ਲੂਕਃ 6
1 ਅਚਰਞ੍ਚ ਪਰ੍ੱਵਣੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਨਾਤ੍ ਪਰੰ ਪ੍ਰਥਮਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਸ਼ਸ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇਣ ਯੀਸ਼ੋਰ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਃ ਕਣਿਸ਼ੰ ਛਿੱਤ੍ਵਾ ਕਰੇਸ਼਼ੁ ਮਰ੍ੱਦਯਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤੁਮਾਰੇਭਿਰੇ|
to be then in/on/among Sabbath (second-first *K) to go through it/s/he through/because of (the/this/who *k) grainfield and to pluck the/this/who disciple it/s/he and to eat the/this/who head of grain to rub the/this/who hand
2 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਕਿਯਨ੍ਤਃ ਫਿਰੂਸ਼ਿਨਸ੍ਤਾਨਵਦਨ੍ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਯਤ੍ ਕਰ੍ੰਮ ਨ ਕਰ੍ੱਤਵ੍ਯੰ ਤਤ੍ ਕੁਤਃ ਕੁਰੁਥ?
one then the/this/who Pharisee to say (it/s/he *k) which? to do/make: do which no be permitted (to do/make: do in/on/among *k) the/this/who Sabbath
3 ਯੀਸ਼ੁਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਦਾਯੂਦ੍ ਤਸ੍ਯ ਸਙ੍ਗਿਨਸ਼੍ਚ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਾਰ੍ੱਤਾਃ ਕਿੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ ਕਥਮ੍ ਈਸ਼੍ਵਰਸ੍ਯ ਮਨ੍ਦਿਰੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ
and to answer to/with it/s/he to say the/this/who Jesus nor this/he/she/it to read which to do/make: do David (when *N+kO) to hunger it/s/he and the/this/who with/after it/s/he to be
4 ਯੇ ਦਰ੍ਸ਼ਨੀਯਾਃ ਪੂਪਾ ਯਾਜਕਾਨ੍ ਵਿਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਕਸ੍ਯਾਪ੍ਯਭੋਜਨੀਯਾਸ੍ਤਾਨਾਨੀਯ ਸ੍ਵਯੰ ਬੁਭਜੇ ਸਙ੍ਗਿਭ੍ਯੋਪਿ ਦਦੌ ਤਤ੍ ਕਿੰ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਭਿਃ ਕਦਾਪਿ ਨਾਪਾਠਿ?
as/when to enter toward the/this/who house: home the/this/who God and the/this/who bread the/this/who purpose (to take *N+kO) (and *k) to eat and to give (and *k) the/this/who with/after it/s/he which no be permitted to eat if: not not alone the/this/who priest
5 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ ਤਾਨਵਦਤ੍ ਮਨੁਜਸੁਤੋ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰਸ੍ਯਾਪਿ ਪ੍ਰਭੁ ਰ੍ਭਵਤਿ|
and to say it/s/he (that/since: that *ko) lord: God to be (and *k) the/this/who Sabbath the/this/who son the/this/who a human
6 ਅਨਨ੍ਤਰਮ੍ ਅਨ੍ਯਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਸ ਭਜਨਗੇਹੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਸਮੁਪਦਿਸ਼ਤਿ| ਤਦਾ ਤਤ੍ਸ੍ਥਾਨੇ ਸ਼ੁਸ਼਼੍ਕਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਕਰ ਏਕਃ ਪੁਮਾਨ੍ ਉਪਤਸ੍ਥਿਵਾਨ੍|
to be then (and *k) in/on/among other Sabbath to enter it/s/he toward the/this/who synagogue and to teach and to be a human there and the/this/who hand it/s/he the/this/who right to be dried up/withered
7 ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਅਧ੍ਯਾਪਕਾਃ ਫਿਰੂਸ਼ਿਨਸ਼੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਦੋਸ਼਼ਮਾਰੋਪਯਿਤੁੰ ਸ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਤਸ੍ਯ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯੰ ਕਰੋਤਿ ਨਵੇਤਿ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮਾਰੇਭਿਰੇ|
