Lucas 22
1 Estava perto a festa dos pães sem fermento, chamada de páscoa.
I zbliżało się święto Przaśników, zwane Paschą.
2 E os chefes dos sacerdotes, e os escribas procuravam um meio de o matar, pois eles temiam ao povo.
A naczelni kapłani i uczeni w Piśmie szukali [sposobu], jak by go zabić, ale bali się ludu.
3 E Satanás entrou no Judas que era chamado Iscariotes, que era um dos doze.
Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był z grona dwunastu.
4 E foi, e falou com os chefes dos sacerdotes e os oficiais, sobre como [o] entregaria para eles.
Poszedł więc i umówił się z naczelnymi kapłanami i przełożonymi [świątyni], jak ma im go wydać.
5 E [estes] se alegraram, e concordaram em lhe dar dinheiro.
A oni ucieszyli się i umówili się z nim, że dadzą mu pieniądze.
6 E [lhes] prometeu, e buscava oportunidade para o entregar quando não houvesse uma multidão.
On się zgodził i szukał sposobności, aby im go wydać z dala od tłumu.
7 E veio o dia dos [pães] sem fermento, em que se devia fazer o sacrifício da páscoa.
I nadszedł dzień Przaśników, w którym należało zabić baranka paschalnego.
8 E [Jesus] mandou a Pedro, e a João, dizendo: Ide, preparai-nos a páscoa, para que [a] comamos.
Wtedy posłał Piotra i Jana, mówiąc: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, abyśmy [mogli] jeść.
9 E eles lhe disseram: Onde queres que [a] preparemos?
A oni go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy [ją] przygotowali?
10 E ele lhes disse: Eis que, quando entrardes na cidade, um homem com um vaso de água vos encontrará; segui-o até a casa onde ele entrar.
On im odpowiedział: Gdy będziecie wchodzić do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie;
11 E direis ao dono da casa: O Mestre te diz: Onde está o salão onde comerei a páscoa com meus discípulos?
I powiedzcie gospodarzowi tego domu: Nauczyciel cię pyta: Gdzie jest pokój, w którym będę jadł Paschę z moimi uczniami?
12 Então ele vos mostrará um grande salão já arrumado; preparai-a ali.
On wam pokaże wielką, urządzoną salę [na piętrze]. Tam [wszystko] przygotujcie.
13 E indo eles, acharam como lhes tinha dito; e prepararam a páscoa.
Odeszli więc i znaleźli [wszystko] tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
14 E vinda a hora, sentou-se [à mesa], e com ele os doze apóstolos.
A gdy nadeszła pora, usiadł za stołem, a z nim dwunastu apostołów.
15 E disse-lhes: Muito desejei comer convosco esta páscoa, antes que eu sofra.
I powiedział do nich: Gorąco pragnąłem zjeść tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
16 Porque eu vos digo, que dela não mais comerei, até que [isto] se cumpra no Reino de Deus.
Mówię wam bowiem, że nie będę jej więcej jadł, aż się spełni w królestwie Bożym.
17 E tomando o copo, e tendo agradecido [a Deus], disse: Tomai-o, e reparti [-o] entre vós.
Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i powiedział: Weźcie go i rozdzielcie między siebie.
18 Porque vos digo, que do fruto da videira eu não beberei, até que o Reino de Deus venha.
Mówię wam bowiem, że nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie królestwo Boże.
19 E tomando o pão, e tendo agradecido [a Deus], partiu-o, e o deu a eles, dizendo: Isto é o meu corpo, que é dado por vós; fazei isto em memória de mim.
Wziął też chleb, złożył dziękczynienie, połamał i dał im, mówiąc: To jest moje ciało, które jest za was dane. To czyńcie na moją pamiątkę.
20 De modo semelhante também com o copo, depois da ceia, disse: Este copo [é] o Novo Testamento em meu sangue, que é derramado por vós.
Podobnie i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowy testament w mojej krwi, która jest za was wylana.
21 Porém eis que a mão do que me trai [está] comigo à mesa.
Lecz oto ręka tego, który mnie wydaje, jest ze mną na stole.
22 E realmente o Filho do homem vai conforme o que está determinado; mas ai daquele homem por quem é traído!
Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, jak zostało postanowione, ale biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
23 E começaram a perguntar entre si, qual deles seria o que faria isto.
Wtedy oni zaczęli się między sobą pytać, który z nich miałby to zrobić.
24 E houve também uma briga entre eles, sobre qual deles era considerado o maior.
Wszczął się też między nimi spór o to, kto z nich ma być uważany za największego.
25 E [Jesus] lhes disse: Os reis dos gentios os dominam, e os que exercem autoridade sobre eles são chamados de benfeitores;
Lecz on powiedział do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ci, którzy sprawują nad nimi władzę, nazywani są dobroczyńcami.
26 Mas não [seja] assim entre vós; antes o maior de vós seja como o menor; e o que lidera, como o que serve.
Wy zaś tak nie [postępujcie]. Lecz kto jest największy wśród was, niech będzie jak najmniejszy, a kto jest przełożonym, [niech będzie] jak ten, kto służy.
