Proverbios 3

1 Hijo mío, no olvides mis enseñanzas, Y tu corazón guarde mis mandamientos.

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 Porque largura de días, años de vida Y paz te aumentarán.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Nunca se aparten de ti la misericordia y la verdad. Átalas a tu cuello. Escríbelas en la tabla de tu corazón,

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Y hallarás gracia y buena opinión Ante los ojos de ʼElohim y del hombre.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Confía en Yavé con todo tu corazón, Y no te apoyes en tu propia inteligencia.

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Reconócelo en todos tus caminos, Y Él enderezará tus sendas.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 No seas sabio en tu propia opinión. Teme a Yavé Y apártate del mal,

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 Porque será medicina a tu ombligo Y tuétano a tus huesos.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Honra a Yavé con tus bienes Y con las primicias de todos tus frutos.

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 Tus graneros se henchirán de abundancia, Y tus lagares rebosarán de mosto.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 Hijo mío, no menosprecies el castigo de Yavé, Ni te fatigues de su corrección.

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 Porque Yavé disciplina al que ama, Como el padre al hijo en quien se complace.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Inmensamente feliz el hombre que halla sabiduría Y el que obtiene la inteligencia.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Porque su provecho es mayor que el de la plata, Y su resultado es mejor que el oro fino.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Es más preciosa que las perlas, Nada de lo que desees podrá compararse con ella.

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 Abundancia de días hay en su mano derecha, Y en su izquierda, riquezas y honra.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Sus caminos son agradables, Y en todas sus sendas hay paz.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Es árbol de vida a los que echan mano a ella, Y los que la retienen son inmensamente felices.

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 Yavé fundó la tierra con sabiduría Y con entendimiento afirmó los cielos.

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 Con su conocimiento fueron divididos los océanos Y las nubes destilan rocío.

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Hijo mío, no se aparten estas cosas de tus ojos. Guarda la sabiduría y la discreción,

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 Y serán vida a tu alma y gracia a tu cuello.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Entonces andarás con seguridad en tu camino Y tu pie no tropezará.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Cuando te acuestas, no tendrás temor. Te acostarás, Y tu sueño será dulce.

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 No temerás el pavor repentino, Ni cuando llega el ataque de los perversos,

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 Porque Yavé será tu Confianza. Él guardará tu pie de caer en la trampa.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 No retengas el bien a quien es debido, Cuando tienes el poder para hacerlo.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 No digas a tu prójimo: Anda y vuelve, mañana te lo daré, Cuando tienes contigo qué darle.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 No trames el mal contra el prójimo Que habita confiado junto a ti.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 No tengas pleito con alguno sin causa, Si no te hizo agravio.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 No envidies al hombre violento, Ni escojas alguno de sus caminos,

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 Porque Yavé aborrece al perverso. Su íntima comunión es con los rectos.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 La maldición de Yavé está sobre la casa del impío, Pero bendice la morada de los justos.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 Ciertamente Él se burla de los que se burlan Y da gracia a los humildes.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 Los sabios heredarán honra, Pero los necios cargarán la afrenta.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.