(to observe *N+kO) then it/s/he the/this/who scribe and the/this/who Pharisee if in/on/among the/this/who Sabbath (to serve/heal *N+kO) in order that/to to find/meet (to accuse *N+kO) it/s/he
8 ਤਦਾ ਯੀਸ਼ੁਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚਿਨ੍ਤਾਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤੰ ਸ਼ੁਸ਼਼੍ਕਕਰੰ ਪੁਮਾਂਸੰ ਪ੍ਰੋਵਾਚ, ਤ੍ਵਮੁੱਥਾਯ ਮਧ੍ਯਸ੍ਥਾਨੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠ|
it/s/he then to perceive: know the/this/who reasoning it/s/he (and *k) to say (then *no) the/this/who (man *N+kO) the/this/who dried up/withered to have/be the/this/who hand (to arise *N+kO) and to stand toward the/this/who midst (the/this/who *k) (and *N+kO) to arise to stand
9 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਉੱਥਿਤਵਤਿ ਯੀਸ਼ੁਸ੍ਤਾਨ੍ ਵ੍ਯਾਜਹਾਰ, ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਇਮਾਂ ਕਥਾਂ ਪ੍ਰੁʼੱਛਾਮਿ, ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਹਿਤਮ੍ ਅਹਿਤੰ ਵਾ, ਪ੍ਰਾਣਰਕ੍ਸ਼਼ਣੰ ਪ੍ਰਾਣਨਾਸ਼ਨੰ ਵਾ, ਏਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕਿੰ ਕਰ੍ੰਮਕਰਣੀਯਮ੍?
to say (then *N+kO) the/this/who Jesus to/with it/s/he (to question *N+kO) you (if *N+kO) be permitted (the/this/who Sabbath *N+kO) to do good or to do evil/harm soul: life to save or (to destroy *NK+O)
10 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਚਤੁਰ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ੱਵਾਨ੍ ਵਿਲੋਕ੍ਯ ਤੰ ਮਾਨਵੰ ਬਭਾਸ਼਼ੇ, ਨਿਜਕਰੰ ਪ੍ਰਸਾਰਯ; ਤਤਸ੍ਤੇਨ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਤ ਇਤਰਕਰਵਤ੍ ਤਸ੍ਯ ਹਸ੍ਤਃ ਸ੍ਵਸ੍ਥੋਭਵਤ੍|
and to look around all it/s/he to say (it/s/he *N+KO) to stretch out the/this/who hand you the/this/who then to do/make: do (thus(-ly) *k) and to restore the/this/who hand it/s/he (healthy *K) (as/when the/this/who another *KO)
11 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਤੇ ਪ੍ਰਚਣ੍ਡਕੋਪਾਨ੍ਵਿਤਾ ਯੀਸ਼ੁੰ ਕਿੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਪ੍ਰਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤਾਃ|
it/s/he then to fill folly and to discuss to/with one another which? if to do/make: do the/this/who Jesus
12 ਤਤਃ ਪਰੰ ਸ ਪਰ੍ੱਵਤਮਾਰੁਹ੍ਯੇਸ਼੍ਵਰਮੁੱਦਿਸ਼੍ਯ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਮਾਨਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਾਂ ਰਾਤ੍ਰਿੰ ਯਾਪਿਤਵਾਨ੍|
to be then in/on/among the/this/who day this/he/she/it (to go out *N+kO) (it/s/he *no) toward the/this/who mountain to pray and to be to spend the night in/on/among the/this/who prayer the/this/who God
13 ਅਥ ਦਿਨੇ ਸਤਿ ਸ ਸਰ੍ੱਵਾਨ੍ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ ਆਹੂਤਵਾਨ੍ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਧ੍ਯੇ
