Proverbios 24

1 NO tengas envidia de los hombres malos, ni desees estar con ellos:

Μη ζήλευε τους κακούς ανθρώπους, μηδέ επιθύμει να ήσαι μετ' αυτών·

2 Porque su corazón piensa en robar, é iniquidad hablan sus labios.

διότι η καρδία αυτών μελετά καταδυνάστευσιν, και τα χείλη αυτών λαλούσι κακουργίας.

3 Con sabiduría se edificará la casa, y con prudencia se afirmará:

Διά της σοφίας οικοδομείται οίκος και διά της συνέσεως στερεόνεται.

4 Y con ciencia se henchirán las cámaras de todo bien preciado y agradable.

Και διά της γνώσεως τα ταμεία θέλουσι γεμισθή από παντός πολυτίμου και ευφροσύνου πλούτου.

5 El hombre sabio es fuerte; y de pujante vigor el hombre docto.

Ο σοφός άνθρωπος ισχύει, και ο άνθρωπος ο φρόνιμος αυξάνει δύναμιν.

6 Porque con ingenio harás la guerra: y la salud está en la multitud de consejeros.

Διότι διά σοφών βουλών θέλεις κάμει τον πόλεμόν σου· εκ του πλήθους δε των συμβούλων προέρχεται σωτηρία.

7 Alta está para el insensato la sabiduría: en la puerta no abrirá él su boca.

Η σοφία είναι παραπολύ υψηλή διά τον άφρονα· δεν θέλει ανοίξει το στόμα αυτού εν τη πύλη.

8 Al que piensa mal hacer le llamarán hombre de malos pensamientos.

Όστις μελετά να πράξη κακόν, θέλει ονομασθή ανήρ κακεντρεχής.

9 El pensamiento del necio es pecado: y abominación á los hombres el escarnecedor.

Η μελέτη της αφροσύνης είναι αμαρτία· και ο χλευαστής βδέλυγμα εις τους ανθρώπους.

10 Si fueres flojo en el día de trabajo, tu fuerza será reducida.

Εάν μικροψυχήσης εν τη ημέρα της συμφοράς, μικρά είναι η δύναμίς σου.

11 Si dejares de librar los que son tomados para la muerte, y los que son llevados al degolladero;

Ελευθέρονε τους συρομένους εις θάνατον, και μη αποσύρου από των όντων εις ακμήν σφαγής.

12 Si dijeres: Ciertamente no lo supimos; ¿no lo entenderá el que pesa los corazones? El que mira por tu alma, él lo conocerá, y dará al hombre según sus obras.

Εάν είπης, Ιδού, ημείς δεν εξεύρομεν τούτο· δεν γνωρίζει ο σταθμίζων τας καρδίας; και ο φυλάττων την ψυχήν σου και αποδίδων εις έκαστον κατά τα έργα αυτού, δεν εξεύρει;

13 Come, hijo mío, de la miel, porque es buena, y del panal dulce á tu paladar:

Υιέ μου, φάγε μέλι, διότι είναι καλόν· και κηρήθραν, διότι είναι γλυκεία επί του ουρανίσκον σου·

14 Tal será el conocimiento de la sabiduría á tu alma: si la hallares tendrá recompensa, y al fin tu esperanza no será cortada.

Τοιαύτη θέλει είσθαι εις την ψυχήν σου η γνώσις της σοφίας· όταν εύρης αυτήν, τότε θέλεις λάβει αμοιβήν, και η ελπίς σου δεν θέλει εκκοπή.

15 Oh impío, no aceches la tienda del justo, no saquees su cámara;

Μη στήνε παγίδα, ω άνομε, κατά της κατοικίας του δικαίου· μη ταράξης τον τόπον της αναπαύσεως αυτού·

16 Porque siete veces cae el justo, y se torna á levantar; mas los impíos caerán en el mal.

διότι ο δίκαιος πίπτει επτάκις και σηκόνεται· αλλ' οι ασεβείς θέλουσι πέσει εις όλεθρον.

