< Matthew 5 >

1 Jisua'n loko ngei hah a mûn chu muol chunga a kala, mahan ânsunga. A ruoisingei a kôla an hong intûpa,
A [Jezus], widząc tłumy, wszedł na górę, a gdy usiadł, podeszli do niego jego uczniowie.
2 male anni ngei hah a minchu phut zoi:
Wtedy otworzył usta i nauczał ich:
3 “Ratha tienga inrienga ânriet ngei chu satvur anni; Invân Rêngram an ta ani sikin.
Błogosławieni ubodzy w duchu, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
4 Rathanvâingei chu satvur anni; Pathien'n rathanngamna a pêk ngei rang ani!
Błogosławieni, którzy się smucą, ponieważ oni będą pocieszeni.
5 Rangâiinchînngei chu satvur anni; Pathien chonginkhâm an la man rang ani!
Błogosławieni cisi, ponieważ oni odziedziczą ziemię.
6 Pathien'n a minnângngei sin ranga ôina lientak dônngei chu satvur anni; Pathien'n mulungchukna a pêk ngei rang ani!
Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, ponieważ oni będą nasyceni.
7 Mulungjûrpuina dôn ngei chu satvur anni; Pathien mulungjûrpuina an chang rang ani!
Błogosławieni miłosierni, ponieważ oni dostąpią miłosierdzia.
8 Mulung inthiengngei chu satvur anni; Pathien an la mu rang ani!
Błogosławieni czystego serca, ponieważ oni zobaczą Boga.
9 Inngêina ranga sintho ngei chu satvur anni; Pathien'n ama nâingei tiin a la koi ngei rang ani!
Błogosławieni czyniący pokój, ponieważ oni będą nazwani synami Bożymi.
10 Pathien'n a minnângngei sin sikin nuomlona tuong ngei chu satvur anni; Invân Rêngram an ta ani!”
Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie z powodu sprawiedliwości, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
11 “Ku nûkjûingei nin nina sika min nangni an êroa, an nunuom nangni an loa, milak saloi ngeiin nangni an nôn tika chu satvur nin ni.
Błogosławieni jesteście, gdy z mego powodu będą wam złorzeczyć, prześladować was i mówić kłamliwie wszystko, co złe, przeciwko wam.
12 Nin râiminsân ungla, nin ta rangin râisânman lientak invâna darin aom sikin. Nin motona lei om dêipungei hah khom nunuomlona an lei tuong ngâi ani.”
Radujcie się i weselcie, ponieważ obfita jest wasza nagroda w niebie; tak bowiem prześladowali proroków, którzy [byli] przed wami.
13 “Mitin ta rangin michi angin nin ni. Aniatachu michi hih a âlna ahong dongin chu min âl nôk thei ni khâi mak. Mangmunboi ahong changa, masikin an paia, mingeiin an sirpol ngâi ani.
Wy jesteście solą ziemi; lecz jeśli sól zwietrzeje, czym [ją] posolą? Na nic się już nie przyda, tylko na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.
14 “Nangni ngei hah rammuol pumpui rangin vâr angin nin ni. Tângsîpa khopui aom chu inthup thei ngâi mak.
Wy jesteście światłością świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze.
15 Tutên châti mochokin khuriâi nuoia dar ngâi mak ngei; manêkin chu in sûnga mi murdi a êlminvârna rangin châtidarna kêng an dar ngâi ani.
Nie zapala się świecy i nie stawia jej pod naczyniem, ale na świeczniku, i świeci wszystkim, którzy [są] w domu.
16 Ma angdên han nin vâr hah mingei makunga vâr ngêt rese, hankêng nin neinun sa tho ngei hah mûng an ta, male invâna om nin Pa minpâk thei an tih.
Tak niech wasza światłość świeci przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili waszego Ojca, który jest w niebie.
17 “Moses le Dêipungei Balam minchûnangei minboi ranga juongin ni be no roi. Ma ngei hah minboi ranga juong ni mu-unga, an minchûnangei ajuongtung dikna ranga kêng ki ni.
Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić.
18 Pilchung le invân a om kâr chu Balam chong ânziek ahâng chînte mo, miziek dukriekte mo hi boi no nih, neinunngei murdi mongna ahongtung mâka chu ti hi riettit roi.
Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie przeminie z prawa, aż wszystko się wypełni.
19 Masikin tukhomin hi chongpêkngei lâia achîntak khom jômloiin, ma angdênin tho sa rangin midangngei khom a minchûn chu invân Rêngrama chu mi chîntak nîng a tih. Nikhomrese tukhomin Balam a jôma, ma angdênin tho sa rangin mi a minchûa anin chu invân Rêngrama chu mi lien nîng a tih.
