Лукастар 19
1 Тунчи Исусо заджиля дэ форо Ерихоно и проджялас пав лэ.
Entrato in Gerico, attraversava la città.
2 Тай акэ, екх барвало мануш, стидэмаренгоро пхурэдэр, савэ акхарэнас Закхеи,
Ed ecco un uomo di nome Zaccheo, capo dei pubblicani e ricco,
3 закамля тэ дыкхэ Исусо, Ко Вов исин. Нэ Закхеи сля цыкноро вучимаґа, и лэсти нащи сля тэ дыкхэ Исусо, колэсти со котэ стидэняпэ фартэ бут манушэн.
cercava di vedere quale fosse Gesù, ma non gli riusciva a causa della folla, poiché era piccolo di statura.
4 Колэсти вов прастэня англэ, заґульда пэ тутово кашт, соб тэ дыкхэ Исусо, кала Вов проджяла мамуй.
Allora corse avanti e, per poterlo vedere, salì su un sicomoro, poiché doveva passare di là.
5 Кала Исусо авиля пэ кодэва тхан, Вов вздыкхля упрэ и пхэнда: — Закхеи! Змукпэ тэлэ! Авдивэ Манди трэбуни тэ авэ тутэ цэрэ!
Quando giunse sul luogo, Gesù alzò lo sguardo e gli disse: «Zaccheo, scendi subito, perché oggi devo fermarmi a casa tua».
6 Закхеи сиго змукляпэ и баря лошаґа прылиля Исусо.
In fretta scese e lo accolse pieno di gioia.
7 Манушэнди, савэ сле котэ, фартэ на чялиля кода, и вонэ пхэнэнас: — Кастэ Вов заджиля дэ цэр! Манушэстэ, саво джювэл дэ бэзима!
Vedendo ciò, tutti mormoravano: «E' andato ad alloggiare da un peccatore!».
8 Закхеи ж вщиля англа Рае тай пхэнда: — Рае! Епаш мурэ хулаимастар мэ отдава чёрорэнди, и кастэ лилём будэр, сар трэбуни, мэ рисарава штарвар будэр.
Ma Zaccheo, alzatosi, disse al Signore: «Ecco, Signore, io do la metà dei miei beni ai poveri; e se ho frodato qualcuno, restituisco quattro volte tanto».
9 Исусо пхэнда лэсти: — Авдивэ фирисаримо авиля дэ кадэва цэр, колэсти со и Закхеи исин Авраамохкоро чяво!
Gesù gli rispose: «Oggi la salvezza è entrata in questa casa, perché anch'egli è figlio di Abramo;
10 Чяво Манушыкано авиля тэ аракхэ и тэ фирисарэ кодэлэн, савэ хасиле.
il Figlio dell'uomo infatti è venuto a cercare e a salvare ciò che era perduto».
11 Кодэлэнди, ко када шунда, Исусо пхэнда инте екх дума. Колэсти со Исусо сля паша Ерусалимо, и мануша гинисардэ, со сиго оттерэлапэ Дэвлэхкоро Тхагаримо.
Mentre essi stavano ad ascoltare queste cose, Gesù disse ancora una parabola perché era vicino a Gerusalemme ed essi credevano che il regno di Dio dovesse manifestarsi da un momento all'altro.
12 Исусо пхэнда: — Екх мануш барвалэ родостар лагля дэ дуратуни пхув, соб тэ аче лэсти тхагареґа, а тунчи камля тэ рисявэ павпалэ.
Disse dunque: «Un uomo di nobile stirpe partì per un paese lontano per ricevere un titolo regale e poi ritornare.
13 Вов акхарда дэшэн бутярнэн, дэня лэнди пав шэл драхмы и пхэнда: «Затерэн пэ кадэлэн ловэн манди ворха ды кодыя вряма, сар мэ рисявава павпалэ».
Chiamati dieci servi, consegnò loro dieci mine, dicendo: Impiegatele fino al mio ritorno.
14 Нэ мануша лэхкиря пхуятар на камле кадэлэ рае и бичалдэ пативалэн манушэн пала лэ дэ дром, соб вонэ тэ пхэнэн: «Амэ на камах, соб кадэва мануш тэ авэл амарэ тхагареґа».
Ma i suoi cittadini lo odiavano e gli mandarono dietro un'ambasceria a dire: Non vogliamo che costui venga a regnare su di noi.
15 Нэ вов ачиля тхагареґа и рисиля павпалэ. Тунчи акхарда пэстэ бутярнэн, савэнди дэня ловэ, соб тэ уджянэ, скици вонэ затердэ лэсти ворха.