27 Porque qual é maior? O que se senta [à mesa], ou o que serve? Por acaso não é o que se senta [à mesa]? Porém eu estou entre vós como aquele que serve.
Któż bowiem jest większy? Ten, kto siedzi, czy ten, kto służy? Czy nie ten, kto siedzi? Ale ja jestem pośród was jako ten, kto służy.
28 E vós sois os que tendes permanecido comigo em minhas tentações.
A wy jesteście tymi, którzy wytrwali przy mnie w moich próbach.
29 E eu vos determino um Reino, assim como meu pai o determinou a mim.
I ja przekazuję wam królestwo, jak mnie przekazał mój Ojciec;
30 Para que em meu Reino, comais e bebais à minha mesa; e vos senteis sobre tronos, julgando as doze tribos de Israel.
Abyście jedli i pili za moim stołem w moim królestwie, i zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
31 Disse também o Senhor: Simão, Simão; eis que Satanás vos pediu, para [vos] peneirar como trigo;
I powiedział Pan: Szymonie, Szymonie, oto szatan wyprosił, żeby was przesiać jak pszenicę.
32 Mas eu roguei por ti, que tua fé não se acabe; e quando tu te converteres, fortaleça teus irmãos.
Lecz ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty zaś, gdy się nawrócisz, utwierdzaj swoich braci.
33 E ele lhe disse: Senhor, estou preparado para ir contigo até à prisão, e à morte.
A on mu powiedział: Panie, z tobą gotów jestem iść i do więzienia, i na śmierć.
34 Mas ele disse: Pedro, eu te digo que hoje o galo não cantará, antes que me negues três vezes que me conheces.
On rzekł: Mówię ci, Piotrze, nim zapieje dziś kogut, trzy razy się wyprzesz, że mnie znasz.
35 E disse a eles: Quando vos mandei sem bolsa, e sem sacola, e sem sandálias, por acaso algo vos faltou? E disseram: Nada.
I powiedział do nich: Gdy was posyłałem bez sakiewki, bez torby i bez obuwia, czy brakowało wam czegoś? A oni odpowiedzieli: Niczego.
36 Então, ele lhes disse: Mas agora, quem tem bolsa, tome-a, como também a sacola; e o que não tem espada, venda sua roupa, e compre uma.
Wtedy im powiedział: Teraz jednak, kto ma sakiewkę, niech [ją] weźmie, podobnie i torbę. A kto nie ma miecza, niech sprzeda swoją szatę i kupi [go].
37 Porque eu vos digo, que ainda é necessário que se cumpra em mim aquilo que está escrito: E ele foi contado com os malfeitores. Porque aquilo que é sobre mim tem que se cumprir.
Mówię wam bowiem, że jeszcze musi się wypełnić na mnie to, co jest napisane: Zaliczono go w poczet złoczyńców. Spełnia się bowiem to, co mnie [dotyczy].
38 E eles disseram: Senhor, eis aqui duas espadas. E ele lhes disse: É o suficiente.
Oni zaś powiedzieli: Panie, oto tu dwa miecze. A on im odpowiedział: Wystarczy.
39 E saindo, foi, como de costume, para o monte das Oliveiras; e os seus discípulos também o seguiram.
Potem wyszedł i udał się według [swego] zwyczaju na Górę Oliwną, a szli za nim także jego uczniowie.
40 E quando chegou a aquele lugar, disse-lhes: Orai para que não entreis em tentação.
Kiedy przyszedł na miejsce, powiedział do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
41 E se afastou deles, [à distância] de um tiro de pedra. E pondo-se de joelhos, orava,
A sam oddalił się od nich na [odległość] jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się:
42 Dizendo: Pai, se tu quiseres, passa este copo de mim; porém não se faça minha vontade, mas a tua.
Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode mnie ten kielich. Jednak nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.
43 E apareceu-lhe um anjo do céu, que o fortalecia.
Wtedy ukazał mu się anioł z nieba i umacniał go.
44 E estando em angústia, orava mais intensamente. E seu suor se fez como gotas de sangue, que desciam até o chão.
I w [śmiertelnym] zmaganiu [jeszcze] gorliwiej się modlił, a jego pot był jak krople krwi spadające na ziemię.
45 E ele, levantando-se da oração, veio a seus discípulos, e os achou dormindo por causa da tristeza.
A gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
46 E disse-lhes: Por que estais dormindo? Levantai-vos, e orai, para que não entreis em tentação.
I powiedział do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
47 E enquanto ele ainda estava falando, eis que uma multidão [chegou]; e um dos doze, o que se chamava Judas, ia adiante deles, e se aproximou de Jesus, para o beijar.
Kiedy on jeszcze mówił, oto [nadszedł] tłum, a jeden z dwunastu, zwany Judaszem, idąc przodem, zbliżył się do Jezusa, aby go pocałować.