and when to be day to call to/summon the/this/who disciple it/s/he and to select away from it/s/he twelve which and apostle to name
14 ਪਿਤਰਨਾਮ੍ਨਾ ਖ੍ਯਾਤਃ ਸ਼ਿਮੋਨ੍ ਤਸ੍ਯ ਭ੍ਰਾਤਾ ਆਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚ ਯਾਕੂਬ੍ ਯੋਹਨ੍ ਚ ਫਿਲਿਪ੍ ਬਰ੍ਥਲਮਯਸ਼੍ਚ
Simon which and to name Peter and Andrew the/this/who brother it/s/he (and *no) James and John (and *no) Philip and Bartholomew
15 ਮਥਿਃ ਥੋਮਾ ਆਲ੍ਫੀਯਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੋ ਯਾਕੂਬ੍ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤਨਾਮ੍ਨਾ ਖ੍ਯਾਤਃ ਸ਼ਿਮੋਨ੍
(and *no) Matthew and Thomas (and *no) James (the/this/who the/this/who *k) Alphaeus and Simon the/this/who to call: call Zealot
16 ਚ ਯਾਕੂਬੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ਯਿਹੂਦਾਸ਼੍ਚ ਤੰ ਯਃ ਪਰਕਰੇਸ਼਼ੁ ਸਮਰ੍ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸ ਈਸ਼਼੍ਕਰੀਯੋਤੀਯਯਿਹੂਦਾਸ਼੍ਚੈਤਾਨ੍ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ ਜਨਾਨ੍ ਮਨੋਨੀਤਾਨ੍ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸ ਜਗ੍ਰਾਹ ਤਥਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਇਤਿ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਾਮ ਚਕਾਰ|
(and *no) Judas James and Judas Iscariot which (and *ko) to be traitor
17 ਤਤਃ ਪਰੰ ਸ ਤੈਃ ਸਹ ਪਰ੍ੱਵਤਾਦਵਰੁਹ੍ਯ ਉਪਤ੍ਯਕਾਯਾਂ ਤਸ੍ਥੌ ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਸਙ੍ਘੋ ਯਿਹੂਦਾਦੇਸ਼ਾਦ੍ ਯਿਰੂਸ਼ਾਲਮਸ਼੍ਚ ਸੋਰਃ ਸੀਦੋਨਸ਼੍ਚ ਜਲਧੇ ਰੋਧਸੋ ਜਨਨਿਹਾਸ਼੍ਚ ਏਤ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਕਥਾਸ਼੍ਰਵਣਾਰ੍ਥੰ ਰੋਗਮੁਕ੍ਤ੍ਯਰ੍ਥਞ੍ਚ ਤਸ੍ਯ ਸਮੀਪੇ ਤਸ੍ਥੁਃ|
and to come/go down with/after it/s/he to stand upon/to/against place level and crowd (much *NO) disciple it/s/he and multitude much the/this/who a people away from all the/this/who Judea and Jerusalem and the/this/who seaside Tyre and Sidon which to come/go to hear it/s/he and to heal away from the/this/who illness it/s/he
18 ਅਮੇਧ੍ਯਭੂਤਗ੍ਰਸ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਤੰਨਿਕਟਮਾਗਤ੍ਯ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪੁਃ|
and the/this/who (to trouble away from *N+kO) spirit/breath: spirit unclean (and *k) to serve/heal
19 ਸਰ੍ੱਵੇਸ਼਼ਾਂ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯਕਰਣਪ੍ਰਭਾਵਸ੍ਯ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਸਰ੍ੱਵੇ ਲੋਕਾ ਏਤ੍ਯ ਤੰ ਸ੍ਪ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁੰ ਯੇਤਿਰੇ|
and all the/this/who crowd (to seek *N+kO) to touch it/s/he that/since: since power from/with/beside it/s/he to go out and to heal all
20 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਕੁਤ੍ਵਾ ਜਗਾਦ, ਹੇ ਦਰਿਦ੍ਰਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤ ਈਸ਼੍ਵਰੀਯੇ ਰਾਜ੍ਯੇ ਵੋ(ਅ)ਧਿਕਾਰੋਸ੍ਤਿ|
and it/s/he to lift up the/this/who eye it/s/he toward the/this/who disciple it/s/he to say blessed the/this/who poor that/since: since you to be the/this/who kingdom the/this/who God
