Luka 8
1 Yabha baada yego ali azyongola azyongola mmaboa namvijiji ali alombelela, na tungazye enongwa enyinza ezye umwene owa NGOLOBHE na bhala athenashara bhali pandwemo nawo,
过了不多日，耶稣周游各城各乡传道，宣讲 神国的福音。和他同去的有十二个门徒，
2 Na abhashe bhamo bhamo bhali ne mpepo embibhi nepongo abhaponyizye bhape yo Mariamu yakwiziwa magdalena yazya fumile epepo saba.
还有被恶鬼所附、被疾病所累、已经治好的几个妇女，内中有称为抹大拉的马利亚（曾有七个鬼从她身上赶出来），
3 Na Yohana oshe wa kuza owakili wakwe oHerode, Susana, na bhamwabho bhabhinji, bhabhatenganyaga huvintu vyao.
又有希律的家宰苦撒的妻子约亚拿，并苏撒拿，和好些别的妇女，都是用自己的财物供给耶稣和门徒。
4 Ubungano ogosi na watangene, na bhala bhabha fumile shila liboma bhabhaliye ayanjile hufano.
当许多人聚集、又有人从各城里出来见耶稣的时候，耶稣就用比喻说：
5 “Ompanzi afumile abhale atote embeyu, yakwe wape nali atota, zimo zyalagashiye papepe nidara, zyakhanyilye enyonyi.
“有一个撒种的出去撒种。撒的时候，有落在路旁的，被人践踏，天上的飞鸟又来吃尽了。
6 Zimo zyalageye pamwalo na zyahandile amele zyahomele afwanaje zyaha kosa orutubo.
有落在磐石上的，一出来就枯干了，因为得不着滋润。
7 Zimo zyalageye mmivwa na amivwa gahamela pandwemo zyazyo ya zisonga.
有落在荆棘里的，荆棘一同生长，把它挤住了。
8 Zimo zyalageye pilongo elinza ayunga ego atatushe izu waganga yalinamakutu agahwovwa na ayovwaje.”
又有落在好土里的，生长起来，结实百倍。”耶稣说了这些话，就大声说：“有耳可听的，就应当听！”
9 Abhanafunzi bhakwe bhabhozya yenu ene omafano ogwo,
门徒问耶稣说：“这比喻是什么意思呢？”
10 Wayanga, “Amwe apewewe azimanye esiri ezya mwene ONGOLOBHE, eshe bhamo humfwano, aje nkabhenye bhaganje alole nankabhovwe bhagale amanye.'
他说：“神国的奥秘只叫你们知道；至于别人，就用比喻，叫他们看也看不见，听也听不明。”
11 Na ogwo omfano. Emana yakwe ya yene embeyBhala lizu lya ngolobhe.
“这比喻乃是这样：种子就是 神的道。
12 Bhala bhabhali papepe ni dala bhabhala bhahovwa, antele ahwenza oshetani alyefwa elyo izu mmoyo yaho, bhasibhe bhalyeteha na hwaulwe.
那些在路旁的，就是人听了道，随后魔鬼来，从他们心里把道夺去，恐怕他们信了得救。
13 Na bhala abhapamwala bhabhala ambao nkabhovwa bhaliposhela lila izu sabhashiye, wape sebhana malandazi bhahweteha humda hashe, naufiha owa lengwe, bhahwibagula.
那些在磐石上的，就是人听道，欢喜领受，但心中没有根，不过暂时相信，及至遇见试炼就退后了。
14 Zyazilagaliye pamivwa bhabhala bhabhovwenzwe, abhale hwabho bhosohwa ne shughuli no utabhazi na owalangani owemaisha ega, sebhatonia lyalyonti.
那落在荆棘里的，就是人听了道，走开以后，被今生的思虑、钱财、宴乐挤住了，便结不出成熟的子粒来。
15 Na zila ezya pilongo elinza bhabala bhabhali no mwoyo ogwinza ogwa lyovwe izu, na likhate, esho lipapa amadondo esha jimbilizwe.
那落在好土里的，就是人听了道，持守在诚实善良的心里，并且忍耐着结实。”
16 Nomo, omntu yahwasya, okhozyo na kwishile neshelelo. Au abheshe hwinzongo bali bhayibheha pamwanya pameza ili bhabhahwisya njila bhapataje alole okhizyo lwakwe.
“没有人点灯用器皿盖上，或放在床底下，乃是放在灯台上，叫进来的人看见亮光。
17 Afwanaje nalimo izu lyalyobhele lyasagalya yibhoneha, antele lyalyobhele elyaje selyayi manyiha na fumile hwelele.
因为掩藏的事没有不显出来的；隐瞒的事没有不露出来被人知道的。
18 Hwiyenyi basi enamna shamhovwa afwanaje yalinahantu. Abhapewe na ola, yasanahantu abhafyolwe atahala, habhoneha aje anaho.”