48 E Jesus lhe disse: Judas, com um beijo trais ao Filho do homem?
Lecz Jezus mu powiedział: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
49 E os que estavam com ele, vendo o que iria acontecer, disseram-lhe: Senhor, feriremos com a espada?
A ci, którzy przy nim byli, widząc, na co się zanosi, zapytali go: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
50 E um deles feriu a um servo do chefe dos sacerdotes, e cortou-lhe a orelha direita.
I jeden z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
51 E respondendo Jesus, disse: Para com isto! E tocando-lhe a orelha, o curou.
Ale Jezus odezwał się: Pozwólcie aż dotąd. I dotknąwszy jego ucha, uzdrowił go.
52 E disse Jesus aos chefes dos sacerdotes, e aos oficiais do Templo, e aos anciãos, que tinham vindo contra ele: Como [se eu fosse] ladrão, saístes com espadas e bastões?
Wtedy Jezus powiedział do naczelnych kapłanów, przełożonych świątyni i starszych, którzy przyszli do niego: Jak na bandytę wyszliście z mieczami i kijami?
53 Estando eu convosco todo dia no Templo, contra mim não me prendestes; mas esta é a vossa hora, e [sob] a autoridade das trevas.
Gdy codziennie bywałem z wami w świątyni, nie podnieśliście na mnie ręki. Lecz to jest wasza godzina i moc ciemności.
54 E prendendo-o, [o] trouxeram e o puseram na casa do sumo sacerdote. E Pedro [o] seguia de longe.
Wtedy schwytali go, poprowadzili i przywiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł za nim z daleka.
55 E acenderam fogo no meio do pátio, e sentaram-se juntos, e Pedro se sentou entre eles.
Kiedy rozniecili ogień na środku dziedzińca i usiedli razem, usiadł i Piotr wśród nich.
56 E uma serva, vendo-o sentado junto ao fogo, fixando o olhos nele, disse: Este também estava com ele.
A pewna służąca, gdy zobaczyła go siedzącego przy ogniu, uważnie mu się przyjrzała i powiedziała: On też był z nim.
57 Porém ele o negou, dizendo: Mulher, eu não o conheço.
Lecz on zaparł się go, mówiąc: Kobieto, nie znam go.
58 E pouco depois, outro o viu, e disse: Também tu és um deles.
A po chwili ktoś inny go zobaczył i powiedział: I ty jesteś [jednym] z nich. Ale Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
59 E quando já tinha passado quase uma hora, outro afirmava, dizendo: Verdadeiramente também este estava com ele, porque também é galileu.
A po upływie około jednej godziny ktoś inny stwierdził [stanowczo]: Na pewno i ten [człowiek] był z nim, bo też jest Galilejczykiem.
60 E Pedro disse: Homem, não sei o que dizes. E logo, estando ele ainda falando, cantou o galo.
Piotr zaś powiedział: Człowieku, nie wiem, o czym mówisz. I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, zapiał kogut.
61 E o Senhor, virando-se, olhou para Pedro; e Pedro se lembrou da palavra do Senhor, como lhe tinha dito: Antes que o galo cante, tu me negarás três vezes.
A Pan odwrócił się i spojrzał na Piotra. I przypomniał sobie Piotr słowa Pana, jak mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
62 E Pedro, saindo, chorou amargamente.
I Piotr, wyszedłszy na zewnątrz, gorzko zapłakał.
63 E os homens que tinham prendido a Jesus zombavam dele, ferindo-o;
Tymczasem mężczyźni, którzy trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego i bili go.
64 E cobrindo-o, perguntavam, dizendo: Profetiza, quem é o que te feriu?
A zasłoniwszy mu [oczy], bili go po twarzy i mówili: Prorokuj, kto cię uderzył.
65 E diziam muitas outras coisas contra ele, insultando-o.
Wiele też innych bluźnierstw wypowiadali przeciwko niemu.
66 E quando já era de dia, juntaram-se os anciãos do povo, e os chefes dos sacerdotes, e os escribas, e o trouxeram ao supremo conselho,
A gdy nastał dzień, zebrali się starsi ludu, naczelni kapłani i uczeni w Piśmie i przyprowadzili go przed swoją Radę.
67 dizendo, Tu és o Cristo? Dize-nos. E ele lhes disse: Se eu vos disser, não o crereis.
I mówili: Jeśli ty jesteś Chrystusem, powiedz nam. I odpowiedział im: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie.
68 E também se eu perguntar, não me respondereis, nem [me] soltareis.
A jeśli też [o coś] zapytam, nie odpowiecie mi ani mnie nie wypuścicie.
69 A partir de agora o Filho do homem se sentará à direita do poder de Deus.
Odtąd Syn Człowieczy będzie siedział po prawicy mocy Boga.
70 E todos disseram: Então tu és o Filho de Deus? E ele lhes disse: Vós dizeis que eu sou.
Wtedy wszyscy powiedzieli: Więc ty jesteś Synem Bożym? A on im odpowiedział: Wy [sami] mówicie, że ja jestem.
71 E eles disseram: Para que precisamos de mais testemunho? Pois nós mesmos o ouvimos de sua boca.
A oni rzekli: Czyż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z jego ust.