21 ਹੇ ਅਧੁਨਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਿਤਲੋਕਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤੋ ਯੂਯੰ ਤਰ੍ਪ੍ਸ੍ਯਥ; ਹੇ ਇਹ ਰੋਦਿਨੋ ਜਨਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤੋ ਯੂਯੰ ਹਸਿਸ਼਼੍ਯਥ|
blessed the/this/who to hunger now that/since: since to feed blessed the/this/who to weep now that/since: since to laugh
22 ਯਦਾ ਲੋਕਾ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਸੂਨੋ ਰ੍ਨਾਮਹੇਤੋ ਰ੍ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਰੁʼਤੀਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਿਨ੍ਦਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ, ਅਧਮਾਨਿਵ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਸ੍ਵਸਮੀਪਾਦ੍ ਦੂਰੀਕਰਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ ਤਦਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾਃ|
blessed to be when(-ever) to hate you the/this/who a human and when(-ever) to separate you and to revile and to expel the/this/who name you as/when evil/bad because of the/this/who son the/this/who a human
23 ਸ੍ਵਰ੍ਗੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਯਥੇਸ਼਼੍ਟੰ ਫਲੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ, ਏਤਦਰ੍ਥੰ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਦਿਨੇ ਪ੍ਰੋੱਲਸਤ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਤ ਚ, ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪੂਰ੍ੱਵਪੁਰੁਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਦ੍ਵਾਦਿਨਃ ਪ੍ਰਤਿ ਤਥੈਵ ਵ੍ਯਵਾਹਰਨ੍|
(to rejoice *N+kO) in/on/among that the/this/who day and to leap look! for the/this/who wage you much in/on/among the/this/who heaven according to (the/this/who *N+KO) (it/s/he *N+kO) for to do/make: do the/this/who prophet the/this/who father it/s/he
24 ਕਿਨ੍ਤੁ ਹਾ ਹਾ ਧਨਵਨ੍ਤੋ ਯੂਯੰ ਸੁਖੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਤ| ਹਨ੍ਤ ਪਰਿਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾ ਯੂਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਿਤਾ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਥ;
but/however woe! you the/this/who rich that/since: since to have in full the/this/who encouragement you
25 ਇਹ ਹਸਨ੍ਤੋ ਯੂਯੰ ਵਤ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਭਿਃ ਸ਼ੋਚਿਤਵ੍ਯੰ ਰੋਦਿਤਵ੍ਯਞ੍ਚ|
woe! you the/this/who to fill up (now *no) that/since: since to hunger woe! (you *k) the/this/who to laugh now that/since: since to mourn and to weep
26 ਸਰ੍ੱਵੈਲਾਕੈ ਰ੍ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਸੁਖ੍ਯਾਤੌ ਕ੍ਰੁʼਤਾਯਾਂ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਦੁਰ੍ਗਤਿ ਰ੍ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਪੂਰ੍ੱਵਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਭਵਿਸ਼਼੍ਯਦ੍ਵਾਦਿਨਃ ਪ੍ਰਤਿ ਤਦ੍ਵਤ੍ ਕ੍ਰੁʼਤਵਨ੍ਤਃ|
woe! (you *k) when(-ever) you well to say all the/this/who a human according to (the/this/who *N+KO) (it/s/he *N+kO) for to do/make: do the/this/who false prophet the/this/who father it/s/he
