Przysłów 16
1 W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
Del hombre son los planes del corazón, Pero de Yavé la respuesta de la boca.
2 Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
Al hombre le parecen limpios todos sus caminos, Pero Yavé pesa los espíritus.
3 Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
Encomienda a Yavé tus obras, Y tus pensamientos serán afirmados.
4 PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
Yavé mismo hizo todas las cosas para Él, Aun al perverso para el día malo.
5 Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
Repugnancia es a Yavé todo altivo de corazón, Ciertamente no quedará impune.
6 Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
Por la misericordia y la verdad se borra la iniquidad, Y por el temor a Yavé se aparta uno del mal.
7 Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
Cuando los caminos del hombre agradan a Yavé, Él hace que aun sus enemigos estén en paz con él.
8 Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
Mejor es un poco con justicia, Que gran ganancia con injusticia.
9 Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
El corazón del hombre traza su camino, Pero Yavé afirma sus pasos.
10 Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
Hay una decisión divina en los labios del rey: Que su boca no yerre en la sentencia.
11 Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
Peso y balanzas justas son de Yavé. Todas las pesas de la bolsa son obra suya.
12 Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
Repugnancia es que los reyes cometan perversidad, Porque el trono se afianza con la justicia.
13 Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
Los reyes aprueban los labios sinceros, Y aman al que habla lo recto.
14 Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
La ira del rey es mensajero de muerte, Pero el hombre sabio lo apaciguará.
15 W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
En la serenidad del rostro del rey está la vida, Y su favor es como nube de lluvia tardía.
16 O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
Mejor es adquirir sabiduría que oro, Y obtener entendimiento es más que plata.
17 Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
El camino de los rectos es apartarse del mal, El que guarda su camino preserva su vida.
18 Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
Antes del quebrantamiento está la soberbia, Y antes de la caída, la altivez de espíritu.
19 Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
Es mejor ser humilde de espíritu con los humildes Que repartir despojos con los soberbios.
20 Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
El que atiende la palabra hallará el bien, Y el que confía en Yavé es inmensamente feliz.
21 Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
El sabio de corazón será llamado entendido, Y la dulzura de labios aumenta el saber.
22 Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
Manantial de vida es el entendimiento para el que lo posee, Pero el castigo de los necios es su misma necedad.
23 Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
El corazón del sabio muestra prudente su boca, Y sus labios aumentan el saber.
24 Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
Panal de miel son las palabras agradables. Dulces para el alma y saludables para los huesos.
25 Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
Hay camino que al hombre [parece] derecho, Pero su fin es camino de muerte.
26 Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
La persona que labora para ella misma Trabaja porque su boca lo obliga.
27 Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
El hombre perverso desentierra el mal, Y lleva en sus labios fuego abrasador.
28 Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
El hombre perverso provoca contienda, Y el chismoso separa a los mejores amigos.
29 Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
El hombre violento persuade a su amigo, Y lo hace andar por camino no bueno,
30 Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
El que guiña los ojos trama perversidades, El que frunce los labios realiza el mal.
31 Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
Corona de honra es la cabeza cana, Se halla en el camino de la justicia.
32 Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
El lento para la ira es mejor que el valiente, Y el que domina su espíritu que el que captura una ciudad.
33 Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
Las suertes se echan sobre la ropa, Pero toda decisión es de Yavé.
