Łukasza 18
1 Opowiedział im też przypowieść [o tym], że zawsze należy się modlić i nie ustawać;
And he made a story for them, the point of which was that men were to go on making prayer and not get tired;
2 Mówiąc: W pewnym mieście był sędzia, który Boga się nie bał i z człowiekiem się nie liczył.
Saying, There was a judge in a certain town, who had no fear of God or respect for man:
3 Była też w tym mieście wdowa, która przychodziła do niego i mówiła: Pomścij moją [krzywdę] na moim przeciwniku.
And there was a widow in that town, and she kept on coming to him and saying, Give me my right against the man who has done me wrong.
4 On przez długi czas nie chciał, lecz potem powiedział sobie: Chociaż Boga się nie boję i z człowiekiem się nie liczę;
And for a time he would not: but later, he said to himself, Though I have no fear of God or respect for man,
5 To jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, pomszczę jej [krzywdę], aby już nie przychodziła i nie zadręczała mnie.
Because this widow is a trouble to me, I will give her her right; for if not, I will be completely tired out by her frequent coming.
6 I powiedział Pan: Słuchajcie, co mówi niesprawiedliwy sędzia.
And the Lord said, Give ear to the words of the evil judge.
7 A Bóg, czy nie pomści [krzywdy] swoich wybranych, którzy wołają do niego we dnie i w nocy, chociaż długo zwleka w ich [sprawie]?
And will not God do right in the cause of his saints, whose cries come day and night to his ears, though he is long in doing it?
8 Mówię wam, że szybko pomści ich [krzywdę]. Lecz czy Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie?
I say to you that he will quickly do right in their cause. But when the Son of man comes, will there be any faith on earth?
9 Powiedział też do tych, którzy ufali sobie, że są sprawiedliwi, a innych mieli za nic, taką przypowieść:
And he made this story for some people who were certain that they were good, and had a low opinion of others:
10 Dwóch ludzi weszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz, a drugi celnik.
Two men went up to the Temple for prayer; one a Pharisee, and the other a tax-farmer.
11 Faryzeusz stanął i tak się w sobie modlił: Dziękuję ci, Boże, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, niesprawiedliwi, cudzołożnicy albo jak i ten celnik.
The Pharisee, taking up his position, said to himself these words: God, I give you praise because I am not like other men, who take more than their right, who are evil-doers, who are untrue to their wives, or even like this tax-farmer.
12 Poszczę dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co mam.
Twice in the week I go without food; I give a tenth of all I have.
13 A celnik, stojąc z daleka, nie chciał nawet oczu podnieść ku niebu, ale bił się w piersi, mówiąc: Boże, bądź miłosierny mnie grzesznemu.
The tax-farmer, on the other hand, keeping far away, and not lifting up even his eyes to heaven, made signs of grief and said, God, have mercy on me, a sinner.
14 Mówię wam, że raczej ten odszedł do swego domu usprawiedliwiony, a nie tamten. [Każdy] bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
I say to you, This man went back to his house with God's approval, and not the other: for everyone who makes himself high will be made low and whoever makes himself low will be made high.
15 Przynoszono też do niego niemowlęta, aby je dotknął. Lecz uczniowie, widząc to, gromili ich.
And they took their children to him, so that he might put his hands on them: but when the disciples saw it, they said sharp words to them
16 Ale Jezus przywołał ich i powiedział: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im. Do takich bowiem należy królestwo Boże.
But Jesus sent for them, saying, Let the children come to me, and do not keep them away, for of such is the kingdom of heaven.
17 Zaprawdę powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, nie wejdzie do niego.
Truly I say to you, Whoever does not put himself under the kingdom of God like a little child, will not come into it at all.
18 I zapytał go pewien dostojnik: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby odziedziczyć życie wieczne? (aiōnios g166)
And a certain ruler put a question to him, saying, Good Master, what have I to do so that I may have eternal life? (aiōnios g166)
19 A Jezus mu odpowiedział: Dlaczego nazywasz mnie dobrym? Nikt [nie jest] dobry, tylko jeden – Bóg.
And Jesus said to him, Why do you say that I am good? No one is good, but only God.
20 Znasz przykazania: Nie cudzołóż, nie zabijaj, nie kradnij, nie dawaj fałszywego świadectwa, czcij swego ojca i swoją matkę.