27 ਹੇ ਸ਼੍ਰੋਤਾਰੋ ਯੁਸ਼਼੍ਮਭ੍ਯਮਹੰ ਕਥਯਾਮਿ, ਯੂਯੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਧ੍ਵੰ ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਤੇਸ਼਼ਾਮਪਿ ਹਿਤੰ ਕੁਰੁਤ|
but you to say the/this/who to hear to love the/this/who enemy you well to do/make: do the/this/who to hate you
28 ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਸ਼ਪਨ੍ਤਿ ਤੇਭ੍ਯ ਆਸ਼ਿਸ਼਼ੰ ਦੱਤ ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਅਵਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਙ੍ਗਲੰ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਧ੍ਵੰ|
to praise/bless the/this/who to curse (you *N+kO) (and *k) to pray (about *N+kO) the/this/who to mistreat you
29 ਯਦਿ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ਤਵ ਕਪੋਲੇ ਚਪੇਟਾਘਾਤੰ ਕਰੋਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਕਪੋਲਮ੍ ਅਨ੍ਯੰ ਪਰਾਵਰ੍ੱਤ੍ਯ ਸੰਮੁਖੀਕੁਰੁ ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਯਦਿ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ਤਵ ਗਾਤ੍ਰੀਯਵਸ੍ਤ੍ਰੰ ਹਰਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਤੰ ਪਰਿਧੇਯਵਸ੍ਤ੍ਰਮ੍ ਅਪਿ ਗ੍ਰਹੀਤੁੰ ਮਾ ਵਾਰਯ|
the/this/who to strike you upon/to/against the/this/who cheek to furnish occasion and the/this/who another and away from the/this/who to take up you the/this/who clothing and the/this/who tunic not to prevent
30 ਯਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਯਾਚਤੇ ਤਸ੍ਮੈ ਦੇਹਿ, ਯਸ਼੍ਚ ਤਵ ਸਮ੍ਪੱਤਿੰ ਹਰਤਿ ਤੰ ਮਾ ਯਾਚਸ੍ਵ|
all (then the/this/who *ko) to ask you to give and away from the/this/who to take up the/this/who you not to demand
31 ਪਰੇਭ੍ਯਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਯਥਾਚਰਣਮ੍ ਅਪੇਕ੍ਸ਼਼ਧ੍ਵੇ ਪਰਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਯੂਯਮਪਿ ਤਥਾਚਰਤ|
and as/just as to will/desire in order that/to to do/make: do you the/this/who a human (and you *ko) to do/make: do it/s/he similarly
32 ਯੇ ਜਨਾ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਸੁ ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤੇ ਕੇਵਲੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪਾਪਿਲੋਕਾ ਅਪਿ ਸ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤੇ|
and if to love the/this/who to love you what? you grace to be and for the/this/who sinful the/this/who to love it/s/he to love
33 ਯਦਿ ਹਿਤਕਾਰਿਣ ਏਵ ਹਿਤੰ ਕੁਰੁਥ ਤਰ੍ਹਿ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪਾਪਿਲੋਕਾ ਅਪਿ ਤਥਾ ਕੁਰ੍ੱਵਨ੍ਤਿ|
and (for *no) if to do good the/this/who to do good you what? you grace to be and (for *ko) the/this/who sinful the/this/who it/s/he to do/make: do
34 ਯੇਭ੍ਯ ਰੁʼਣਪਰਿਸ਼ੋਧਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿਪ੍ਰਤ੍ਯਾਸ਼ਾਸ੍ਤੇ ਕੇਵਲੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਰੁʼਣੇ ਸਮਰ੍ਪਿਤੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ੍ਯਾਸ਼ਯਾ ਪਾਪੀਲੋਕਾ ਅਪਿ ਪਾਪਿਜਨੇਸ਼਼ੁ ਰੁʼਣਮ੍ ਅਰ੍ਪਯਨ੍ਤਿ|
