Łukasza 1
1 Ponieważ wielu podjęło się sporządzić opis tych wydarzeń, co do których mamy zupełną pewność;
quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem quae in nobis conpletae sunt rerum
2 Tak jak nam [je] przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa;
sicut tradiderunt nobis qui ab initio ipsi viderunt et ministri fuerunt sermonis
3 Postanowiłem i ja, który to wszystko od początku dokładnie wybadałem, opisać ci [to] po kolei, zacny Teofilu;
visum est et mihi adsecuto a principio omnibus diligenter ex ordine tibi scribere optime Theophile
4 Abyś nabrał pewności co do tego, czego cię nauczono.
ut cognoscas eorum verborum de quibus eruditus es veritatem
5 Za dni Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza. Miał on za żonę [jedną] z córek Aarona, której na imię było Elżbieta.
fuit in diebus Herodis regis Iudaeae sacerdos quidam nomine Zaccharias de vice Abia et uxor illi de filiabus Aaron et nomen eius Elisabeth
6 Oboje byli sprawiedliwi w oczach Boga, postępując nienagannie według wszystkich przykazań i nakazów Pana.
erant autem iusti ambo ante Deum incedentes in omnibus mandatis et iustificationibus Domini sine querella
7 Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna, i oboje byli w podeszłym wieku.
et non erat illis filius eo quod esset Elisabeth sterilis et ambo processissent in diebus suis
8 A gdy pełnił służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności swojej zmiany;
factum est autem cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suae ante Deum
9 Zgodnie ze zwyczajem urzędu kapłańskiego padł na niego los, aby wejść do świątyni Pana i palić kadzidło.
secundum consuetudinem sacerdotii sorte exiit ut incensum poneret ingressus in templum Domini
10 A cała rzesza ludzi modliła się na zewnątrz w czasie kadzenia.
et omnis multitudo erat populi orans foris hora incensi
11 Wtedy ukazał mu się anioł Pana stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.
apparuit autem illi angelus Domini stans a dextris altaris incensi
12 I przeraził się Zachariasz na jego widok, i ogarnął go strach.
et Zaccharias turbatus est videns et timor inruit super eum
13 Lecz anioł powiedział do niego: Nie bój się, Zachariaszu, bo twoja modlitwa została wysłuchana. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, któremu nadasz imię Jan.
ait autem ad illum angelus ne timeas Zaccharia quoniam exaudita est deprecatio tua et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium et vocabis nomen eius Iohannem
14 Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu będzie się radować z jego narodzin.
et erit gaudium tibi et exultatio et multi in nativitate eius gaudebunt
15 Będzie bowiem wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani mocnego napoju i zostanie napełniony Duchem Świętym już w łonie swojej matki.
erit enim magnus coram Domino et vinum et sicera non bibet et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suae
16 I wielu z synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga.
et multos filiorum Israhel convertet ad Dominum Deum ipsorum
17 On bowiem pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliasza, aby zwrócić serca ojców ku dzieciom, a opornych ku roztropności sprawiedliwych, aby przygotować Panu lud gotowy.
et ipse praecedet ante illum in spiritu et virtute Heliae ut convertat corda patrum in filios et incredibiles ad prudentiam iustorum parare Domino plebem perfectam
18 I powiedział Zachariasz do anioła: Po czym to poznam? Bo ja jestem stary i moja żona jest w podeszłym wieku.
et dixit Zaccharias ad angelum unde hoc sciam ego enim sum senex et uxor mea processit in diebus suis
19 A anioł mu odpowiedział: Ja jestem Gabriel, który stoi przed Bogiem. Zostałem posłany, aby mówić do ciebie i przynieść ci tę radosną nowinę.
et respondens angelus dixit ei ego sum Gabrihel qui adsto ante Deum et missus sum loqui ad te et haec tibi evangelizare
20 I będziesz niemy, i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, kiedy się to stanie, dlatego że nie uwierzyłeś moim słowom, które się wypełnią w swoim czasie.
et ecce eris tacens et non poteris loqui usque in diem quo haec fiant pro eo quod non credidisti verbis meis quae implebuntur in tempore suo
21 A ludzie czekali na Zachariasza i dziwili się, że tak długo przebywa w świątyni.
et erat plebs expectans Zacchariam et mirabantur quod tardaret ipse in templo
22 Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić. I zrozumieli, że miał widzenie w świątyni, bo dawał im znaki, i pozostał niemy.