所以，你们应当小心怎样听；因为凡有的，还要加给他；凡没有的，连他自以为有的，也要夺去。”
19 Bhabhalila onyina wakwe na holo bhakwe bhashindwa abhapapepe afanaje amabungano.
耶稣的母亲和他弟兄来了，因为人多，不得到他跟前。
20 Bhatwalile enongwa wabhola, “Onyina waho na holo bhaho bhemeleye hwonze bhahwanza alolane nawe.
有人告诉他说：“你母亲和你弟兄站在外边，要见你。”
21 Wagalula, wayanga “omaye wane naholo bhane bhabhebha bhabhahovwa izu elya NGOLOBHE na bhombe.”
耶稣回答说：“听了 神之道而遵行的人就是我的母亲，我的弟兄了。”
22 Yabha ensiku zila wapanda mshelelo omwahale na sambelezyewa bhakwe, wabhabhola, “Nantele tilo woshe hadi hwisyela eyeidimi. “Bhasogola na matanga.
有一天，耶稣和门徒上了船，对门徒说：“我们可以渡到湖那边去。”他们就开了船。
23 Bhape nabhali bhabhala, agonile otulo, yahishile etofani pamwanya eyidimi, eshelelo shahandile ameme ameze bhabha mhatari.
正行的时候，耶稣睡着了。湖上忽然起了暴风，船将满了水，甚是危险。
24 Bhabhalila bhadamuzya bhaga, “GOSI wa gosi! GOSI wa gosi! litega wabhoha!” Waidamila ehala na vwadangana ameze hwaleha hwabha hwinza.
门徒来叫醒了他，说：“夫子！夫子！我们丧命啦！”耶稣醒了，斥责那狂风大浪；风浪就止住，平静了。
25 Wabhabhola, “Olweteho lyenyu lulihwi?” Bhogope, bhaswiga, bhayango bhebho hwa bhebho,”Yenu ene paka, adamila ehalana menze gape gahumwogopa?”
耶稣对他们说：“你们的信心在哪里呢？”他们又惧怕又希奇，彼此说：“这到底是谁？他吩咐风和水，连风和水也听从他了。”
26 Bhafiha mpwani mnsi ya bha wa Gerasini ye paramila hu Galilaya.
他们到了格拉森人的地方，就是加利利的对面。
27 Wape na hishile hupwani, atangene nomntu omo owe boma, ola yaline mpepo, sagakwete amenda ensiku zinyinji, antele sagakheye pakhaya ila hamagwela.
耶稣上了岸，就有城里一个被鬼附着的人迎面而来。这个人许久不穿衣服，不住房子，只住在坟茔里。
28 Nalolile oYesu akholile eholo, agwiye hwitagalila lyakwe. Waganga hwizu igosi endi neyenu nawe, Yesu womwana wa NGOLOBHE yalimwanya? Ehulabha, ugajendavye”
他见了耶稣，就俯伏在他面前，大声喊叫，说：“至高 神的儿子耶稣，我与你有什么相干？求你不要叫我受苦！”
29 Afanaje alidamiye lile ipepo ichafu limwepe omntu ola, afanaje apagewe wape mara nyinji, nantele bhalidaga mshifungo na apinyilye na manyolo ne mpengo, adumlaga gala amanyolo, ashembezyewaga mwipoli ne nguvu ezya lila ipepo.
是因耶稣曾吩咐污鬼从那人身上出来。原来这鬼屡次抓住他；他常被人看守，又被铁链和脚镣捆锁，他竟把锁链挣断，被鬼赶到旷野去。
30 OYesu wabhozya, “Itawa lyaho wewenu?” Wayanga, “Itawa lyane endijeshi” Afwanaje pepo bhinji bhamwinjiye.
耶稣问他说：“你名叫什么？”他说：“我名叫‘群’”；这是因为附着他的鬼多。
鬼就央求耶稣，不要吩咐他们到无底坑里去。 (Abyssos g12)
32 Eshi epo pali ikundi elye engorobhe enyinji bhadimazyaga mwigamba. Galabha agapele oruhusa ahwinjile zila, wagapele aruhusa.
那里有一大群猪在山上吃食。鬼央求耶稣，准他们进入猪里去。耶稣准了他们，
33 Pepo bhafuma mwamntu ola bhinjila mgorobhe, lyape ikundi lyahishile mwigenge nanali, bhinjila mwidimi, bhafwa mmenze.
鬼就从那人出来，进入猪里去。于是那群猪闯下山崖，投在湖里淹死了。
34 Adimi nabhalola lyalifumiye bhashembeye na zyambanye enongwa hwiboma, na mavueni.
放猪的看见这事就逃跑了，去告诉城里和乡下的人。
35 Abhantu afumile abhale ahwenye gaga fumiye, bhabhalila oYesu bhalola omntu ola mwagafumile akwete amenda anenjele zyakwe, bhahogope.
众人出来要看是什么事；到了耶稣那里，看见鬼所离开的那人，坐在耶稣脚前，穿着衣服，心里明白过来，他们就害怕。
36 Na bhala bhabhalolile bhabhabholele shasha hali shaponiziwe ola ya pageweni pepo.
看见这事的便将被鬼附着的人怎么得救告诉他们。
37 Na mwabho abhantu abhensi ya bhagevasi yeli pasheje sheje bhalabhile aje asogole hwabhahale afwanaje bhali nowoga ogosi esho winjila mshelelo wawela.
