacobo, hijo de Alfeo, y Simón, que fué llamado el Zelote,
Matthew, Thomas, Alphaeus-ki machanupa Jacob, Mareibak ningba hainasu kounaba Simon,
16 Y Judas, el hijo de Jacobo, y Judas Iscariote, el traidor.
Jacob-ki machanupa Judas amasung yeknabagi michang oikhiba Judas Iscariot-ni.
17 Y descendió con ellos a un lugar llano, y en compañía de sus discípulos, y un gran número de personas de toda Judea y Jerusalén y de las partes de Tiro y Sidón junto al mar, vinieron para oirle y para ser sanado de sus enfermedades;
Adudagi Jisuna makhoiga loinana chingthaktagi kumtharaktuna leitem manaba mapham amada masing yamlaba mahakki tung-inbasing aduga loinana leplammi. Aduga Judea apumbadagi amasung Jerusalem-dagi aduga Tyre amadi Sidon-gi samudra mapandagi yamlaba miyam amasu mapham aduda leirammi.
18 Y aquellos que estaban atribulados con espíritus inmundos eran sanados.
Makhoising adu Ibungogi wa tananaba amasung makhoigi lainasing adu Ibungona phahanbinabagidamak lakpani. Aduga phattaba thawaisingna wahallibasingsu laklammi amasung makhoina madudagi phajarammi.
19 Y todo el pueblo deseaba ser tocado por él, porque el poder salía de él y los sanaba a todos.
Amasung mipum khudingmakna Ibungobu soknaba hotnarammi maramdi Ibungodagi anaba phahanbagi panggal thoraklammi amasung makhoi pumnamakpu anaba phahanbirammi.
20 Y volviendo la vista á sus discípulos, dijo: Bienaventurados los pobres, porque el reino de Dios es de ustedes.
Adudagi Jisuna mahakki tung-inbasing aduda yengladuna hairak-i, “Lairaba nakhoi yaiphabani, Maramdi Tengban Mapugi ningthou leibak adu nakhoigini!
21 Bienaventurados los que tienen hambre, porque serán saciados. Bienaventurados los que lloran ahora; porque se alegrarán.
Houjik lamliba nakhoi yaiphabani, Maramdi nakhoibu thalhanbigani! Houjik kaplibasa nakhoi yaphabani, Maramdi nakhoina nokchagani!”
22 Bienaventurados ustedes, cuando los hombres los aborrezcan, y cuando los expulsen, cuando los insulten, cuando desprecien su nombre como cosa mala, por causa del Hijo del hombre.
“Migi machanupa adugi maramgidamak misingna nakhoibu yengthiraba, inthoklaba, ikaiba piraba, aduga nakhoigi ming thinaba hairaba nakhoi yaiphabani!
23 Alégrense en aquel día, y alégrense, porque su recompensa en los cielos será grande; porque sus padres hicieron estas mismas cosas a los profetas.
Numit aduda nungaijou amadi haraoduna chongkhatchou maramdi swargada nakhoigi mana chao-i. Maramdi matou adugumna makhoigi mapa mapusingna Tengban Mapugi wa phongdokpiba maichousingdasu toukhi.”
24 Ay! de ustedes los que tienen riquezas! porque ya han sido consolados.
“Adubu inak-khunba nakhoidi awabanida, Maramdi nakhoina nungngai yaiphaba adu phangkhre!
25 Ay! de ustedes que están saciados, porque tendrán hambre. Ay! de ustedes que se están riendo ahora, porque estarán llorando de tristeza.
Houjik puk thanduna leiriba nakhoi awabanida, Maramdi nakhoina lamgani! Houjik nokliba nakhoi awabanida, Maramdi nakhoina tengtha nao-oigani amasung kapkani!”
26 Ay! de ustedes cuando todos los hombres les dan su aprobación; porque así lo hicieron sus padres a los falsos profetas.
“Mi pumnamakna nakhoigi maramda aphaba haiba matamda nakhoi awabanida; maramdi matou asigumna makhoigi mapa mapusingna Tengban Mapugi wa phongdoksinabasingda toukhi.”
