Mateus 15
1 Então [alguns] fariseus e escribas de Jerusalém se aproximaram de Jesus, e perguntaram:
Wtedy z Jerozolimy przyszli do Jezusa uczeni w Piśmie i faryzeusze i zapytali:
2 Por que os teus discípulos transgridem a tradição dos anciãos? Pois não lavam suas mãos quando comem pão.
Czemu twoi uczniowie postępują wbrew tradycji starszych? Nie myją bowiem rąk przed jedzeniem chleba.
3 Porém ele lhes respondeu: E vós, por que transgredis o mandamento de Deus por vossa tradição?
A on odpowiedział im: Czemu i wy postępujecie wbrew przykazaniu Bożemu dla waszej tradycji?
4 Pois Deus disse: Honra ao [teu] pai e à [tua] mãe; e quem maldisser ao pai ou à mãe seja sentenciado à morte.
Bóg bowiem nakazał: Czcij swego ojca i matkę, oraz: Kto złorzeczy ojcu albo matce, niech poniesie śmierć.
5 Mas vós dizeis: “Qualquer um que disser ao pai ou à mãe: ‘Todo o proveito que terias de mim é oferta exclusiva [para Deus]’, não [precisa] honrar seu pai ou à sua mãe”.
Ale wy mówicie: Kto by powiedział ojcu albo matce: To, co powinieneś otrzymać ode mnie jako pomoc, jest darem [ofiarnym];
6 E [assim] invalidastes a palavra de Deus por vossa tradição.
I nie uczciłby swego ojca ani matki, [będzie bez winy]. I tak unieważniliście przykazanie Boże przez waszą tradycję.
7 Hipócritas! Isaías bem profetizou sobre vós, dizendo:
Obłudnicy, dobrze prorokował o was Izajasz:
8 Este povo com os lábios me honra; mas o seu coração está longe de mim.
Lud ten przybliża się do mnie swymi ustami i czci mnie wargami, ale ich serce daleko jest ode mnie.
9 Em vão, porém, me veneram, ensinando doutrinas que são regras humanas.
Lecz na próżno mnie czczą, ucząc nauk, [które] są przykazaniami ludzkimi.
10 Assim chamou a multidão para si, e disse-lhes: Ouvi e entendei.
Potem przywołał do siebie tłum i powiedział: Słuchajcie i zrozumiejcie.
11 Não é o que entra na boca que contamina o ser humano; mas sim o que sai da boca, isso contamina o ser humano.
Nie to, co wchodzi do ust, kala człowieka, ale co z ust wychodzi, to kala człowieka.
12 Então os discípulos aproximaram-se dele, e lhe perguntaram: Tu sabes que os fariseus se ofenderam quando ouviram essa palavra?
Wtedy podeszli jego uczniowie i powiedzieli do niego: Wiesz, że faryzeusze zgorszyli się, gdy usłyszeli te słowa?
13 Mas ele respondeu: Toda planta que meu Pai celestial não plantou será arrancada pela raiz.
A on odpowiedział: Każda roślina, której nie zasadził mój Ojciec niebieski, będzie wykorzeniona.
14 Deixai-os, são guias cegos de cegos. E se o cego guiar [outro] cego, ambos cairão na cova.
Zostawcie ich! To są ślepi przewodnicy ślepych, a jeśli ślepy prowadzi ślepego, obaj w dół wpadną.
15 E Pedro lhe disse: Explica-nos a parábola.
Wtedy Piotr powiedział do niego: Wyjaśnij nam tę przypowieść.
16 Porém [Jesus] disse: Até vós ainda estais sem entender?
Jezus odpowiedział: Wy też jeszcze jesteście niepojętni?
17 Não percebeis que tudo o que entra na boca vai ao ventre, mas [depois] é lançado na privada?
Jeszcze nie rozumiecie, że wszystko, co wchodzi do ust, idzie do żołądka i zostaje wydalone do ustępu?
18 Porém as coisas que saem da boca procedem do coração; e elas contaminam o ser humano.
Ale to, co z ust wychodzi, pochodzi z serca i to kala człowieka.
19 Pois do coração procedem maus pensamentos, mortes, adultérios, pecados sexuais, furtos, falsos testemunhos, blasfêmias.
Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwa, nierząd, kradzieże, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa.
20 Estas coisas são as que contaminam o ser humano; mas comer sem lavar as mãos não contamina o ser humano.
To właśnie kala człowieka. Lecz jedzenie nieumytymi rękami nie kala człowieka.
21 E, tendo Jesus partido dali, foi para as partes de Tiro e de Sidom.
Potem Jezus odszedł stamtąd i udał się w okolice Tyru i Sydonu.
22 E eis que uma mulher Cananeia, que tinha saído daquela região, clamou: Senhor, Filho de Davi, tem misericórdia de mim! Minha filha está miseravelmente endemoninhada.
