ਲੂਕਃ 6
1 ਅਚਰਞ੍ਚ ਪਰ੍ੱਵਣੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਨਾਤ੍ ਪਰੰ ਪ੍ਰਥਮਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਸ਼ਸ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇਣ ਯੀਸ਼ੋਰ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਃ ਕਣਿਸ਼ੰ ਛਿੱਤ੍ਵਾ ਕਰੇਸ਼਼ੁ ਮਰ੍ੱਦਯਿਤ੍ਵਾ ਖਾਦਿਤੁਮਾਰੇਭਿਰੇ|
And it came to pass, on a Sabbath, that he was passing along through cornfields, and his disciples were plucking and eating the ears of corn, rubbing them with their hands.
2 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਕਿਯਨ੍ਤਃ ਫਿਰੂਸ਼ਿਨਸ੍ਤਾਨਵਦਨ੍ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਯਤ੍ ਕਰ੍ੰਮ ਨ ਕਰ੍ੱਤਵ੍ਯੰ ਤਤ੍ ਕੁਤਃ ਕੁਰੁਥ?
But, certain of the Pharisees, said—Why are ye doing what is not allowed on the Sabbath?
3 ਯੀਸ਼ੁਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਦਾਯੂਦ੍ ਤਸ੍ਯ ਸਙ੍ਗਿਨਸ਼੍ਚ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਾਰ੍ੱਤਾਃ ਕਿੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ ਕਥਮ੍ ਈਸ਼੍ਵਰਸ੍ਯ ਮਨ੍ਦਿਰੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ
And, making answer unto them, Jesus said—Have ye never read, even this, what David did when he hungered, he, and they who were with him—
4 ਯੇ ਦਰ੍ਸ਼ਨੀਯਾਃ ਪੂਪਾ ਯਾਜਕਾਨ੍ ਵਿਨਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਕਸ੍ਯਾਪ੍ਯਭੋਜਨੀਯਾਸ੍ਤਾਨਾਨੀਯ ਸ੍ਵਯੰ ਬੁਭਜੇ ਸਙ੍ਗਿਭ੍ਯੋਪਿ ਦਦੌ ਤਤ੍ ਕਿੰ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਭਿਃ ਕਦਾਪਿ ਨਾਪਾਠਿ?
How he entered into the house of God, and, the presence-bread, receiving, did eat, and gave to them who were with him, which it is not allowable to eat, save alone, to the priests?
5 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ ਤਾਨਵਦਤ੍ ਮਨੁਜਸੁਤੋ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰਸ੍ਯਾਪਿ ਪ੍ਰਭੁ ਰ੍ਭਵਤਿ|
And he was saying to them—The Son of Man is, Lord of the Sabbath.
6 ਅਨਨ੍ਤਰਮ੍ ਅਨ੍ਯਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਸ ਭਜਨਗੇਹੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਸਮੁਪਦਿਸ਼ਤਿ| ਤਦਾ ਤਤ੍ਸ੍ਥਾਨੇ ਸ਼ੁਸ਼਼੍ਕਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਕਰ ਏਕਃ ਪੁਮਾਨ੍ ਉਪਤਸ੍ਥਿਵਾਨ੍|
And it came to pass, on another Sabbath, that he entered into the synagogue, and was teaching, and there was a man there, and, his right hand, was withered.
7 ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਅਧ੍ਯਾਪਕਾਃ ਫਿਰੂਸ਼ਿਨਸ਼੍ਚ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਦੋਸ਼਼ਮਾਰੋਪਯਿਤੁੰ ਸ ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਤਸ੍ਯ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯੰ ਕਰੋਤਿ ਨਵੇਤਿ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮਾਰੇਭਿਰੇ|
Now the Scribes and the Pharisees were narrowly watching him, whether, on the Sabbath, he healeth, —that they might find whereof to accuse him.
8 ਤਦਾ ਯੀਸ਼ੁਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚਿਨ੍ਤਾਂ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤੰ ਸ਼ੁਸ਼਼੍ਕਕਰੰ ਪੁਮਾਂਸੰ ਪ੍ਰੋਵਾਚ, ਤ੍ਵਮੁੱਥਾਯ ਮਧ੍ਯਸ੍ਥਾਨੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠ|
But, he, knew their reasonings, and said to the man who had the, withered, hand—Arise, and stand forward in the midst! And, arising, he stood forward.