27 Pero yo les digo a ustedes quienes me escuchan: Tengan amor por los que están en tu contra, hagan bien a los que les odian;
“Adubu eigi wahei tariba nakhoida eina hairi: Nakhoina nakhoigi yeknabasingbu nungsiyu, nakhoibu yengthibasingda aphaba toubiyu,
28 Bendigan a los que los maldicen, digan oraciones por aquellos que son crueles con ustedes.
Nakhoibu sirap toubasingbu bor pibiyu, aduga nakhoibu thina toubasinggidamak Tengban Mapuda haijabiyu.
29 Si un hombre te da un golpe en un lado de la cara, preséntale también la otra; y al que te quita la capa, ni aun la túnica le niegues.
Kanagumbana nanggi nakhajai namada khupakna tharabadi atoppa nakhajai nama adusu onsillu; kanagumbana nahakki mapangi phurit adu loukhrabadi, nahakki manunggi phurit adubusu loubada thinganu.
30 Da a todos los que vengan a pedir, y si un hombre se lleva lo tuyo, no intentes recuperarlo nuevamente.
Nangonda nijaba mi khudingmakta pinou, aduga kanagumbana nahakki napot-nachei loukhrabadi amuk hanna piraknanaba hairuganu.
31 Haz a los demás lo que quieras que te hagan a ti.
Misingna nakhoida touhanningba adumak nakhoinasu makhoida tou.”
32 Si tienes amor por aquellos que te quieren, ¿qué crédito tienes? porque aun los pecadores tienen amor por aquellos que los aman.
“Nakhoibu nungsiba mising adukhaktabu nakhoina nungsirabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobana makhoibu nungsibasingbudi adumak nungsi.
33 Y si haces bien a los que te hacen bien, ¿qué crédito tienes? porque incluso los pecadores hacen lo mismo.
Aduga nakhoida aphaba thabak touba mising adukhaktada nakhoina aphaba tourabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobanasu adumna adumak tou-i.
34 Y si prestas a aquellos, de quien esperas recuperarlo, ¿qué crédito tienes? incluso los pecadores lo hacen a los pecadores, esperando recuperar otro tanto.
Aduga nakhoida amuk singlakkani haina asha touba mising adukhaktada sel puthoklabadi nakhoida kari thagatpham leibage? Maramdi papchenbasing phaobanasu puthokkhiba senpham adu amuk phanggani haina asha touduna papchenbasingda adumak puthok-i.
35 Ama, pues, a los que están contra ti y haz el bien, y da prestado, sin esperar nada a cambio, y tu recompensa será grande y serán hijos del Altísimo; porque es bueno con los ingratos y hombres malos.
Adubu nakhoina yeknabasingbu nungsiyu, makhoida aphaba toubiyu, aduga singlakpagi wakhal amuk toudana makhoida puthok-u. Adu oirabadi nakhoigi mana chaogani, aduga nakhoina wangthoiraba Tengban Mapugi asengba machasing oigani. Maramdi toubimal khangdabasing amasung phattabasinggi maphamdasu mahakti chanbi hei.
36 Sé lleno de misericordia, como tu Padre está lleno de misericordia.
Aduga nakhoigi napana chanbiheibagum nakhoisu chanbi heiyu.”
37 No sean jueces de otros, y no serán juzgados: no condenen a otros, y no serán condenados: perdonen a otros, y serán perdonados:
“Kanadasu wayelluganu aduga nakhoibusu wayenbiroi. Kanadasu maral leihanluganu aduga nakhoibusu naral leihanbiroi. Ngakpiyu aduga nakhoibusu ngakpigani.
38 Den, y se les dará a ustedes; buena medida, apretada, lleno y remecida, y rebozando les darán a su regazo. Porque en la misma medida que mides, se te medirá.
Piyu aduga nakhoida pinabigani. Ahenba changda, namsinduna, niksinduna, aduga pathokna nakhoigi phigaoda happigani. Maramdi nakhoina olluriba chang adumakna nakhoidasu amuk ollagani.”
