Dzieje 2
1 A gdy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, wszyscy byli jednomyślnie na tym samym miejscu.
Nibwakasika buzuba bwa Pentekosita, boonse bakali aantomwe aabusena bomwe.
2 Nagle powstał odgłos z nieba, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i wypełnił cały dom, w którym siedzieli.
Mpawaawo kwakasikka muzuzumo wakazwa kujulu ulimbuli kuunga waguwo pati, wakazuzya ng'anda yoonse mubakabede.
3 Ukazały się im rozdzielone języki jakby z ognia, które spoczęły na każdym z nich.
Mpawaawo kwakalibonia ndimi zilimbuli zyamulilo zyakabakkala, alimwi zyakabakkala umwi awumwi.
4 I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić innymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.
Boonseni bakazula aMuuya Uusalala mpawo bakatalika kwaambuula mumilaka, mbuli mbubakazumininwa aMuuya.
5 A przebywali w Jerozolimie Żydzi, mężczyźni pobożni, ze wszystkich narodów pod niebem.
Lino kwakali baJuda bakali kukkala mu Jelusalemu, bakalo aabuna leza, balikuzwa kumanyika woonse alimunsejulu.
6 A kiedy powstał ten szum, zeszło się mnóstwo [ludzi] i zdumieli się, bo każdy z nich słyszał ich mówiących [w jego] własnym języku.
Ooyu muzuzumo niwakamvwigwa, makamu makamu aabantu akaboola aamwi alubo bakagamba nkaambo bakabamvwa kabaambuula mumilaka yabo.
7 I pytali się nawzajem zdziwieni i pełni zdumienia: Czy ci wszyscy, którzy mówią, nie są Galilejczykami?
Bakayoowa akugamba; bakati sena aaba boonse balikwaambula tabali bamu Galilii na?
8 Jak to jest, że każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty?
Nkamboonzi nitulikubamvwa, umwi awumwi mumilaka yabuzyalwe bwesu?
9 Partowie, Medowie, Elamici i ci, którzy mieszkają w Mezopotamii, Judei, Kapadocji, w Poncie i Azji;
Baku Patiya abaku Medesi abaku Elamiya, abaabo bakkala ku Mesopotamiya, mu Judiya abaku Kkapadokkiya, ku Pontasi aku Ezhia,
10 We Frygii, w Pamfilii, Egipcie i w częściach Libii, które leżą obok Cyreny, a także przybysze z Rzymu, [zarówno] Żydzi, [jak] i prozelici;
ku Pirigiya aku Pamfiliya, ku Ejipiti aamwi mabazu a Libbiya aku Sayilini, abeenzu bakalikuzwa ku Roma,
11 Kreteńczycy i Arabowie – słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże.
baJuda abakasanduka baku Kkilete abana Arabiya, twabamvwa balaambuula mumilaka yesu aatala amilimu iigambya yaLeza.”
12 I zdumiewali się wszyscy, i dziwili, mówiąc jeden do drugiego: Co to ma znaczyć?
Boonse bakakankama akuyoowa kupati, bakambuula umwi kuluumwi, “Eechi chaambaanzi?”
13 Lecz inni naśmiewali się i mówili: Upili się młodym winem.
Pesi bamwi bakabaniaka bati, “Bakkuuta wayini mupya.”
14 Wtedy stanął Piotr z jedenastoma, podniósł swój głos i przemówił do nich: Mężowie z Judei i wszyscy, którzy mieszkacie w Jerozolimie, przyjmijcie do wiadomości i posłuchajcie uważnie moich słów.
Pesi Pita wakayimikila abalikumi awumwi, wakatola muju jwi lyakwe, wakabaambila kuti, “Nobaalumi bamu Judiya, antoomwe amoonse nimukkala mu Jelusalema, eechi achizibinkane kulindinywe; amuteelele loko kumajwi aangu.
15 Oni bowiem nie są pijani, jak sądzicie, bo jest dopiero trzecia godzina dnia.
Nkaambo aaba bantu tabakoledwe pe mboli mbumulikubayeyela, nkaambo lichili biyo wola lyatatu lyabuzuba.
16 Ale to jest to, co zostało przepowiedziane przez proroka Joela:
Pesi eechi nchenchicho chakaambidwe kuzwa kumusinsimi Jowelu:
17 I stanie się w ostatecznych dniach – mówi Bóg – że wyleję z mego Ducha na wszelkie ciało i będą prorokować wasi synowie i córki, wasi młodzieńcy będą mieć widzenia, a starcy będą śnić sny.
'Kuyooba kumazuba akumamanino,' Leza uwamba oobo, 'Ndiyotila muuya wangu aatala anyama yoonse, bana benu balombe abasimbi bayoosinsima, bakubusi bayoobona zilengaano, abamanene benu bayoolota ziloto.