Quando fu di ritorno, dopo aver ottenuto il titolo di re, fece chiamare i servi ai quali aveva consegnato il denaro, per vedere quanto ciascuno avesse guadagnato.
16 Авиля англуно бутярно и пхэнда: «Хулае! Пэ тирэ шэл драхмы мэ затердом екх пхангли!»
Si presentò il primo e disse: Signore, la tua mina ha fruttato altre dieci mine.
17 Хулай пхэнда лэсти: «Мишто. Ту — лачё бутярно! Пала кода, со ту слян чячюно дэ кадэва набаро рындо, дава дэш форуря тала тиро васт».
Gli disse: Bene, bravo servitore; poiché ti sei mostrato fedele nel poco, ricevi il potere sopra dieci città.
18 Авиля авэр бутярно и пхэнда: «Хулае! Тирэ шэл драхмы затердэ панч шэла драхмы!»
Poi si presentò il secondo e disse: La tua mina, signore, ha fruttato altre cinque mine.
19 Хулай пхэнда кадэлэ бутярнэсти: «И ту ав пхурэдэрэґа пэ панчен форонэн».
Anche a questo disse: Anche tu sarai a capo di cinque città.
20 Авиля трито бутярно и пхэнда: «Хулае! Акэ тути тирэ шэл драхмы! Мэ запханглём лэн дэ кхоснэ и гаравдом.
Venne poi anche l'altro e disse: Signore, ecco la tua mina, che ho tenuta riposta in un fazzoletto;
21 Мэ даравас тутар, колэсти со ту мануш, саво бут мангэл: ту лэх кода, со на тховэґас, и чинэх кода, со на чувэґас дэ пхув».
avevo paura di te che sei un uomo severo e prendi quello che non hai messo in deposito, mieti quello che non hai seminato.
22 Хулай пхэнда лэсти: «Бибахтало бутярно, тирэ лавэнца сундисарава тут! Ту джянглян, со мэ — мануш, саво бут мангэл, и со мэ лав котэ, тев на тховавас, и чинав кода, со на чувавас дэ пхув?
Gli rispose: Dalle tue stesse parole ti giudico, servo malvagio! Sapevi che sono un uomo severo, che prendo quello che non ho messo in deposito e mieto quello che non ho seminato:
23 Сости ту на дэнян мурэ ловэ дэ рындо? И кала мэ рисилём, тунчи залилём бы лэн и ворха упрэ».
perché allora non hai consegnato il mio denaro a una banca? Al mio ritorno l'avrei riscosso con gli interessi.
24 И пхэнда пашунэ манушэнди: «Залэнтэ лэстар шэл драхмы и дэнтэ кодэлэсти, кастэ исин екх пхангли!»
Disse poi ai presenti: Toglietegli la mina e datela a colui che ne ha dieci
25 Мануша пхэндэ хулаести: «Хулае! Лэстэ и кади исин екх пхангли!»
Gli risposero: Signore, ha gia dieci mine!
26 Нэ хулай дэдуманя лэнди: «Пхэнав тумэнди, кастэ исин, кодэлэсти дэлапэ инте. А кастэ нэнай, залэлапэ и кода, со лэстэ исин.
Vi dico: A chiunque ha sarà dato; ma a chi non ha sarà tolto anche quello che ha.
27 Мурэн врыжымашэн, савэ на камле, соб мэ тэ авав лэнгэрэ тхагареґа, анэн кордэ и мулярэн англа ман».
E quei miei nemici che non volevano che diventassi loro re, conduceteli qui e uccideteli davanti a me».
28 Исусо розпхэнда када и джиля пав дром дэ Ерусалимо.
Dette queste cose, Gesù proseguì avanti agli altri salendo verso Gerusalemme.
29 Кала Вов поджиля гавэндэ Виффагия тай Вифания, савэ аченас паша Оливково плай, Вов бичалда англэ дон Пэхкэрэн сиклярнэн
Quando fu vicino a Bètfage e a Betània, presso il monte detto degli Ulivi, inviò due discepoli dicendo:
30 и пхэнда: — Джян дэ гав, саво англа тумэн. Кала заджяна, дыкхэна, со ачел прыпхангло тэрно мугари, пэ савэ инте нико на бэшэлас. Отпхандэн лэ и лиджян Мандэ.
«Andate nel villaggio di fronte; entrando, troverete un puledro legato, sul quale nessuno è mai salito; scioglietelo e portatelo qui.
31 Кала ко пхучела тумэндар: «Пэ со тумэ отпхандэн мугаре?» — пхэнэн кади: «Вов трэбуни Раести».
E se qualcuno vi chiederà: Perché lo sciogliete?, direte così: Il Signore ne ha bisogno».
