Przysłów 14

1 Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.

Vsaka modra ženska gradi svojo hišo, toda nespametna jo ruši s svojimi rokami.

2 Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.

Kdor hodi v svoji poštenosti, se boji Gospoda, toda kdor je sprevržen na svojih poteh, ga prezira.

3 W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.

V ustih nespametnih je šiba ponosa, toda ustnice modrih jih bodo varovale.

4 Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.

Kjer ni volov, so jasli čiste, toda mnogo povečanje je z volovsko močjo.

5 Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.

Zvesta priča ne bo lagala, toda kriva priča bo izrekala laži.

6 Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.

Posmehljivec išče modrost, pa je ne najde, toda spoznanje je lahko tistemu, ki razume.

7 Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.

Pojdi izpred prisotnosti nespametnega človeka, kadar v njem ne zaznavaš ustnic spoznanja.

8 Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.

Modrost razsodnega je razumeti svojo pot, toda neumnost bedakov je prevara.

9 Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.

Bedaki se posmehujejo ob grehu, toda med pravičnimi je naklonjenost.

10 Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.

Srce pozna svojo lastno grenkobo in tujec se ne vmešava s svojo radostjo.

11 Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.

Hiša zlobnega bo zrušena, toda šotor iskrenega bo cvetel.

12 Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.

Obstaja pot, ki se zdi človeku prava, toda njen konec so poti smrti.

13 Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.

Celo v smehu je srce žalostno in konec tega veselja je potrtost.

14 Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.

Odpadnik v srcu bo nasičen s svojimi lastnimi potmi, dober človek pa bo zadovoljen sam od sebe.

15 Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.

Naivnež verjame vsaki besedi, toda razsoden človek dobro pazi na svojo hojo.

16 Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.

Moder človek se boji in se oddaljuje od zla, toda bedak besni in je samozavesten.

17 [Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.

Kdor je hitro jezen, se vede nespametno, človek zlobnih naklepov pa je osovražen.

18 Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.

Naivneži podedujejo neumnost, toda razsodni so kronani s spoznanjem.

19 Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.

Zlobni se priklanjajo pred dobrimi in zlobni pri velikih vratih pravičnih.

20 Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.

Ubogi je osovražen celo od svojega lastnega soseda, toda bogati ima mnogo prijateljev.

21 Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.

Kdor prezira svojega soseda, greši, toda kdor ima usmiljenje do ubogega, je srečen.

22 Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.

Mar se ne motijo tisti, ki snujejo zlo? Toda usmiljenje in resnica bosta tem, ki snujejo dobro.

23 Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.

V vsem trudu je korist, toda govorjenje ustnic se nagiba samo k ubožnosti.

24 Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.

Krona modrih so njihova bogastva, toda nespametnost bedakov je neumnost.

25 Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.

Poštena priča osvobaja duše, toda varljiva priča govori laži.

26 W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.

V strahu Gospodovem je močno zaupanje in njegovi otroci bodo imeli kraj zatočišča.

27 Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.

Strah Gospodov je studenec življenja, da se odide od zank smrti.

28 Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.

V množici ljudstva je kraljeva čast, toda v pomanjkanju ljudstva je uničenje princa.

29 Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.

Kdor je počasen za bes, ima veliko razumevanja, toda kdor je naglega duha, povišuje neumnost.

30 Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.

Zdravo srce je življenje mesu, toda zavist gniloba kostem.

31 Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.

Kdor zatira ubogega, graja njegovega Stvarnika, toda kdor ga časti, ima usmiljenje do ubogih.

32 Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.

Zlobni je v svoji zlobnosti odpeljan proč, toda pravični ima upanje v svoji smrti.

33 Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.

Modrost počiva v srcu tistega, ki ima razumevanje, toda tisti, ki je v sredi bedakov, je spoznan.

34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.

Pravičnost povišuje narod, toda greh je očitek kateremukoli ljudstvu.

35 Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.

Kraljeva naklonjenost je k modremu služabniku, toda njegov bes je zoper tistega, ki povzroča sramoto.