< Juan 6 >

1 Pasadas estas cosas, se fue Jesús a la otra parte de la mar de Galilea, que es la mar de Tiberias.
MAHOPE iho holo aku la o Iesu ma kela kapa o ka moanawai o Galilaia, oia o Tiberia.
2 Y seguíale grande multitud, porque veían sus milagros que hacía en los enfermos.
A nui loa na kanaka i hahai ia ia, no ko lakou ike ana i na hana mana ana i hana'i i ka poe mai.
3 Subió pues Jesús a un monte, y se sentó allí con sus discípulos.
Pii ae la o Iesu ma Kekahi mauna, a noho iho la ilaila me kana poe haumana.
4 Y estaba cerca la pascua, la fiesta de los Judíos.
A ua kokoke mai ka moliaola, he ahaaina na ka poe Iudaio.
5 Y como alzó Jesús los ojos, y vio que había venido a él una grande multitud, dice a Felipe: ¿De dónde compraremos pan para que coman éstos?
Alawa ae la ko Iesu mau maka, ike aku la i ka poe kanaka nui e hele mai ana io na la, ninau mai la oia ia Pilipo, Mahea kakou e kuai ai i berena e ai iho keia poe?
6 Mas esto decía tentándole; porque él sabía lo que había de hacer.
O keia kana i ninau mai ai i mea e hoao ai ia ia; no ka mea, ua ike no ia i kana mea e hana mai ai.
7 Respondióle Felipe: Doscientos denarios de pan no les bastarán, para que cada uno de ellos tome un poco.
I aku la o Pilipo ia ia, Aole lakou e lawa i ka berena no na haneri denari elua, i pakahi ai ka apana uuku na lakou a pau.
8 Dícele uno de sus discípulos, Andrés, hermano de Simón Pedro:
Olelo aku la ia ia kekahi o kana poe haumana, o Anederea, ka hoahanau o Simona Petero,
9 Un muchacho está aquí que tiene cinco panes de cebada y dos pececillos; ¿mas qué es esto entre tantos?
He wahi keiki maanei, he mau popo berena bale elima kana, a me na ia liilii elua; a heaha la ia mau mea i keia poe nui?
10 Entonces Jesús dijo: Hacéd recostar los hombres. Y había mucha yerba en aquel lugar; y recostáronse como en número de cinco mil varones.
Olelo mai la o Iesu, E hoonoho i na kanaka ilalo. He nui no ka weuweu ma ia wahi. Noho iho la na kanaka, elima tausani paha.
11 Y tomó Jesús aquellos panes, y habiendo hecho gracias, repartió a los discípulos, y los discípulos a los que estaban recostados; y asimismo de los peces cuanto querían.
Lalau mai la o Iesu i na popo berena; hoomaikai aku la, a haawi mai la i na haumana, a o na haumana hoi i ka poe e nobo ana; pela no hoi na ia, a like ka nui me ko lakou makemake.
12 Y como fueron hartos, dijo a sus discípulos: Cogéd los pedazos que han quedado, porque no se pierda nada.
A maona ae la lakou, i mai la ia i kana poe haumana, E hoiliili i na hakina i koe, i hoolei ole ia'i kekahi mea.
13 Recogiéron los pues, y llenaron doce esportones de pedazos de los cinco panes de cebada, que sobraron a los que habían comido.
Hoiliili iho la lakou, a piha na hinai he umikumamalua i na hakina o na popo berena bale elima i koe i ka poe i ai.
14 Aquellos hombres entonces, como vieron el milagro que Jesús había hecho, decían: Este verdaderamente es el profeta, que había de venir al mundo.
Olelo aku la ka poe kanaka i ike i ka hana mana a Iesu i hana'i, He oiaio, o ke kaula keia e hele mai ana i ke ao nei.
15 Entendiendo entonces Jesús, que habían de venir para tomarle por fuerza, y hacerle rey, volvió a huirse a un monte él solo.
