Provérbios 29

1 O homem que age com teimosia, mesmo depois de muitas repreensões, será tão destruído que não terá mais cura.

Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.

2 Quando os justos se engrandecem, o povo se alegra; mas quando o perverso domina, o povo geme.

Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.

3 O homem que ama a sabedoria alegra a seu pai; mas o companheiro de prostitutas gasta os bens.

Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.

4 O rei por meio da justiça firma a terra; mas o amigo de subornos a transtorna.

Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.

5 O homem que lisonjeia a seu próximo arma uma rede para seus pés.

Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.

6 Na transgressão do homem mau há uma armadilha; mas o justo se alegra e se enche de alegria.

Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.

7 O justo considera a causa judicial dos pobres; [mas] o perverso não entende [este] conhecimento.

Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.

8 Homens zombadores trazem confusão a cidade; mas os sábios desviam a ira.

Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.

9 O homem sábio que disputa no julgamento contra um tolo, mesmo se perturbado ou rindo, não terá descanso.

Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.

10 Homens sanguinários odeiam o honesto; mas os corretos procuram o seu bem.

Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.

11 O louco mostra todo o seu ímpeto; mas o sábio o mantém sob controle.

Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.

12 O governante que dá atenção a palavras mentirosas, todos os seus servos serão perversos.

Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.

13 O pobre e o enganador se encontram: o SENHOR ilumina aos olhos de ambos.

Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.

14 O rei que julga aos pobres por meio da verdade, seu trono se firmará para sempre.

Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.

15 A vara e a repreensão dão sabedoria; mas o rapaz deixado solto envergonha a sua mãe.

Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.

16 Quando os perversos se multiplicam, multiplicam-se as transgressões; mas os justos verão sua queda.

Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.

17 Castiga a teu filho, e ele te fará descansar, e dará prazeres à tua alma.

Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.

18 Não havendo visão profética, o povo fica confuso; porém o que guarda a lei, ele é bem-aventurado.

Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.

19 O servo não será corrigido por meio de palavras; porque [ainda que] entenda, mesmo assim ele não responderá [corretamente].

Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.

20 Viste um homem precipitado em suas palavras? Mais esperança há para um tolo do que para ele.

Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

21 Aquele que mima a seu servo desde a infância, por fim ele quererá ser [seu] filho.

Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.

22 O homem que se irrita facilmente levanta brigas; e o furioso multiplica as transgressões.

Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.

23 A arrogância do homem o abaterá; mas o humilde de espírito obterá honra.

Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.

24 Aquele que reparte com o ladrão odeia sua [própria] alma; ele ouve maldições e não [o] denuncia.

Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].

25 O temor do homem arma ciladas; mas o que confia no senhor ficará em segurança.

Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.

26 Muitos buscam a face do governante; mas o julgamento de cada um [vem] do SENHOR.

Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.

27 O justos odeiam ao homem perverso; e o injusto odeia aos que andam no caminho correto.

Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.