Лукастар 8
1 Тунчи Исусо жыля пай фороря и гава, пхэнэлас Радосаво Лав палав Тхагаримос лэ Дэвлэско. Лэса сас дэшудуй
その後、イエスは、神の国を説き、その福音を宣べ伝えながら、町や村を次から次に旅をしておられた。十二弟子もお供をした。
2 и кадя ж сас жувля, савэн Вов састярдя холятирэ духонэндар и насвалимастар: Мария, проакхарди Магдалина, савятар выжыле эхта бэнга,
また、悪霊や病気を直していただいた女たち、すなわち、七つの悪霊を追い出していただいたマグダラの女と呼ばれるマリヤ、
3 Иоана, ромни лэ Хузастири, саво сас пхурэдэр андо чер Иродоско, Сусана и бут авэр. Кала жувля поможысарэнас Исусости и Лэстирэ сытярнэнди андай кода, со лэндэ сас.
ヘロデの執事クーザの妻ヨハンナ、スザンナ、そのほか自分の財産をもって彼らに仕えている大ぜいの女たちもいっしょであった。
4 Кав Исусо авэнас мануша андай бут фороря. Сар стидиле бут мануша, Вов роспхэндя лэнди дума:
さて、大ぜいの人の群れが集まり、また方々の町からも人々がみもとにやって来たので、イエスはたとえを用いて話された。
5 — Мануш выжыля тэ шол ворзо андэ пхув. Кала вов шолас, екх ворзо пэля пашав дром, и мануша пэрнэнца потасадэ, ай чирикля упралимастирэ похале лэс.
「種を蒔く人が種蒔きに出かけた。蒔いているとき、道ばたに落ちた種があった。すると、人に踏みつけられ、空の鳥がそれを食べてしまった。
6 Авэр, со пэля пэ баруи пхув, подбариля тай зашутиля, колэстар со котэ на сас паи.
また、別の種は岩の上に落ち、生え出たが、水分がなかったので、枯れてしまった。
7 Трито пэля андэ чяр, и кодья розбариляпэ тай замардя лэс.
また、別の種はいばらの真中に落ちた。ところが、いばらもいっしょに生え出て、それを押しふさいでしまった。
8 Авэр пэля пэ лащи пхув, бариля и андя андэ шэл молоря майбут колэстар, со сас шуто. Тунчи Исусо вазгля гласо тай пхэндя: — Кастэ исин кана, кай тэ ашунэл, мэк ашунэл!
また、別の種は良い地に落ち、生え出て、百倍の実を結んだ。」 イエスは、これらのことを話しながら「聞く耳のある者は聞きなさい。」と叫ばれた。
9 Лэстирэ сытярнэ пушле Лэстар: — Сар тэ полэ кадья дума?
さて、弟子たちは、このたとえがどんな意味かをイエスに尋ねた。
10 Исусо пхэндя: — Тумэнди дяпэ тэ жанэн гарадо пала Тхагаримос Дэвлэско, ай аврэнди вся ашэлпэ гарадя думаса, кай онэ тэ дикхэн и тэ на удикхэн, тэ ашунэн и тэ на полэн.
そこでイエスは言われた。「あなたがたに、神の国の奥義を知ることが許されているが、ほかの者には、たとえで話します。彼らが見ていても見えず、聞いていても悟らないためです。
11 Акэ, сар тэ полэ кадья дума: ворзо — када лав Дэвлэско.
このたとえの意味はこうです。種は神のことばです。
12 Кодва, саво пэля паша дром, исин кола, савэ ашунэн лав, нэ тунчи авэл Бэнг и чёрэл лав андай лэнго води, соб онэ тэ на патян и тэ на фэрисарэнпэ.
道ばたに落ちるとは、こういう人たちのことです。みことばを聞いたが、あとから悪魔が来て、彼らが信じて救われることのないように、その人たちの心から、みことばを持ち去ってしまうのです。
13 Ворзо, саво пэля пэ баруи пхув, исин кола, ко радомаса прилэл лав, кала ашунэл лэс. Нэ лэндэ нинай корнё. Сави-то вряма патян, нэ сар авэл зумавимос, онэ отпэрэн.
岩の上に落ちるとは、こういう人たちのことです。聞いたときには喜んでみことばを受け入れるが、根がないので、しばらくは信じていても、試練のときになると、身を引いてしまうのです。
14 Ворзо, саво пэля андэ чяр, исин кола мануша, савэ ашунэн лав. Нэ авэн жувимастирэ рындоря, тай лэнди камэлпэ тэ авэн барвалэнца и шукар тэ жувэн. Вся када на дэл тэ барёл лавэсти, и вов на анэл плодо.
