Proverbios 3

1 Hijo mío, no te olvides de mi ley; y tu corazón guarde mis mandamientos:

Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:

2 Porque longura de días, y años de vida, y paz te aumentarán.

Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.

3 Misericordia, y verdad no te desamparen: átalas a tu cuello, escríbelas en la tabla de tu corazón;

Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:

4 Y hallarás gracia y buena opinión en los ojos de Dios, y de los hombres.

Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.

5 Fíate de Jehová de todo tu corazón; y no estribes en tu prudencia.

Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:

6 Reconócele en todos tus caminos; y él enderezará tus veredas.

Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.

7 No seas sabio en tu opinión: teme a Jehová, y apártate del mal:

Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:

8 Porque será medicina a tu ombligo, y tuétano a tus huesos.

Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.

9 Honra a Jehová de tu sustancia; y de las primicias de todos tus frutos:

Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:

10 Y serán llenos tus alfolíes de hartura; y tus lagares reventarán de mosto.

Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.

11 No deseches, hijo mío, el castigo de Jehová: ni te fatigues de su corrección:

Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:

12 Porque Jehová al que ama, y quiere, como el padre al hijo, a ese castiga.

Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.

13 Bienaventurado el hombre que halló la sabiduría; y que saca a luz la inteligencia.

Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.

14 Porque su mercadería es mejor que la mercadería de la plata; y sus frutos, más que el oro fino.

Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.

15 Más preciosa es que las piedras preciosas; y todo lo que puedes desear, no se puede comparar a ella.

Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.

16 Longura de días trae en su mano derecha: en su izquierda, riquezas y honra.

Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.

17 Sus caminos son caminos deleitosos; y todas sus veredas, paz.

Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.

18 Esta es el árbol de vida a los que asen de ella; y los que la sustentan, son bienaventurados.

Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.

19 Jehová con sabiduría fundó la tierra: afirmó los cielos con inteligencia.

Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.

20 Con su ciencia se partieron los abismos; y los cielos destilan el rocío.

Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.

21 Hijo mío, no se aparten estas cosas de tus ojos: guarda la ley, y el consejo;

Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:

22 Y serán vida a tu alma, y gracia a tu cuello.

Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.

23 Entonces caminarás por tu camino confiadamente; y tu pie no tropezará.

Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.

24 Cuando te acostares, no habrás temor; y acostarte has, y tu sueño será suave.

Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.

25 No habrás temor del pavor repentino, ni de la ruina de los impíos, cuando viniere.

Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:

26 Porque Jehová será tu confianza; y el guardará tu pie, porque no seas tomado.

Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.

27 No detengas el bien de sus dueños, cuando tuvieres poder para hacerlo.

Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.

28 No digas a tu prójimo: Vé, y vuelve, y mañana te daré, cuando tienes contigo.

Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.

29 No pienses mal contra tu prójimo, estando él confiado de ti.

Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.

30 No pleitées con alguno sin razón, si él no te ha malgalardonado.

Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.

31 No tengas envidia al hombre injusto: ni escojas alguno de sus caminos:

Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.

32 Porque el perverso es abominado de Jehová; y con los rectos es su secreto.

Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.

33 Maldición de Jehová está en la casa del impío; mas a la morada de los justos bendecirá.

Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.

34 Ciertamente él escarnecerá a los escarnecedores; y a los humildes dará gracia.

Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.

35 Los sabios heredarán la honra; y los insensatos sostendrán deshonra.

Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.