A oto kobieta kananejska, wyszedłszy z tamtych okolic, wołała do niego: Zmiłuj się nade mną, Panie, Synu Dawida! Moja córka jest ciężko dręczona przez demona.
23 Mas ele não lhe respondeu palavra. Então seus discípulos se aproximaram dele, e rogaram-lhe, dizendo: Manda-a embora, porque ela está gritando atrás de nós.
On jednak nie odpowiedział jej ani słowa. Wówczas jego uczniowie podeszli i prosili go: Odpraw ją, bo woła za nami.
24 E ele respondeu: Não fui enviado para ninguém além das ovelhas perdidas da casa de Israel.
A on odpowiedział: Jestem posłany tylko do owiec zaginionych z domu Izraela.
25 Então ela veio e se prostrou diante dele, dizendo: Senhor, socorre-me.
Lecz ona podeszła i oddała mu pokłon, mówiąc: Panie, pomóż mi!
26 Mas ele respondeu: Não é bom tomar o pão dos filhos e lançá-lo aos cachorrinhos.
On jednak odpowiedział: Niedobrze jest brać chleb dzieci i rzucać szczeniętom.
27 Ela, porém, disse: Sim, Senhor. Porém os cachorrinhos também comem, das migalhas que caem da mesa dos seus senhores.
A ona powiedziała: Tak, Panie, ale i szczenięta jedzą okruchy, które spadają ze stołu ich panów.
28 Então Jesus lhe respondeu: Ó mulher, grande [é] a tua fé. A ti seja feito como tu queres. E desde aquela hora sua filha ficou curada.
Wtedy Jezus jej odpowiedział: O kobieto, wielka jest twoja wiara! Niech ci się stanie, jak chcesz. I od tej chwili jej córka była zdrowa.
29 E tendo Jesus partido dali, veio ao mar da Galileia. Ele subiu a um monte, e ali se sentou.
A Jezus odszedł stamtąd i przyszedł nad Morze Galilejskie. Wszedł na górę i tam usiadł.
30 E vieram a ele muitas multidões, que tinham consigo mancos, aleijados, cegos, mudos, e muitos outros; e os lançaram aos pés de Jesus, e ele os curou.
I przyszły do niego wielkie tłumy, mając ze sobą chromych, ślepych, niemych, ułomnych oraz wielu innych. Położyli ich u nóg Jezusa, a on ich uzdrowił;
31 Desta maneira, as multidões se maravilhavam quando viam os mudos falarem, os aleijados ficarem sãos, os mancos andarem, e os cegos verem; então glorificaram ao Deus de Israel.
Tak że tłumy dziwiły się, widząc, że niemi mówią, ułomni są uzdrowieni, chromi chodzą, a ślepi widzą. I wielbili Boga Izraela.
32 Jesus chamou a si os seus discípulos, e disse: Estou compadecido com a multidão, porque já há três dias que estão comigo, e não têm o que comer. E não quero os deixar ir em jejum, para que não desmaiem no caminho.
Lecz Jezus przywołał swoich uczniów i powiedział: Żal mi tych ludzi, bo już trzy dni przy mnie trwają i nie mają co jeść. Nie chcę ich odprawić głodnych, aby przypadkiem nie zasłabli w drodze.
33 E os discípulos lhe responderam: De onde conseguiremos tantos pães no deserto, para saciar tão grande multidão?
Wtedy jego uczniowie powiedzieli mu: Skąd na tej pustyni weźmiemy tyle chleba, aby nakarmić takie mnóstwo ludzi?
34 Jesus lhes perguntou: Quantos pães tendes? E eles disseram: Sete; e uns poucos peixinhos.
Zapytał ich Jezus: Ile macie chlebów? A oni odpowiedzieli: Siedem i kilka rybek.
35 Então mandou as multidões que se sentassem pelo chão.
I nakazał ludziom usiąść na ziemi.
36 Tomou os sete pães e os peixes, deu graças e os partiu. Em seguida, ele os deu aos discípulos, e os discípulos às multidões.
Potem wziął te siedem chlebów i ryby, a podziękowawszy, łamał i dawał swoim uczniom, a uczniowie ludziom.
37 E todos comeram e se saciaram; e levantaram dos pedaços que sobraram sete cestos cheios.
I jedli wszyscy do syta, a z pozostałych kawałków zebrali siedem pełnych koszy.
38 E foram os que comeram quatro mil homens, sem contar as mulheres e as crianças.
Tych zaś, którzy jedli, było cztery tysiące mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci.
39 Depois de despedir as multidões, [Jesus] entrou em um barco, e veio à região de Magadã.
A gdy odprawił ludzi, wsiadł do łodzi i przybył w okolice Magdali.
