Łukasza 20
1 A pewnego [dnia], gdy nauczał ludzi w świątyni i głosił ewangelię, nadeszli naczelni kapłani i uczeni w Piśmie wraz ze starszymi;
On one of those days, as he was teaching the people in the temple and preaching the Good News, the priests and scribes came to him with the elders.
2 I zapytali go: Powiedz nam, jakim prawem to czynisz? Albo kim jest [ten], kto dał ci tę władzę?
They asked him, “Tell us: by what authority do you do these things? Or who is giving you this authority?”
3 A on im odpowiedział: I ja was spytam o jedną rzecz. Powiedzcie mi:
He answered them, “I also will ask you one question. Tell me:
4 Chrzest Jana pochodził z nieba czy od ludzi?
the baptism of John, was it from heaven, or from men?”
5 A oni zastanawiali się między sobą i mówili: Jeśli powiemy, że z nieba, zapyta: Czemu więc mu nie uwierzyliście?
They reasoned with themselves, saying, “If we say, ‘From heaven,’ he will say, ‘Why didn’t you believe him?’
6 Jeśli zaś powiemy, że od ludzi, wszyscy nas ukamienują, bo są przekonani, że Jan był prorokiem.
But if we say, ‘From men,’ all the people will stone us, for they are persuaded that John was a prophet.”
7 I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd [pochodził].
They answered that they didn’t know where it was from.
8 Wtedy Jezus im powiedział: To i ja wam nie powiem, jakim prawem to czynię.
Jesus said to them, “Neither will I tell you by what authority I do these things.”
9 I zaczął mówić do ludzi taką przypowieść: Pewien człowiek założył winnicę, wydzierżawił ją rolnikom i wyjechał na dłuższy czas.
He began to tell the people this parable: “A man planted a vineyard and rented it out to some farmers, and went into another country for a long time.
10 A [we właściwym] czasie posłał sługę do rolników, aby mu dali [część] plonów winnicy. Lecz oni go pobili i odesłali z niczym.
At the proper season, he sent a servant to the farmers to collect his share of the fruit of the vineyard. But the farmers beat him and sent him away empty.
11 Ponownie posłał innego sługę, ale oni i tego pobili, znieważyli i odesłali z niczym.
He sent yet another servant, and they also beat him and treated him shamefully, and sent him away empty.
12 Posłał jeszcze trzeciego, a oni również jego poranili i wyrzucili.
He sent yet a third, and they also wounded him and threw him out.
13 Wtedy pan winnicy powiedział: Co [mam] zrobić? Poślę mego umiłowanego syna, może go uszanują, gdy go zobaczą.
The lord of the vineyard said, ‘What shall I do? I will send my beloved son. It may be that seeing him, they will respect him.’
14 Lecz gdy rolnicy go zobaczyli, naradzali się między sobą i mówili: To jest dziedzic. Chodźmy, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.
“But when the farmers saw him, they reasoned amongst themselves, saying, ‘This is the heir. Come, let’s kill him, that the inheritance may be ours.’
15 I wyrzuciwszy go z winnicy, zabili. Cóż więc zrobi z nimi pan winnicy?
Then they threw him out of the vineyard and killed him. What therefore will the lord of the vineyard do to them?
16 Przyjdzie i wytraci tych rolników, a winnicę odda innym. Gdy oni to usłyszeli, powiedzieli: Nie daj Boże!
He will come and destroy these farmers, and will give the vineyard to others.” When they heard that, they said, “May that never be!”
17 Lecz on spojrzał na nich i zapytał: Cóż więc znaczy to, co jest napisane: Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym?
But he looked at them and said, “Then what is this that is written, ‘The stone which the builders rejected was made the chief cornerstone’?
18 Każdy, kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się, a na kogo on upadnie, zmiażdży go.
Everyone who falls on that stone will be broken to pieces, but it will crush whomever it falls on to dust.”
19 W tej właśnie godzinie naczelni kapłani i uczeni w Piśmie starali się dostać go w swoje ręce, ale bali się ludu. Zrozumieli bowiem, że przeciwko nim powiedział tę przypowieść.
The chief priests and the scribes sought to lay hands on him that very hour, but they feared the people—for they knew he had spoken this parable against them.
20 Obserwowali go więc i posłali szpiegów, którzy udawali sprawiedliwych, aby go złapać za słowo, a potem wydać władzy i mocy namiestnika.
They watched him and sent out spies, who pretended to be righteous, that they might trap him in something he said, so as to deliver him up to the power and authority of the governor.
