Lukas 13
1 Leleꞌ naa, hambu atahori rafadꞌe Yesus oi, hofernor Pilatus nisa atahori Yahudi hira mia Galilea, leleꞌ ara rendi tutunu-hohotuꞌ nisiꞌ Ume Hule-oꞌe Huuꞌ a sia Yerusalem.
Xu qaƣda, birnǝqqǝ adǝm uningƣa [waliy] Pilatusning bir ⱪisim Galiliyǝliklǝrning ⱪenini tɵküp, ularning ⱪanlirini ular ⱪiliwatⱪan [ibadǝthanidiki] ⱪurbanliⱪning ⱪanliri bilǝn arilaxturƣanliⱪini mǝlum ⱪildi.
2 Rena taꞌo naa, ma Yesus natane se nae, “Tungga hei, na, atahori nenetao nisaꞌ naa ra, sala nara monaeꞌ lena basa atahori Galilea laen ra, do? Naa de ara nenehuku-dokiꞌ, do?
U ularƣa jawabǝn mundaⱪ dedi: — Ularning bu azablarni tartⱪini üqün bu Galiliyǝliklǝrni baxⱪa Galiliyǝliklǝrdin gunaⱨi eƣir dǝp ⱪaramsilǝr?
3 Hokoꞌ! Te mete ma hei nda lao hela masodꞌa deꞌulakaꞌ mara sa, fo tungga baliꞌ Lamatuaꞌ hihii-nanaun, na, dei fo hei o mimbilutu onaꞌ se boe.
Mǝn silǝrgǝ eytayki, undaⱪ ǝmǝs! Bǝlki silǝr towa ⱪilmisanglar, ⱨǝmminglarmu ohxax aⱪiwǝttǝ ⱨalak bolisilǝr.
4 Ma atahori ka sanahulu faluꞌ mana mate nenetendes manara mana ndefaꞌ sia Siloam faiꞌ naa, ara onaꞌ bee? Sala nara monaeꞌ lenaꞌ basa atahori laen mana sia Yerusalem, do?
Siloam mǝⱨǝllisidiki munar ɵrülüp qüxüp, on sǝkkiz kixini besip ɵltürüp ⱪoyƣan, silǝr ularni Yerusalemda turuwatⱪan baxⱪlardin ⱪǝbiⱨ, dǝp ⱪaramsilǝr?
5 Hokoꞌ! Te mete ma hei nda lao hela hei leleo-lalao mana tao leli mara sa, fo tungga baliꞌ Lamatuaꞌ dꞌala ndoo-tetun, na, dei fo hei o mimbilulutu onaꞌ se boe.”
Mǝn silǝrgǝ eytayki, undaⱪ ǝmǝs! Bǝlki silǝr towa ⱪilmisanglar, ⱨǝmminglarmu ohxax aⱪiwǝttǝ ⱨalak bolisilǝr.
6 Basa ma, Yesus fee nekendandaaꞌ esa nae, “Hambu atahori sa sela hau huu mabꞌoaꞌ sa sia osin. Ana akaꞌ nema nadoꞌ e fo nae nahine nabꞌoa ena, do hokoꞌ. Te hau naa, nda feꞌe nabꞌoa sa.
Andin u bu tǝmsilni sɵzlǝp bǝrdi: — Mǝlum bir kixining üzümzarliⱪida tikilgǝn bir tüp ǝnjür dǝrihi bar ikǝn. U u dǝrǝhtin mewǝ izdǝp kǝptu, lekin ⱨeq mewǝ tapalmaptu.
7 Basa ma, ana denu mana manea osi a nae, “Too telu ia ena, au uma usufafali sangga hau ia bꞌoan. Te au nda hambu saa sa boe. De ungga hendi e leo, huu hau huuꞌ ia nalaꞌ a mamanaꞌ.’
U baƣwǝngǝ: «Ⱪara, üq yildin beri bu ǝnjür dǝrihidin mewǝ izdǝp keliwatimǝn, biraⱪ bir talmu mewǝ tapalmidim. Uni kesiwǝt! U nemǝ dǝp yǝrni bikardin-bikar igilǝp turidu?» dǝptu.
8 Te mana tao osi a nataa nae, ‘Amaꞌ afiꞌ mumunasa. Fee hau huuꞌ ia too esa fai. Hela fo au sasaro ndule e, basa fo mbori pupuk neu e, naa fo ana sengga baliꞌ
Lekin baƣwǝn: «Hojayin, uningƣa yǝnǝ bir yil tǝgmigǝyla. Bu waⱪit iqidǝ uning tüwidiki topilarni boxitip, oƣutlap baⱪay.