格拉森四围的人，因为害怕得很，都求耶稣离开他们；耶稣就上船回去了。
38 No mntu ola yalya fumile ipepo alabhile oruhusa aje alondozyaje wape, lelo omwahale walaga wayanga,
鬼所离开的那人恳求和耶稣同在；耶稣却打发他回去，说：
39 “Wela amwenyu arombelele gagali mago ONGOLOBHE gabhombeye”Abhala, alombelele iboma lyonti, shangali magosi amambo ga bhombelwe no Yesu.
“你回家去，传说 神为你做了何等大的事。”他就去，满城里传扬耶稣为他做了何等大的事。
40 Eshi oYesu namwawela, obongano gwa karibizizye, esha seshelele afwanaje bhali bhahugolela wonti.
耶稣回来的时候，众人迎接他，因为他们都等候他。
41 Enya omntu omo wenza itawa lya vwa yo yairo, wape mntu gosi owe shibhanza, wagwa pamagaga ga Yesu walabha iyinjile mnyumba yakwe,
有一个管会堂的，名叫睚鲁，来俯伏在耶稣脚前，求耶稣到他家里去；
42 Afwanaje elendu wakwe abhinile tee apalamila afwe, afwanaje mwana weka mwene, oumri wakwe alinamaha kumi na gabhele, wakati abhala obungano gwasonjile.
因他有一个独生女儿，约有十二岁，快要死了。 耶稣去的时候，众人拥挤他。
43 Noshe omo ambaye afumaga idanda omda ogwe maha kumi na gabhele, ali anankenye eshoma shakwe shonti abhapele aganga bila opone, nomntu yoyonti,
有一个女人，患了十二年的血漏，在医生手里花尽了她一切养生的，并没有一人能医好她。
44 Abhalile hwisalo lyakwe wapalamazya opindo ohwemwenda gwakwe, mara elyo afume hwkwe idanda hwapoma.
她来到耶稣背后，摸他的衣裳 子，血漏立刻就止住了。
45 OYesu wayanga, “Wenu ya mpalamasyezye?” Basi abhantu bhonti nabhakhana oPetro abholele, GOSI mgosi, amabonyano ega gahuzyongala na husonje.”
耶稣说：“摸我的是谁？”众人都不承认。彼得和同行的人都说：“夫子，众人拥拥挤挤紧靠着你。”
46 OYesu wayanga, “Omntu ampalamasyezye, afwanaje elola aje amaha gafumile.”
耶稣说：“总有人摸我，因我觉得有能力从我身上出去。”
47 Ola oshe nawalola yaje sawezizye ahwobhe wenza ayinga, wagwa hwilagalila lyakwe, wabhola hwitagalila elya bhantu bhonti esababu eyahupalamasye nasha ponile nantele.
那女人知道不能隐藏，就战战兢兢地来俯伏在耶稣脚前，把摸他的缘故和怎样立刻得好了，当着众人都说出来。
48 Wabhola, “Rendu, olyeteho lwaho luponizye. Bhalaga umwe no lweteho.”
耶稣对她说：“女儿，你的信救了你；平平安安地去吧！”
49 Nali ayangaga ego ahenzele, omntu afume hukhaya eya ola ogosi, owe shibhanza, “Wabhola orendu waho afwiye. Ogajehuyanzyosambelezi.”
还说话的时候，有人从管会堂的家里来，说：“你的女儿死了，不要劳动夫子。”
50 Lelo oYesu nawovwa, ego, wagalula ugajebhe, “Nowoga. Ateha awe wape, abhapone.”
耶稣听见就对他说：“不要怕，只要信！你的女儿就必得救。”
51 Nawafiha mnyumba, sagaleshile omntu aje ayinjile hata omo, ila oPetro, no Yohana no Yakobo, no Yise wole, omwana no nyina.
耶稣到了他的家，除了彼得、约翰、雅各，和女儿的父母，不许别人同他进去。
52 Na bhantu bhonti bhali bhalilaga na zonde, wayanga, “Majelile safwiye, ono, eshi aganile tulo wene.”
众人都为这女儿哀哭捶胸。耶稣说：“不要哭！她不是死了，是睡着了。”
53 Bhaseshile tee, afanaje bhamenye aje afwiye.
他们晓得女儿已经死了，就嗤笑耶稣。
54 Wakhata, okhono, wakhola hwizu, wayanga, “sahala, bhoha”
耶稣拉着她的手，呼叫说：“女儿，起来吧！”
55 URoho yakwe yawela, wape mara eyo wemelela. Wabhabhola wapele eshalye.
她的灵魂便回来，她就立刻起来了。耶稣吩咐给她东西吃。
56 AYise bhakwe bhaswijile, tee lelo wabhakhana bhagaje hubhole omntu lyelifumiye.
她的父母惊奇得很；耶稣嘱咐他们，不要把所做的事告诉人。
