Hioba 28
1 Doprawdy, istnieją złoża, [z których pochodzi] srebro, i miejsca, [gdzie] złoto się oczyszcza.
For there is a place for the silver, whence it comes, and a place for the gold, whence it is refined.
2 Żelazo się wydobywa z ziemi, a miedź wytapia z kamienia.
For iron comes out of the earth, and brass is hewn out like stone.
3 Kładzie się kres ciemności i przeszukuje się wszystko dokładnie, kamienie [leżące] w ciemności i cieniu śmierci.
He has set a bound to darkness, and he searches out every limit: a stone [is] darkness, and the shadow of death.
4 Rzeka wyleje ze swego miejsca, tak że nie sposób ją przejść, zostaje [jednak] zahamowana przemysłem człowieka i odchodzi.
There is a cutting off the torrent by reason of dust: so they that forget the right way are weakened; they are removed from [amongst] men.
5 Z ziemi pochodzi chleb, lecz pod nią zamienia się jakby w ogień.
[As for] the earth, out of it shall come bread: under it has been turned up as it were fire.
6 Jej kamienie zawierają szafiry i piasek złoty;
Her stones are the place of the sapphire: and [her] dust [supplies] man with gold.
7 Ścieżki do nich nie zna ptak ani nie widziało jej oko sępa.
[There is] a path, the fowl has not known it, neither has the eye of the vulture seen it:
8 Nie kroczą po niej dzikie zwierzęta ani lew nią nie przeszedł.
neither have the sons of the proud trodden it, a lion has not passed upon it.
9 Wyciąga swą rękę po krzemień, wywraca góry od korzenia;
He has stretched forth his hand on the sharp [rock], and turned up mountains by the roots:
10 Ze skał wykuwa strumienie, a jego oko wypatruje każdej kosztownej rzeczy.
and he has interrupted the whirlpools of rivers, and mine eye has seen every precious thing.
11 Nie pozwala rozlewać się rzekom, a ukryte rzeczy wywodzi [na] światło.
And he has laid bare the depths of rivers, and has brought his power to light.
12 Ale gdzie można znaleźć mądrość? Gdzie znajduje się miejsce rozumu?
But whence has wisdom been discovered? and what is the place of knowledge?
13 Człowiek nie zna jej ceny ani nie można jej znaleźć w ziemi żyjących.
A mortal has not known its way, neither indeed has it been discovered amongst men.
14 Głębia mówi: Nie ma jej we mnie. Morze powiada: U mnie też jej [nie ma].
The depth said, It is not in me: and the sea said, It is not with me.
15 Nie nabywa się jej za szczere złoto ani nie odważa się zapłaty [za] nią w srebrze.
One shall not give fine gold instead of it, neither shall silver be weighed in exchange for it.
16 Nie można jej wycenić w złocie z Ofiru ani w onyksie drogocennym, ani w szafirze.
Neither shall it be compared with gold of Sophir, with the precious onyx and sapphire.
17 Złoto i kryształ nie dorównają jej, nie można jej wymienić na klejnoty z czystego złota.
Gold and crystal shall not be equalled to it, neither shall vessels of gold be its exchange.
18 Nie [wypada] wspominać o koralach i perłach, bo nabycie mądrości przewyższa perły.
Coral and fine pearl shall not be mentioned: but do you esteem wisdom above the most precious things.
19 Nie dorówna jej topaz z Etiopii i nie [można] jej wycenić w szczerym złocie.
The topaz of Ethiopia shall not be equalled to it; it shall not be compared with pure gold.
20 Skąd więc mądrość pochodzi? I gdzie znajduje się miejsce rozumu?
Whence then is wisdom found? and of what kind is the place of understanding?
21 Przecież jest zakryta dla oczu wszystkich żyjących i utajona przed ptactwem niebieskim.
It has escaped the notice of every man, and has been hidden from the birds of the sky.
22 Zniszczenie i śmierć mówią: Własnymi uszami usłyszałyśmy o jej sławie.
Destruction and Death said, We have heard the report of it.
23 Bóg rozumie jej drogę, on zna jej miejsce.
God has well ordered the way of it, and he knows the place of it.
24 On bowiem patrzy na krańce ziemi i widzi wszystko, co jest pod niebem.
For he surveys the whole [earth] under heaven, knowing the things in the earth:
25 Określił wagę wiatrom i odważył miarą wody.
all that he has made; the weight of the winds, the measures of the water.
26 Gdy ustanowił prawo dla deszczu i drogę dla błyskawicy gromu;
When he made [them], thus he saw and numbered them, and made a way for the pealing of the thunder.
27 Wtedy ją widział i ogłosił; przygotował ją i przebadał.
Then he saw it, and declared it: he prepared it [and] traced it out.
28 A do człowieka powiedział: Oto bojaźń Pana, ona jest mądrością, a odstąpienie od zła [jest] rozumem.
And he said to man, Behold, godliness is wisdom: and to abstain from evil is understanding.