A ike iho la o Iesu, e kii mai ana lakou e lawe ia ia, i hoolilo ai lakou ia ia i alii, hele hou aku la ia ma kekahi mauna, oia wale no.
16 Y como se hizo tarde, descendieron sus discípulos a la mar,
A ahiahi ae ia, iho aku la kana poe haumana ma ka moanawai.
17 Y entrando en una nave, iban atravesando el mar hacia Capernaum. Y era ya oscuro, y Jesús no había venido a ellos.
Ee aku la lakou maluna o ka moku, holo aku la i kela kapa o ka moanawai ma Kaperenauma: a poeleele iho la, aole o Iesu i hiki mai io lakou ia.
18 Y la mar se comenzó a levantar con un gran viento, que soplaba.
Oloku ae la ka moanawai i ka makani nui e nou mai ana.
19 Y cuando hubieron navegado como veinte y cinco, o treinta estadios, ven a Jesús que andaba sobre la mar, y se acercaba a la nave; y tuvieron miedo.
Hoe aku la lakou i na setadia he iwakalua kumamalima, he kanakolu paha, ike aku la lakou ia Iesu e hele mai ana maluna o ka moanawai, a kokoke ia ma ka moku: makau iho la lakou.
20 Mas él les dijo: Yo soy: no tengáis miedo.
I mai la oia ia lakou, Owau no keia; mai makau oukou.
21 Entonces ellos le recibieron de buena gana en la nave, y luego la nave llegó a la tierra donde iban.
Alaila olioli lakou i kona ee ana iluna o ka moku; a hiki wawe aku la ka moku ma ka aina, kahi i holo ai lakou.
22 El día siguiente la gente que estaba de la otra parte de la mar, como vio que no había allí otra navecilla sino una, en la cual se habían entrado sus discípulos, y que Jesús no había entrado con sus discípulos en la nave, sino que sus discípulos solos se habían ido;
Ia ia aku, o ka ahakanaka e ku ana ma kela kapa o ka moanawai, ike ae la lakou, aole moku e ae malaila, o ka mea wale no a kana poe haumana i ee aku ai, aole nae i ee pu o Iesu me kana poe haumana maluna o ka moku, o kana poe haumana wale no i holo;
23 Y que otras navecillas habían arribado de Tiberias, junto al lugar donde habían comido el pan, después de haber el Señor hecho gracias;
Aka hoi, holo mai la na moku mai Tiberia mai, kokoke ma kahi i ai ai lakou i ka berena, mahope iho o ko ka Haku hoomaikai ana'ku.
24 Como vio pues la gente que Jesús no estaba allí, ni sus discípulos, entraron ellos también en las navecillas, y vinieron a Capernaum buscando a Jesús.
A ike ae la ka ahakanaka, aole o Iesu malaila, aole hoi kana poe haumana, ee aku la lakou iluna o na moku, holo aku la i Kaperenauma e imi ana ia Iesu:
25 Y hallándole de la otra parte de la mar, dijéronle: ¿Rabbi, cuándo llegaste acá?
A loaa ia lakou ia ma kela kapa o ka moanawai, i aku la lakou ia ia, E Rabi, inahea i hiki mai oe ia nei?
26 Respondióles Jesús, y dijo: De cierto, de cierto os digo, que me buscáis, no porque habéis visto los milagros, mas porque comisteis del pan, y os hartasteis.
Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Ke imi nei oukou ia'u, aole no ka hana mana a oukou i ike ai, aka, no ka oukou ai ana i na popo berena, a maona ae.
27 Trabajád, no por la comida que perece, mas por la comida que a vida eterna permanece, la cual el Hijo del hombre os dará; porque a éste selló el Padre, es a saber, Dios. (aiōnios g166)
Mai hooikaika oukou no ka ai e pau wale, aka, no ka ai e mau ana a hiki i ke ola loa, ka mea a ke Keiki a ke kanaka e haawi ai na oukou: no ka mea, oia ka ka Makua ke Akua i hooiaio mai ai. (aiōnios g166)
28 Entonces le dijeron: ¿Qué haremos para que obremos las obras de Dios?
No ia mea, ninau aku la lakou ia ia, Heaha ka makou e hana'i, i hana aku ai makou i ua hana a ke Akua?