21 I zapytali go: Nauczycielu, wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, i nie masz względu na osobę, lecz drogi Bożej w prawdzie nauczasz.
They asked him, “Teacher, we know that you say and teach what is right, and aren’t partial to anyone, but truly teach the way of God.
22 Czy wolno nam płacić podatek cesarzowi, czy nie?
Is it lawful for us to pay taxes to Caesar, or not?”
23 Ale on, przejrzawszy ich podstęp, powiedział do nich: Czemu wystawiacie mnie na próbę?
But he perceived their craftiness, and said to them, “Why do you test me?
24 Pokażcie mi grosz. Czyj nosi wizerunek i napis? I odpowiedzieli: Cesarza.
Show me a denarius. Whose image and inscription are on it?” They answered, “Caesar’s.”
25 Wtedy on im powiedział: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
He said to them, “Then give to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
26 I nie mogli [go] złapać za słowo w obecności ludu. Zdziwieni jego odpowiedzią, zamilkli.
They weren’t able to trap him in his words before the people. They marvelled at his answer and were silent.
27 Wówczas przyszli niektórzy z saduceuszy, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
Some of the Sadducees came to him, those who deny that there is a resurrection.
28 Nauczycielu, Mojżesz nam napisał: Jeśli czyjś brat umrze, mając żonę, a umrze bezdzietnie, to jego brat ma pojąć jego żonę i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
They asked him, “Teacher, Moses wrote to us that if a man’s brother dies having a wife, and he is childless, his brother should take the wife and raise up children for his brother.
29 Było więc siedmiu braci, z których pierwszy ożenił się i umarł bezdzietnie.
There were therefore seven brothers. The first took a wife, and died childless.
30 I ożenił się z nią drugi, lecz i ten umarł bezdzietnie.
The second took her as wife, and he died childless.
31 Potem ożenił się z nią także trzeci, podobnie aż do siódmego, a nie zostawiwszy dzieci, poumierali.
The third took her, and likewise the seven all left no children, and died.
32 W końcu umarła też ta kobieta.
Afterward the woman also died.
33 Żoną którego z nich będzie więc przy zmartwychwstaniu? Siedmiu bowiem miało ją za żonę.
Therefore in the resurrection whose wife of them will she be? For the seven had her as a wife.”
Jesus said to them, “The children of this age marry and are given in marriage. (aiōn g165)
35 Lecz ci, którzy są [uznani za] godnych dostąpienia tamtego świata i powstania z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić. (aiōn g165)
But those who are considered worthy to attain to that age and the resurrection from the dead neither marry nor are given in marriage. (aiōn g165)
36 Nie mogą bowiem więcej umrzeć, bo są równi aniołom i będąc dziećmi zmartwychwstania, są dziećmi Bożymi.
For they can’t die any more, for they are like the angels and are children of God, being children of the resurrection.
37 A że umarli zmartwychwstaną, to i Mojżesz pokazał przy krzaku, gdy nazywa Pana Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba.
But that the dead are raised, even Moses showed at the bush, when he called the Lord ‘The God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob.’
38 Bóg przecież nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych, bo dla niego wszyscy żyją.
Now he is not the God of the dead, but of the living, for all are alive to him.”
39 Wtedy niektórzy z uczonych w Piśmie odezwali się: Nauczycielu, dobrze powiedziałeś.
Some of the scribes answered, “Teacher, you speak well.”
40 I nie śmieli go już o nic pytać.
They didn’t dare to ask him any more questions.
41 On zaś powiedział do nich: Jak [to jest], że mówią, iż Chrystus jest synem Dawida?
He said to them, “Why do they say that the Christ is David’s son?
42 A sam Dawid mówi w Księdze Psalmów: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
David himself says in the book of Psalms, ‘The Lord said to my Lord, “Sit at my right hand,
43 Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
until I make your enemies the footstool of your feet.”’
44 Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże [może] być jego synem?
“David therefore calls him Lord, so how is he his son?”
45 A gdy wszyscy ludzie słuchali, powiedział do swoich uczniów:
In the hearing of all the people, he said to his disciples,
46 Strzeżcie się uczonych w Piśmie, którzy lubią chodzić w długich szatach, kochają pozdrowienia na rynkach, pierwsze krzesła w synagogach i pierwsze miejsca na ucztach.
“Beware of those scribes who like to walk in long robes, and love greetings in the marketplaces, the best seats in the synagogues, and the best places at feasts;
47 Pożerają oni domy wdów i dla pozoru odprawiają długie modlitwy. Ci otrzymają surowszy wyrok.
who devour widows’ houses, and for a pretence make long prayers. These will receive greater condemnation.”