39 Y les dio enseñanza en forma de historia, diciendo: ¿Es posible que un ciego sea el guía de otro? ¿No caerán juntos en un agujero?
Aduga Ibungona makhoida pandam asisu haikhi, “Mitangba amana mitangba amabu lamjingba ngambra?” Adumna tourabadi makhoi animak komda taroidra?
40 El discípulo no es más grande que su maestro, mas todo él que ha sido perfeccionado será como su maestro.
Maheiroi amana mahakki ojadagi henna chaode, adubu mapung phana tamlaba pumnamakna oja adugumna oirakkani.
41 ¿Y por qué miras la paja que está en el ojo de tu hermano, pero no ves la viga que está en tu ojo?
“Aduga karigi nahakki namitta leiba ujao adu khangba ngamdraga nachin nanaogi mamitta leiba apikpa u-makup aduda karigi yenglibano?
42 ¿Cómo le dirás a tu hermano, hermano, déjame sacar la paja que está en tu ojo, cuando tú mismo no ves la viga que tienes en tu propio ojo? ¡Oh Hipócrita! Primero saca tu viga de tu ojo y luego verás claramente para quitar la paja del ojo de tu hermano.
Nahakki namitta leiba ujao adu nahakna uba ngamdraga, ‘Ichin inao, nahakki namitta leiba u-makup adu ei louthokpige’ haina nahakki nachin nanaoda nahakna karamna haigani? He, aphasasinnabasa! Nangna ahanbada namitta leiriba ujao adu hanna louthokkho, adudagidi nahakna nachin-nanaogi mittagi u makup adu louthokpada sengna uba ngamgani.”
43 Porque ningún árbol bueno da malos frutos, ni ningún árbol malo da buenos frutos.
“Maramdi aphaba upalda phattaba mahei pande aduga phattaba upalda aphaba mahei pande.
44 Porque cada árbol se conoce por su fruto. Los hombres no obtienen los higos de las espinas ni las uvas de las plantas de mora.
Upal khudingmakki masak magi mahei adudagi khangngi. Maramdi tingkhang pambidagi heiyit heknade aduga tingkhanggi mongsongdagi anggur heknade.
45 El hombre bueno, del buen tesoro de su corazón, da buenas cosas; y el hombre malo, del mal tesoro de su corazón saca lo malo; porque de la abundancia del corazón habla la boca.
Aphaba mina mahakki thamoigi aphaba langeidagi aphaba thabak puthok-i, aduga phattaba mina mahakki thamoigi phattaba langeidagi phattaba thabak puthok-i. Maramdi mathamoida leiribasingdu machinna ngangthok-i.
46 ¿Por qué me dices: Señor, Señor, y no hacen lo que yo digo digo?
“Eina haiba adudi toudraga karigi nakhoina eingonda Ibungo, Ibungo haina kouribano?
47 Todo el que viene a mí y escucha mis palabras y las hace, les indicaré a quién es semejante.
Eingonda laktuna eigi wa taraga madubu thabak oina touba mahak adu kariga manabage haibadu ei nakhoida utke.
48 Es como un hombre que está construyendo una casa, que cavó profundo y puso su base sobre una roca; y cuando el agua subía y el río creció y dio con fuerza contra esa casa, no se movía, porque el edificio estaba fundada sobre la roca.
Mahak adudi nungjao mathakta luna touthaduna yumpham thollaga yum sariba mi amagumbani. Aduga ising ichao lakpada ichelna yum aduda saphu kanna yeire, adubu yum adu nungjao mathakta cheksinna saba maramna lenghanba ngamkhide.
49 Pero el que oye, sin hacer, es como un hombre que edifica una casa en la tierra sin base para ella; y cuando la fuerza del río vino contra él, enseguida descendió; y la destrucción de esa casa fue grandiosa.
Adubu eigi wa taraga madubu thabak oina toudaba mahak adudi yumpham yaodana leibakta yum saba mi amagumbani. Aduga ising ichao aduna yeibada yum adu ture amasung madubu machet tana thugaire.”

< San Lucas 6 >