29 Respondió Jesús, y les dijo: Esta es la obra de Dios, que creáis en el que él envió.
Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Eia ka hana a ke Akua, e manaoio mai oukou i ka mea ana i hoouna mai ai.
30 Dijéronle entonces: ¿Qué señal pues haces tú, para que veamos, y te creamos? ¿Qué obras tú?
Alaila ninau aku la lakou ia ia, Heaha ka hana mana au e hana mai ai, i ike ai makou, a i manaoio ai ia oe? Heaha kau e hana'i?
31 Nuestros padres comieron el maná en el desierto, como está escrito: Pan del cielo les dio a comer.
Ai iho la ko makou poe kupuna i ka mane ma ka waonahele; e like me ka mea i palapalaia, Haawi mai la ia i ka berena mai ka lani mai e ai lakou.
32 Y Jesús les dijo: De cierto, de cierto os digo, que no os dio Moisés el pan del cielo, mas mi Padre os da el verdadero pan del cielo.
Olelo mai la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole o Mose i haawi mai na oukou i ka berena mai ka lani mai; aka, o ko'u Makua ke haawi mai nei na oukou i ka berena oiaio mai ka lani mai.
33 Porque el pan de Dios es aquel que descendió del cielo, y da vida al mundo.
No ka mea, o ka ke Akua berena, oia ka mea i iho mai mai ka lani mai, a haawi i ke ola no ko ke ao nei.
34 Entonces le dijeron: Señor, dános siempre este pan.
I aku la lakou ia ia, E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena na makou.
35 Y Jesús les dijo: Yo soy el pan de vida: el que a mí viene, nunca tendrá hambre; y el que en mí cree, no tendrá sed jamás.
Olelo mai la o Iesu ia lakou, Owau no ka berena e ola'i; o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa ia e pololi; a o ka mea e manaoio mai ia'u, aole loa ia e makewai.
36 Mas ya os he dicho, que también me habéis visto, y no me creéis.
A olelo aku la au ia oukou, ua ike no oukou ia'u, aole nae oukou e manaoio mai.
37 Todo lo que el Padre me da, vendrá a mí; y al que a mí viene, no le echo fuera.
O na mea a pau a ka Makua e haawi mai ai no'u, e hele mai no lakou io'u nei: a o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa wau e kipaku aku ia ia.
38 Porque he descendido del cielo, no para hacer mi voluntad, sino la voluntad de aquel que me envió.
No ka mea, aole au i iho mai, mai ka lani mai e hana i ko'u makemake, aka, i ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai.
39 Y esta es la voluntad del Padre que me envió: Que de todo lo que me dio, no pierda yo nada de ello, sino que lo resucite en el día postrero.
Eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, i ole e lilo aku mai o'u aku nei kekahi o na mea a pau ana i haawi mai ai ia'u, aka, e hoala mai au ia ia i ka la mahope.
40 Y esta es la voluntad de aquel que me envió: Que todo aquel que ve al Hijo, y cree en él, tenga vida eterna; y yo le resucitaré en el día postrero. (aiōnios g166)
No ka mea, eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, o na mea a pau e ike mai i ke Keiki, a e manaoio hoi ia ia, e loaa ia ia ke oia mau loa; a e hoala mai au ia ia i ka la mahope. (aiōnios g166)
41 Murmuraban entonces de él los Judíos, porque había dicho: Yo soy el pan que descendí del cielo.
Ohumu iho la ka poe Iudaio nona, no kana olelo ana, Owau no ka berena i iho mai mai ka lani mai.
42 Y decían: ¿No es éste Jesús, el hijo de José, cuyo padre y madre nosotros conocemos? ¿Cómo pues dice éste: Yo he descendido del cielo?