and if (to lend/borrow *N+k+o) from/with/beside which to hope/expect (to take *N+kO) what? you grace to be and (for *ko) (the/this/who *k) sinful sinful to lend/borrow in order that/to to get back the/this/who equal
35 ਅਤੋ ਯੂਯੰ ਰਿਪੁਸ਼਼੍ਵਪਿ ਪ੍ਰੀਯਧ੍ਵੰ, ਪਰਹਿਤੰ ਕੁਰੁਤ ਚ; ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ੍ਯਾਸ਼ਾਂ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰੁʼਣਮਰ੍ਪਯਤ, ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਮਹਾਫਲੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ, ਯੂਯਞ੍ਚ ਸਰ੍ੱਵਪ੍ਰਧਾਨਸ੍ਯ ਸਨ੍ਤਾਨਾ ਇਤਿ ਖ੍ਯਾਤਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ, ਯਤੋ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਪਿਤਾ ਕ੍ਰੁʼਤਘ੍ਨਾਨਾਂ ਦੁਰ੍ਵ੍ਟੱਤਾਨਾਞ੍ਚ ਹਿਤਮਾਚਰਤਿ|
but/however to love the/this/who enemy you and to do good and to lend/borrow nothing to despair and to be the/this/who wage you much and to be son (the/this/who *k) Highest that/since: since it/s/he good/kind to be upon/to/against the/this/who ungrateful and evil/bad
36 ਅਤ ਏਵ ਸ ਯਥਾ ਦਯਾਲੁ ਰ੍ਯੂਯਮਪਿ ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ਾ ਦਯਾਲਵੋ ਭਵਤ|
to be (therefore/then *K) compassionate as/just as and the/this/who father you compassionate to be
37 ਅਪਰਞ੍ਚ ਪਰਾਨ੍ ਦੋਸ਼਼ਿਣੋ ਮਾ ਕੁਰੁਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯੰ ਦੋਸ਼਼ੀਕ੍ਰੁʼਤਾ ਨ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਥ; ਅਦਣ੍ਡ੍ਯਾਨ੍ ਮਾ ਦਣ੍ਡਯਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯਮਪਿ ਦਣ੍ਡੰ ਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ; ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਦੋਸ਼਼ਾਨ੍ ਕ੍ਸ਼਼ਮਧ੍ਵੰ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕਮਪਿ ਦੋਸ਼਼ਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ|
and not to judge and no not to judge (and *no) not to condemn and no not to condemn to release: release and to release: release
38 ਦਾਨਾਨਿਦੱਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯੰ ਦਾਨਾਨਿ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ, ਵਰਞ੍ਚ ਲੋਕਾਃ ਪਰਿਮਾਣਪਾਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਦਲੱਯ ਸਞ੍ਚਾਲ੍ਯ ਪ੍ਰੋਞ੍ਚਾਲ੍ਯ ਪਰਿਪੂਰ੍ੱਯ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕ੍ਰੋਡੇਸ਼਼ੁ ਸਮਰ੍ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ; ਯੂਯੰ ਯੇਨ ਪਰਿਮਾਣੇਨ ਪਰਿਮਾਥ ਤੇਨੈਵ ਪਰਿਮਾਣੇਨ ਯੁਸ਼਼੍ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਪਰਿਮਾਸ੍ਯਤੇ|
to give and to give you measure good to press down (and *k) to shake (and *k) to overflow to give toward the/this/who bosom you which (the/this/who *k) for (it/s/he *k) measure to measure to return you
39 ਅਥ ਸ ਤੇਭ੍ਯੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਤਕਥਾਮਕਥਯਤ੍, ਅਨ੍ਧੋ ਜਨਃ ਕਿਮਨ੍ਧੰ ਪਨ੍ਥਾਨੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਿਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ? ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਉਭਾਵਪਿ ਕਿੰ ਗਰ੍ੱਤੇ ਨ ਪਤਿਸ਼਼੍ਯਤਃ?