9 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਉੱਥਿਤਵਤਿ ਯੀਸ਼ੁਸ੍ਤਾਨ੍ ਵ੍ਯਾਜਹਾਰ, ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਇਮਾਂ ਕਥਾਂ ਪ੍ਰੁʼੱਛਾਮਿ, ਵਿਸ਼੍ਰਾਮਵਾਰੇ ਹਿਤਮ੍ ਅਹਿਤੰ ਵਾ, ਪ੍ਰਾਣਰਕ੍ਸ਼਼ਣੰ ਪ੍ਰਾਣਨਾਸ਼ਨੰ ਵਾ, ਏਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕਿੰ ਕਰ੍ੰਮਕਰਣੀਯਮ੍?
And Jesus said unto them—I ask you, whether it is allowed, on the Sabbath, to do good or to do harm, —life, to save, or, to destroy.
10 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਚਤੁਰ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ੱਵਾਨ੍ ਵਿਲੋਕ੍ਯ ਤੰ ਮਾਨਵੰ ਬਭਾਸ਼਼ੇ, ਨਿਜਕਰੰ ਪ੍ਰਸਾਰਯ; ਤਤਸ੍ਤੇਨ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਤ ਇਤਰਕਰਵਤ੍ ਤਸ੍ਯ ਹਸ੍ਤਃ ਸ੍ਵਸ੍ਥੋਭਵਤ੍|
And, looking round upon them all, he said unto him—Stretch forth thy hand! and, he, did so, and his hand was restored.
11 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਤੇ ਪ੍ਰਚਣ੍ਡਕੋਪਾਨ੍ਵਿਤਾ ਯੀਸ਼ੁੰ ਕਿੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਪ੍ਰਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤਾਃ|
But, they, were filled with folly, and began conversing one with another, as to, what they might do with Jesus.
12 ਤਤਃ ਪਰੰ ਸ ਪਰ੍ੱਵਤਮਾਰੁਹ੍ਯੇਸ਼੍ਵਰਮੁੱਦਿਸ਼੍ਯ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਮਾਨਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਾਂ ਰਾਤ੍ਰਿੰ ਯਾਪਿਤਵਾਨ੍|
And it came to pass, in these days, that he went forth into the mountain to pray, and was spending the night in the prayer-house of God.
13 ਅਥ ਦਿਨੇ ਸਤਿ ਸ ਸਰ੍ੱਵਾਨ੍ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ ਆਹੂਤਵਾਨ੍ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਧ੍ਯੇ
And, when it became day, he called his disciples, and chose from them, twelve, whom also he named, Apostles, —
14 ਪਿਤਰਨਾਮ੍ਨਾ ਖ੍ਯਾਤਃ ਸ਼ਿਮੋਨ੍ ਤਸ੍ਯ ਭ੍ਰਾਤਾ ਆਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚ ਯਾਕੂਬ੍ ਯੋਹਨ੍ ਚ ਫਿਲਿਪ੍ ਬਰ੍ਥਲਮਯਸ਼੍ਚ
Simon, whom also he named Peter, and Andrew his brother; and James and John; and Philip and Bartholomew;
15 ਮਥਿਃ ਥੋਮਾ ਆਲ੍ਫੀਯਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੋ ਯਾਕੂਬ੍ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤਨਾਮ੍ਨਾ ਖ੍ਯਾਤਃ ਸ਼ਿਮੋਨ੍
and Matthew and Thomas; and James, son of Alphaeus, and Simon, who was called Zealot; and Judas, [son] of James,
16 ਚ ਯਾਕੂਬੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ਯਿਹੂਦਾਸ਼੍ਚ ਤੰ ਯਃ ਪਰਕਰੇਸ਼਼ੁ ਸਮਰ੍ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸ ਈਸ਼਼੍ਕਰੀਯੋਤੀਯਯਿਹੂਦਾਸ਼੍ਚੈਤਾਨ੍ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ ਜਨਾਨ੍ ਮਨੋਨੀਤਾਨ੍ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸ ਜਗ੍ਰਾਹ ਤਥਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਇਤਿ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਾਮ ਚਕਾਰ|
and Judas Iscariot, who became betrayer; —
