Provérbios 15
1 A resposta branda desvia o furor, mas a palavra de dôr suscita a ira.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 A lingua dos sabios adorna a sabedoria, mas a bocca dos tolos derrama a estulticia.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 Os olhos do Senhor estão em todo o logar, contemplando os maus e os bons.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 A medicina da lingua é arvore de vida, mas a perversidade n'ella quebranta o espirito.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 O tolo despreza a correcção de seu pae, mas o que observa a reprehensão prudentemente se haverá.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 Na casa do justo ha um grande thesouro, mas nos fructos do impio ha perturbação.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 Os labios dos sabios derramarão o conhecimento, mas o coração dos tolos não fará assim.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 O sacrificio dos impios é abominavel ao Senhor, mas a oração dos rectos é o seu contentamento.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 O caminho do impio é abominavel ao Senhor, mas ao que segue a justiça amará.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 Correcção molesta ha para o que deixa a vereda, e o que aborrece a reprehensão morrerá.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
11 O inferno e a perdição estão perante o Senhor: quanto mais os corações dos filhos dos homens? (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Não ama o escarnecedor aquelle que o reprehende, nem se chegará aos sabios.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 O coração alegre aformosea o rosto, mas pela dôr do coração o espirito se abate.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 O coração entendido buscará o conhecimento, mas a bocca dos tolos se apascentará de estulticia.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 Todos os dias do opprimido são maus, mas o coração alegre é um banquete continuo.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Melhor é o pouco com o temor do Senhor, do que um grande thesouro, onde ha inquietação.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Melhor é a comida de hortaliça, onde ha amor, do que o boi cevado, e com elle o odio.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 O homem iracundo suscita contendas, mas o longanimo apaziguará a lucta.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 O caminho do preguiçoso é como a sebe d'espinhos, mas a vereda dos rectos está bem egualada.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 O filho sabio alegrará a seu pae, mas o homem insensato despreza a sua mãe.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 A estulticia é alegria para o que carece d'entendimento, mas o homem entendido anda rectamente.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Os pensamentos se dissipam, quando não ha conselho, mas com a multidão de conselheiros se confirmarão.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 O homem se alegra na resposta da sua bocca, e a palavra a seu tempo quão boa é!
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
24 Para o entendido, o caminho da vida vae para cima, para que se desvie do inferno de baixo. (Sheol h7585)
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 O Senhor arrancará a casa dos soberbos, mas estabelecerá o termo da viuva.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 Abominaveis são ao Senhor os pensamentos do mau, mas as palavras dos limpos são apraziveis.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 O que exercita avareza perturba a sua casa, mas o que aborrece presentes viverá.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 O coração do justo medita o que ha de responder, mas a bocca dos impios derrama em abundancia coisas más.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 Longe está o Senhor dos impios, mas escutará a oração dos justos.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 A luz dos olhos alegra o coração, a boa fama engorda os ossos.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 Os ouvidos que escutam a reprehensão da vida no meio dos sabios farão a sua morada.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 O que rejeita a correcção menospreza a sua alma, mas o que escuta a reprehensão adquire entendimento.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 O temor do Senhor é a correcção da sabedoria, e diante da honra vae a humildade.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
