Лукастар 22
1 Поджалас свэнко Бизакваскатирэн марнэн, саво инке акхарэласпэ Патради.
Estava perto a festa dos pães sem fermento, chamada de páscoa.
2 Барэ рашая и сытяримаря Законостирэ родэнас, сар тэ умарэн Исусос, нэ даранас манушэндар.
E os chefes dos sacerdotes, e os escribas procuravam um meio de o matar, pois eles temiam ao povo.
3 Тунчи Сатана вжыля андо Иуда, савэс акхарэнас Искариото, екх андай дэшудуй.
E Satanás entrou no Judas que era chamado Iscariotes, que era um dos doze.
4 Вов жыля и дя дума лэ барэ рашаенца и пхурэдэрэ халавдэнца, сар тэ здэл лэнди Исусос.
E foi, e falou com os chefes dos sacerdotes e os oficiais, sobre como [o] entregaria para eles.
5 Онэ радосайле и допхэндэпэ тэ дэн лэсти ловэ.
E [estes] se alegraram, e concordaram em lhe dar dinheiro.
6 Вов дя лав и родэлас лащи вряма, сар тэ здэл Исусос, кала пашэ на авэла манушэн.
E [lhes] prometeu, e buscava oportunidade para o entregar quando não houvesse uma multidão.
7 Авиля дес Бизакваскатирэн марнэн, кала трэбуй сас тэ зашынэн патрадятирэс бакрорэс.
E veio o dia dos [pães] sem fermento, em que se devia fazer o sacrifício da páscoa.
8 Исусо бишалдя лэ Пэтрос тай лэ Иоанос, пхэндя лэнди: — Жантэ, пригытон важ амэнди патрадяко хамос.
E [Jesus] mandou a Pedro, e a João, dizendo: Ide, preparai-nos a páscoa, para que [a] comamos.
9 — Кай Ту камэс, соб амэ тэ гытосарас? — пушле онэ.
E eles lhe disseram: Onde queres que [a] preparemos?
10 Вов пхэндя лэнди: — Кала тумэ зажана андо форо, дикхэна манушэс, саво андярэл кхоро паеса. Жантэ пала лэстэ андо чер, андэ саво вов зажала,
E ele lhes disse: Eis que, quando entrardes na cidade, um homem com um vaso de água vos encontrará; segui-o até a casa onde ele entrar.
11 и пхэнэн лэ хуласти пав чер: «Сытяримари пхэнэл тути: "Кай тхан андо чер, соб Манди тэ хав патрадяко хамос лэ сытярнэнца Мэрнэнца?"»
E direis ao dono da casa: O Mestre te diz: Onde está o salão onde comerei a páscoa com meus discípulos?
12 И вов сикавэла тумэнди баро, гытосардо тхан упрэ андо чер, котэ гытон.
Então ele vos mostrará um grande salão já arrumado; preparai-a ali.
13 Онэ жыле и вся удикхле кадя, сар пхэндя лэнди Исусо, и гытосардэ патрадяко хамос.
E indo eles, acharam como lhes tinha dito; e prepararam a páscoa.
14 Кала авиля вряма Исусо бэшля лэ апостолонэнца палай мэсали.
E vinda a hora, sentou-se [à mesa], e com ele os doze apóstolos.
15 Тунчи Исусо пхэндя лэнди: — Сар фартэ Мэ камавас тэ хав кадва патрадяко хамос тумэнца майанглал, сар Манди авэла бари грыжа.
E disse-lhes: Muito desejei comer convosco esta páscoa, antes que eu sofra.
16 Пхэнав тумэнди, со Мэ будэр на авава тэ хав патрадяко хамос жы кала кадья Патради терэлапэ андо Тхагаримос Дэвлэско.
Porque eu vos digo, que dela não mais comerei, até que [isto] se cumpra no Reino de Deus.
17 Тунчи Вов ля о тахтай молэса, наисардя и пхэндя: — Лэнтэ и пэнтэ андар лэстэ всаворэ.
E tomando o copo, e tendo agradecido [a Deus], disse: Tomai-o, e reparti [-o] entre vós.
18 Пхэнав тумэнди, со Мэ будэр на авава тэ пав пимос виноградостар жы кола вряматэ, кала авэла Тхагаримос Дэвлэско.
Porque vos digo, que do fruto da videira eu não beberei, até que o Reino de Deus venha.
19 Тунчи Вов ля о марно, наисардя пала лэстэ Дэвлэс, пэрэпхагля и дя лэнди. Вов пхэндя: — Када исин тило Мэрно, саво пала тумэндэ отдэлпэ. Терэн када, кай сэрэн пала Мандэ.