Kto by więc złamał jedno z tych najmniejszych przykazań i uczyłby tak ludzi, będzie nazwany najmniejszym w królestwie niebieskim. A kto by [je] wypełniał i uczył, ten będzie nazwany wielkim w królestwie niebieskim.
20 Hanchu, Pathien lungdo sinna lama Balam minchupungei le Phariseengei nêkin taksôn-omin nin om vaiin kêng invân Rêngrama nin lût thei rang tiin nangni ki ril ani.
Mówię wam bowiem: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie obfitsza niż uczonych w Piśmie i faryzeuszy, żadnym sposobem nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.
21 “Tienlâia mingei kôm chu, ‘Mi that no roh; tukhom mi that chu roijêkna makunga inding a tih,’ tiin an ril ngâi ti nin riet.
Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz zabijał, a kto by zabił, podlega sądowi.
22 Ania, atûn keiman chu: Tukhom a lâibungpa chunga a taksîn chu roijêkna makunga tuongin om a tih, tukhom a lâibungpa kôm, ‘Mangmunboipa!’ ti chu roijêkna makunga tuongin om a tih, male tukhom a lâibungpa kôm mangmunboi, amopa ti chu meidîla se rangin ichi aom ani. (Geenna g1067)
Lecz ja wam mówię: Każdy, kto się gniewa na swego brata bez przyczyny, podlega sądowi, a kto powie swemu bratu: Raka, podlega Radzie, a kto powie: Głupcze, podlega [karze] ognia piekielnego. (Geenna g1067)
23 Masikin mâichâm motona Pathien kôm neinunpêk ne pêk rang lâitak khomin na lâibungpa'n nu chunga mulung hoiloina a dôn iti ni riettitin chu,
Jeśli więc przyniesiesz swój dar na ołtarz i tam przypomnisz sobie, że twój brat ma coś przeciwko tobie;
24 mâichâm motona ne neinunpêk ne pêk rang hah mâk inla, inrangin sênla, na lâibungpa leh inngêina va sin bak inla, masuole chu hongkîr nôk inla Pathien kôma ne neinunpêk rang hah pêk roh.
Zostaw swój dar tam przed ołtarzem, idź i najpierw pojednaj się ze swoim bratem, a potem przyjdź i ofiaruj swój dar.
25 “Mîn dabi thôn nang an doia roijêkna muna nang an tuongin chu zora ala om sûngin nin bâiinkhamna hah inngêipui roh, roijêkna mun nin tung mân. Amuna voikhat pai na va tungin chu, ama'n roijêkpu kuta nang bâng a ta, misûrngei kuta nang bâng a ta, male jêl-ina khum nini rang ani.
Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, dopóki jesteś z nim w drodze, aby przeciwnik nie wydał cię sędziemu, a sędzia strażnikowi, i aby nie wtrącono cię do więzienia.
26 Nangni ki ril, poisate tena luo lei nu thuon mâka chu ma muna han om tit ni tih.
Zaprawdę powiadam ci: Nie wyjdziesz stamtąd, dopóki nie oddasz ostatniego grosza.
27 “Inrê no roh, an lei ti hah nin riet.
Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz cudzołożył.
28 Ania, atûn Keiman chu: tukhomin nupang midit enin a ena, amanu hah luo rang a nuomin chu a mulungrîla amanu leh han an inrêa, theiloi changin aom zoi, tiin nangni ki ril ani.
Lecz ja wam mówię: Każdy, kto patrzy na kobietę, aby jej pożądać, już popełnił z nią cudzołóstwo w swoim sercu.
29 Masikin ni mit chang tieng han nang aminpalin chu kêlpai inla, vôrpai kelen roh! Na takpum, pumpuia meidîla se nêkin chu na takpuma abâk inkhat ânsam hah chu nata rangin asa uol. (Geenna g1067)
Jeśli więc twoje prawe oko jest ci powodem upadku, wyłup je i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
30 Nu kut changtieng nang aminpalin chu tanpai inla, pai kelen roh! Na takpum, pumpuia meidîla se nêkin chu na takpuma abâk inkhat ânsam hah chu nata rangin asa uol ani.” (Geenna g1067)
A jeśli twoja prawa ręka jest ci powodem upadku, odetnij ją i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
31 “‘Tukhom a lômnu a mâkin chu mâkna lekha a pêk rang ani,’ an ti sa.
Powiedziano też: Kto oddala swoją żonę, niech jej da list rozwodowy.
32 Hannirese atûn Keiman chu: tukhom pasalin a lômnu hah roi danga niloiin, taksôn omloina sika a mâka anin chu a lômnu hah inrê a minchang ani; male mi lômnu mâksai inneipui nôkpu chu amanu hah a inrêpuiin theiloi a changsa ani, ti nangni ki ril ani.