17 ਤਤਃ ਪਰੰ ਸ ਤੈਃ ਸਹ ਪਰ੍ੱਵਤਾਦਵਰੁਹ੍ਯ ਉਪਤ੍ਯਕਾਯਾਂ ਤਸ੍ਥੌ ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਸਙ੍ਘੋ ਯਿਹੂਦਾਦੇਸ਼ਾਦ੍ ਯਿਰੂਸ਼ਾਲਮਸ਼੍ਚ ਸੋਰਃ ਸੀਦੋਨਸ਼੍ਚ ਜਲਧੇ ਰੋਧਸੋ ਜਨਨਿਹਾਸ਼੍ਚ ਏਤ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਕਥਾਸ਼੍ਰਵਣਾਰ੍ਥੰ ਰੋਗਮੁਕ੍ਤ੍ਯਰ੍ਥਞ੍ਚ ਤਸ੍ਯ ਸਮੀਪੇ ਤਸ੍ਥੁਃ|
and, coming down with them, he stood upon a level place, also a great multitude of his disciples, —and a great throng of the people, from all Judaea and Jerusalem and the sea-coast of Tyre and Zidon, who had come to hearken unto him and to be healed from their diseases;
18 ਅਮੇਧ੍ਯਭੂਤਗ੍ਰਸ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਤੰਨਿਕਟਮਾਗਤ੍ਯ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪੁਃ|
and, they who were molested by impure spirits, were being cured;
19 ਸਰ੍ੱਵੇਸ਼਼ਾਂ ਸ੍ਵਾਸ੍ਥ੍ਯਕਰਣਪ੍ਰਭਾਵਸ੍ਯ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਸਰ੍ੱਵੇ ਲੋਕਾ ਏਤ੍ਯ ਤੰ ਸ੍ਪ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁੰ ਯੇਤਿਰੇ|
and, all the multitude, were seeking to touch him, because, power, from him, was coming forth, and healing all.
20 ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਸ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਕੁਤ੍ਵਾ ਜਗਾਦ, ਹੇ ਦਰਿਦ੍ਰਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤ ਈਸ਼੍ਵਰੀਯੇ ਰਾਜ੍ਯੇ ਵੋ(ਅ)ਧਿਕਾਰੋਸ੍ਤਿ|
And, he, lifting up his eyes towards his disciples, was saying: —Happy, ye destitute, for, yours, is the kingdom of God.
21 ਹੇ ਅਧੁਨਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਿਤਲੋਕਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤੋ ਯੂਯੰ ਤਰ੍ਪ੍ਸ੍ਯਥ; ਹੇ ਇਹ ਰੋਦਿਨੋ ਜਨਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾ ਯਤੋ ਯੂਯੰ ਹਸਿਸ਼਼੍ਯਥ|
Happy, ye that hunger now, for ye shall be filled. Happy, ye that weep now, for ye shall laugh.
22 ਯਦਾ ਲੋਕਾ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਸੂਨੋ ਰ੍ਨਾਮਹੇਤੋ ਰ੍ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਰੁʼਤੀਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਿਨ੍ਦਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ, ਅਧਮਾਨਿਵ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਸ੍ਵਸਮੀਪਾਦ੍ ਦੂਰੀਕਰਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ ਤਦਾ ਯੂਯੰ ਧਨ੍ਯਾਃ|
Happy, are ye, whensoever men shall hate you, and whensoever they shall separate you, and reproach you, and cast out your name as evil, for the sake of the Son of Man:
23 ਸ੍ਵਰ੍ਗੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਯਥੇਸ਼਼੍ਟੰ ਫਲੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ, ਏਤਦਰ੍ਥੰ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ ਦਿਨੇ ਪ੍ਰੋੱਲਸਤ ਆਨਨ੍ਦੇਨ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਤ ਚ, ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪੂਰ੍ੱਵਪੁਰੁਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਦ੍ਵਾਦਿਨਃ ਪ੍ਰਤਿ ਤਥੈਵ ਵ੍ਯਵਾਹਰਨ੍|
be rejoiced in that day, and leap, for lo! your reward, is great in heaven; for, according to the same things, were their fathers doing unto the prophets.
