Provérbios 19

1 Melhor é o pobre que anda na sua sinceridade, do que o perverso de labios e tolo:

Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.

2 Assim como ficar a alma sem conhecimento não é bom, e o apressado nos pés pecca.

Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.

3 A estulticia do homem perverterá o seu caminho, e o seu coração se irará contra o Senhor.

Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.

4 As riquezas grangeiam muitos amigos, mas ao pobre o seu proprio amigo o deixa.

Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.

5 A falsa testemunha não ficará innocente, e o que respira mentiras não escapará.

Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.

6 Muitos supplicam a face do principe, e cada um é amigo d'aquelle que dá dadivas.

Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.

7 Todos os irmãos do pobre o aborrecem; quanto mais se alongarão d'elles os seus amigos! corre d'após elles com palavras, que não servem de nada.

Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.

8 O que adquire entendimento ama a sua alma: o que guarda intelligencia achará o bem.

Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.

9 A falsa testemunha não ficará innocente; e o que respira mentiras perecerá.

Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.

10 Ao tolo não está bem o deleite; quanto menos ao servo dominar os principes!

Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.

11 O entendimento do homem retem a sua ira, e a sua gloria é passar sobre a transgressão.

Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.

12 Como o bramido do filho do leão, é a indignação do rei; mas como o orvalho sobre a herva é a sua benevolencia.

Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.

13 Grande miseria é para o pae o filho insensato, e um gotejar continuo as contenções da mulher.

Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.

14 A casa e a fazenda são a herança dos paes; porém do Senhor vem a mulher prudente.

Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.

15 A preguiça faz cair em profundo somno, e a alma enganadora padecerá fome.

Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.

16 O que guardar o mandamento guardará a sua alma; porém o que desprezar os seus caminhos morrerá.

Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.

17 Ao Senhor empresta o que se compadece do pobre, e elle lhe pagará o seu beneficio.

Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.

18 Castiga a teu filho emquanto ha esperança, porém para o matar não alçarás a tua alma

Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.

19 O que é de grande indignação supportará o damno; porque se tu o livrares, ainda terás de tornar a fazel-o.

[Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].

20 Ouve o conselho, e recebe a correcção, para que sejas sabio nos teus ultimos dias.

Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.

21 Muitos propositos ha no coração do homem, porém o conselho do Senhor permanecerá.

Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.

22 O desejo do homem é a sua beneficencia; porém o pobre é melhor do que o mentiroso.

Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.

23 O temor do Senhor encaminha para a vida; aquelle que o tem ficará satisfeito, e não o visitará mal nenhum.

Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.

24 O preguiçoso esconde a sua mão no seio; enfada-se de tornal-a á sua bocca.

Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.

25 Fere o escarnecedor, e o simples tomará aviso; reprehende ao entendido, e aprenderá conhecimento.

Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.

26 O que afflige a seu pae, ou afugenta a sua mãe, filho é que traz vergonha e deshonra.

Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.

27 Cessa, filho meu, ouvindo a instrucção, de te desviares das palavras do conhecimento.

Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.

28 A testemunha de Belial escarnece do juizo, e a bocca dos impios engole a iniquidade.

Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.

29 Preparados estão os juizos para os escarnecedores e açoites para as costas dos tolos.

Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.