< Proverbios 24 >

1 No tengas envidia de los hombres malos: ni desees estar con ellos.
Ko kirañe’o o lo-tserekeo, ko mañiry ho mpiam’ iareo.
2 Porque su corazón piensa en robar; e iniquidad hablan sus labios.
Fa mikitroke hapiaroteñe ty ron-doha’iareo, vaho mivolan-tsiroe-tafatoe o soñi’eo.
3 Con sabiduría se edificará la casa; y con prudencia se afirmará.
Hihitse ty mahafonitse anjomba, vaho hilàla ty añorizañe aze;
4 Y con ciencia las cámaras se henchirán de todas riquezas preciosas y hermosas.
Fahafohinañe ty mahapea o efe’eo amy ze hene vara soa naho mahafale.
5 El hombre sabio es fuerte; y el hombre entendido es valiente de fuerza.
Maozatse t’indaty mahihitse, manovon-kafatrarañe ty mahilala;
6 Porque con industrias harás la guerra; y la salud está en la multitud de los consejeros.
amy te fiaoloañe mahihitse ty ifanehafa’o amo ali’oo, vaho minday fandrebahañe ty hamarom-piaolo.
7 Alta está para el insensato la sabiduría: en la puerta no abrirá su boca.
Loho ambone’ i seretsey ty hihitse; ie tsy manoka-palie an-dalam-bey eo.
8 Al que piensa mal hacer, al tal, hombre de malos pensamientos le llamarán.
Hatao mpikitro-draha ty mikilily hanao raty.
9 El mal pensamiento del insensato es pecado; y abominación a los hombres el burlador.
Hakeo ty mikitro-kagegeañe, vaho tiva am’ondatio ty mpañinje.
10 Si fueres flojo en el día de trabajo, tu fuerza será angosta.
Vata’e tsy an-kaozaran-drehe t’ie mitoirañe añ’andron-kaemberañe.
11 ¿Detenerte has de escapar los que son tomados para la muerte, y los que son llevados al degolladero?
Hahao o kozozotem- bam-pandentañe mb’eoo, ie midaliendalieñe mb’am-panjamanañe mb’eo, Ehe, kalaño!
12 Si dijeres: Ciertamente no lo supimos: ¿el que pesa los corazones no lo entenderá? El que mira por tu alma él lo conocerá, el cual dará al hombre según sus obras.
Aa naho manao ty hoe rehe, Inao! tsy napota’ay ‘nio!— Tsy mahatsikarake zay hao i Mpandanja arofoy? tsy arofoana’ i Mpañambem-piai’oy hao? Tsy havaha’e am’ondatio hao o sata’eo?
13 Come, hijo mío, de la miel, porque es buena; y del panal dulce a tu paladar:
O anako, mihinana tantele, amy te soa, eka, mamy an-dañilañy ao ty tantele boak’ am-papi’ey.
14 Tal será el conocimiento de la sabiduría a tu alma, si la hallares; y al fin tu esperanza no será cortada.
Maharendreha te zay ty hihitse ami’ty fiai’o; ie trea’o le ho tendrek’ ama’o ty ho avi’o, vaho tsy haitoañe ty fisalalà’o.
15 O! impío, no aseches a la tienda del justo: no saquees su acostadero:
Ko vandroñe’o, ty tsereheñe tia, ty anjomba’ i vañoñey; ko joie’o ty akiba imoneña’e;
16 Porque siete veces cae el justo, y se torna a levantar: mas los impíos caerán en el mal.
fa mikorovoke im-pito ty vantañe, le mbe mitroatse avao; fe mivembeñe añ’andron-kankàñe o lo-tserekeo.
17 Cuando cayere tu enemigo, no te huelgues; y cuando tropezare, no se alegre tu corazón:
Ko irebeha’o ty fihotraha’ o rafelahi’oo, vaho ko ado’o hifalea’ ty tro’o i fitsikapia’ey.
18 Porque Jehová no lo mire, y le desagrade; y aparte de sobre él su enojo.
fa ho vazoho’ Iehovà naho ho alihe’e vaho havì’e tsy ho ama’e i haviñera’ey.
19 No te entremetas con los malignos, ni tengas envidia de los impíos:
Ko angovita’o o tsivokatseo, le ko itsikiriha’o o lo-tserekeo;
20 Porque para el malo no habrá buen fin; y la candela de los impíos será apagada.
fa tsy aman-ko tamae’e ty tsereheñe; le hakipe ty failo’ i borololoy.
21 Teme a Jehová, hijo mío, y al rey: no te entremetas con los inmutadores:
O anake, mañeveña am’ Iehovà naho amy mpanjakay, le ko mitraok’ amo mpiolao,
22 Porque su quebrantamiento se levantará de repente: ¿y el quebrantamiento de ambos quién lo comprenderá?
fa hivovoa’ ty feh’ ohatse, vaho ia ty hahafohiñe ty fifetsaham-piantoañe hanoe’ i roroey?
23 También estas cosas pertenecen a los sabios. Tener respeto a personas en el juicio, no es bueno.
Manoly o tsara retoañe ka o mahihitseo: Tsy mete an-jaka ao ty firihiañe.
24 El que dijere al malo, justo eres: los pueblos le maldecirán, y las naciones le detestarán:
Ze manao ty hoe amo aman-kakeoo: ‘Vantan-drehe,’ ro honjira’ i màroy; vaho ho heje’ o fifeheañeo;
25 Mas los que le reprenden, serán agradables; y sobre ellos vendrá bendición de bien.
fe ho ehake o mahafañendakeo vaho ho soa tata.
26 Los labios serán besados, del que responde palabras rectas.
Orofeñe o fivimby mahatoiñe an-kahiti’eo.
27 Apareja de fuera tu obra, y dispónela en tu heredad; y después edificarás tu casa.
Henefo heike ty fitromaha’o alafe’e ao naho halahalao o tete’oo, vaho ranjio amy zao ty akiba’o.
28 No seas testigo sin causa contra tu prójimo; y no lisonjees con tus labios.
Ko sesehe’o, tsy amam-poto’e t’indaty; vaho ko mamañahy am-pivimby.
29 No digas: Como me hizo, así le haré: daré el pago al varón según su obra.
Ko manao ty hoe: Hanoako hambañe amy nanoa’e ahikoy; sindre havahako ty amy sata’ey.
30 Pasé junto a la heredad del hombre perezoso, y junto a la viña del hombre falto de entendimiento.
Niozàko ty tete’ i tembo, niariako ty tanem-balobo’ i seretse;
31 Y he aquí que por toda ella habían ya crecido espinas, ortigas habían ya cubierto su superficie, y su cerca de piedra estaba ya destruida.
hehe t’ie nioboñobom-patike; nilafihan-kisatse i taney, vaho narobake ty kijolim-bato’e.
32 Y yo miré, y púse lo en mi corazón: lo ví, y recibí enseñanza.
Ie nitreako le naereñereko, nenteako vaho nitendrek’ anatse.
33 Tomando un poco de sueño, cabeceando otro poco, poniendo mano sobre mano otro poco para volver a dormir:
Firotse kede, mandre betebeteke, mañohom-pitañe hiroro,
34 Vendrá como caminante, tu necesidad; y tu pobreza como hombre de escudo.
le hikovovoke mb’ama’o ty hararahañe, vaho hoe lahin-defoñe ty hapoia’o.

< Proverbios 24 >