Olelo ae la lakou, Aole anei o Iesu keia ke keiki a Iosepa? Ua ike no kakou i kona makuakane a me kona makuwahine; pehea la hoi ia i olelo mai ai, Ua iho mai au mai ka lani mai?
43 Y Jesús respondió, y les dijo: No murmuréis entre vosotros.
Nolaila olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Mai ohumu oukou kekahi me kekahi.
44 Ninguno puede venir a mí, si el Padre que me envió no le trajere; y yo le resucitaré en el día postrero.
Aohe mea e hiki ia ia ke hele mai io'u nei, ke kauo ole mai ia ia ka Makua nana au i hoouna mai; a na'u ia e hoala mai i ka la mahope.
45 Escrito está en los profetas: Y serán todos enseñados de Dios: así que todo aquel que oyó del Padre, y aprendió, viene a mí.
Ua palapalaia e na kaula, E aoia lakou a pau e ke Akua. No ia hoi, o ka mea i hoolohe i ka ka Makua, a i aoia hoi, oia ke hele mai io'u nei.
46 No que alguno haya visto al Padre, sino aquel que es de Dios, éste ha visto al Padre.
Aole ke kanaka i ike i ka Makua, o ka mea wale no no ke Akua mai, oia ka i ike i ka Makua.
47 De cierto, de cierto os digo: El que cree en mí, tiene vida eterna. (aiōnios g166)
Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, O ka mea e manaoio mai ia'u, he oia mau loa kona. (aiōnios g166)
48 Yo soy el pan de vida.
Owau no ka berena e ola'i.
49 Vuestros padres comieron el maná en el desierto, y han muerto.
Ai no ko oukou poe kupuna I ka mane ma ka waonahele, a ua make lakou.
50 Este es el pan que desciende del cielo, para que el que de él comiere, no muera.
O keia ka berena i iho mai mai ka lani mai; ina e ai kekahi i keia, aole ia e make.
51 Yo soy el pan vivo que ha descendido del cielo: si alguno comiere de este pan, vivirá para siempre; y el pan que yo daré es mi carne, la cual yo daré por la vida del mundo. (aiōn g165)
Owau no ka berena ola, ka mea i iho mai mai ka lani mai. Ina e ai kekahi i keia berena, e oia mau loa ia; a o ka berena a'u e haawi aku ai, o ko'u kino ia, ka mea a'u e haawi aku i oia no ko ke ao nei. (aiōn g165)
52 Entonces los Judíos altercaban entre sí, diciendo: ¿Cómo puede este hombre darnos su carne a comer?
Hoopaapaa iho la na Iudaio ia lakou iho, i ae la, Pehea la e hiki ai ia ia ke haawi mai i kona kino ia kakou e ai?
53 Jesús les dijo entonces: De cierto, de cierto os digo: Si no coméis la carne del Hijo del hombre, y bebéis su sangre, no tenéis vida en vosotros.
Olelo aku la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, A i ai ole oukou i ke kino o ke Keiki a ke kanaka, a i inu ole hoi i kona koko, aole he ola iloko o oukou.
54 El que come mi carne, y bebe mi sangre, tiene vida eterna; y yo le resucitaré en el día postrero. (aiōnios g166)
O ka mea e ai i ko'u kino, a e inu hoi i ko'u koko, he oia mau loa kona, a na'u ia e hoala mai i ka la mahope, (aiōnios g166)
55 Porque mi carne verdaderamente es comida, y mi sangre verdaderamente es bebida.
No ka mea, he ai io ko'u kino, a he mea inu io ko'u koko.
56 El que come mi carne, y bebe mi sangre, en mí mora, y yo en él.
O ka mea e ai i ko'u kino, a e inu hoi i ko'u koko, ke noho nei ia iloko o'u, owau hoi iloko ona.
57 Como me envió el Padre viviente, y yo vivo por el Padre, así también el que me come, él también vivirá por mí.
E like me ka Makua ola, nana au i hoouna mai, a e ola ana au i ka Makua; pela hoi ka mea e ai mai ia'u, e ola no ia ia'u.
