< Proverbios 1 >

1 Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
Masese ya Salomo, mwana mobali ya Davidi, mokonzi ya Isalaele:
2 Para entender sabiduría y castigo: para entender las razones prudentes:
mpo na koyeba bwanya, kozwa mateya mpe kososola maloba ya mayele;
3 Para recibir el castigo de prudencia, justicia, y juicio, y equidad:
mpo na kozwa mateya ya bwanya oyo epesaka bizaleli ya sembo, ya boyengebene mpe makambo ya alima;
4 Para dar a los simples astucia, y a los mozos inteligencia y consejo.
mpo na kopesa mayele epai ya bazoba, mpe boyebi epai ya bilenge.
5 Oirá el sabio y aumentará la doctrina; y el entendido adquirirá consejo.
Tika ete moto ya bwanya ayoka yango, mpe akobakisa bwanya na ye, bongo moto ya mayele akoyeba mayele ya kotambolisa bato;
6 Para entender parábola y declaración, palabras de sabios, y sus dichos oscuros.
mpo na kososola masese mpe sambole, maloba ya bwanya mpe kolimbola makambo.
7 El principio de la sabiduría es el temor de Jehová: los insensatos despreciaron la sabiduría y la instrucción.
Kotosa Yawe ezali mosisa ya mayele; bato oyo bazangi mayele batiolaka bwanya mpe toli.
8 Oye, hijo mío, el castigo de tu padre, y no deseches la ley de tu madre:
Mwana na ngai ya mobali, yoka toli ya tata na yo, mpe kobwaka te mateya ya mama na yo;
9 Porque aumento de gracia serán a tu cabeza, y collares a tu cuello.
Pamba te ekozala lokola ekoti ya ngolu na moto na yo, mpe lokola mayaka ya kitoko na kingo na yo.
10 Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, no consientas.
Mwana na ngai ya mobali, soki bato ya masumu balingi kokweyisa yo, komitika te.
11 Si dijeren: Ven con nosotros, espiemos a la sangre: asechemos al inocente sin razón:
Soki balobi na yo: « Yaka elongo na biso, tika ete tosala motambo mpo na koboma bato, tokosepela mpo na kokanga moto oyo ayebi likambo te!
12 Tragarlos hemos como el sepulcro, vivos; y enteros, como los que caen en sima: (Sheol h7585)
Ndenge mokili ya bakufi esalaka, tokomela ye ya bomoi, tokomela ye mobimba lokola bato oyo bakitaka na libulu ya kufa; (Sheol h7585)
13 Hallaremos riquezas de todas suertes: henchiremos nuestras casas de despojos:
tokozwa biloko ya talo ya ndenge na ndenge, mpe tokotondisa bandako na biso na bomengo ya bitumba;
14 Echa tu suerte entre nosotros: tengamos todos una bolsa:
okozwa ndambo na yo epai na biso, pamba te biso nyonso tokosangisa biloko na biso esika moko; »
15 Hijo mío, no andes en camino con ellos: aparta tu pie de sus veredas:
mwana na ngai ya mobali, kokende elongo na bango te, longola makolo na yo na nzela na bango;
16 Porque sus pies correrán al mal; e irán presurosos a derramar sangre.
pamba te makolo na bango ekimaka mbangu mpo na kolanda mabe, mpe bapotaka mbangu mpo na kosopa makila.
17 Porque en vano se tenderá la red delante de los ojos de toda ave.
Solo, ezali pamba kotia monyama liboso ya miso ya bikelamu nyonso oyo ezali na mapapu.
18 Mas ellos a su sangre espían, y a sus almas asechan.
Kasi bango, batiaka mitambo mpo na kosopa makila na bango moko, bamilukelaka pasi na bomoi na bango.
19 Tales son las sendas de todo codicioso de codicia, la cual prenderá el alma de sus poseedores.
Moto oyo alukaka kozwa bomengo na nzela ya lokuta asukaka kaka bongo, mpe bomengo yango ebomaka kaka ye moko.
20 La sabiduría clama de fuera: en las plazas da su voz:
Bwanya azali koganga na libanda, atomboli mongongo na ye na bisika oyo bato ebele bakutanaka;
21 En las encrucijadas de los murmullos de gente clama: en las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:
azali koganga na bisika ya loyenge mpe azali koloba liboso ya ekuke ya engumba:
22 ¿Hasta cuándo, o! simples, amaréis la simpleza, y los burladores desearán el burlar, y los insensatos aborrecerán la ciencia?
« Yo moto oyo ozangi mayele, kino tango nini okolinga bozoba na yo? Kino tango nini batioli bakokoba kosepela kotiola? Mpe bino bazoba, kino tango nini bokokoba koyina mayele?
23 Volvéos a mi reprensión: he aquí que yo os derramaré mi espíritu, y os haré saber mis palabras.
Soki boyoki makebisi na Ngai, nakosopela bino Molimo na Ngai mpe nakososolisa bino maloba na Ngai.
24 Por cuanto llamé, y no quisisteis: extendí mi mano, y no hubo quien escuchase:
Kasi lokola bosundolaki Ngai tango nazalaki kobelela mpe moto moko te asalaki keba tango natandaki loboko,
25 Y desechasteis todo consejo mío, y no quisisteis mi reprensión:
lokola bobwakaki toli na Ngai mpe boboyaki kondima pamela na Ngai,
26 También yo me reiré en vuestra calamidad; y me burlaré cuando os viniere lo que teméis.
Ngai mpe nakoseka bino tango pasi ekoyela bino, nakotiola bino tango minyoko ekokomela bino,
27 Cuando viniere, como una destrucción, lo que teméis; y vuestra calamidad viniere como un torbellino: cuando viniere sobre vosotros tribulación y angustia:
tango minyoko ekokomela bino na pwasa lokola mvula ya kake makasi, tango somo ekoyela bino lokola ekumbaki, tango mawa mpe somo ekokomela bino.
28 Entonces me llamarán, y no responderé: buscarme han de mañana, y no me hallarán:
Bakoganga epai na Ngai, kasi nakoyanola bango te; bakoluka Ngai na ngonga ya malamu, kasi bakomona Ngai te.
29 Por cuanto aborrecieron la sabiduría; y no escogieron el temor de Jehová:
Lokola bayinaki boyebi mpe baponaki te nzela ya kotosa Yawe,
30 Ni quisieron mi consejo; y menospreciaron toda reprensión mía.
lokola baboyaki kondima toli na Ngai mpe batiolaki pamela na Ngai,
31 Comerán pues del fruto de su camino; y de sus consejos se hartarán.
bakolia mbuma ya etamboli na bango mpe bakotonda na mabongisi ya mitema na bango moko.
32 Porque el reposo de los ignorantes los matará; y la prosperidad de los insensatos los echará a perder.
Pamba te kotomboka ya bato oyo bazangi mayele ekoboma bango, mpe bozangi bokebi ya bato oyo bazangi mayele ekoboma kaka bango moko;
33 Mas el que me oyere, habitará confiadamente; y vivirá reposado de temor de mal.
kasi moto oyo ayokaka Ngai akovanda na kimia mpe akobanga mabe moko te. »

< Proverbios 1 >