18 Nawet na moje sługi i służebnice wyleję w tych dniach z mego Ducha i będą prorokować.
Chanchoonzyo balanda bangu bachaalumi abalanda bachanakazi mumazuba aayo nindiyotila Muuya wangu, bayoosinsima.
19 I ukażę cuda na niebie w górze i znaki na ziemi na dole, krew, ogień i kłęby dymu.
Ndiyotondezya zigambyo kujulu azitondezyo aanyika, bulowa, mulilo, akawuntumusi kabusi.
20 Słońce zamieni się w ciemność, a księżyc w krew, zanim nadejdzie ten dzień Pański, wielki i okazały.
Zuba liyoosiya amweezi uyooba bulowa, kabutana kusika buzuba bupati bwakuboola kwa Mwami.
21 I stanie się, [że] każdy, kto wezwie imienia Pana, będzie zbawiony.
Kuyoba kuti boonse bayita muzina lya Mwami bayofutulwa.
22 Mężowie izraelscy, słuchajcie tych słów: Jezusa z Nazaretu, męża potwierdzonego przez Boga wśród was mocami, cudami i znakami, których Bóg dokonał przez niego wśród was, o czym sami wiecie;
Nobaalumi baku Izilayeli, amumvwe majwi aaya: Jesu muNazalata, wakali mwaalumi ngumwakasalilwa a Leza amanguzu mapati antoomwe azigambyo azitondezyo nzyakachita Leza kwiinda mulinguwe akaki kenu, mbubonya mbuli mbomuzi.
23 Wydanego zgodnie z powziętym postanowieniem Boga oraz tym, co przedtem wiedział, wzięliście i rękami bezbożników ukrzyżowaliście i zabiliście.
Ooyu mwaalumi mwakamupegwa kwiinda mumakanze amuluzibo; andinywe, kwiinda mumaanza aabatalemeki mulawu, mwakamubambula akumujeya;
24 Jego to Bóg wskrzesił, uwolniwszy od boleści śmierci, bo było niemożliwe, aby ta mogła go zatrzymać.
pesi Leza wakamubusya, wakamwaangununa kumachise aalufu, nkaambo teensi chakalikukonzeka kuti akkalilile mulindulo.
25 Dawid bowiem mówi o nim: Patrzyłem na Pana zawsze przed moim obliczem, bo jest po [mojej] prawicy, żebym się nie zachwiał.
Nkaambo Devidi waamba boobu aatala anguwe, 'Ndakabona Mwami lyoonse kubusyu bwangu, nkaambo uliko kulubazu lwakululyo kuti nsikasunzulusigwi.
26 Dlatego rozweseliło się moje serce i rozradował się mój język, a także moje ciało będzie spoczywać w nadziei.
Nkenkaako moyo wangu wakabotelwa alulimi lwangu lwakakondwa. Alubo, nyama yangu iyookkala mubusichaamba.
27 Nie zostawisz bowiem mojej duszy w piekle i nie dasz swojemu Świętemu doznać zniszczenia. (Hadēs g86)
Nkaambo tokoyoolekela muuya wangu mu Hadesi, nikuba kuyozumina Musalali wako kuti akabone bubozi. (Hadēs g86)
28 Dałeś mi poznać drogi życia, a twoje oblicze napełni mnie radością.
Wakachita kuti zizibwe kulindime nzila zyabuumi; uyondipa kuti ndikazule lukondo kubusyu bwako.'
29 Mężowie bracia, mogę swobodnie mówić do was o patriarsze Dawidzie, że umarł i został pogrzebany, a jego grobowiec znajduje się u nas aż do dziś.
Nobayandwa, eechi chililuleme kulindime kuti ngambuule aatala asikale Devidi, wakafwa akuvwikwa, kabanda kakwe mpukachili ambulisunu akati kesu.
30 Będąc więc prorokiem i wiedząc, że Bóg zaręczył mu przysięgą, [iż] z owocu jego bioder, według ciała, wzbudzi Chrystusa i posadzi na jego tronie;
Nekubaboobo, wakalimusinsimi alubo wakalizi kuti Leza wakali wasyomezya muchikonke kulinguwe kuti, uyoonanika umwi wamumazyalane aakwe uutakakkale aachuuno chakwe.
31 Przepowiadał [to] i mówił o zmartwychwstaniu Chrystusa, że jego dusza nie pozostanie w piekle, a jego ciało nie dozna zniszczenia. (Hadēs g86)
Wakabona zyakali kuyanda kuchitika muchiindi chiboola kwaamba aatala abubuke bwa Kkilisito, 'Taakwe pe anakalekelwa mu Hadesi, nuuba amubili wakwe taakwe niwakabola pe.' (Hadēs g86)
32 Tego to Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy jesteśmy świadkami.
Ooyu Jesu, Leza ngwaakabusya, uuli ngonguwe toonse ngotuli kaamboni.