egressus autem non poterat loqui ad illos et cognoverunt quod visionem vidisset in templo et ipse erat innuens illis et permansit mutus
23 A gdy skończyły się dni jego posługi, wrócił do swego domu.
et factum est ut impleti sunt dies officii eius abiit in domum suam
24 Po tych dniach Elżbieta, jego żona, poczęła i ukrywała się przez pięć miesięcy, mówiąc:
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor eius et occultabat se mensibus quinque dicens
25 Tak mi uczynił Pan w dniach, kiedy wejrzał [na mnie], aby zdjąć moją hańbę w oczach ludzi.
quia sic mihi fecit Dominus in diebus quibus respexit auferre obprobrium meum inter homines
26 A w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret;
in mense autem sexto missus est angelus Gabrihel a Deo in civitatem Galilaeae cui nomen Nazareth
27 Do dziewicy zaślubionej mężczyźnie, któremu na imię było Józef, z rodu Dawida; a dziewicy było na imię Maria.
ad virginem desponsatam viro cui nomen erat Ioseph de domo David et nomen virginis Maria
28 Kiedy anioł przyszedł do niej, powiedział: Witaj, obdarowana łaską, Pan jest z tobą. Błogosławiona jesteś między kobietami.
et ingressus angelus ad eam dixit have gratia plena Dominus tecum benedicta tu in mulieribus
29 Ale ona, ujrzawszy [go], zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
quae cum vidisset turbata est in sermone eius et cogitabat qualis esset ista salutatio
30 Wtedy anioł powiedział do niej: Nie bój się, Mario, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.
et ait angelus ei ne timeas Maria invenisti enim gratiam apud Deum
31 Oto poczniesz w [swym] łonie i urodzisz syna, któremu nadasz imię Jezus.
ecce concipies in utero et paries filium et vocabis nomen eius Iesum
32 Będzie on wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da mu tron jego ojca Dawida.
hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius
et regnabit in domo Iacob in aeternum et regni eius non erit finis (aiōn g165)
34 Wtedy Maria powiedziała do anioła: Jak to się stanie, skoro nie obcowałam z mężczyzną?
dixit autem Maria ad angelum quomodo fiet istud quoniam virum non cognosco
35 A anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to święte, co się z ciebie narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
et respondens angelus dixit ei Spiritus Sanctus superveniet in te et virtus Altissimi obumbrabit tibi ideoque et quod nascetur sanctum vocabitur Filius Dei
36 A oto Elżbieta, twoja krewna, także poczęła syna w swojej starości i jest w szóstym miesiącu ta, którą nazywano niepłodną.
et ecce Elisabeth cognata tua et ipsa concepit filium in senecta sua et hic mensis est sextus illi quae vocatur sterilis
37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.
quia non erit inpossibile apud Deum omne verbum
38 I powiedziała Maria: Oto służebnica Pana, niech mi się stanie według twego słowa. Wtedy odszedł od niej anioł.
dixit autem Maria ecce ancilla Domini fiat mihi secundum verbum tuum et discessit ab illa angelus
39 W tych dniach Maria wstała i poszła z pośpiechem w góry do miasta w Judei.
exsurgens autem Maria in diebus illis abiit in montana cum festinatione in civitatem Iuda
40 Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.
et intravit in domum Zacchariae et salutavit Elisabeth
41 A gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Marii, poruszyło się dziecko w jej łonie i Elżbieta została napełniona Duchem Świętym.
et factum est ut audivit salutationem Mariae Elisabeth exultavit infans in utero eius et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth
42 I zawołała donośnym głosem: Błogosławiona jesteś między kobietami i błogosławiony jest owoc twego łona.
et exclamavit voce magna et dixit benedicta tu inter mulieres et benedictus fructus ventris tui
43 A skądże mi to, że matka mego Pana przyszła do mnie?
et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me
44 Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.
ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis exultavit in gaudio infans in utero meo
45 A błogosławiona, która uwierzyła. Spełni się bowiem to, co zostało jej powiedziane przez Pana.
et beata quae credidit quoniam perficientur ea quae dicta sunt ei a Domino
46 Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana;
et ait Maria magnificat anima mea Dominum
47 I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu;
et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo
48 Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną.
quia respexit humilitatem ancillae suae ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes
49 Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte jest jego imię.
quia fecit mihi magna qui potens est et sanctum nomen eius
50 A jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się go boją.
et misericordia eius in progenies et progenies timentibus eum
51 Okazał moc swoim ramieniem i rozproszył pysznych w myślach ich serc.
fecit potentiam in brachio suo dispersit superbos mente cordis sui
52 Strącił mocarzy z tronów, a wywyższył pokornych.
deposuit potentes de sede et exaltavit humiles
53 Głodnych napełnił dobrami, a bogaczy odprawił z niczym.
esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes
54 Ujął się za Izraelem, swym sługą, pomny na [swoje] miłosierdzie;
suscepit Israhel puerum suum memorari misericordiae
sicut locutus est ad patres nostros Abraham et semini eius in saecula (aiōn g165)
56 I została z nią Maria około trzech miesięcy, a potem wróciła do swego domu.
mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus et reversa est in domum suam
57 Dla Elżbiety zaś nadszedł czas porodu i urodziła syna.
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi et peperit filium
58 A gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, cieszyli się razem z nią.
et audierunt vicini et cognati eius quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa et congratulabantur ei
59 A ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecko, i [chcieli] nadać mu imię jego ojca, Zachariasza.
et factum est in die octavo venerunt circumcidere puerum et vocabant eum nomine patris eius Zacchariam
60 Ale jego matka powiedziała: Nie tak, lecz będzie się nazywał Jan.
et respondens mater eius dixit nequaquam sed vocabitur Iohannes
61 I powiedzieli do niej: Nie ma nikogo w twoim rodzie, kogo by nazwano tym imieniem.
et dixerunt ad illam quia nemo est in cognatione tua qui vocetur hoc nomine
62 Pytali więc znakami jego ojca, jak chce go nazwać.
innuebant autem patri eius quem vellet vocari eum
63 A on poprosił o tabliczkę i napisał: Jan jest jego imię. I dziwili się wszyscy.
et postulans pugillarem scripsit dicens Iohannes est nomen eius et mirati sunt universi
64 Natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, wielbiąc Boga.
apertum est autem ilico os eius et lingua eius et loquebatur benedicens Deum
65 I padł strach na wszystkich ich sąsiadów, i po całej górskiej krainie judzkiej rozgłoszone zostały wszystkie te słowa.
et factus est timor super omnes vicinos eorum et super omnia montana Iudaeae divulgabantur omnia verba haec
66 Wszyscy zaś, którzy o tym słyszeli, brali to sobie do serca i mówili: Cóż to będzie za dziecko? I była z nim ręka Pańska.
et posuerunt omnes qui audierant in corde suo dicentes quid putas puer iste erit etenim manus Domini erat cum illo
67 A Zachariasz, jego ojciec, będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował:
et Zaccharias pater eius impletus est Spiritu Sancto et prophetavit dicens
68 Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud;
benedictus Deus Israhel quia visitavit et fecit redemptionem plebi suae
69 I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi;
et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui
sicut locutus est per os sanctorum qui a saeculo sunt prophetarum eius (aiōn g165)
71 [Że nas] wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;
salutem ex inimicis nostris et de manu omnium qui oderunt nos
72 Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze;
ad faciendam misericordiam cum patribus nostris et memorari testamenti sui sancti
73 I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu;
iusiurandum quod iuravit ad Abraham patrem nostrum
74 Że nam da, [abyśmy] mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;
daturum se nobis ut sine timore de manu inimicorum nostrorum liberati serviamus illi
75 W świętości i sprawiedliwości przed nim po wszystkie dni naszego życia.
in sanctitate et iustitia coram ipso omnibus diebus nostris
76 A ty, dziecko, będziesz nazwane prorokiem Najwyższego, bo pójdziesz przed obliczem Pana, aby przygotować jego drogi;
et tu puer propheta Altissimi vocaberis praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius
77 I żeby jego ludowi dać poznać zbawienie przez przebaczenie mu grzechów;
ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum
78 Dzięki serdecznemu miłosierdziu naszego Boga, przez które nawiedził nas wschód [słońca] z wysoka;
per viscera misericordiae Dei nostri in quibus visitavit nos oriens ex alto
79 Aby oświecić siedzących w ciemności i w cieniu śmierci, aby skierować nasze kroki na drogę pokoju.
inluminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent ad dirigendos pedes nostros in viam pacis
80 A dziecko rosło i umacniało się w duchu, i przebywało na pustyniach aż do dnia ukazania się przed Izraelem.
puer autem crescebat et confortabatur spiritu et erat in deserto usque in diem ostensionis suae ad Israhel
