Proverbios 3
1 Hijo mío, no te olvides de mi ley; guarda en tu corazón mis preceptos,
Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
2 porque te darán longevidad, (felices) años de vida y prosperidad.
Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
3 ¡Que nunca la misericordia y la verdad se aparten de ti! Átalas a tu cuello, escríbelas en la tabla de tu corazón.
Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
4 Así hallarás gracia y verdadera sabiduría a los ojos de Dios y a los ojos de los hombres.
Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
5 Confía en el Señor con todo tu corazón y no te apoyes en tu propia inteligencia.
Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
6 En todas tus empresas piensa en Él, y Él dirigirá tus caminos.
Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
7 No te creas sabio a tus ojos, teme a Dios, y huye del mal;
Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
8 será medicina para tu cuerpo, y refrigerio para tus huesos.
[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
9 Honra a Dios con tu hacienda, y con las primicias de todos tus frutos;
Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
10 con eso se llenará de abundancia tus graneros, y tus lagares rebosarán de mosto.
A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
11 No deseches, hijo mío, la corrección de Yahvé, ni tengas aversión cuando Él te reprenda.
Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
12 Pues Yahvé castiga a aquel a quien ama, como un padre al hijo en quien se complace.
Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
13 ¡Dichoso el hombre que halló la sabiduría, el varón que ha adquirido la inteligencia!
Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
14 Mejor es su adquisición que la de la plata; y más preciosos que el oro son sus frutos.
Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
15 Ella es más apreciable que las perlas; no hay cosa deseable que la iguale.
Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
16 En su diestra (trae) larga vida, en su siniestra riquezas y honores.
Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
17 Sus caminos son caminos deliciosos, y llenas de paz todas sus sendas.
Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
18 Es árbol de vida para los que echan mano de ella, y dichoso el que la tiene asida.
Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
19 Por la sabiduría fundó Dios la tierra, y por la inteligencia estableció los cielos;
PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
20 por su ciencia fueron abiertos los abismos; y destilan las nubes rocío.
Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
21 Hijo mío, no se aparten ellas de tus ojos; guarda la sabiduría y la prudencia;
Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
22 pues serán vida para tu alma y adorno para tu cuello.
A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
23 Así seguirás confiado tu camino, y no vacilará tu pie.
Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
24 Te acostarás sin temor; y si te acuestas, tu sueño será dulce.
Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
25 No tendrás que temer repentinos espantos, ni los ataques de los impíos cuando te acometieren;
Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
26 porque Yahvé estará a tu lado, y preservará tu pie de quedar preso.
PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
27 No niegues un beneficio al necesitado cuando esté a tu alcance el hacerlo.
Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
28 No digas a tu prójimo: “Vete y vuelve, mañana te daré”, estando en tu poder el (atenderlo).
Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
29 No maquines ningún mal contra tu prójimo mientras él vive tranquilamente contigo.
Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
30 Jamás pleitees con nadie sin motivo, si no te ha hecho mal.
Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
31 No envidies al hombre violento, ni sigas sus senderos.
Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
32 Porque Yahvé detesta al perverso, pero tiene trato íntimo con los justos.
Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
33 Sobre la casa del malvado pesa la maldición de Yahvé, el cual bendice la morada del justo.
Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
34 Se burla de los burladores, y da su gracia a los humildes.
On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
35 La gloria es la herencia de los sabios, en tanto que los necios se acarrean ignominia.
Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.