E tomando o pão, e tendo agradecido [a Deus], partiu-o, e o deu a eles, dizendo: Isto é o meu corpo, que é dado por vós; fazei isto em memória de mim.
20 Кала онэ хале, упалэ ля о тахтай и пхэндя: — Кадва тахтай исин нэво завето андо Мэрно рат, саво пала тумэндэ питял.
De modo semelhante também com o copo, depois da ceia, disse: Este copo [é] o Novo Testamento em meu sangue, que é derramado por vós.
21 Акэ, васт колэско, ко Ман прэдэла, Манца палай мэсали.
Porém eis que a mão do que me trai [está] comigo à mesa.
22 Нэ Шаво Манушыкано жал, сар Лэсти трэбуй. Тай бида колэсти манушэсти, саво прэдэл Лэс.
E realmente o Filho do homem vai conforme o que está determinado; mas ai daquele homem por quem é traído!
23 Тунчи апостолоря линэ тэ пушэн екх екхэстар, ко лэндар када терэла.
E começaram a perguntar entre si, qual deles seria o que faria isto.
24 Тунчи онэ линэ тэ ханпэ машкар пэстэ, ко лэндар авэла пхурэдэр.
E houve também uma briga entre eles, sobre qual deles era considerado o maior.
25 Исусо пхэндя лэнди: — Тхагара аврэ пхувьяндар припхэнэн пэстирэ народонэнди, кола, савэндэ исин баримос, пхэнэн, кай онэ терэн мищимос.
E [Jesus] lhes disse: Os reis dos gentios os dominam, e os que exercem autoridade sobre eles são chamados de benfeitores;
26 Ай тумэ на авэн кацавэ, сар онэ. Тумэндэ мэк майпхурэдэр авэла, сар майцэкно, и рай — сар бутярно.
Mas não [seja] assim entre vós; antes o maior de vós seja como o menor; e o que lidera, como o que serve.
27 Ко майпхурэдэр? Кодва, ко бэшэл палай мэсали? Ай бутярно? Чи най кодва, саво бэшэл палай мэсали? Нэ Мэ машкар тумэндэ, сар бутярно.
Porque qual é maior? O que se senta [à mesa], ou o que serve? Por acaso não é o que se senta [à mesa]? Porém eu estou entre vós como aquele que serve.
28 Тумэ ашылепэ Манца, сар Манди сас бида.
E vós sois os que tendes permanecido comigo em minhas tentações.
29 Сар Мэрно Дад дя Манди Тхагаримос, кадя Мэ икхатар дав лэс тумэнди,
E eu vos determino um Reino, assim como meu pai o determinou a mim.
30 кай и тумэ тэ хан и тэ пэн палай Мэрни мэсали андо Тхагаримос Мэрно, и бэшэна тумэ пэ троноря, кай тэ сындосарэн дэшудуй родоря лэ Израилёстирэ.
Para que em meu Reino, comais e bebais à minha mesa; e vos senteis sobre tronos, julgando as doze tribos de Israel.
31 — Симоно! Симоно! Акэ, Сатана мангэлас тэ зумавэл тумэн и тэ жужарэл, сар о ворзо жужарэн.
Disse também o Senhor: Simão, Simão; eis que Satanás vos pediu, para [vos] peneirar como trigo;
32 Нэ Мэ манглем пала тутэ Дэвлэс, кай тэ на хасарэс патимос тиро. Ай ту ежэно, кала рисавэса Мандэ, подритяр лэ пхралэн тирэн.
Mas eu roguei por ti, que tua fé não se acabe; e quando tu te converteres, fortaleça teus irmãos.
33 Пэтро пхэндя Лэсти: — Рай, Туса мэ гытомэ тэ жав Туса андо баруно и по миримос!
E ele lhe disse: Senhor, estou preparado para ir contigo até à prisão, e à morte.
34 Нэ Исусо пхэндя: — Пхэнав тути, Пэтро, на задилабэла адес башно, сар ту тривар пхэнэса, со на жанэс Ман.
Mas ele disse: Pedro, eu te digo que hoje o galo não cantará, antes que me negues três vezes que me conheces.
35 Тунчи Исусо пхэндя лэнди: — Кала Мэ бишалавас тумэн битышылако, и битрастако, и бипэрналэнго, со тумэнди на хутилэлас? Онэ пхэндэ: — Най, вся хутилэлас.
E disse a eles: Quando vos mandei sem bolsa, e sem sacola, e sem sandálias, por acaso algo vos faltou? E disseram: Nada.
36 — Нэ икхатар, — пхэндя Исусо, — сар кастэ исин тышыла, лэ пэса, кадя ж лэ и траста; а кастэ нинай, битин пэстири йида и тин мечё.
