Łukasza 2
1 A w tych dniach wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat.
But it came to pass in those days that a decree went out from Caesar Augustus, that a census should be made of all the habitable world.
2 A ten pierwszy spis odbył się, gdy Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii.
The census itself first took place when Cyrenius had the government of Syria.
3 Szli więc wszyscy, aby dać się spisać, każdy do swego miasta.
And all went to be inscribed in the census roll, each to his own city:
4 Poszedł też Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawida, zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i z rodu Dawida;
and Joseph also went up from Galilee out of the city Nazareth to Judaea, to David's city, the which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David,
5 Aby dać się spisać z Marią, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienna.
to be inscribed in the census roll with Mary who was betrothed to him [as his] wife, she being great with child.
6 A gdy tam byli, nadszedł czas porodu.
And it came to pass, while they were there, the days of her giving birth [to her child] were fulfilled,
7 I urodziła swego pierworodnego syna, owinęła go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie.
and she brought forth her first-born son, and wrapped him up in swaddling-clothes and laid him in the manger, because there was no room for them in the inn.
8 A byli w tej okolicy pasterze przebywający w polu i trzymający straż nocną nad swoim stadem.
And there were shepherds in that country abiding without, and keeping watch by night over their flock.
9 I oto stanął przy nich anioł Pana, a chwała Pana zewsząd ich oświeciła. I ogarnął ich wielki strach.
And lo, an angel of [the] Lord was there by them, and [the] glory of [the] Lord shone around them, and they feared [with] great fear.
10 I powiedział do nich anioł: Nie bójcie się, bo oto zwiastuję wam wielką radość, która będzie [udziałem] całego ludu.
And the angel said to them, Fear not, for behold, I announce to you glad tidings of great joy, which shall be to all the people;
11 Dziś bowiem w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Chrystus Pan.
for to-day a Saviour has been born to you in David's city, who is Christ [the] Lord.
12 A to [będzie] dla was znakiem: Znajdziecie niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie.
And this is the sign to you: ye shall find a babe wrapped in swaddling-clothes, and lying in a manger.
13 I zaraz z aniołem przybyło mnóstwo wojsk niebieskich chwalących Boga i mówiących:
And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host, praising God and saying,
14 Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój, wobec ludzi dobra wola.
Glory to God in the highest, and on earth peace, good pleasure in men.
15 A gdy aniołowie odeszli od nich do nieba, pasterze mówili między sobą: Chodźmy aż do Betlejem i zobaczmy to, co się wydarzyło, a co Pan nam oznajmił.
And it came to pass, as the angels departed from them into heaven, that the shepherds said to one another, Let us make our way then now as far as Bethlehem, and let us see this thing that is come to pass, which the Lord has made known to us.
16 Spiesząc się więc, przyszli i znaleźli Marię, Józefa i niemowlę leżące w żłobie.
And they came with haste, and found both Mary and Joseph, and the babe lying in the manger;
17 A ujrzawszy, rozgłosili to, co zostało im powiedziane o tym dziecku.
and having seen [it] they made known about the country the thing which had been said to them concerning this child.
18 A wszyscy, którzy słyszeli, dziwili się temu, co pasterze im mówili.
And all who heard [it] wondered at the things said to them by the shepherds.
19 Lecz Maria zachowywała wszystkie te słowa, rozważając je w swoim sercu.
But Mary kept all these things [in her mind], pondering [them] in her heart.
20 I wrócili pasterze, wielbiąc i chwaląc Boga za wszystko, co słyszeli i widzieli, tak jak im zostało powiedziane.
And the shepherds returned, glorifying and praising God for all things which they had heard and seen, as it had been said to them.
21 A gdy minęło osiem dni i [należało] obrzezać dziecko, nadano mu imię Jezus, którym nazwał je anioł, zanim się poczęło w łonie.
And when eight days were fulfilled for circumcising him, his name was called Jesus, which was the name given by the angel before he had been conceived in the womb.
22 Gdy też według Prawa Mojżesza minęły dni jej oczyszczenia, przynieśli go do Jerozolimy, aby stawić go przed Panem;
And when the days were fulfilled for their purifying according to the law of Moses, they brought him to Jerusalem to present [him] to the Lord
23 (Tak jak jest napisane w Prawie Pana: Każdy mężczyzna otwierający łono będzie nazywany świętym Panu);
(as it is written in the law of [the] Lord: Every male that opens the womb shall be called holy to the Lord),
24 I żeby złożyć ofiarę według [tego], co zostało powiedziane w Prawie Pana, parę synogarlic albo dwa gołąbki.
and to offer a sacrifice according to what is said in the law of [the] Lord: A pair of turtle doves, or two young pigeons.
25 A był w Jerozolimie człowiek imieniem Symeon. Ten człowiek był sprawiedliwy i bogobojny, oczekujący pociechy Izraela, a Duch Święty był nad nim.
And behold, there was a man in Jerusalem whose name was Simeon; and this man was just and pious, awaiting the consolation of Israel, and [the] Holy Spirit was upon him.
26 I objawił mu Bóg przez Ducha Świętego, że nie ujrzy śmierci, dopóki nie zobaczy Chrystusa Pańskiego.
And it was divinely communicated to him by the Holy Spirit, that he should not see death before he should see [the] Lord's Christ.