17 Cuando cayere tu enemigo, no te huelgues; y cuando tropezare, no se alegre tu corazón:

Εις την πτώσιν του εχθρού σου μη χαρής· και εις το ολίσθημα αυτού ας μη ευφραίνεται η καρδία σου·

18 Porque Jehová no lo mire, y le desagrade, y aparte de sobre él su enojo.

Μήποτε ο Κύριος ίδη και φανή τούτο κακόν εις τους οφθαλμούς αυτού και μεταστρέψη τον θυμόν αυτού απ' αυτού.

19 No te entrometas con los malignos, ni tengas envidia de los impíos;

Μη αγανάκτει περί των πονηρευομένων· μη ζήλευε τους ασεβείς·

20 Porque para el malo no habrá [buen] fin, y la candela de los impíos será apagada.

διότι δεν θέλει έχει τέλος αγαθόν ο κακός· ο λύχνος των ασεβών θέλει σβεσθή.

21 Teme á Jehová, hijo mío, y al rey; no te entrometas con los veleidosos:

Υιέ μου, φοβού τον Κύριον και τον βασιλέα· και μη έχε συγκοινωνίαν μετά στασιαστών·

22 Porque su quebrantamiento se levantará de repente; y el quebrantamiento de ambos, ¿quién lo comprende?

διότι η συμφορά αυτών θέλει επέλθει εξαίφνης· και τις γνωρίζει αμφοτέρων τας τιμωρίας;

23 También estas cosas [pertenecen] á los sabios. Tener respeto á personas en el juicio no es bueno.

Ταύτα προσέτι είναι διά τους σοφούς. Η προσωποληψία εν τη κρίσει δεν είναι καλόν.

24 El que dijere al malo, Justo eres, los pueblos lo maldecirán, y le detestarán las naciones:

Τον λέγοντα προς τον ασεβή, Είσαι δίκαιος, τούτον οι λαοί θέλουσι καταρασθή και τα έθνη θέλουσι βδελύττεσθαι·

25 Mas los que [lo] reprenden, serán agradables, y sobre ellos vendrá bendición de bien.

αλλ' εις τους ελέγχοντας αυτόν θέλει είσθαι χάρις, και ευλογία αγαθών θέλει ελθεί επ' αυτούς.

26 Besados serán los labios del que responde palabras rectas.

Όστις αποκρίνεται λόγους ορθούς, είναι ως ο φιλών τα χείλη.

27 Apresta tu obra de afuera, y disponla en tu heredad; y después edificarás tu casa.

Διάταττε το έργον σου έξω και προετοίμαζε αυτό εις σεαυτόν εν τω αγρώ· και έπειτα οικοδόμησον τον οίκόν σου.

28 No seas sin causa testigo contra tu prójimo; y no lisonjees con tus labios.

Μη ήσο μάρτυς άδικος κατά του πλησίον σου, μηδέ απάτα διά των χειλέων σου.

29 No digas: Como me hizo, así le haré; daré el pago al hombre según su obra.

Μη είπης, Καθώς έκαμεν εις εμέ, ούτω θέλω κάμει εις αυτόν· θέλω αποδώσει εις τον άνθρωπον κατά το έργον αυτού.

30 Pasé junto á la heredad del hombre perezoso, y junto á la viña del hombre falto de entendimiento;

Διέβαινον διά του αγρού του οκνηρού και διά του αμπελώνος του ανθρώπου του ενδεούς φρενών·

31 Y he aquí que por toda ella habían ya crecido espinas, ortigas habían ya cubierto su haz, y su cerca de piedra estaba ya destruída.

και ιδού, πανταχού είχον βλαστήσει άκανθαι· κνίδαι είχον σκεπάσει το πρόσωπον αυτού, και το λιθόφραγμα αυτού ήτο κατακεκρημνισμένον.

32 Y yo miré, y púse[lo] en mi corazón: vi[lo], y tomé consejo.

Τότε εγώ θεωρήσας εσυλλογίσθην εν τη καρδία μου· είδον, και έλαβον διδασκαλίαν.

33 Un poco de sueño, cabeceando otro poco, poniendo mano sobre mano otro poco para dormir;

Ολίγος ύπνος, ολίγος νυσταγμός, ολίγη συμπλοκή των χειρών εις τον ύπνον·

34 Así vendrá como caminante tu necesidad, y tu pobreza como hombre de escudo.

έπειτα η πτωχεία σου έρχεται ως ταχυδρόμος, και η ένδειά σου ως ανήρ ένοπλος.