24 ਕਿਨ੍ਤੁ ਹਾ ਹਾ ਧਨਵਨ੍ਤੋ ਯੂਯੰ ਸੁਖੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਤ| ਹਨ੍ਤ ਪਰਿਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾ ਯੂਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ੁਧਿਤਾ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਥ;
But alas! for you, ye wealthy, for ye are duly receiving you consolation.
25 ਇਹ ਹਸਨ੍ਤੋ ਯੂਯੰ ਵਤ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਭਿਃ ਸ਼ੋਚਿਤਵ੍ਯੰ ਰੋਦਿਤਵ੍ਯਞ੍ਚ|
Alas! for you, ye who are filled full now, for ye shall hunger. Alas! ye that laugh now, for ye shall mourn and weep.
26 ਸਰ੍ੱਵੈਲਾਕੈ ਰ੍ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਸੁਖ੍ਯਾਤੌ ਕ੍ਰੁʼਤਾਯਾਂ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਦੁਰ੍ਗਤਿ ਰ੍ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਪੂਰ੍ੱਵਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਭਵਿਸ਼਼੍ਯਦ੍ਵਾਦਿਨਃ ਪ੍ਰਤਿ ਤਦ੍ਵਤ੍ ਕ੍ਰੁʼਤਵਨ੍ਤਃ|
Alas! whensoever all men shall, speak well of you, for, according to the same things, were their fathers doing unto the false prophets.
27 ਹੇ ਸ਼੍ਰੋਤਾਰੋ ਯੁਸ਼਼੍ਮਭ੍ਯਮਹੰ ਕਥਯਾਮਿ, ਯੂਯੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਧ੍ਵੰ ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਤੇਸ਼਼ਾਮਪਿ ਹਿਤੰ ਕੁਰੁਤ|
But, unto you, I say, who are hearkening: Be loving your enemies; be doing, good, unto them that hate you;
28 ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਸ਼ਪਨ੍ਤਿ ਤੇਭ੍ਯ ਆਸ਼ਿਸ਼਼ੰ ਦੱਤ ਯੇ ਚ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਅਵਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਙ੍ਗਲੰ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਧ੍ਵੰ|
Be blessing them that curse you; be praying for them that wantonly insult you.
29 ਯਦਿ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ਤਵ ਕਪੋਲੇ ਚਪੇਟਾਘਾਤੰ ਕਰੋਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਕਪੋਲਮ੍ ਅਨ੍ਯੰ ਪਰਾਵਰ੍ੱਤ੍ਯ ਸੰਮੁਖੀਕੁਰੁ ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਯਦਿ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ਤਵ ਗਾਤ੍ਰੀਯਵਸ੍ਤ੍ਰੰ ਹਰਤਿ ਤਰ੍ਹਿ ਤੰ ਪਰਿਧੇਯਵਸ੍ਤ੍ਰਮ੍ ਅਪਿ ਗ੍ਰਹੀਤੁੰ ਮਾ ਵਾਰਯ|
To him who is smiting thee upon the one cheek, be offering, the other also; and, from him who is taking away thy mantle, thy tunic also, do not forbid:
30 ਯਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਯਾਚਤੇ ਤਸ੍ਮੈ ਦੇਹਿ, ਯਸ਼੍ਚ ਤਵ ਸਮ੍ਪੱਤਿੰ ਹਰਤਿ ਤੰ ਮਾ ਯਾਚਸ੍ਵ|
To every one asking thee, give, and, from him that taketh away thy possessions, ask them not back.
31 ਪਰੇਭ੍ਯਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਯਥਾਚਰਣਮ੍ ਅਪੇਕ੍ਸ਼਼ਧ੍ਵੇ ਪਰਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਯੂਯਮਪਿ ਤਥਾਚਰਤ|
And, according as ye desire that men be doing unto you, be ye doing unto them, in like manner.
32 ਯੇ ਜਨਾ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਸੁ ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤੇ ਕੇਵਲੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪਾਪਿਲੋਕਾ ਅਪਿ ਸ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤੇ|
And, if ye love them that love you, what sort of thanks are there for you? for, even sinners, love, such as love them.
