Propovednik 10

1 Od mrtvijeh muha usmrdi se i pokvari ulje apotekarsko, tako od malo ludosti cijena mudrosti i slavi.

Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.

2 Srce je mudromu s desne strane, a ludomu je s lijeve strane.

Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.

3 Bezumnik i kad ide putem, bez razuma je i kazuje svjema da je bezuman.

Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.

4 Ako se podigne na te gnjev onoga koji vlada, ne ostavljaj mjesta svojega, jer blagost uklanja velike grijehe.

Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.

5 Ima zlo koje vidjeh pod suncem, kao pogrješka koja dolazi od vladaoca:

Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:

6 Ludost se posaðuje na najviše mjesto, i bogati sjede na niskom mjestu.

Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.

7 Vidjeh sluge na konjma, a knezovi idu pješice kao sluge.

Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.

8 Ko jamu kopa, u nju æe pasti, i ko razvaljuje ogradu, uješæe ga zmija.

Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.

9 Ko odmièe kamenje, udariæe se o njih; ko cijepa drva, nije miran od njih.

Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.

10 Kad se zatupi gvožðe i oštrice mu se ne naoštri, tada treba više snage; ali mudrost može bolje opraviti.

Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.

11 Ako ujede zmija prije bajanja, ništa neæe pomoæi bajaè.

Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.

12 Rijeèi iz usta mudroga ljupke su, a bezumnoga proždiru usne njegove.

Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.

13 Poèetak je rijeèima usta njegovijeh ludost, a svršetak govoru njegovu zlo bezumlje.

Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.

14 Jer ludi mnogo govori, a èovjek ne zna što æe biti; i ko æe mu kazati što æe poslije njega biti?

Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?

15 Lude mori trud njihov, jer ne znaju ni u grad otiæi.

Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.

16 Teško tebi, zemljo, kad ti je car dijete i knezovi tvoji rano jedu!

Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.

17 Blago tebi, zemljo, kad ti je car plemenit i knezovi tvoji jedu na vrijeme da se potkrijepe a ne da se opiju.

Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.

18 S lijenosti ugiblje se krov i s nemarnijeh ruku prokapljuje kuæa.

Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.

19 Radi veselja gotove se gozbe, i vino veseli žive, a novci vrše sve.

Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.

20 Ni u misli svojoj ne psuj cara, ni u klijeti, u kojoj spavaš, ne psuj bogatoga, jer ptica nebeska odnijeæe glas i što krila ima dokazaæe rijeè.

Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.