You have knowledge of what the law says: Do not be untrue to your wife, Do not put anyone to death, Do not take what is not yours, Do not give false witness, Give honour to your father and mother.
21 A on odpowiedział: Tego wszystkiego przestrzegałem od młodości.
And he said, All these things I have done from the time when I was a boy.
22 Gdy Jezus to usłyszał, powiedział do niego: Jednego ci jeszcze brakuje. Sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za mną.
And Jesus, hearing it, said to him, One thing you still have need of; get money for your goods, and give it away to the poor, and you will have wealth in heaven; and come after me.
23 A on, usłyszawszy to, ogromnie się zasmucił, bo był bardzo bogaty.
But at these words he became very sad, for he had great wealth.
24 Kiedy Jezus zobaczył go bardzo zasmuconego, powiedział: Jakże trudno tym, którzy mają pieniądze, wejść do królestwa Bożego!
And Jesus, looking at him, said, How hard it is for those who have wealth to get into the kingdom of God!
25 Łatwiej bowiem jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego.
It is simpler for a camel to go through the eye of a needle, than for a man who has much money to come into the kingdom of God.
26 Wtedy ci, którzy to słyszeli, mówili: Któż więc może być zbawiony?
And those who were present said, Then who may have salvation?
27 A on odpowiedział: Co niemożliwe jest u ludzi, możliwe jest u Boga.
But he said, Things which are not possible with man are possible with God.
28 Wówczas Piotr powiedział: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za tobą.
And Peter said, See, we have given up what is ours to come after you.
29 On zaś im odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam, że nie ma nikogo, kto by opuścił dom, rodziców lub braci, żonę lub dzieci dla królestwa Bożego;
And he said to them, Truly I say to you, There is no man who has given up house or wife or brothers or father or mother or children, because of the kingdom of God,
31 Potem wziął ze sobą dwunastu i powiedział do nich: Oto idziemy do Jerozolimy i wypełni się wszystko, co zostało napisane przez proroków o Synu Człowieczym.
And he took with him the twelve and said to them, Now we are going up to Jerusalem, and all the things which were said by the prophets will be done to the Son of man.
32 Będzie bowiem wydany poganom, wyśmiany, zelżony i opluty;
For he will be given up to the Gentiles, and will be made sport of and put to shame:
33 Ubiczują go i zabiją, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
And he will be given cruel blows and put to death, and on the third day he will come back to life.
34 Lecz oni nic z tego nie zrozumieli. Te słowa były przed nimi zakryte i nie wiedzieli, o czym była mowa.
But they did not take in the sense of any of these words, and what he said was not clear to them, and their minds were not able to see it.
35 A gdy zbliżał się do Jerycha, pewien ślepiec siedział przy drodze i żebrał.
And it came about that when he got near Jericho, a certain blind man was seated by the side of the road, making requests for money from those who went by.
36 A usłyszawszy przechodzący tłum, pytał, co się dzieje.
And hearing the sound of a great number of people going by, he said, What is this?
37 I powiedziano mu, że przechodzi Jezus z Nazaretu.
And they said to him, Jesus of Nazareth is going by.
38 Wtedy zawołał: Jezusie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
And he said in a loud voice, Jesus, Son of David, have mercy on me.
39 Lecz ci, którzy szli z przodu, gromili go, aby milczał. On jednak jeszcze głośniej wołał: Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
And those who were in front made protests and said to him, Be quiet: but he said all the more, O Son of David, have mercy on me.
40 Wtedy Jezus zatrzymał się i kazał go przyprowadzić do siebie. A gdy się zbliżył, zapytał go:
And Jesus, stopping, gave orders that he was to come to him, and when he came near, he said to him,
41 Co chcesz, abym ci uczynił? A on odpowiedział: Panie, żebym przejrzał.
What would you have me do for you? And he said, Lord, that I may be able to see again.
42 Jezus mu powiedział: Przejrzyj, twoja wiara cię uzdrowiła.
And Jesus said, See again: your faith has made you well.
43 Zaraz też odzyskał wzrok i szedł za nim, wielbiąc Boga. A wszyscy ludzie, widząc to, oddawali chwałę Bogu.
And straight away he was able to see, and he went after him, giving glory to God; and all the people when they saw it gave praise to God.
