Proverbios 29

1 El hombre que reprendido endurece la cerviz, de repente será quebrantado: ni habrá para él medicina.

Kadtong sa masubsob ginabadlong nagapatikig sa iyang liog Sa hinanali pagalaglagon, ug kana wala nay kaayohan.

2 Cuando los justos dominan, el pueblo se alegra: mas cuando domina el impío, el pueblo gime.

Kong ang matarung maoy modaghan, ang katawohan malipayon; Apan sa diha nga ang usa ka dautan nga tawo magahari, ang katawohan managpanghupaw.

3 El hombre que ama la sabiduría, alegra a su padre: mas el que da de comer a rameras, perderá la hacienda.

Bisan kinsa nga nahagugma sa kaalam nagalipay sa iyang amahan; Apan siya nga nakigkauban sa mga bigaon nagausik sa iyang bahandi.

4 El rey con el juicio afirma la tierra: mas el hombre amigo de presentes, la destruirá.

Ang hari tungod sa justicia nagapalig-on sa yuta; Apan kadtong nagapabuhis sa mabug-at gayud nagagun-ob niana.

5 El hombre que lisonjea a su prójimo, red tiende delante de sus pasos.

Ang tawo nga nagaulo-ulo sa iyang isigkatawo. Nagabuklad ug usa ka pukot sa iyang mga lakang.

6 Por la prevaricación del hombre malo hay lazo: mas el justo cantará, y se alegrará.

Diha sa kalapasan sa usa ka dautan nga tawo adunay usa ka lit-ag; Apan ang matarung magaawit ug magalipay.

7 Conoce el justo el derecho de los pobres: mas el impío no entiende sabiduría.

Ang tawong matarung nakaalinggat sa katungod sa kabus; Ang dautan walay pagsabut sa pagpanghibalo niini

8 Los hombres burladores enlazan la ciudad: mas los sabios apartan el furor.

Ang mga mayubiton nagapasilaub sa usa ka ciudad sa usa ka siga; Apan ang mga manggialamon nga tawo nanaglikay sa kaligutgut.

9 Si el hombre sabio contendiere con el insensato, que se enoje, o que se ría, no tendrá reposo.

Kong ang usa ka manggialamon nga tawo may usa ka pakiglalis sa usa ka buang nga tawo, Bisan pa siya masuko kun mokatawa, wala gayud ing kapahulayan.

10 Los hombres sangrientos aborrecen al perfecto: mas los rectos buscan su contentamiento.

Ang ginauhaw sa dugo nagadumot kaniya nga maoy matarung; Ug alang sa matul-id, sila magapangita sa iyang kinabuhi.

11 Todo su espíritu echa fuera el insensato: mas el sabio al fin le sosiega.

Ang usa ka buang nagabutyag sa tanan niyang kasuko; Apan ang usa ka manggialamon nga tawo nagatago niini ug nagapakahilum niini.

12 Del señor que escucha la palabra mentirosa, todos sus criados son impíos.

Kong ang usa ka punoan maminaw sa kabakakan, Ang tanan niyang mga alagad lonlon mga dautan.

13 El pobre y el usurero se encontraron: Jehová alumbra los ojos de ambos.

Ang kabus nga tawo ug ang malupigon magakahibalag; Si Jehova nagapasanag sa mga mata kanilang duruha.

14 El rey que juzga con verdad a los pobres, su trono será firme para siempre.

Ang hari nga sa pagkamatinumanon nagahukom sa kabus, Ang iyang trono malig-on sa walay katapusan.

15 La vara y la corrección dan sabiduría: mas el muchacho suelto avergonzará a su madre.

Ang bunal ug ang pagbadlong nagahatag ug kaalam; Apan ang usa ka bata nga pasagdan lamang sa iyang kaugalingon nagapakaulaw sa iyang inahan.

16 Cuando los impíos son muchos, mucha es la prevaricación: mas los justos verán su ruina.

Sa diha nga ang mga dautan modaghan, ang kalapasan mosamot, Apan ang matarung magatan-aw sa ilang pagkapukan.

17 Corrige a tu hijo, y darte ha descanso; y dará delicias a tu alma.

Sawaya ang imong anak, ug siya magahatag kanimo ug pahulay; Oo, siya magahatag ug kalipay sa imong kalag.

18 Sin profecía el pueblo será disipado: mas el que guarda la ley, bienaventurado él.

Diin walay panan-awon, ang katawohan nagasalikway sa pagpugong; Apan kadtong nagabantay sa Kasugoan, malipayon siya.

19 El siervo no será castigado con palabras; porque entiende, y no responde.

Ang usa ka sulogoon dili masaway pinaagi sa mga pulong; Kay bisan pa nga siya makasa-but, siya dili magtagad.

20 ¿Has visto hombre ligero en sus palabras? mas esperanza hay del insensato que de él.

Nakakita ba ikaw sa usa ka tawo nga madali-dalion sa iyang mga pulong? Aduna pay paglaum sa usa ka buang kay kaniya.

21 El que regala a su siervo desde su niñez, a la postre será su hijo.

Kadtong nagamatoto sa iyang sulogoon sa dakung pagmatngon gikan sa pagkabata Magahimo kaniya nga usa ka anak sa katapusan.

22 El hombre enojoso levanta contiendas; y el furioso muchas veces peca.

Ang usa ka tawo nga anaa sa kasuko nagapukaw sa pagkabingkil, Ug ang usa ka masuk-anong tawo nahupngan sa kalapasan.

23 La soberbia del hombre le abate; y al humilde de espíritu sustenta la honra.

Ang kagarbo sa tawo makapahimo kaniyang ubos; Apan kadtong mapinaubsanon a espiritu makabaton ug kadungganan.

24 El compañero del ladrón aborrece su vida; oirá maldiciones, y no le denunciará.

Bisan kinsa nga makigkauban sa usa ka kawatan nagadumot sa iyang kaugalingong kalag; Siya nakadungog sa pagpanumpa ug dili makapamulong sa bisan unsa.

25 El temor del hombre pondrá lazo: mas el que confía en Jehová será levantado.

Ang pagkahadlok ngadto sa tawo nagadala ug usa ka lit-ag; Apan bisan kinsa nga nagabutang sa iyang pagsalig kang Jehova mamaluwas.

26 Muchos buscan el favor del príncipe: mas el juicio de cada uno de Jehová es.

Daghang nangita sa kalooy sa magbubuot; Apan ang paghukom sa usa ka tawo nagagikan kang Jehova.

27 Abominación es a los justos el hombre inicuo: mas abominación es al impío el de rectos caminos.

Ang usa ka dili-matarung nga tawo maoy usa ka dulumtanan sa tawong matarung, Ug siya nga matul-id sa dalan maoy usa ka dulumtanan sa tawong dautan.