Lucas 13
1 Certas pessoas que estavam [ouvindo Jesus ]naquele momento falaram a ele sobre algumas pessoas do [distrito da ]Galileia. Pilatos, [o governador romano], tinha [mandado os soldados ]matá-los enquanto eles estavam oferecendo sacrifícios [no templo em Jerusalém. ]
Шу чағда, бир нәччә адәм униңға [валий] Пилатусниң бир қисим Галилийәликләрниң қенини төкүп, уларниң қанлирини улар қиливатқан [ибадәтханидики] қурбанлиқниң қанлири билән арилаштурғанлиғини мәлум қилди.
2 Jesus respondeu a eles, “Vocês acham que [isso aconteceu a essas ]pessoas da Galileia [porque ]elas pecavam mais do que quaisquer outras pessoas da Galileia?
У уларға җававән мундақ деди: — Уларниң бу азапларни тартқини үчүн бу Галилийәликләрни башқа Галилийәликләрдин гунайи еғир дәп қарамсиләр?
3 Digo certamente a vocês [que não foi assim! ]Mas ao invés de [estarem preocupados com eles, vocês precisam lembrar- se de que ]de modo semelhante [Deus ]vai castigar vocês [eternamente se vocês não deixarem os seus pecados].
Мән силәргә ейтайки, ундақ әмәс! Бәлки силәр товва қилмисаңлар, һәммиңларму охшаш ақивәттә һалак болисиләр.
4 Ou, [considerem ]as dezoito pessoas que morreram quando a torre de Siloé [fora de Jerusalém ]caiu sobre eles. Vocês acham [que isso aconteceu com eles porque ]pecavam mais do que quaisquer outros que moravam em Jerusalém?
Силоам мәһәллисидики мунар өрүлүп чүшүп, он сәккиз кишини бесип өлтүрүп қойған, силәр уларни Йерусалимда туруватқан башқлардин қәбиһ, дәп қарамсиләр?
5 Digo certamente a vocês, não [foi ]assim! Mas ao invés disso, vocês [precisam saber que ]de modo semelhante [Deus ]vai castigar vocês [eternamente ]se vocês não abandonarem suas vidas de pecado.
Мән силәргә ейтайки, ундақ әмәс! Бәлки силәр товва қилмисаңлар, һәммиңларму охшаш ақивәттә һалак болисиләр.
6 Então Jesus deu a eles esta ilustração [para mostrar como Deus ia tratar os judeus/aqueles que ele abençoava continuamente mas que não faziam coisas que agradavam a ele]: “Um homem plantou uma figueira/fruteira na sua vinha/roça. Cada ano/muitas vezes, ele chegou a ela procurando figos, mas não havia figos.
Андин у бу тәмсилни сөзләп бәрди: — Мәлум бир кишиниң үзүмзарлиғида тикилгән бир түп әнҗир дәриғи бар екән. У у дәрәқтин мевә издәп кәпту, лекин һеч мевә тапалмапту.
7 Então ele disse ao homem que cuidava das videiras, Olhe! Faz três anos que procuro figos nesta figueira, mas não tem figos. Derrube-a! Ela apenas está usando/por que é que deve usar os nutrientes no solo sem produzir nada.
У бағвәнгә: «Қара, үч жилдин бери бу әнҗир дәриғидин мевә издәп келиватимән, бирақ бир талму мевә тапалмидим. Уни кесивәт! У немә дәп йәрни бекардин-бекар егиләп туриду?» дәпту.
8 Mas o homem disse ao dono, Senhor, deixe-a mais um ano. Vou cavar ao redor dela e colocar estrume.
Лекин бағвән: «Ғоҗайин, униңға йәнә бир жил тәгмигәйла. Бу вақит ичидә униң түвидики топиларни бошитип, оғутлап бақай.
9 Se der fruto no ano que vem, vamos (inc) deixá-la. Se não der fruto no ano que vem, o senhor pode derrubá-la.”
Әгәр келәр жили мевә бәрсә, яхши хоп! Бирақ бәрмисә, кесивәткәйла» дәпту бағвән.