to say then (and *no) parable it/s/he surely not be able blind blind to guide not! both toward pit (to fall into *N+kO)
40 ਗੁਰੋਃ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯੋ ਨ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਕਿਨ੍ਤੁ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯੇ ਸਿੱਧੇ ਸਤਿ ਸ ਗੁਰੁਤੁਲ੍ਯੋ ਭਵਿਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ|
no to be disciple above/for the/this/who teacher (it/s/he *k) to complete then all to be as/when the/this/who teacher it/s/he
41 ਅਪਰਞ੍ਚ ਤ੍ਵੰ ਸ੍ਵਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਨਾਸਾਮ੍ ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਵ ਭ੍ਰਾਤੁਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਯੱਤ੍ਰੁʼਣਮਸ੍ਤਿ ਤਦੇਵ ਕੁਤਃ ਪਸ਼੍ਯਮਿ?
which? then to see the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye the/this/who brother you the/this/who then plank the/this/who in/on/among the/this/who one's own/private eye no to observe
42 ਸ੍ਵਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਯਾ ਨਾਸਾ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਤਾਮ੍ ਅਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ, ਭ੍ਰਾਤਸ੍ਤਵ ਨੇਤ੍ਰਾਤ੍ ਤ੍ਰੁʼਣੰ ਬਹਿਃ ਕਰੋਮੀਤਿ ਵਾਕ੍ਯੰ ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਕਥੰ ਵਕ੍ਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਸ਼਼ਿ? ਹੇ ਕਪਟਿਨ੍ ਪੂਰ੍ੱਵੰ ਸ੍ਵਨਯਨਾਤ੍ ਨਾਸਾਂ ਬਹਿਃ ਕੁਰੁ ਤਤੋ ਭ੍ਰਾਤੁਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਸ੍ਤ੍ਰੁʼਣੰ ਬਹਿਃ ਕਰ੍ੱਤੁੰ ਸੁਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ|
(or *ko) how! be able to say the/this/who brother you brother to release: permit to expel the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye you it/s/he the/this/who in/on/among the/this/who eye you plank no to see hypocrite to expel first the/this/who plank out from the/this/who eye you and then to see clearly the/this/who speck the/this/who in/on/among the/this/who eye the/this/who brother you to expel
43 ਅਨ੍ਯਞ੍ਚ ਉੱਤਮਸ੍ਤਰੁਃ ਕਦਾਪਿ ਫਲਮਨੁੱਤਮੰ ਨ ਫਲਤਿ, ਅਨੁੱਤਮਤਰੁਸ਼੍ਚ ਫਲਮੁੱਤਮੰ ਨ ਫਲਤਿ ਕਾਰਣਾਦਤਃ ਫਲੈਸ੍ਤਰਵੋ ਜ੍ਞਾਯਨ੍ਤੇ|
no for to be tree good to do/make: do fruit rotten nor (again *no) tree rotten to do/make: do fruit good
44 ਕਣ੍ਟਕਿਪਾਦਪਾਤ੍ ਕੋਪਿ ਉਡੁਮ੍ਬਰਫਲਾਨਿ ਨ ਪਾਤਯਤਿ ਤਥਾ ਸ਼੍ਰੁʼਗਾਲਕੋਲਿਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਦਪਿ ਕੋਪਿ ਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਾਫਲੰ ਨ ਪਾਤਯਤਿ|
each for tree out from the/this/who one's own/private fruit to know no for out from a thorn to collect fig nor out from thorn bush grapes to harvest
45 ਤਦ੍ਵਤ੍ ਸਾਧੁਲੋਕੋ(ਅ)ਨ੍ਤਃਕਰਣਰੂਪਾਤ੍ ਸੁਭਾਣ੍ਡਾਗਾਰਾਦ੍ ਉੱਤਮਾਨਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ਬਹਿਃ ਕਰੋਤਿ, ਦੁਸ਼਼੍ਟੋ ਲੋਕਸ਼੍ਚਾਨ੍ਤਃਕਰਣਰੂਪਾਤ੍ ਕੁਭਾਣ੍ਡਾਗਾਰਾਤ੍ ਕੁਤ੍ਸਿਤਾਨਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ਨਿਰ੍ਗਮਯਤਿ ਯਤੋ(ਅ)ਨ੍ਤਃਕਰਣਾਨਾਂ ਪੂਰ੍ਣਭਾਵਾਨੁਰੂਪਾਣਿ ਵਚਾਂਸਿ ਮੁਖਾੰਨਿਰ੍ਗੱਛਨ੍ਤਿ|
the/this/who good a human out from the/this/who good treasure the/this/who heart (it/s/he *ko) to bring out the/this/who good and the/this/who evil/bad (a human *k) out from the/this/who evil/bad (treasure the/this/who heart themself *K) to bring out the/this/who evil/bad out from for (the/this/who *k) overflow (the/this/who *k) heart to speak the/this/who mouth it/s/he
46 ਅਪਰਞ੍ਚ ਮਮਾਜ੍ਞਾਨੁਰੂਪੰ ਨਾਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕੁਤੋ ਮਾਂ ਪ੍ਰਭੋ ਪ੍ਰਭੋ ਇਤਿ ਵਦਥ?
