Provérbios 29

1 O homem que muitas vezes reprehendido endurece a cerviz de repente será quebrantado sem que haja cura.

Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.

2 Quando os justos se engrandecem, o povo se alegra, mas quando o impio domina o povo suspira.

Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.

3 O homem que ama a sabedoria alegra a seu pae, mas o companheiro de prostitutas desperdiça a fazenda.

Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.

4 O rei com juizo sustem a terra, mas o amigo de peitas a transtorna.

Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.

5 O homem que lisongeia a seu proximo, arma uma rede aos seus passos.

Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.

6 Na transgressão do homem mau ha laço, mas o justo jubila e se alegra.

Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.

7 Informa-se o justo da causa dos pobres, mas o impio não comprehende o conhecimento.

Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.

8 Os homens escarnecedores abrazam a cidade, mas os sabios desviam a ira.

Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.

9 O homem sabio que pleiteia com o tolo, quer se turbe quer se ria, não terá descanço.

Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.

10 Os homens sanguinolentos aborrecem ao sincero, mas os rectos procuram o seu bem.

Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.

11 Todo o seu espirito profere o tolo, mas o sabio o encobre e reprime.

Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.

12 O governador que dá attenção ás palavras mentirosas, achará que todos os seus servos são impios.

Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.

13 O pobre e o usurario se encontram, e o Senhor allumia os olhos d'ambos.

Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.

14 O rei, que julga os pobres conforme a verdade, firmará o seu throno para sempre.

Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.

15 A vara e a reprehensão dão sabedoria, mas o rapaz entregue a si mesmo envergonha a sua mãe.

Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.

16 Quando os impios se multiplicam, multiplicam-se as transgressões, mas os justos verão a sua quéda.

Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.

17 Castiga a teu filho, e te fará descançar; e dará delicias á tua alma.

Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.

18 Não havendo prophecia, o povo fica dissoluto; porém o que guarda a lei esse é bemaventurado:

Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.

19 O servo se não emendará com palavras, porque, ainda que te entenda, todavia não responderá.

Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.

20 Tens visto um homem arremessado nas suas palavras? maior esperança ha d'um tolo do que d'elle.

Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

21 Quando alguem cria delicadamente o seu servo desde a mocidade, por derradeiro quererá ser seu filho.

Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.

22 O homem iracundo levanta contendas; e o furioso multiplica as transgressões.

Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.

23 A soberba do homem o abaterá, mas o humilde d'espirito reterá a gloria.

Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.

24 O que tem parte com o ladrão aborrece a sua propria alma: ouve maldições, e não o denuncia.

Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].

25 O temor do homem armará laços, mas o que confia no Senhor será posto em alto retiro.

Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.

26 Muitos buscam a face do principe, mas o juizo de cada um vem do Senhor.

Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.

27 Abominação é para os justos o homem iniquo, mas abominação é para o impio o de rectos caminhos.

Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.