10 Certo dia de sábado, [Jesus ]estava ensinando as pessoas em uma das sinagogas.
Бир шабат күни, у бир синагогта тәлим беривататти.
11 Havia ali uma mulher que um Espírito maligno tinha molestado fazia dezoito anos. Ela andava sempre encurvada; não podia ficar reta.
Мана шу йәрдә он сәккиз жилдин бери зәипләштүргүчи бир җин тәрипидин тутулуп, дөмчийип өрә туралмайдиған бир аял бар еди.
12 Quando Jesus a viu, ele a chamou para si. Ele disse a ela, “Senhora, [estou ]livrando-a da sua doença!”
Әйса уни көргәндә, йениға чақирип: — Ханим, сән бу зәиплигиңдин азат болдуң! — деди.
13 Ele pôs as mãos nela. Logo ela levantou-se e ficou reta, e ela louvou a Deus.
Андин у қолини униң учисиға қоювиди, аял дәрһал руслинип тик туруп, Худани улуқлиди.
14 Mas o líder da sinagoga estava zangado porque Jesus a tinha curado no dia do sábado. [Ele considerava que curar significava fazer trabalho]. Por isso ele disse às pessoas, “Há seis dias [na semana ]em que [as nossas leis judaicas permitem que as pessoas ]trabalhem. Se estão doentes, [são estes os dias ]para vir [à sinagoga ]e pedir [para alguém ]curá-los. Não venham no dia do sábado!”
Бирақ синагогниң чоңи Әйсаниң шабат күни кесәл сақайтқинидин ғәзәплинип, көпчиликкә: — Адәмләр иш қилиш керәк болған алтә күн бар, шу күнләрдә келип сақайтилиңлар; лекин шабат күнидә ундақ қилмаңлар, — деди.
15 Aí o Senhor disse a ele, “Seus hipócritas! No dia do sábado, [como em todos os outros dias], cada um de vocês desamarra/vocês não desamarram seu jumento ou seu boi, e então o guia da estrebaria/do lugar onde come até onde pode beber água. [Isso também é trabalho]!
Шуңа Рәб униңға мундақ җавап бәрди: — Әй сахтипәзләр! Һәр бириңлар шабат күни топақ вә ешигиңларни оқурдин йешип, суғарғили башлимамсиләр?!
16 Esta mulher [é mais importante do que um animal, é judia], descendente de Abraão! Mas Satanás [a tem prendido na doença ]por dezoito anos, [como se ]ele a tivesse amarrado [para não deixá-la escapar]. Então é justo que/não é justo que [eu ]a liberte, [mesmo que ]seja [este ]o sábado!”
Әнди Шәйтан мана он сәккиз жил боғуп кәлгән, Ибраһимниң бир қизи болған бу аял дәл шабат күнидә бу сиртмақтин бошитилса, бу шабат күниниң яришиқи болмамду?!
17 Depois dele dizer isso, todas as pessoas [ali ]que eram contrárias a ele ficaram com vergonha. Mas todas as [outras ]pessoas [ali ]estavam alegres com todas as coisas maravilhosas que ele estava fazendo.
У мошу сөзни қилғанда, униңға қарши чиққанлар хиҗаләткә қалди; бирақ халайиқ униң қиливатқан һәммә әҗайип ишлиридин шатлинип яйриди.
18 Então ele disse a eles, “Deixe-me dizer a vocês/vocês sabem como é que [vai aumentar o número das pessoas que permitem que ]Deus domine [suas vidas]. Vou dizer a vocês uma comparação a esse respeito.
У сөзини [давамлаштуруп] мундақ деди: — Худаниң падишалиғи немигә охшайду? Мән уни немигә охшитай?
19 É como [uma semente pequena/um grão de mostarda] que um homem plantou na sua horta. Cresceu até ficar [grande, como ]uma árvore. Era [tão grande que ]os pássaros fizeram ninhos nos seus galhos.