which? then me to call: call lord: God lord: God and no to do/make: do which to say
47 ਯਃ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ ਮਮ ਨਿਕਟਮ੍ ਆਗਤ੍ਯ ਮਮ ਕਥਾ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ਤਦਨੁਰੂਪੰ ਕਰ੍ੰਮ ਕਰੋਤਿ ਸ ਕਸ੍ਯ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਭਵਤਿ ਤਦਹੰ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਜ੍ਞਾਪਯਾਮਿ|
all the/this/who to come/go to/with me and to hear me the/this/who word and to do/make: do it/s/he to show you which? to be like
48 ਯੋ ਜਨੋ ਗਭੀਰੰ ਖਨਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸ਼਼ਾਣਸ੍ਥਲੇ ਭਿੱਤਿੰ ਨਿਰ੍ੰਮਾਯ ਸ੍ਵਗ੍ਰੁʼਹੰ ਰਚਯਤਿ ਤੇਨ ਸਹ ਤਸ੍ਯੋਪਮਾ ਭਵਤਿ; ਯਤ ਆਪ੍ਲਾਵਿਜਲਮੇਤ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਮੂਲੇ ਵੇਗੇਨ ਵਹਦਪਿ ਤਦ੍ਗੇਹੰ ਲਾਡਯਿਤੁੰ ਨ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ ਯਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਭਿੱਤਿਃ ਪਾਸ਼਼ਾਣੋਪਰਿ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ|
like to be a human to build home which to dig and to dig deep and to place foundation upon/to/against the/this/who rock flood then to be to strike the/this/who river the/this/who home that and no be strong to shake it/s/he (through/because of *N+kO) (the/this/who *no) (well *NO) (to build *N+KO) (it/s/he *no) (upon/to/against the/this/who rock *k)
49 ਕਿਨ੍ਤੁ ਯਃ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ ਮਮ ਕਥਾਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਦਨੁਰੂਪੰ ਨਾਚਰਤਿ ਸ ਭਿੱਤਿੰ ਵਿਨਾ ਮ੍ਰੁʼਦੁਪਰਿ ਗ੍ਰੁʼਹਨਿਰ੍ੰਮਾਤ੍ਰਾ ਸਮਾਨੋ ਭਵਤਿ; ਯਤ ਆਪ੍ਲਾਵਿਜਲਮਾਗਤ੍ਯ ਵੇਗੇਨ ਯਦਾ ਵਹਤਿ ਤਦਾ ਤਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹੰ ਪਤਤਿ ਤਸ੍ਯ ਮਹਤ੍ ਪਤਨੰ ਜਾਯਤੇ|
the/this/who then to hear and not to do/make: do like to be a human to build home upon/to/against the/this/who earth: soil without foundation which to strike the/this/who river and immediately (be downcast *N+kO) and to be the/this/who destruction the/this/who home that great