Então, ele lhes disse: Mas agora, quem tem bolsa, tome-a, como também a sacola; e o que não tem espada, venda sua roupa, e compre uma.
37 Пхэнав тумэнди, со Манца трэбуй тэ стерэлпэ вся, со запистросардо: «И Вов сас забиндо сар прахари». Вся, со пала Мандэ сас пистросардо, трэбуй тэ авэл.
Porque eu vos digo, que ainda é necessário que se cumpra em mim aquilo que está escrito: E ele foi contado com os malfeitores. Porque aquilo que é sobre mim tem que se cumprir.
38 Апостолоря пхэндэ: — Рай, акэ дикх, амэндэ дуй мечёря. Исус пхэндя лэнди: — Када хутила.
E eles disseram: Senhor, eis aqui duas espadas. E ele lhes disse: É o suficiente.
39 Исусо выжыля тай, сар Лэстэ сас прилито, жыля по плай Оливково. Лэстирэ сытярнэ жыле Лэса.
E saindo, foi, como de costume, para o monte das Oliveiras; e os seus discípulos também o seguiram.
40 Кала Исусо авиля по тхан, Вов пхэндя лэнди: — Мангэнпэ Дэвлэс, соб тэ на попэрэн андо зумавимос.
E quando chegou a aquele lugar, disse-lhes: Orai para que não entreis em tentação.
41 Тунчи Вов отжыля лэндар пэ скачи шонас о бар, тэрдиля пэ чянга и ля тэ мангэлпэ Дэвлэс.
E se afastou deles, [à distância] de um tiro de pedra. E pondo-se de joelhos, orava,
42 Вов пхэндя: — Дадэ! Андэ Тири зор тэ залэс кадва тахтай Мандар. Нэ мэк вся авэл на кадя, сар Мэ камав, а сар Ту камэс.
Dizendo: Pai, se tu quiseres, passa este copo de mim; porém não se faça minha vontade, mas a tua.
43 Тунчи пав болыбэн Лэстэ авиля ангело и подритярэлас Лэс.
E apareceu-lhe um anjo do céu, que o fortalecia.
44 Андэ пхари грыжа Исусо зоралэс мангэласпэ. Лэско пото сас сар рат, саво капленца питялас пэ пхув.
E estando em angústia, orava mais intensamente. E seu suor se fez como gotas de sangue, que desciam até o chão.
45 Кала Вов пэрэашыля тэ мангэлпэ, рисайля кай сытярнэ и удикхля лэн сутэнца, колэсти со онэ чиеле грыжатар.
E ele, levantando-se da oração, veio a seus discípulos, e os achou dormindo por causa da tristeza.
46 — Состар тумэ совэн? — пушля Исусо. — Вщен и мангэнпэ, соб тэ на попэрэн андо зумавимос.
E disse-lhes: Por que estais dormindo? Levantai-vos, e orai, para que não entreis em tentação.
47 Кала Вов инке дэлас дума, сикадэпэ мануша, и англал жалас екх андай дэшудуй, савэс акхарэнас Иуда. Вов поджыля кав Исусо, соб тэ чюминдэл Лэс.
E enquanto ele ainda estava falando, eis que uma multidão [chegou]; e um dos doze, o que se chamava Judas, ia adiante deles, e se aproximou de Jesus, para o beijar.
48 Исусо пхэндя лэсти: — Иуда, ту чюминдэс и калэса прэдэс Шавэс Манушыканэс?
E Jesus lhe disse: Judas, com um beijo trais ao Filho do homem?
49 Тунчи кола, ко сас лэ Исусоса, дикхле, со икхатар авэла, и пушле: — Рай! Ай со, сар амэ арэсаса мечёса?
E os que estavam com ele, vendo o que iria acontecer, disseram-lhe: Senhor, feriremos com a espada?
50 Екх лэндар арэсля барэ рашаестирэс бутярнэс и отшындя лэсти право кан.
E um deles feriu a um servo do chefe dos sacerdotes, e cortou-lhe a orelha direita.
51 Нэ Исусо пхэндя: — На терэн, хутила! Вов ляпэ палав кан и састярдя бутярнэс.
E respondendo Jesus, disse: Para com isto! E tocando-lhe a orelha, o curou.
52 Тунчи Исусо пхэндя барэ рашаенди, пхурэдэрэ халавдэнди храмостар и пхурэдэрэнди, савэ авиле пала Лэстэ: — Сар по прахари тумэ авиле мечёнэнца и рулянца?
E disse Jesus aos chefes dos sacerdotes, e aos oficiais do Templo, e aos anciãos, que tinham vindo contra ele: Como [se eu fosse] ladrão, saístes com espadas e bastões?
53 Мэ кажно дес сымас тумэнца андо храмо, и тумэ на схутилдэ Ман. Нэ икхатар тумари вряма, икхатар баримос калимаско.