9 Mete ma too mana nemaꞌ ma hau huuꞌ ia nabꞌoa, na, malole. Te mete ma hokoꞌ, na, ungga hendi e leo.’”
Əgǝr kelǝr yili mewǝ bǝrsǝ, yahxi hop! Biraⱪ bǝrmisǝ, kesiwǝtkǝyla» dǝptu baƣwǝn.
10 Lao esa, nandaa no atahori Yahudi ra fai hule-oꞌen, Yesus neu nanori sia ume hule-oꞌeꞌ.
Bir xabat küni, u bir sinagogta tǝlim beriwatatti.
11 Sia naa hambu inaꞌ sa ruku too sanahulu falu ena, huu nitu ra tataon. Ana nda nambariiꞌ nala tetuꞌ sa.
Mana xu yǝrdǝ on sǝkkiz yildin beri zǝiplǝxtürgüqi bir jin tǝripidin tutulup, dɵmqiyip ɵrǝ turalmaydiƣan bir ayal bar idi.
12 Yesus nita inaꞌ naa ma, Ana noꞌe nala e, de olaꞌ nae, “Mama! Ia naa mama hai ena.”
Əysa uni kɵrgǝndǝ, yeniƣa qaⱪirip: — Hanim, sǝn bu zǝiplikingdin azad boldung! — dedi.
13 Boe ma Yesus nggama liman neu inaꞌ a. Aibꞌoiꞌ ma, inaꞌ a nggarasan tetuꞌ neuꞌ ena. Boe ma ana noꞌe makasi, no koa-kio Lamatualain.
Andin u ⱪolini uning uqisiƣa ⱪoyuwidi, ayal dǝrⱨal ruslinip tik turup, Hudani uluƣlidi.
14 Te malangga ume hule-oꞌeꞌ a namanasa, huu Yesus tao nahaiꞌ atahori nandaa no fai hule-oꞌeꞌ. Boe ma ana nafadꞌe neu atahori hetar naa ra nae, “Sia nggarei sa rala hambu fai nee fo tao ue-osaꞌ. De malole lenaꞌ atahori hedꞌis ra rema sia fai-fai tao ue-osaꞌ ra, fo sangga atahori raꞌahahaiꞌ se. Afiꞌ rema sia fai hule-oꞌeꞌ!”
Biraⱪ sinagogning qongi Əysaning xabat küni kesǝl saⱪaytⱪinidin ƣǝzǝplinip, kɵpqilikkǝ: — Adǝmlǝr ix ⱪilix kerǝk bolƣan altǝ kün bar, xu künlǝrdǝ kelip saⱪaytilinglar; lekin xabat künidǝ undaⱪ ⱪilmanglar, — dedi.
15 Te Yesus nataa e nae, “Hee! Atahori mana dꞌea-ralaꞌ. Sia fai hule-oꞌeꞌ o hei tao ue-osaꞌ boe, to?! Huu hei o mii mboꞌi sapi ma keledei mara fo fee se rinu, to?!
Xunga Rǝb uningƣa mundaⱪ jawab bǝrdi: — Əy sahtipǝzlǝr! Ⱨǝrbiringlar xabat küni torpaⱪ wǝ exikinglarni oⱪurdin yexip, suƣarƣili baxlimamsilǝr?!
16 Mama ia, baꞌi Abraham tititi-nonosin, onaꞌ hitaꞌ boe. Nitu ra malanggan paꞌa nala e too sanahulu falu ena. De mete ma Au mboꞌi e nandaa no fai hule-oꞌeꞌ, na, sala do?”
Əmdi Xǝytan mana on sǝkkiz yil boƣup kǝlgǝn, Ibraⱨimning bir ⱪizi bolƣan bu ayal dǝl xabat künidǝ bu sirtmaⱪtin boxitilsa, bu xabat künining yarixiⱪi bolmamdu?!
17 Rena taꞌo naa, ma Yesus musu nara mae. Te atahori naeꞌ naa ra ramahoꞌo ro Eni ue-tatao meulaun.
U muxu sɵzni ⱪilƣanda, uningƣa ⱪarxi qiⱪⱪanlar hijalǝtkǝ ⱪaldi; biraⱪ halayiⱪ uning ⱪiliwatⱪan ⱨǝmmǝ ajayib ixliridin xadlinip yayridi.
18 Boe ma Yesus olaꞌ seluꞌ fai nae, “Au uꞌusasamaꞌ Lamatuaꞌ atahori nara onaꞌ saa, e?
U sɵzini [dawamlaxturup] mundaⱪ dedi: — Hudaning padixaⱨliⱪi nemigǝ ohxaydu? Mǝn uni nemigǝ ohxitay?
19 Fefeun sira hidaꞌ a, te dodꞌoo ma ara boe ramaheta. Fefeun ara onaꞌ fini dekeꞌ anadikiꞌ. Atahori sela sia osi. Basa ma ana mori de dadꞌi hau huu ineꞌ, Ma mbuiꞌ ra rema randuna sia dꞌana nara.”