32 Бичалдэ сиклярнэ джиле тай аракхле мугаре, сар пхэнда Исусо.
Gli inviati andarono e trovarono tutto come aveva detto.
33 Кала вонэ отпхандэнас мугаре, хулая пхучле лэндар: — Пэ со тумэ отпхандэн мугаре?
Mentre scioglievano il puledro, i proprietari dissero loro: «Perché sciogliete il puledro?».
34 Сиклярнэ пхэндэ: — Вов трэбуни Раести.
Essi risposero: «Il Signore ne ha bisogno».
35 Тунчи андэ мугаре Исусостэ, чутэ пэ лэстэ пэхкири упралуни їда тай тховдэ Исусо упрал.
Lo condussero allora da Gesù; e gettati i loro mantelli sul puledro, vi fecero salire Gesù.
36 Кала Исусо ладэлас, мануша чувэнас пэ дром пэхкири упралуни їда.
Via via che egli avanzava, stendevano i loro mantelli sulla strada.
37 Кала Исусо подлагля тханэстэ, тев дром змукэлпэ Оливковонэ плаестар, фартэ бут сиклярнэн подваздэне пэхкоро ґласо и лошаґа ачиле тэ ашарэ Дэвлэ пала барэ рындуря, савэ вонэ дыкхле.
Era ormai vicino alla discesa del monte degli Ulivi, quando tutta la folla dei discepoli, esultando, cominciò a lodare Dio a gran voce, per tutti i prodigi che avevano veduto, dicendo:
38 И пхэнэнас: — Бахтало исин Тхагари, Саво авэл важ Раехкоро Лав! Пачя пэ упралима и слава Дэвлэсти пэ вуче упралима!
« Benedetto colui che viene, nel nome del Signore. Pace in cielo e gloria nel più alto dei cieli!».
39 Койсавэ фарисея аченас котэ и пхэндэ Исусости: — Сиклимари! Улэ Тирэ сиклярнэн!
Alcuni farisei tra la folla gli dissero: «Maestro, rimprovera i tuoi discepoli».
40 Нэ Исусо дэдуманя лэнди: — Пхэнав тумэнди: кала вонэ заачена мулком, тунчи бара затиписявэна.
Ma egli rispose: «Vi dico che, se questi taceranno, grideranno le pietre».
41 Кала вонэ поджиле пашэдэр Ерусалимостэ, Исусо вздыкхля пэ форо и заровиня.
Quando fu vicino, alla vista della città, pianse su di essa, dicendo:
42 Тай пхэнда: — О, тэ полэх бы ту авдивэ, со анэла тути пачя! Нэ кана гаравдо када тирэ якхэндар.
«Se avessi compreso anche tu, in questo giorno, la via della pace. Ma ormai è stata nascosta ai tuoi occhi.
43 Авэна дивэ, кала тирэ врыжымашуря выджяна маримаґа пэ тут, ваздэна пэ тут пхуянэ плая, поджяна тутэ тай стасавэна тут всавэрэ ригэндар.
Giorni verranno per te in cui i tuoi nemici ti cingeranno di trincee, ti circonderanno e ti stringeranno da ogni parte;
44 Розпхагэна тут, тирэ чяворэн мулярэна, бар пэ барэ тути на ачявэна, пала кода со ту на уджянглян вряма, кала Дэвэл авиля тутэ.
abbatteranno te e i tuoi figli dentro di te e non lasceranno in te pietra su pietra, perché non hai riconosciuto il tempo in cui sei stata visitata».
45 Тунчи Исусо заджиля дэ храмо и ачиля тэ вытрадэ тимисарен.
Entrato poi nel tempio, cominciò a cacciare i venditori,
46 И пхэнэлас: — Кади исин чиндо: «Муро цэр — када цэр мангимахкоро», а тумэ тердэ лэстар прахарицико цэр.
La mia casa sarà casa di preghiera. una spelonca di ladri! ». dicendo: «Sta scritto:
47 Диво дивэстар Исусо сиклярэлас манушэн дэ храмо. Нэ англунэ рашая, сиклимаря пав Упхэнима тай манушэнгэрэ пхурэдэра родэнас, сар тэ мулярэ Исусо.
Ogni giorno insegnava nel tempio. I sommi sacerdoti e gli scribi cercavano di farlo perire e così anche i notabili del popolo;
48 И на джянгле, сар када тэ стерэ, колэсти со всавэрэ мануша шундэ Исусохкэрэ лава и на камле тэ промукэ ни екх лэндар.
ma non sapevano come fare, perché tutto il popolo pendeva dalle sue parole.