33 ਯਦਿ ਹਿਤਕਾਰਿਣ ਏਵ ਹਿਤੰ ਕੁਰੁਥ ਤਰ੍ਹਿ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪਾਪਿਲੋਕਾ ਅਪਿ ਤਥਾ ਕੁਰ੍ੱਵਨ੍ਤਿ|
[For], if ye even do good unto them that do good unto you, what sort of thanks are there for you? Even sinners, the same, are doing.
34 ਯੇਭ੍ਯ ਰੁʼਣਪਰਿਸ਼ੋਧਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿਪ੍ਰਤ੍ਯਾਸ਼ਾਸ੍ਤੇ ਕੇਵਲੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਰੁʼਣੇ ਸਮਰ੍ਪਿਤੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕਿੰ ਫਲੰ? ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ੍ਯਾਸ਼ਯਾ ਪਾਪੀਲੋਕਾ ਅਪਿ ਪਾਪਿਜਨੇਸ਼਼ੁ ਰੁʼਣਮ੍ ਅਰ੍ਪਯਨ੍ਤਿ|
And, if ye lend to them from whom ye are hoping to receive, what sort of thanks are there for you? Even sinners, unto sinners, do lend, that they may receive back, as much.
35 ਅਤੋ ਯੂਯੰ ਰਿਪੁਸ਼਼੍ਵਪਿ ਪ੍ਰੀਯਧ੍ਵੰ, ਪਰਹਿਤੰ ਕੁਰੁਤ ਚ; ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ੍ਯਾਸ਼ਾਂ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰੁʼਣਮਰ੍ਪਯਤ, ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਮਹਾਫਲੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ, ਯੂਯਞ੍ਚ ਸਰ੍ੱਵਪ੍ਰਧਾਨਸ੍ਯ ਸਨ੍ਤਾਨਾ ਇਤਿ ਖ੍ਯਾਤਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ, ਯਤੋ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਪਿਤਾ ਕ੍ਰੁʼਤਘ੍ਨਾਨਾਂ ਦੁਰ੍ਵ੍ਟੱਤਾਨਾਞ੍ਚ ਹਿਤਮਾਚਰਤਿ|
But love your enemies, and do good and lend, hoping for, nothing, back; and your reward shall be, great, and ye shall be sons of the Most High, —for, he, is, gracious, unto the ungrateful and wicked.
36 ਅਤ ਏਵ ਸ ਯਥਾ ਦਯਾਲੁ ਰ੍ਯੂਯਮਪਿ ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ਾ ਦਯਾਲਵੋ ਭਵਤ|
Become ye compassionate, according as, your Father, is, compassionate;
37 ਅਪਰਞ੍ਚ ਪਰਾਨ੍ ਦੋਸ਼਼ਿਣੋ ਮਾ ਕੁਰੁਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯੰ ਦੋਸ਼਼ੀਕ੍ਰੁʼਤਾ ਨ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਥ; ਅਦਣ੍ਡ੍ਯਾਨ੍ ਮਾ ਦਣ੍ਡਯਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯਮਪਿ ਦਣ੍ਡੰ ਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ; ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਦੋਸ਼਼ਾਨ੍ ਕ੍ਸ਼਼ਮਧ੍ਵੰ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕਮਪਿ ਦੋਸ਼਼ਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ|
And do not judge, and in nowise shall ye be judged; and do not condemn, and in nowise shall ye be condemned; release, and ye shall be released;
38 ਦਾਨਾਨਿਦੱਤ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਯੂਯੰ ਦਾਨਾਨਿ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਥ, ਵਰਞ੍ਚ ਲੋਕਾਃ ਪਰਿਮਾਣਪਾਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਦਲੱਯ ਸਞ੍ਚਾਲ੍ਯ ਪ੍ਰੋਞ੍ਚਾਲ੍ਯ ਪਰਿਪੂਰ੍ੱਯ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਕ੍ਰੋਡੇਸ਼਼ੁ ਸਮਰ੍ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ; ਯੂਯੰ ਯੇਨ ਪਰਿਮਾਣੇਨ ਪਰਿਮਾਥ ਤੇਨੈਵ ਪਰਿਮਾਣੇਨ ਯੁਸ਼਼੍ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਪਰਿਮਾਸ੍ਯਤੇ|
Give, and it shall be given unto you: good measure, pressed down, shaken together, running over, will they give into your lap; for, with what measure ye mete, shall it be measured back unto you.