U goya bir tal ⱪiqa uruⱪiƣa ohxaydu; birsi uni elip ɵz beƣida teriƣanidi; u ɵsüp yoƣan dǝrǝh boldi; asmandiki uqar-ⱪanatlar kelip uning xahlirida uwulidi.
20 Basa de Yesus olaꞌ fai nae, “Au uꞌusasamaꞌ Lamatuaꞌ atahori nara no saa fai, e?
U yǝnǝ: — Hudaning padixaⱨliⱪini nemigǝ ohxitay? U huddi eqitⱪuƣa ohxaydu; bir ayal uni ⱪoliƣa elip, üq jawur unning arisiƣa yoxurup, taki pütün hemir bolƣuqǝ saⱪlidi, — dedi.
21 Ana onaꞌ bibꞌit roti fo inaꞌ ra sambor no tarigu saku rua, fo tao roti naeꞌ. Boe ma tarigu hene monaen seli, huu bibꞌit mbei anak naa. Lamatuaꞌ atahori nara pangaru nara boe namanae onaꞌ naa boe.
22 Basa naa ma, Yesus se lao risiꞌ kota Yerusalem. Ana tuli tungga-tungga dalaꞌ, sia kota ma kamboꞌ fo nanori atahori ra.
[Əysa] Yerusalemƣa ⱪarap sǝpirini dawamlaxturup, besip ɵtkǝn ⱨǝrⱪaysi xǝⱨǝr-yezilarda tǝlim berip mangdi.
23 Mia mamanaꞌ sa, hambu atahori sa natane E nae, “Ama Meser! Mbei ma akaꞌ atahori hidꞌaꞌ a hambu masodꞌaꞌ, do?”
Birǝylǝn uningdin: — I tǝⱪsir, ⱪutⱪuzulidiƣanlarning sani azmu? — dǝp soridi. Əysa kɵpqilikkǝ mundaⱪ jawab bǝrdi:
24 Ana nataa nae, “Sorga lelesun anadꞌikiꞌ anaꞌ a. De mihehere ei mara fo rala mii tungga naa. Huu hambu atahori hetar rae sobꞌa rala reu, te nda rala sa.
— Silǝr tar ixiktin kirixkǝ kürǝx ⱪilinglar. Qünki mǝn silǝrgǝ xuni eytayki, nurƣun adǝmlǝr kirǝy dǝp izdǝnsimu, ǝmma kirǝlmǝydu.
25 Mete ma tenu umeꞌ a nggoe lelesu a, dei fo mimbiriiꞌ siaꞌ a dꞌeaꞌ fo dedꞌeu lelesu a, ma mimeli moꞌe tulu-faliꞌ, mae ‘Papa! Soi lelesu a dꞌei!’ Te dei fo Ana nataa nae, ‘Hei seka, ra? Au nda uhine nggi sa!’
Ɵyning igisi ornidin turup ixikni taⱪiƣandin keyin, silǝr taxⱪirida turup ixikni ⱪeⱪip: «Rǝb, bizgǝ aqⱪin!» dǝp yalwurƣili turƣininglarda, u silǝrgǝ jawabǝn: «Silǝrning nǝlikinglarni bilmǝymǝn» — dǝydu.
26 Boe ma hei mae, ‘Taꞌo bee de papa nda muhine hai sa? Hai mana endoꞌ mia-minu mo papa. Ma papa biasa munori hai sia okofoꞌ ra boe.’
Andin silǝr: «Biz sening aldingda yegǝn, iqkǝn, sǝnmu bizning koqilirimizda tǝlim bǝrgǝn» desǝnglar,
27 Dei fo nataa nae, ‘Au ufadꞌe faaꞌ ra, Au nda uhine hei sa! Hei ia ra, atahori mana taoꞌ a deꞌulakaꞌ ra. Dꞌinggoꞌ hela ia!”
u yǝnǝ jawabǝn: «Silǝrning nǝlikinglarni bilmǝymǝn, mǝndin neri ketinglar, ǝy ⱪǝbiⱨlik ⱪilƣuqilar!» dǝydu.
28 Basa dei fo, leleꞌ Lamatualain naꞌetu basa atahori dedꞌeat nara, hei nggae eiei ma henggu nisi mara. Huu hei mita baꞌi Abraham, baꞌi Isak, baꞌi Yakob ro Lamatualin mana ola-ola nara basa se endoꞌ masoꞌ risiꞌ sorga ena. Te hei neneoi hendiꞌ siaꞌ a dꞌeaꞌ.
Silǝr Ibraⱨim, Isⱨaⱪ, Yaⱪup wǝ barliⱪ pǝyƣǝmbǝrlǝrning Hudaning padixaⱨliⱪi iqidǝ ikǝnlikini, ɵzünglarning sirtⱪa taxliwetilgininglarni kɵrgininglarda, yiƣa-zarlar kɵtürülidu, qixlar ƣuqurlaydu.