27 Przyszedł on [prowadzony] przez Ducha [Świętego] do świątyni. A gdy rodzice wnosili dziecko – Jezusa, aby postąpić z nim według zwyczaju prawa;
And he came in the Spirit into the temple; and as the parents brought in the child Jesus that they might do for him according to the custom of the law,
28 Wtedy on, wziąwszy go na ręce, chwalił Boga i mówił:
he received him into his arms, and blessed God, and said,
29 Teraz pozwalasz odejść twemu słudze, Panie, w pokoju, według twego słowa;
Lord, now thou lettest thy bondman go, according to thy word, in peace;
30 Gdyż moje oczy ujrzały twoje zbawienie;
for mine eyes have seen thy salvation,
31 Które przygotowałeś wobec wszystkich ludzi;
which thou hast prepared before the face of all peoples;
32 Światłość na oświecenie pogan i chwałę twego ludu, Izraela.
a light for revelation of [the] Gentiles and [the] glory of thy people Israel.
33 A Józef i jego matka dziwili się temu, co o nim mówiono.
And his father and mother wondered at the things which were said concerning him.
34 I błogosławił im Symeon, i powiedział do Marii, jego matki: Oto ten położony jest na upadek i na powstanie wielu w Izraelu, i na znak, przeciwko któremu będą mówić;
And Simeon blessed them, and said to Mary his mother, Lo, this [child] is set for the fall and rising up of many in Israel, and for a sign spoken against;
35 (I twoją duszę miecz przeniknie), aby myśli wielu serc zostały objawione.
(and even a sword shall go through thine own soul; ) so that [the] thoughts may be revealed from many hearts.
36 A była [tam] prorokini Anna, córka Fanuela, z pokolenia Asera, która była w bardzo podeszłym wieku, a żyła siedem lat z mężem od swego dziewictwa.
And there was a prophetess, Anna, daughter of Phanuel, of [the] tribe of Asher, who was far advanced in years, having lived with [her] husband seven years from her virginity,
37 A [była] wdową [mającą] około osiemdziesięciu czterech lat, która nie opuszczała świątyni, służąc [Bogu] w postach i modlitwach dniem i nocą.
and herself a widow up to eighty-four years; who did not depart from the temple, serving night and day with fastings and prayers;
38 Ona też, przyszedłszy w tej właśnie chwili, dziękowała Panu i mówiła o nim wszystkim, którzy oczekiwali odkupienia w Jerozolimie.
and she coming up the same hour gave praise to the Lord, and spoke of him to all those who waited for redemption in Jerusalem.
39 A gdy wykonali wszystko według prawa Pana, wrócili do Galilei, do swego miasta, Nazaretu.
And when they had completed all things according to the law of [the] Lord, they returned to Galilee to their own city Nazareth.
40 Dziecko zaś rosło i umacniało się w duchu, będąc pełne mądrości, a łaska Boga była nad nim.
And the child grew and waxed strong [in spirit], filled with wisdom, and God's grace was upon him.
41 A jego rodzice chodzili co roku do Jerozolimy na święto Paschy.
And his parents went yearly to Jerusalem at the feast of the passover.
42 I gdy miał dwanaście lat, poszli do Jerozolimy, zgodnie ze zwyczajem tego święta.
And when he was twelve years old, and they went up [to Jerusalem] according to the custom of the feast
43 A gdy minęły te dni i już wracali, dziecię Jezus zostało w Jerozolimie, ale Józef i jego matka [o tym] nie wiedzieli.
and had completed the days, as they returned, the boy Jesus remained behind in Jerusalem, and his parents knew not [of it];
44 Lecz sądząc, że jest w towarzystwie podróżnych, przeszli dzień drogi i szukali go wśród krewnych i znajomych.
but, supposing him to be in the company that journeyed together, they went a day's journey, and sought him among their relations and acquaintances:
45 A gdy go nie znaleźli, wrócili do Jerozolimy, szukając go.
and not having found him they returned to Jerusalem seeking him.
46 A po trzech dniach znaleźli go siedzącego w świątyni wśród nauczycieli, słuchającego i pytającego ich.
And it came to pass, after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the teachers and hearing them and asking them questions.
47 I wszyscy, którzy go słuchali, zdumiewali się jego rozumem i odpowiedziami.
And all who heard him were astonished at his understanding and answers.
48 A [rodzice], ujrzawszy go, zdziwili się. I powiedziała do niego jego matka: Synu, dlaczego nam to zrobiłeś? Oto twój ojciec i ja z bólem [serca] szukaliśmy ciebie.
And when they saw him they were amazed: and his mother said to him, Child, why hast thou dealt thus with us? behold, thy father and I have sought thee distressed.
49 I powiedział do nich: Czemu mnie szukaliście? Czy nie wiedzieliście, że muszę być w tym, co należy do mego Ojca?
And he said to them, Why [is it] that ye have sought me? did ye not know that I ought to be [occupied] in my Father's business?
50 Lecz oni nie zrozumieli tych słów, które im mówił.
And they understood not the thing that he said to them.
51 Wtedy poszedł z nimi i wrócił do Nazaretu, i był im posłuszny. A jego matka zachowywała wszystkie te słowa w swoim sercu.
And he went down with them and came to Nazareth, and he was in subjection to them. And his mother kept all these things in her heart.
52 A Jezusowi przybywało mądrości i wzrostu oraz łaski u Boga i u ludzi.
And Jesus advanced in wisdom and stature, and in favour with God and men.