39 ਅਥ ਸ ਤੇਭ੍ਯੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਤਕਥਾਮਕਥਯਤ੍, ਅਨ੍ਧੋ ਜਨਃ ਕਿਮਨ੍ਧੰ ਪਨ੍ਥਾਨੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਿਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ? ਤਸ੍ਮਾਦ੍ ਉਭਾਵਪਿ ਕਿੰ ਗਰ੍ੱਤੇ ਨ ਪਤਿਸ਼਼੍ਯਤਃ?
He spake, moreover, a parable also, unto them: Can, the blind, guide, the blind? will not, both, fall into, a ditch?
40 ਗੁਰੋਃ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯੋ ਨ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਕਿਨ੍ਤੁ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯੇ ਸਿੱਧੇ ਸਤਿ ਸ ਗੁਰੁਤੁਲ੍ਯੋ ਭਵਿਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ|
A disciple is not above the teacher; but, when trained, every one shall be as his teacher.
41 ਅਪਰਞ੍ਚ ਤ੍ਵੰ ਸ੍ਵਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਨਾਸਾਮ੍ ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਵ ਭ੍ਰਾਤੁਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਯੱਤ੍ਰੁʼਣਮਸ੍ਤਿ ਤਦੇਵ ਕੁਤਃ ਪਸ਼੍ਯਮਿ?
But why beholdest thou the mote that is in the eye of thy brother, while, the beam that is in thine own eye, thou dost not consider?
42 ਸ੍ਵਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਿ ਯਾ ਨਾਸਾ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਤਾਮ੍ ਅਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ, ਭ੍ਰਾਤਸ੍ਤਵ ਨੇਤ੍ਰਾਤ੍ ਤ੍ਰੁʼਣੰ ਬਹਿਃ ਕਰੋਮੀਤਿ ਵਾਕ੍ਯੰ ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਕਥੰ ਵਕ੍ਤੁੰ ਸ਼ਕ੍ਨੋਸ਼਼ਿ? ਹੇ ਕਪਟਿਨ੍ ਪੂਰ੍ੱਵੰ ਸ੍ਵਨਯਨਾਤ੍ ਨਾਸਾਂ ਬਹਿਃ ਕੁਰੁ ਤਤੋ ਭ੍ਰਾਤੁਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਸ੍ਤ੍ਰੁʼਣੰ ਬਹਿਃ ਕਰ੍ੱਤੁੰ ਸੁਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ|
How canst thou say to thy brother—Brother! let me cast out the mote that is in thine eye, —thyself, the beam in thine own eye, not beholding? Hypocrite! cast out, first, the beam out of thine own eye, and, then, shalt thou see clearly, to cast out, the mote that is in the eye of thy brother.
43 ਅਨ੍ਯਞ੍ਚ ਉੱਤਮਸ੍ਤਰੁਃ ਕਦਾਪਿ ਫਲਮਨੁੱਤਮੰ ਨ ਫਲਤਿ, ਅਨੁੱਤਮਤਰੁਸ਼੍ਚ ਫਲਮੁੱਤਮੰ ਨ ਫਲਤਿ ਕਾਰਣਾਦਤਃ ਫਲੈਸ੍ਤਰਵੋ ਜ੍ਞਾਯਨ੍ਤੇ|
For a good tree doth not produce worthless fruit, neither again doth, a worthless tree, produce good fruit.
44 ਕਣ੍ਟਕਿਪਾਦਪਾਤ੍ ਕੋਪਿ ਉਡੁਮ੍ਬਰਫਲਾਨਿ ਨ ਪਾਤਯਤਿ ਤਥਾ ਸ਼੍ਰੁʼਗਾਲਕੋਲਿਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਦਪਿ ਕੋਪਿ ਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਾਫਲੰ ਨ ਪਾਤਯਤਿ|
For, every tree, by its own fruit, becometh known. For not, of thorns, do they gather figs, neither, of a bramble-bush, do they gather, a bunch of grapes.