29 Dei fo atahori rema mia ndule raefafoꞌ suun, mia rulu losa muri, mia dꞌii losa ona, fo endoꞌ raa raꞌabꞌue sia Lamatualain ume manen.
U qaƣda, kixilǝr mǝxriⱪ bilǝn mǝƣribtin wǝ ximal bilǝn jǝnubtin kelixip, Hudaning padixaⱨliⱪida dastihanda olturidu.
30 Misinedꞌa malolole basa ia ra: mete ma Lamatuaꞌ naꞌetuꞌ basa atahori ra dedꞌea nara, hambu atahori fo maꞌahulun atahori rae neꞌo eni atahori anak, te ana hambu hadꞌa-hormat monaeꞌ. Boe ma hambu atahori fo maꞌahulun atahori rae, eni atahori monaeꞌ, tao-tao te Lamatuaꞌ nae eni atahori anak.”
Xuning bilǝn mana, xu qaƣda aldida turƣanlardin arⱪiƣa ɵtidiƣanlar, arⱪida turƣanlardin aldiƣa ɵtidiƣanlar bar bolidu.
31 Leleꞌ naa, hambu atahori Farisi hira rema randaa ro Yesus, de rafadꞌe rae, “Malole lenaꞌ, Ama Meser muꞌudꞌodꞌooꞌ misiꞌ mamanaꞌ laen, huu mane Herodes nae tao nisa Amaꞌ.”
Dǝl xu waⱪitta birnǝqqǝ Pǝrisiylǝr Əysaning aldiƣa kelip uningƣa: — Muxu yǝrdin qiⱪip ɵzüngni neriƣa al. Qünki Ⱨerod seni ɵltürmǝkqi, — dedi.
32 Boe ma Yesus nataa nae, “Hee! Tou lasiꞌ naa onaꞌ busa fui e! Mii mifadꞌe e mae, ‘Au oi nitu ra ma uꞌuhahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ ra faiꞌ ia ma mbila. Fini esaꞌ fo Au ue-tatao ngga basa.’ Onaꞌ mae taꞌo bee o, Au feꞌe ae ue-tao seluꞌ mbei fai sia lalao ngga isiꞌ Yerusalem, Huu atahori Yerusalem naa ra, mana hiiꞌ a tao risa Lamatualain mana ola-ola nara.
U ularƣa: — Berip xu tülkigǝ eytinglar: Mana mǝn jinlarni ⱨǝydiwetip, bügün wǝ ǝtǝ xipa berǝrmǝn wǝ üqinqi küni takamullaxturulimǝn, dǝnglar.
Ⱨalbuki, bügün wǝ ǝtǝ wǝ ɵgünlükkǝ mengip yürüxüm kerǝktur; qünki ⱨeq pǝyƣǝmbǝrning ɵltürülüxi Yerusalemdin baxⱪa ⱨeqⱪandaⱪ jayda mumkin bolmas.
34 Aduu, atahori Yerusalem ra, e! Hei ia ra akaꞌ misa Lamatualain mana ola-ola nara, ma honda-mbia misa dedꞌenuꞌ fo mana rae rema ratudꞌu dalaꞌ fee nggi. Lao hetar, Au ae uꞌubꞌue ma unea nggi fo mbambi ala nggi mia deꞌulakaꞌ ra, ona manu ine nasalaꞌe nala ana nara sia lidꞌan rala. Te huu hei nda nau sa.
Əy Yerusalem, Yerusalem! Pǝyƣǝmbǝrlǝrni ɵltüridiƣan wǝ sanga ǝwǝtilgǝnlǝrni qalma-kesǝk ⱪilidiƣan xǝⱨǝr! Mǝn ⱪanqǝ ⱪetimlap mekiyan ɵz qüjilirini ⱪanat astiƣa alƣandǝk sening baliliringni ⱪoynumƣa almaⱪqi boldum, lekin silǝr halimidinglar.
35 Ia naa, Lamatuaꞌ nda tao afiꞌ neu ume hule-oꞌem sa ena. De mbila do finiesaꞌ te rouꞌ ena. Dei fo hei nda afiꞌ mita Au sa ena, losa mitaa mae, ‘Lamatualain fee papala-babꞌanggiꞌ neu atahori mana nendi Lamatuaꞌ naran, huu Lamatuaꞌ denu E ena!’”
Mana ɵyünglar taxlinip wǝyranǝ bolup ⱪalidu; wǝ mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, silǝr «Pǝrwǝrdigarning nami bilǝn kǝlgüqigǝ mubarǝk bolƣay!» demigüqǝ, meni yǝnǝ kɵrǝlmǝysilǝr.