Lecz ja wam mówię: Kto oddala swoją żonę – poza przypadkiem nierządu – prowadzi ją do cudzołóstwa, a kto żeni się z oddaloną, cudzołoży.
33 “Tienlâia mingei kôm chu, ‘No chonginkhâm hah set nôn la, Pumapa makunga nên khâmna hah tho roh,’ an ti, tiin nin riet sa.
Słyszeliście też, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, ale dotrzymasz Panu swych przysiąg.
34 Aniatachu atûn keiman chu, chonginkhâm nin sin zorân inkhâmna ite mang no roi. Invân sâmin khom, khomâkinsâm no roi, Pathien Rêngsukmun ani sikin;
Lecz ja wam mówię: Wcale nie przysięgajcie – ani na niebo, gdyż jest tronem Boga;
35 pilchung sâmin khom, khomâkinsâm no roi, a ke darna ani sikin. Jerusalem sâmin khom, khomâkinsâm no roi, ma khi Rêng roiinpuitak khopui ani sikin.
Ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem jego stóp, ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem wielkiego króla.
36 Nin lu sâmin khom khomâkinsâm no roi, samsang inkhat luo hih nin minchek thei le nin minhâng thei aom loi sikin.
Ani na swoją głowę nie będziesz przysięgał, gdyż nie możesz jednego włosa uczynić białym albo czarnym.
37 ‘Ani’ nônchu ‘Nimak’ vai ti roi, mapêna nin ti hah chu Saloipa Inkhat renga hong kêng ani.”
Ale wasza mowa niech będzie: Tak – tak, nie – nie. A co jest ponadto, pochodzi od złego.
38 “‘Mit ruthûla mit,’ ‘hâ ruthûla hâ,’ an ti hah nin riet.
Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb.
39 Aniatachu atûn keiman chu: nin chunga asaloi tho ngei chunga phubaluok no roi. Tukhomin ni bieng chang tieng a bênin chu, voi tienga ni bieng khom minbên sa roh.
Lecz ja wam mówię: Nie sprzeciwiajcie się złemu, ale jeśli ktoś uderzy cię w prawy policzek, nadstaw mu i drugi.
40 Tukhom nu sûng kancholi lâk rang a râivala roijêkna muna nang tuong rang a bôkin chu na kâncholiinchuol khom pêk sa roh.
Temu, kto chce się z tobą procesować i wziąć twoją szatę, zostaw i płaszcz.
41 Mi'n a puok kilometer khat pêl rangin nang a tiin chu kilometer inik pêlpe roh.
A jeśli ktoś cię przymusza, żebyś [szedł] z nim jedną milę, idź z nim [i] dwie.
42 Mi'n neinun imini nang a zong zorân chu, maha a kôm pêk roh; mi lâkâi nang a zongpu hah lei min pûk roh.”
Temu, kto cię prosi, daj, a od tego, kto chce od ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.
43 “Na malngei lungkham inla, na râlngei mumâk roh,” an ti iti nin riet.
Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a swego nieprzyjaciela będziesz nienawidził.
44 Aniatachu atûn keiman chu: nin râlngei lungkham ungla, an nunuom nangni lo ngei hah chubai tho pe roi,
Lecz ja wam mówię: Miłujcie waszych nieprzyjaciół, błogosławcie tym, którzy was przeklinają, dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą i módlcie się za tych, którzy wam wyrządzają zło i prześladują was;
45 masikin invâna nin Pa nâingei nin hongni theina rangin. Ama'n misiengei le misangei chunga a nisa hah ân-angbangin a min suok ngâia, asa sinngei le asie sinngei chunga khom ruo a min juong pe ngei ngâi.
Abyście byli synami waszego Ojca, który [jest] w niebie. On bowiem sprawia, że jego słońce wschodzi nad złymi i nad dobrymi i deszcz zsyła na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.
46 Nang lungkhamngei vai nu lungkham ngeiin te ithomo Pathien'n râisânman nang a pêk ranga? Mahah chu sum rusuongpungei khomin an tho ngâi!
Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, jakąż macie nagrodę? Czyż i celnicy tego nie czynią?
47 Hanchu, nin malngei kôm vai nin chongin te imo aliek nin tho uola? Mahah chu sonongngei khomin an tho ngâi!
A jeśli tylko waszych braci pozdrawiacie, cóż szczególnego czynicie? Czyż i celnicy tak nie czynią?
48 Invâna nin Pa asa akipphar anghan nangni khom nan satna hah akipphar ngêt rang ani!
Bądźcie więc doskonali, tak jak doskonały jest wasz Ojciec, który jest w niebie.

< Matthew 5 >