33 [Będąc] więc wywyższony prawicą Boga, otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego i wylał to, co wy teraz widzicie i słyszycie.
Nkenkaako kwiinda mukusumpulwa akubikwa kujanza lyalulyo lwa Leza alubo amukutambula Muuya Uusalala wachisyomezyo kuzwa kuli Wisi, wakatila eechi, eecho nchimubona akumvwa.
34 Dawid bowiem nie wstąpił do nieba, a jednak sam mówi: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
Nkaambo Devidi taakwe pe naakatanta kuya kujulu, pesi uwamba kuti, 'Mwami wakati kuMwami wangu,'”Kokkala kujanza lyakuulyo lwangu
35 Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
mane ndikachite basinkondonyokwe chilyatilizyo chandyatyo zyamawulu aako.”'
36 Niech więc cały dom Izraela wie z pewnością, że tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście, Bóg uczynił i Panem, i Chrystusem.
Aboobo, akube kuti yoonse ng'anda ya Izilayeli izibe kuti Leza nguwakamuchita kuba Mwami a Kkilisito, ooyu Jesu ngumwakabambula.”
37 A słysząc to, przerazili się do [głębi] serca i zapytali Piotra i pozostałych apostołów: Co mamy robić, mężowie bracia?
Lino nibakamvwa eezi zyoonse, bakayaswa mumyoyo yabo, bakaambila Pita antoomwe abatumwa boonse bati, “Nobakwesu, tuchite biyeni?”
38 Wtedy Piotr powiedział do nich: Pokutujcie i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa na przebaczenie grzechów, a otrzymacie dar Ducha Świętego.
Mpawo Pita wakabaambila kuti, “Amusanduke, alubo mubbabbatizigwe, umwi awumwi wenu muzina lya Jesu Kkilisito kuti mulekelelwe zibi zyenu, mpawo muyootambula chipo cha Muuya Uusalala.
39 Obietnica ta bowiem dotyczy was, waszych dzieci i wszystkich, którzy są daleko, każdego, kogo powoła Pan, nasz Bóg.
Nkaambo chisyomezyo nchichanu abana banu aboonse bazwa kule, abuvule bwabantu boonse mbatanoli wiita Mwami Leza.”
40 W wielu też innych słowach dawał świadectwo i napominał ich: Ratujcie się od tego przewrotnego pokolenia.
Aambi majwi miingi wakabapa bukamboni akubalayilila, akwaamba kuti, “Amulifutule kuzwa kuli eeli zyalane lyabubi.”
41 Ci więc, którzy chętnie przyjęli jego słowa, zostali ochrzczeni. I przyłączyło się tego dnia około trzech tysięcy dusz.
Mpawo bakatambula ijwi lyakwe, bakabbabbatizigwa, bakayungizigwa oobo buunsi bakasanduka kabayeyelwa kusika kuzyuulu zitatu.
42 Trwali oni w nauce apostołów, w społeczności, w łamaniu chleba i w modlitwach.
Bakalipeda kunjiisyo zyabatumwa, akubulyidilano, mukukwamuna chinkwa amukukomba.
43 I strach ogarnął każdą duszę, gdyż wiele znaków i cudów działo się przez apostołów.
Kuyoowa kwakabawo kumuntu amuntu, antoomwe azigambyo azitondeezyo zyiingi zyakachitwa kwiinda mubatumwa.
44 A wszyscy, którzy uwierzyli, byli razem i wszystko mieli wspólne.
Boonse bakazumina bakali antoomwe kabali aazintu zyoose mukuba aamwi,
45 Sprzedawali posiadłości i dobra i rozdzielali je wszystkim według potrzeb.
mpawo bakawuzya nzibakali aazyo ambono zyabo, akuzyaabana boonse akati kabo, umwi awumwi mbuli kubula kwabo.
46 Każdego dnia trwali zgodnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z radością i w prostocie serca;
Mubuzuba abuzuba bakalikulipeda lwabo amaboneno omwe muchikombelo, alimwi bakali kukwamuna chinkwa mumaanda aabo, kabaabana chakulya antoomwe chakukondwa amyoyo iwangunukide;
47 Chwaląc Boga i ciesząc się przychylnością wszystkich ludzi. A Pan dodawał kościołowi każdego dnia tych, którzy mieli być zbawieni.
bakatembawula Leza akuba aaluzyalo kubantu boonse, alubo mazuba woonse Mwami wakayujngizya mweelwe wabaabo bakalikufutulwa.