いばらの中に落ちるとは、こういう人たちのことです。みことばを聞きはしたが、とかくしているうちに、この世の心づかいや、富や、快楽によってふさがれて、実が熟するまでにならないのです。
15 Ворзо, саво пэля пэ лащи пхув, — када мануша, савэ ашунэн лав, ритярэн лэс андо лашо и жужо води и анэн плодо, тэрписаримаса андэ вся вряма.
しかし、良い地に落ちるとは、こういう人たちのことです。正しい、良い心でみことばを聞くと、それをしっかりと守り、よく耐えて、実を結ばせるのです。
16 Нико на запхабарэл каганцо и на тховэл лэс талай пири или талав пато, а тховэл лэс упрэ пэ вучё тхан. Тунчи, ко зажала, дикхэла удуд.
あかりをつけてから、それを器で隠したり、寝台の下に置いたりする者はありません。燭台の上に置きます。はいって来る人々に、その光が見えるためです。
17 Нинай нисо чёрэхано, со на авэла удикхло, и гарадо, со на ужанэна и со на выжала аври.
隠れているもので、あらわにならぬものはなく、秘密にされているもので、知られず、また現われないものはありません。
18 Дикхэн, сар тумэ ашунэн. Кастэ исин, колэсти инке авэла дино, а кастэ нинай, колэстар отлэлапэ и кода, со, сар лэсти гындолпэ, лэстэ исин.
だから、聞き方に注意しなさい。というのは、持っている人は、さらに与えられ、持たない人は、持っていると思っているものまでも取り上げられるからです。」
19 Кав Исусо авиле Лэстири дэй и пхрала, и на сас сар тэ поджан, колэстар со паша Лэстэ сас фартэ бут мануша.
イエスのところに母と兄弟たちが来たが、群衆のためにそばへ近寄れなかった。
20 Исусости роспхэндэ: — Дэй Тири и пхрала Тирэ тэрдён аври, камэн тэ дикхэн Тут.
それでイエスに、「あなたのおかあさんと兄弟たちが、あなたに会おうとして、外に立っています。」という知らせがあった。
21 Исусо пхэндя лэнди: — Мэрни дэй и пхрала исин кола, ко ашунэл лав Дэвлэско и терэл кадя, сар вов пхэнэл.
ところが、イエスは人々にこう答えられた。「わたしの母、わたしの兄弟たちとは、神のことばを聞いて行なう人たちです。」
22 Екхвар Исусо пхэндя Пэстирэ сытярнэнди: — Пэрэплывисараса пэ авэр риг. Онэ бэшле андо чёвно, отплывисардэ.
そのころのある日のこと、イエスは弟子たちといっしょに舟に乗り、「さあ、湖の向こう岸へ渡ろう。」と言われた。それで弟子たちは舟を出した。
23 Сар онэ плывисарэнас, Исусо засутя. Вазгляпэ по паи бари балвал, и чёвно ля тэ зашол паеса кадя, со лэнди авэлас бида.
舟で渡っている間にイエスはぐっすり眠ってしまわれた。ところが突風が湖に吹きおろして来たので、弟子たちは水をかぶって危険になった。
24 Сытярнэ поджыле кав Исусо, вазгле Лэс и пхэндэ: — Сытяримари! Сытяримари! Амэ хасавас! Вов просутяпэ и запхэндя балваляти и паести, саво ваздёлас. Вся пэрэашыля, и ашыля тыхо.
そこで、彼らは近寄って行ってイエスを起こし、「先生、先生。私たちはおぼれて死にそうです。」と言った。イエスは、起き上がって、風と荒波とをしかりつけられた。すると風も波も治まり、なぎになった。
25 — Кай патимос тумаро? — пхэндя Исусо сытярнэнди. Онэ ж пэрэдарайле тай дивосайле, и пушэнас екх екхэстар: — Ко Вов, со и балваляти, и паести припхэнэл, и онэ кандэн Лэс?
イエスは彼らに、「あなたがたの信仰はどこにあるのです。」と言われた。弟子たちは驚き恐れて互いに言った。「風も水も、お命じになれば従うとは、いったいこの方はどういう方なのだろう。」
26 Онэ приплывисардэ андэ пхув Гераса, сави сас англай Галилея.
こうして彼らは、ガリラヤの向こう側のゲラサ人の地方に着いた。
27 Кала Исусо авиля по бэрэго, Лэсти по дром выжыля мануш андав форо, андэр лэстэ сас бут бэнга. Пэр лэстэ дэлмут на сас йида, жувэлас на андо чер, а андэ склэпоря важ мулэ.
