Przysłów 26

1 Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.

Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.

2 Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.

Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.

3 Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.

Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.

4 Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.

Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.

5 Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.

Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.

6 Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.

Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.

7 [Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.

Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.

8 Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.

Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.

9 Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.

Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.

10 Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.

Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.

11 [Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.

Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.

12 Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.

Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.

13 Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.

Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.

14 Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.

Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.

15 Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.

Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.

16 Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.

Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.

17 Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.

Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.

18 Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;

Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;

19 Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?

Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?

20 Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.

Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.

21 Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.

Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.

22 Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.

Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.

23 Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.

Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.

24 Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.

Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:

25 Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.

Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:

26 Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.

Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.

27 Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.

Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.

28 Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.

Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.