У гоя бир тал қича уруғиға охшайду; бириси уни елип өз беғида териған еди; у өсүп йоған дәрәқ болди; асмандики учар-қанатлар келип униң шахлирида угулиди.
20 Aí ele disse, “[Vou dizer a vocês outra coisa ]para ilustrar como é que as pessoas que deixam Deus governar [as suas vidas podem influenciar a sociedade delas cada vez mais].
У йәнә: — Худаниң падишалиғини немигә охшитай? У худди ечитқуға охшайду; бир аял уни қолиға елип, үч җавур унниң арисиға йошуруп, таки пүтүн хемир болғичә сақлиди, — деди.
21 É como [um pouquinho de ]fermento que uma mulher pegou e misturou com mais ou menos 25 quilos de farinha de trigo. Esse [pouquinho de ]fermento fez toda a massa [crescer/tufar. Lucas 13.22-30 (Mat. 7.13-14, 21-23)]
22 [Jesus ]continuou a viajar [com os discípulos ]por várias cidades e aldeias, em caminho para Jerusalém. Ao caminharem, ele ensinava [as pessoas].
[Әйса] Йерусалимға қарап сәпирини давамлаштуруп, бесип өткән һәр қайси шәһәр-йезиларда тәлим берип маңди.
23 Alguém perguntou a ele, “Senhor, serão poucos os que [Deus ]vai salvar?” Ele respondeu a eles, “[Não serão muitos, porque ]o caminho [para o céu ]é [como ]uma porta estreita.
Бир киши униңдин: — И тәхсир, қутқузулидиғанларниң сани азму? — дәп сориди. Әйса көпчиликкә мундақ җавап бәрди:
24 [Portanto], esforcem-se muito para entrarem por aquela porta estreita, porque vou dizer a vocês que muitos vão tentar entrar [no céu ]por algum outro caminho, mas não vão poder fazer isso.
— Силәр тар ишиктин киришкә күрәш қилиңлар. Чүнки мән силәргә шуни ейтайки, нурғун адәмләр кирәй дәп издәнсиму, амма кирәлмәйду.
25 [Deus é como ]o dono de uma casa. À noitinha ele vai trancar a porta. Aí [alguns de ]vocês vão começar a ficar do lado de fora da porta e bater. Vocês vão dizer, Senhor, abra a porta para nós! Mas ele vai responder, [Não, porque ]não conheço vocês nem sei de onde são.
Өйниң егиси орнидин туруп ишикни тақиғандин кейин, силәр ташқирида туруп ишикни қеқип: «Рәб, бизгә ачқин!» дәп ялвурғили турғиниңларда, у силәргә җававән: «Силәрниң нәлигиңларни билмәймән» — дәйду.
26 Aí vocês vão dizer, [O Senhor deve ter esquecido/será que o senhor já se esqueceu! ]Nós (excl) comemos com o senhor, e o senhor ensinou [as pessoas ]nas ruas [de nossas cidades]!
Андин силәр: «Биз сениң алдиңда йегән, ичкән, сәнму бизниң кочилиримизда тәлим бәргән» десәңлар,
27 Mas ele vai dizer, [Vou dizer a vocês outra vez], não os conheço nem sei de onde são. Vocês [são ]pessoas más! Saiam daqui!
у йәнә җававән: «Силәрниң нәлигиңларни билмәймән, мәндин нери кетиңлар, әй қәбиһлик қилғучилар!» дәйду.
28 [Do lugar aonde vou mandar vocês, ]vocês vão ver na distância Abraão, Isaque e Jacó. Todos os profetas [que viviam muito tempo atrás também vão estar ali, ]no lugar onde Deus governa. Mas vocês estarão fora, chorando e rangendo os dentes por causa da [dor! ]
Силәр Ибраһим, Исһақ, Яқуп вә барлиқ пәйғәмбәрләрниң Худаниң падишалиғи ичидә екәнлигини, өзүңларниң сиртқа ташливетилгиниңларни көргиниңларда, жиға-зерәлар көтирилиду, чишлар ғучурлайду.