イエスが陸に上がられると、この町の者で悪霊につかれている男がイエスに出会った。彼は、長い間着物も着けず、家には住まないで、墓場に住んでいた。
28 Кала вов удикхля Исусос, вов пэля кай Лэсти пэрнэ и фартэ зацыписайля: — Со Ту мандар камэс, Исусо, Шаво Барэ Дэвлэско? Мангав Тут, на хасар ман!
彼はイエスを見ると、叫び声をあげ、御前にひれ伏して大声で言った。「いと高き神の子、イエスさま。いったい私に何をしようというのです。お願いです。どうか私を苦しめないでください。」
29 Исусо припхэндя найжужэ духости тэ выжал андав кадва мануш. Бэнг бут вряма хасарэлас лэс. Лэсти спхандэнас лэпунзэнца васт и пэрнэ, нэ вов росшынэлас лэн, и бэнг затрадэлас лэс андэ мал.
それは、イエスが、汚れた霊に、この人から出て行け、と命じられたからである。汚れた霊が何回となくこの人を捕えたので、彼は鎖や足かせでつながれて看視されていたが、それでもそれらを断ち切っては悪霊によって荒野に追いやられていたのである。
30 Исусо пушля лэс: — Сар тут акхарэн? — Легионо, — пхэндя кодва, колэстар со бут бэнга вжыле андэр лэстэ.
イエスが、「何という名か。」とお尋ねになると、「レギオンです。」と答えた。悪霊が大ぜい彼にはいっていたからである。
悪霊どもはイエスに、底知れぬ所に行け、とはお命じになりませんようにと願った。 (Abyssos g12)
32 Найдур котар по плай пасынаспэ бут балэ, и бэнга мангэнас Исусос, кай онэ тэ вжан андэр лэндэ. Вов пхэндя лэнди: «Жан».
ちょうど、山のそのあたりに、おびただしい豚の群れが飼ってあったので、悪霊どもは、その豚にはいることを許してくださいと願った。イエスはそれを許された。
33 Кала бэнга выжыле андав мануш и вжыле андэ балэ, и кола всаворэ шутэпэ пай кручя андо паи и тасиле.
悪霊どもは、その人から出て、豚にはいった。すると、豚の群れはいきなりがけを駆け下って湖にはいり、おぼれ死んだ。
34 Пасымаря, савэ сас пашай балэ, дикхле, со тердяпэ, прастае и роспхэндэ вся андо форо и андэ гава.
飼っていた者たちは、この出来事を見て逃げ出し、町や村々でこの事を告げ知らせた。
35 Сжылепэ мануша тэ дикхэн, со тердяпэ. Онэ поджыле кав Исусо и удикхле, со кодва мануш, андэ савэстэ сас бэнга, бэшэл пашай пэрнэ кав Исусо, урявдо и андэ пэсти годи, и авиля пэр лэндэ дар.
人々が、この出来事を見に来て、イエスのそばに来たところ、イエスの足もとに、悪霊の去った男が着物を着て、正気に返って、すわっていた。人々は恐ろしくなった。
36 Кола, савэ вся дикхле, роспхэндэ лэнди, сар сас састярдо мануш андэ савэстэ сас бэнга.
目撃者たちは、悪霊につかれていた人の救われた次第を、その人々に知らせた。
37 Тунчи всаворэ мануша, савэ жувэнас андэ пхув Гераса, линэ тэ мангэн Исусос тэ ужал лэндар, колэстар со онэ фартэ здарайле. Исусо бэшля андэ чёвно и рисайля палпалэ.
ゲラサ地方の民衆はみな、すっかりおびえてしまい、イエスに自分たちのところから離れていただきたいと願った。そこで、イエスは舟に乗って帰られた。
38 Мануш, савэстар выжыле бэнга, мангля Исусос тэ лэл лэс Пэса. Но Исусо отмэкля лэс и пхэндя:
そのとき、悪霊を追い出された人が、お供をしたいとしきりに願ったが、イエスはこう言って彼を帰された。
39 — Рисав пэстэ черэ и роспхэн, со тердя важ тути Дэл. Кодва жыля, роспхэнэлас пав всаворо форо пала кода, со тердя важ лэсти Исусо.
「家に帰って、神があなたにどんなに大きなことをしてくださったかを、話して聞かせなさい。」そこで彼は出て行って、イエスが自分にどんなに大きなことをしてくださったかを、町中に言い広めた。
40 Кала Исусо рисайля палпалэ, Лэс радомаса прилинэ бут мануша, колэстар со всаворэ ажутярэнас Лэс.
さて、イエスが帰られると、群衆は喜んで迎えた。みなイエスを待ちわびていたからである。
41 Тунчи Лэстэ поджыля мануш, савэс акхарэнас Иаиро, саво сас пхурэдэр андэ синагога, и пэля кай Исусостирэ пэрнэ, ля тэ мангэл Лэс, кай тэ авэл лэстэ черэ.