58 Este es el pan que descendió del cielo: no como vuestros padres que comieron el maná, y son muertos: el que come de este pan, vivirá eternamente. (aiōn g165)
O keia ka berena i iho mai mai ka lani mai; aole e like me ko oukou poe kupuna i ai ai i ka mane, a make aku la; o ka mea e ai i keia berena, e ola maa loa ia. (aiōn g165)
59 Estas cosas dijo en la sinagoga, enseñando en Capernaum.
Oia na mea ana i olelo mai ai iloko o ka halehalawai i ke ao ana ma Kaperenauma.
60 Entonces muchos de sus discípulos oyendo esto, dijeron: Dura es esta palabra, ¿quién la puede oír?
A lohe ae la na haumana ana he nui, i ae la lakou, He olelo paakiki keia; owai la ka mea e hiki ia ia ke hoolohe aku ia,
61 Y sabiendo Jesús en sí mismo que sus discípulos murmuraban de esto, les dijo: ¿Esto os escandaliza?
A ike iho la o Iesu i ka ohumu ana o na haumana ana, no keia mea, i mai la oia ia lakou, O keia anei ka mea a oukou i ukiuki ai?
62 ¿Pues qué si viereis al Hijo del hombre subir donde estaba primero?
Pehea la hoi, ina e ike oukou i ke Keiki a ke kanaka e pii hou aku ana iluna i kona wahi mamua!
63 El espíritu es el que da vida: la carne de nada aprovecha: las palabras que yo os hablo, espíritu son, y vida son.
O ka uhane ka mea nana e hoola; aole ke kino he mea e pono ai; o ka olelo a'u e olelo aku nei ia oukou, he uhane ia a me ke ola.
64 Mas hay algunos de vosotros que no creen. Porque Jesús desde el principio sabía quiénes eran los que no habían de creer, y quien le había de entregar.
Aka, ua manaoio ole mai kekahi poe o oukou. No ka mea, ua ike no Iesu mai kinohi mai i ka poe maoaoio ole, a me ka mea nana ia e kumakaia aku.
65 Y decía: Por eso os he dicho: Que ninguno puede venir a mí, si no le fuere dado de mi Padre.
A i mai la ia. No keia mea ka'u i olelo aku ai ia oukou, aole e hiki i kekahi, ke hele mai io'u nei, ke haawi ole ia mai ia nana e ko'u Makua.
66 Desde entonces muchos de sus discípulos volvieron atrás, y ya no andaban más con él.
Mai ia manawa, nui na haumana ana i hoi hope, aole hoi i hele pu hou me ia.
67 Dijo, pues, Jesús a los doce: ¿Queréis vosotros iros también?
Ninau mai la o Ieau i ka poe umikumamalua, O oukou anei kekahi i makemake e hele aku?
68 Respondióle entonces Simón Pedro: ¿Señor, a quién iremos? tú tienes las palabras de vida eterna. (aiōnios g166)
I aku la o Simona Petero ia ia, E ka Haku, io wai la makou e hele aku ai? ia oe no ka olelo o ke ola inau loa. (aiōnios g166)
69 Y nosotros creemos y conocemos, que tú eres el Cristo, el Hijo de Dios viviente.
A ua manaoio makou, a ua ike hoi, o oe no ka Mesia, ke Keiki a ke Akua.
70 Jesús les respondió: ¿No os he yo escogido doce, y el uno de vosotros es diablo?
Olelo mai la o Iesu ia lakou, Aole anei au i wae ia oukou he umikumamalua, a o kekahi o oukou, he diabolo ia!
71 Y hablaba de Júdas Iscariote, hijo de Simón; porque éste era el que le había de entregar, el cual era uno de los doce.
Olelo mai la ia no Iuda Isekariota, ke keiki a Simona, kekahi o ka umikumamalua, nana ia e kumakaia aku.

< Juan 6 >