Job 28

1 “Hay minas de plata y lugares donde se refina el oro.

Doprawdy, istnieją złoża, [z których pochodzi] srebro, i miejsca, [gdzie] złoto się oczyszcza.

2 El hierro se extrae de la tierra y el cobre se funde a partir de su mineral.

Żelazo się wydobywa z ziemi, a miedź wytapia z kamienia.

3 Los mineros llevan lámparas a la oscuridad del subsuelo y buscan el mineral hasta donde pueden llegar en las sombras y la penumbra.

Kładzie się kres ciemności i przeszukuje się wszystko dokładnie, kamienie [leżące] w ciemności i cieniu śmierci.

4 Cavan una mina lejos de donde vive la gente o lejos de donde la gente pueda pasar. Se agarran de cuerdas que cuelgan en las fosas.

Rzeka wyleje ze swego miejsca, tak że nie sposób ją przejść, zostaje [jednak] zahamowana przemysłem człowieka i odchodzi.

5 El pan sale de la tierra, pero debajo parece que el fuego le ha dado la vuelta.

Z ziemi pochodzi chleb, lecz pod nią zamienia się jakby w ogień.

6 Aquí las rocas contienen lapislázuli y el polvo contiene oro.

Jej kamienie zawierają szafiry i piasek złoty;

7 Ningún ave de rapiña puede ver estos caminos, ningún ojo de halcón puede percibir.

Ścieżki do nich nie zna ptak ani nie widziało jej oko sępa.

8 Ninguna fiera ha pasado por ese camino; el león no ha andado por allí.

Nie kroczą po niej dzikie zwierzęta ani lew nią nie przeszedł.

9 Los mineros atacan la dura roca; derriban las raíces de las montañas.

Wyciąga swą rękę po krzemień, wywraca góry od korzenia;

10 Hacen túneles en la roca, buscando cuidadosamente cada piedra preciosa.

Ze skał wykuwa strumienie, a jego oko wypatruje każdej kosztownej rzeczy.

11 Ponen diques en las fuentes de los ríos, y sacan a la luz lo que está oculto.

Nie pozwala rozlewać się rzekom, a ukryte rzeczy wywodzi [na] światło.

12 “Pero, ¿dónde se puede encontrar la sabiduría? ¿Dónde está el lugar para obtener el entendimiento?

Ale gdzie można znaleźć mądrość? Gdzie znajduje się miejsce rozumu?

13 Los seres humanos no conocen el camino de la sabiduría; no se encuentra entre los vivos.

Człowiek nie zna jej ceny ani nie można jej znaleźć w ziemi żyjących.

14 Las aguas profundas dicen: ‘No está aquí’, y el mar dice: ‘Tampoco está aquí’.

Głębia mówi: Nie ma jej we mnie. Morze powiada: U mnie też jej [nie ma].

15 No se puede comprar con oro ni con plata.

Nie nabywa się jej za szczere złoto ani nie odważa się zapłaty [za] nią w srebrze.

16 Su valor no se puede medir, ni siquiera con el oro de Ofir; es más precioso que el ónix o el lapislázuli.

Nie można jej wycenić w złocie z Ofiru ani w onyksie drogocennym, ani w szafirze.

17 El oro o el cristal fino no se pueden comparar con la sabiduría; no se puede cambiar por joyas de oro.

Złoto i kryształ nie dorównają jej, nie można jej wymienić na klejnoty z czystego złota.

18 El coral y el cristal no son dignos de mención; el precio de la sabiduría está muy por encima de los rubíes.

Nie [wypada] wspominać o koralach i perłach, bo nabycie mądrości przewyższa perły.

19 El topacio de Etiopía no se puede comparar con ella; ni se puede comprar con el oro más puro.

Nie dorówna jej topaz z Etiopii i nie [można] jej wycenić w szczerym złocie.

20 “Entonces, ¿de dónde viene la sabiduría? ¿Dónde se adquiere el entendimiento?

Skąd więc mądrość pochodzi? I gdzie znajduje się miejsce rozumu?

21 La sabiduría está oculta de la vista de todos los seres vivos, incluso las aves del cielo no pueden verla.

Przecież jest zakryta dla oczu wszystkich żyjących i utajona przed ptactwem niebieskim.

22 Abadón y la Muerte dice: ‘Sólo hemos oído un rumor sobre ella’.

Zniszczenie i śmierć mówią: Własnymi uszami usłyszałyśmy o jej sławie.

23 “Sólo Dios comprende el camino de la sabiduría; él sabe dónde se encuentra.

Bóg rozumie jej drogę, on zna jej miejsce.

24 Porque él mira hasta el final de la tierra; ve todo lo que hay bajo el cielo.

On bowiem patrzy na krańce ziemi i widzi wszystko, co jest pod niebem.

25 Él decidió cuál sería la fuerza del viento y reguló las aguas.

Określił wagę wiatrom i odważył miarą wody.

26 Fijó el límite de la lluvia e hizo un camino para el rayo.

Gdy ustanowił prawo dla deszczu i drogę dla błyskawicy gromu;

27 Luego consideró la sabiduría. La examinó, le dio su aprobación y la declaró buena.

Wtedy ją widział i ogłosił; przygotował ją i przebadał.

28 Dijo a los hombres: ‘Reverenciar al Señor es la sabiduría, y apartarse del mal es el entendimiento’”.

A do człowieka powiedział: Oto bojaźń Pana, ona jest mądrością, a odstąpienie od zła [jest] rozumem.