Estando eu convosco todo dia no Templo, contra mim não me prendestes; mas esta é a vossa hora, e [sob] a autoridade das trevas.
54 Онэ схутилдэ Лэс и андярдэ андо чер барэ рашаеско. Пэтро дурал жалас пала лэндэ.
E prendendo-o, [o] trouxeram e o puseram na casa do sumo sacerdote. E Pedro [o] seguia de longe.
55 Машкар града роспхабардэ яг, и Пэтро екхэтанэ аврэ манушэнца бэшля пашай яг.
E acenderam fogo no meio do pátio, e sentaram-se juntos, e Pedro se sentou entre eles.
56 Екх бутярни удикхля лэ Пэтрос, пэ удуд ягако, придикхляпэ лэстэ ай пхэндя: — И кадва мануш сас Лэса.
E uma serva, vendo-o sentado junto ao fogo, fixando o olhos nele, disse: Este também estava com ele.
57 Нэ Пэтро отпхэндяпэ. — Мэ на жанав Лэс, жувлиё, — пхэндя вов.
Porém ele o negou, dizendo: Mulher, eu não o conheço.
58 Тунчи инке авэр мануш удикхля лэс и пхэндя: — И ту екх лэндар. — Най, мануш, — пхэндя о Пэтро.
E pouco depois, outro o viu, e disse: Também tu és um deles.
59 Прожыля варикай екх чясо вряма, и инке екх мануш ашыля тэ допхэнэл: — Чячес, и кадва мануш сас Лэса. И вов кацаво жэ галилеянино.
E quando já tinha passado quase uma hora, outro afirmava, dizendo: Verdadeiramente também este estava com ele, porque também é galileu.
60 Нэ Пэтро пхэндя: — Мануш, мэ на жанав, пала со ту пхэнэс! И андэ кодья ж вряма, кала вов инке дэлас дума, продилабайдя башно.
E Pedro disse: Homem, não sei o que dizes. E logo, estando ele ainda falando, cantou o galo.
61 Рай обрисайля и подикхля по Пэтро. Тунчи Пэтро гындосардя лава Раестирэ, сар Вов пхэндя лэсти: «На задилабэла адес башно, сар ту тривар пхэнэса, со на жанэс Ман».
E o Senhor, virando-se, olhou para Pedro; e Pedro se lembrou da palavra do Senhor, como lhe tinha dito: Antes que o galo cante, tu me negarás três vezes.
62 Пэтро выжыля котар и грыжатар заровдя.
E Pedro, saindo, chorou amargamente.
63 Мануша, савэ ритярэнас лэ Исусос, линэ тэ аса Лэстар и тэ марэ Лэс.
E os homens que tinham prendido a Jesus zombavam dele, ferindo-o;
64 Онэ запхангле Лэсти якха, пушэнас Лэс: — Пхэн пророкоско лав! Ко арэсля Тут?
E cobrindo-o, perguntavam, dizendo: Profetiza, quem é o que te feriu?
65 И пхэнэнас Лэсти авэр бут акушэмос.
E diziam muitas outras coisas contra ele, insultando-o.
66 Сар авиля дес, манушэндирэ пхурэдэра, барэ рашая и сытяримаря Законостирэ стидиле и заандярдэ Исусос андо синедрионо.
E quando já era de dia, juntaram-se os anciãos do povo, e os chefes dos sacerdotes, e os escribas, e o trouxeram ao supremo conselho,
67 — Ту исин Христосо? Пхэн амэнди, — пушэнас онэ. Исусо пхэндя: — Сар Мэ пхэнава тумэнди, тумэ на патяна.
dizendo, Tu és o Cristo? Dize-nos. E ele lhes disse: Se eu vos disser, não o crereis.
68 И сар пушава тумэндар, тумэ на пхэнэна Манди.
E também se eu perguntar, não me respondereis, nem [me] soltareis.
69 Акала вряматар Шаво Манушыкано авэла тэ бэшэл пав право васт Дэвлэстиря зоратар.
A partir de agora o Filho do homem se sentará à direita do poder de Deus.
70 Онэ всаворэ линэ тэ пушэн: — Када Ту исин Дэвлэско Шаво? Вов пхэндя: — Тумэ ежэнэ пхэнэн, со када Мэ.
E todos disseram: Então tu és o Filho de Deus? E ele lhes disse: Vós dizeis que eu sou.
71 Тунчи онэ пхэндэ: — Саво инке амэнди трэбуй допхэнимос? Амэ ежэнэ ашундэ, со Вов пхэндя.
E eles disseram: Para que precisamos de mais testemunho? Pois nós mesmos o ouvimos de sua boca.