するとそこに、ヤイロという人が来た。この人は会堂管理者であった。彼はイエスの足もとにひれ伏して自分の家に来ていただきたいと願った。
42 Лэстэ сас екх щей, савяти сас дэшудуй бэрш, и вой мэрэлас. Исусо жыля лэса, и Лэс всаворэ ригэндар стасавэнас мануша.
彼には十二歳ぐらいのひとり娘がいて、死にかけていたのである。イエスがお出かけになると、群衆がみもとに押し迫って来た。
43 Машкар лэндэ сас жувли, савятэ дэшудуй бэрш жалас рат. Вой отдя вся, со латэ сас, врачёнэнди, и никастэ на сас зор тэ састярэл ла.
ときに、十二年の間長血をわずらった女がいた。だれにも直してもらえなかったこの女は、
44 Вой поджыля палал кав Исусо и ляпэ кай риг Лэстиря йидатэ. Рат андэ кодья ж вряма пэрэашыля тэ жал.
イエスのうしろに近寄って、イエスの着物のふさにさわった。すると、たちどころに出血が止まった。
45 — Ко Мандэ ляпэ? — пушля Исусо. Нико на прижандёлас. Пэтро пхэндя: — Сытяримари, паша Тутэ бут мануша и стасавэн всаворэ ригэндар!
イエスは、「わたしにさわったのは、だれですか。」と言われた。みな自分ではないと言ったので、ペテロは、「先生。この大ぜいの人が、ひしめき合って押しているのです。」と言った。
46 Исусо пхэндя: — Варико Мандэ ляпэ. Мэ полем, со Мандар выжыля зор.
しかし、イエスは、「だれかが、わたしにさわったのです。わたしから力が出て行くのを感じたのだから。」と言われた。
47 Тунчи кадья жувли поля, со вой на гарадёла, тиносайля, поджыля и пэля англав Исусо. Англай всаворэ мануша роспхэндя, состар вой Лэстэ ляпэ, и сар вой састярдяпэ.
女は、隠しきれないと知って、震えながら進み出て、御前にひれ伏し、すべての民の前で、イエスにさわったわけと、たちどころにいやされた次第とを話した。
48 Тунчи Исусо пхэндя лати: — Щей Мэрни! Тиро патимос фэрисардя тут. Жа лэ мироса.
そこで、イエスは彼女に言われた。「娘よ。あなたの信仰があなたを直したのです。安心して行きなさい。」
49 Кала Исусо инкэ на допхэндя када, авиля мануш андав чер пхурэдэр синагогако. — Щей тири муля, — пхэндя вов, — на залэ будэр Сытяримарес.
イエスがまだ話しておられるときに、会堂管理者の家から人が来て言った。「あなたのお嬢さんはなくなりました。もう、先生を煩わすことはありません。」
50 Ашундя када, Исусо пхэндя Иаирости: — На дара, качи патя, и щей тири авэла фэрисарди.
これを聞いて、イエスは答えられた。「恐れないで、ただ信じなさい。そうすれば、娘は直ります。」
51 Сар Вов зажыля андо чер, на дя никасти тэ зажан Лэса, качи о Пэтро, Иоано, Иаково, дад и дэй щиёратирэ.
イエスは家にはいられたが、ペテロとヨハネとヤコブ、それに子どもの父と母のほかは、だれもいっしょにはいることをお許しにならなかった。
52 Всаворэ ровэнас и грыжонаспэ пала щиёры. — Пэрэашэн тэ ровэн, — пхэндя Исусо. — Вой на муля, а совэл.
人々はみな、娘のために泣き悲しんでいた。しかし、イエスは言われた。「泣かなくてもよい。死んだのではない。眠っているのです。」
53 Онэ линэ тэ асан Лэстар, колэстар со жанэнас: вой муля.
人々は、娘が死んだことを知っていたので、イエスをあざ笑っていた。
54 Исусо ля ла палав васт и пхэндя: — Бэята, вщи!
しかしイエスは、娘の手を取って、叫んで言われた。「子どもよ。起きなさい。」
55 Духо щиёрако рисайля латэ, и андэ кодья вряма вой вщиля. Исусо пхэндя тэ дэн лати тэ хас.
すると、娘の霊が戻って、娘はただちに起き上がった。それでイエスは、娘に食事をさせるように言いつけられた。
56 О дад и дэй латирэ дивосайле. Исусо пхэндя лэнди, никасти тэ на роспхэнэн пала када, со тердяпэ.
両親がひどく驚いていると、イエスは、この出来事をだれにも話さないように命じられた。
