Provérbios 18

1 Busca coisas desejaveis aquelle que se separa e se entremette em toda a sabedoria.

Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.

2 Não toma prazer o tolo na intelligencia, senão em que se descubra o seu coração.

Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.

3 Vindo o impio, vem tambem o desprezo, e com a vergonha a ignominia.

Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.

4 Aguas profundas são as palavras da bocca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.

Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.

5 Não é bom ter respeito á pessoa do impio para derribar o justo em juizo.

Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.

6 Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua bocca por acoites brada.

Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.

7 A bocca do tolo é a sua propria destruição, e os seus labios um laço para a sua alma.

Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.

8 As palavras do assoprador são como doces bocados; e ellas descem ao intimo do ventre.

Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.

9 Tambem o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.

Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.

10 Torre forte é o nome do Senhor; a elle correrá o justo, e estará em alto retiro.

Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.

11 A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.

Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.

12 Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vae a humildade.

Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.

13 O que responde antes d'ouvir, estulticia lhe é, e vergonha.

Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.

14 O espirito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espirito abatido quem levantará?

Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?

15 O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sabios busca o conhecimento.

Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.

16 O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.

Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.

17 O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.

Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.

18 A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.

Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.

19 O irmão offendido é mais difficil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos d'um palacio.

Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.

20 Do fructo da bocca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus labios se fartará.

Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.

21 A morte e a vida estão no poder da lingua; e aquelle que a ama comerá do seu fructo.

Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.

22 O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolencia do Senhor.

Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.

23 O pobre falla com rogos, mas o rico responde com durezas.

Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.

24 O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e ha amigo mais chegado do que um irmão.

Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.