29 Além disso, muitos [não judeus ]vão [estar ali]. Serão pessoas que terão chegado das [terras ao ]norte, a leste, ao sul e a oeste. Vão estar festejando no lugar onde Deus governa.
У чағда, кишиләр мәшриқ билән мәғрибтин вә шимал билән җәнуптин келишип, Худаниң падишалиғида дәстиханда олтириду.
30 Notem isto: alguns que [as pessoas ]não [consideram ]importantes [agora, Deus naquela época vai considerar ]muito importantes, e algumas pessoas que [os outros consideram ]muito importantes [agora, naquela época Deus vai considerar ]de pouca importância.
Шуниң билән мана, шу чағда алдида турғанлардин арқиға өтидиғанлар, арқида турғанлардин алдиға өтидиғанлар бар болиду.
31 Naquele mesmo tempo alguns fariseus chegaram e disseram a Jesus, “Saia desta área, porque [o chefe ]Herodes [Antipas ]quer matar o senhor.”
Дәл шу вақитта бир нәччә Пәрисийләр Әйсаниң алдиға келип униңға: — Мошу йәрдин чиқип өзүңни нериға ал. Чүнки Һерод сени өлтүрмәкчи, — деди.
32 Jesus respondeu a eles, “Herodes é [tão esperto/cruel mas tão insignificante quanto ]uma raposa. [Por isso eu não me preocupo com ele]. Mas [para mostrar a ele que ninguém me pode fazer mal até o tempo e o lugar determinados], vão dizer o seguinte a ele: Ouça, estou expulsando demônios e fazendo milagres hoje e [vou continuar a fazer ]isso por mais um pouco. Depois disso, vou terminar meu trabalho.
У уларға: — Берип шу түлкигә ейтиңлар: Мана мән җинларни һайдиветип, бүгүн вә әтә шипа берәрмән вә үчинчи күни такамуллаштурулимән, дәңлар.
33 Mas preciso continuar a minha viagem [a Jerusalém ]nos dias seguintes, porque nenhum outro lugar é apropriado para eles [me ]matarem [assim como mataram os outros ]profetas.”
Һалбуки, бүгүн вә әтә вә өгүнлүккә меңип жүрүшүм керәктур; чүнки һеч пәйғәмбәрниң өлтүрүлүши Йерусалимдин башқа һеч қандақ җайда мүмкин болмас.
34 [Então Jesus disse], “[Oh, povo de ]Jerusalém! São [pessoas ]de sua [cidade ]que mataram os profetas [que viviam muito tempo atrás! Outros ]que Deus mandou a vocês, vocês [mataram jogando ]pedras [neles]! Muitas vezes eu queria juntar vocês [para protegê-los], assim como uma galinha junta os pintinhos dela debaixo de suas asas. Mas vocês não me deixaram fazer isso.
Әй Йерусалим, Йерусалим! Пәйғәмбәрләрни өлтүридиған вә саңа әвәтилгәнләрни чалма-кесәк қилидиған шәһәр! Мән қанчә қетимлап мекиян өз җүҗилирини қанат астиға алғандәк сениң балилириңни қойнумға алмақчи болдум, лекин силәр халимидиңлар.
35 Portanto ouçam isso: [Deus ]vai abandonar/já não vai proteger mais a sua cidade (OU, seu templo). Também vou dizer isto a vocês: [vou entrar na sua cidade só mais uma vez. Depois disso], vocês não vão me ver mais até o tempo quando [eu voltar e ]vocês disserem [de mim, Deus ]realmente [tem ]abençoado este homem que vem com a autoridade de Deus!
Мана өйүңлар ташлинип вәйранә болуп қалиду; вә мән силәргә шуни ейтип қояйки, силәр «Пәрвәрдигарниң нами билән кәлгүчигә мубарәк болғай!» демигичә, мени йәнә көрәлмәйсиләр.