45 ਤਦ੍ਵਤ੍ ਸਾਧੁਲੋਕੋ(ਅ)ਨ੍ਤਃਕਰਣਰੂਪਾਤ੍ ਸੁਭਾਣ੍ਡਾਗਾਰਾਦ੍ ਉੱਤਮਾਨਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ਬਹਿਃ ਕਰੋਤਿ, ਦੁਸ਼਼੍ਟੋ ਲੋਕਸ਼੍ਚਾਨ੍ਤਃਕਰਣਰੂਪਾਤ੍ ਕੁਭਾਣ੍ਡਾਗਾਰਾਤ੍ ਕੁਤ੍ਸਿਤਾਨਿ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਿ ਨਿਰ੍ਗਮਯਤਿ ਯਤੋ(ਅ)ਨ੍ਤਃਕਰਣਾਨਾਂ ਪੂਰ੍ਣਭਾਵਾਨੁਰੂਪਾਣਿ ਵਚਾਂਸਿ ਮੁਖਾੰਨਿਰ੍ਗੱਛਨ੍ਤਿ|
The good man, out of the good treasure of the heart, bringeth forth that which is good; and, the wicked man, out of the wicked heart, bringeth forth that which is wicked; for, out of an overflowing of heart, speaketh, his mouth.
46 ਅਪਰਞ੍ਚ ਮਮਾਜ੍ਞਾਨੁਰੂਪੰ ਨਾਚਰਿਤ੍ਵਾ ਕੁਤੋ ਮਾਂ ਪ੍ਰਭੋ ਪ੍ਰਭੋ ਇਤਿ ਵਦਥ?
And why call ye me, Lord! Lord! and not do the things that I say?
47 ਯਃ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ ਮਮ ਨਿਕਟਮ੍ ਆਗਤ੍ਯ ਮਮ ਕਥਾ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ਤਦਨੁਰੂਪੰ ਕਰ੍ੰਮ ਕਰੋਤਿ ਸ ਕਸ੍ਯ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਭਵਤਿ ਤਦਹੰ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ ਜ੍ਞਾਪਯਾਮਿ|
Every one coming unto me, and hearkening unto my words, and doing them, I will suggest to you, whom he is like:
48 ਯੋ ਜਨੋ ਗਭੀਰੰ ਖਨਿਤ੍ਵਾ ਪਾਸ਼਼ਾਣਸ੍ਥਲੇ ਭਿੱਤਿੰ ਨਿਰ੍ੰਮਾਯ ਸ੍ਵਗ੍ਰੁʼਹੰ ਰਚਯਤਿ ਤੇਨ ਸਹ ਤਸ੍ਯੋਪਮਾ ਭਵਤਿ; ਯਤ ਆਪ੍ਲਾਵਿਜਲਮੇਤ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਮੂਲੇ ਵੇਗੇਨ ਵਹਦਪਿ ਤਦ੍ਗੇਹੰ ਲਾਡਯਿਤੁੰ ਨ ਸ਼ਕ੍ਨੋਤਿ ਯਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਭਿੱਤਿਃ ਪਾਸ਼਼ਾਣੋਪਰਿ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ|
He is like unto a man building a house, who digged, and deepened, and laid a foundation upon the rock, —and, a flood, coming, the stream burst against that house, and was not strong enough to shake it, because it had been, well, built.
49 ਕਿਨ੍ਤੁ ਯਃ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ ਮਮ ਕਥਾਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਦਨੁਰੂਪੰ ਨਾਚਰਤਿ ਸ ਭਿੱਤਿੰ ਵਿਨਾ ਮ੍ਰੁʼਦੁਪਰਿ ਗ੍ਰੁʼਹਨਿਰ੍ੰਮਾਤ੍ਰਾ ਸਮਾਨੋ ਭਵਤਿ; ਯਤ ਆਪ੍ਲਾਵਿਜਲਮਾਗਤ੍ਯ ਵੇਗੇਨ ਯਦਾ ਵਹਤਿ ਤਦਾ ਤਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹੰ ਪਤਤਿ ਤਸ੍ਯ ਮਹਤ੍ ਪਤਨੰ ਜਾਯਤੇ|
But, he that hath heard and not done, is like unto a man having built a house upon the earth, without a foundation, —against which the stream burst, and, straightway, it fell in; and it came to pass, that, the crash of that house, was, great.
