I Koryntian 15
1 A oznajmiam wam, bracia, ewangelię, którą wam głosiłem, a którą przyjęliście i w której trwacie;
But I make known to you, brethren, the glad tidings which I announced to you, which also ye received, in which also ye stand,
2 Przez którą też dostępujecie zbawienia, jeśli pamiętacie to, co wam głosiłem, chyba że uwierzyliście na próżno.
by which also ye are saved, (if ye hold fast the word which I announced to you as the glad tidings, ) unless indeed ye have believed in vain.
3 Najpierw bowiem przekazałem wam to, co i ja otrzymałem, że Chrystus umarł za nasze grzechy, zgodnie z Pismem;
For I delivered to you, in the first place, what also I had received, that Christ died for our sins, according to the scriptures;
4 Że został pogrzebany, że zmartwychwstał trzeciego dnia, zgodnie z Pismem;
and that he was buried; and that he was raised the third day, according to the scriptures;
5 I że ukazał się Kefasowi, a potem tym dwunastu.
and that he appeared to Cephas, then to the twelve.
6 Potem ukazał się więcej niż pięciuset braciom naraz, z których większość żyje aż dotąd, a niektórzy zasnęli.
Then he appeared to above five hundred brethren at once, of whom the most remain until now, but some also have fallen asleep.
7 Potem ukazał się Jakubowi, potem wszystkim apostołom.
Then he appeared to James; then to all the apostles;
8 A ostatniemu ze wszystkich ukazał się i mnie, jak poronionemu płodowi.
and last of all, as to an abortion, he appeared to me also.
9 Ja bowiem jestem najmniejszym z apostołów i nie jestem godny nazywać się apostołem, bo prześladowałem kościół Boży.
For I am the least of the apostles, who am not fit to be called apostle, because I have persecuted the assembly of God.
10 Lecz z łaski Boga jestem tym, czym jestem, a jego łaska względem mnie nie okazała się daremna, ale pracowałem więcej od nich wszystkich, jednak nie ja, lecz łaska Boga, która [jest] ze mną.
But by God's grace I am what I am; and his grace, which [was] towards me, has not been vain; but I have laboured more abundantly than they all, but not I, but the grace of God which [was] with me.
11 Czy więc ja, czy oni, tak głosimy i tak uwierzyliście.
Whether, therefore, I or they, thus we preach, and thus ye have believed.
12 A jeśli się o Chrystusie głosi, że został wskrzeszony z martwych, jak [mogą] niektórzy pośród was mówić, że nie ma zmartwychwstania?
Now if Christ is preached that he is raised from among [the] dead, how say some among you that there is not a resurrection of [those that are] dead?
13 Jeśli bowiem nie ma zmartwychwstania, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
But if there is not a resurrection of [those that are] dead, neither is Christ raised:
14 A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, to daremne [jest] nasze głoszenie, daremna też wasza wiara.
but if Christ is not raised, then, indeed, vain also [is] our preaching, and vain also your faith.
15 I okazuje się, że jesteśmy fałszywymi świadkami Boga, bo świadczyliśmy o Bogu, że wskrzesił Chrystusa, którego nie wskrzesił, jeśli umarli nie są wskrzeszani.
And we are found also false witnesses of God; for we have witnessed concerning God that he raised the Christ, whom he has not raised if indeed [those that are] dead are not raised.
16 Jeśli bowiem umarli nie są wskrzeszani, to i Chrystus nie został wskrzeszony.
For if [those that are] dead are not raised, neither is Christ raised;
17 A jeśli Chrystus nie został wskrzeszony, daremna [jest] wasza wiara i nadal jesteście w swoich grzechach.
but if Christ be not raised, your faith [is] vain; ye are yet in your sins.
18 Tak więc i ci, którzy zasnęli w Chrystusie, poginęli.
Then indeed also those who have fallen asleep in Christ have perished.
19 Jeśli tylko w tym życiu mamy nadzieję w Chrystusie, jesteśmy ze wszystkich ludzi najbardziej nieszczęśliwi.
If in this life only we have hope in Christ, we are [the] most miserable of all men.
20 Tymczasem jednak Chrystus został wskrzeszony z martwych i stał się pierwszym plonem tych, którzy zasnęli.
(But now Christ is raised from among [the] dead, first-fruits of those fallen asleep.
21 Skoro bowiem śmierć [przyszła] przez człowieka, przez człowieka [przyszło] też zmartwychwstanie umarłych.
For since by man [came] death, by man also resurrection of [those that are] dead.
22 Jak bowiem w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni.
For as in the Adam all die, thus also in the Christ all shall be made alive.
23 Ale każdy w swojej kolejności, Chrystus jako pierwszy plon, potem ci, którzy należą do Chrystusa, w [czasie] jego przyjścia.
But each in his own rank: [the] first-fruits, Christ; then those that are the Christ's at his coming.
24 A potem będzie koniec, gdy przekaże królestwo Bogu i Ojcu, gdy zniszczy wszelką zwierzchność oraz wszelką władzę i moc.
Then the end, when he gives up the kingdom to him [who is] God and Father; when he shall have annulled all rule and all authority and power.
25 Bo on musi królować, aż położy wszystkich wrogów pod swoje stopy.
For he must reign until he put all enemies under his feet.
26 A ostatni wróg, który zostanie zniszczony, to śmierć.
[The] last enemy [that] is annulled [is] death.
27 Wszystko bowiem poddał pod jego stopy. A gdy mówi, że wszystko jest [mu] poddane, [jest] jasne, że oprócz tego, który mu wszystko poddał.
For he has put all things in subjection under his feet. But when he says that all things are put in subjection, [it is] evident that [it is] except him who put all things in subjection to him.
28 Gdy zaś wszystko zostanie mu poddane, wtedy i sam Syn będzie poddany temu, który mu poddał wszystko, aby Bóg był wszystkim we wszystkich.
But when all things shall have been brought into subjection to him, then the Son also himself shall be placed in subjection to him who put all things in subjection to him, that God may be all in all.)
29 Bo inaczej co zrobią ci, którzy przyjmują chrzest za zmarłych, jeśli umarli w ogóle nie są wskrzeszani? Po co przyjmują chrzest za zmarłych?
Since what shall the baptised for the dead do if [those that are] dead rise not at all? why also are they baptised for them?
30 Po co i my każdej godziny narażamy się na niebezpieczeństwo?
Why do we also endanger ourselves every hour?
31 [Zapewniam was] przez chlubę, którą mam z was w Jezusie Chrystusie, naszym Panu, że każdego dnia umieram.
Daily I die, by your boasting which I have in Christ Jesus our Lord.
32 Jeśli na sposób ludzki walczyłem z bestiami w Efezie, jaki z tego mam pożytek, jeśli umarli nie są wskrzeszani? Jedzmy i pijmy, bo jutro pomrzemy.
If, [to speak] after the manner of man, I have fought with beasts in Ephesus, what is the profit to me if [those that are] dead do not rise? let us eat and drink; for to-morrow we die.
33 Nie łudźcie się. Złe rozmowy psują dobre obyczaje.
Be not deceived: evil communications corrupt good manners.
34 Ocknijcie się ku sprawiedliwości i nie grzeszcie; niektórzy bowiem nie mają poznania Boga. Mówię to ku waszemu zawstydzeniu.
Awake up righteously, and sin not; for some are ignorant of God: I speak to you as a matter of shame.
35 Lecz powie ktoś: Jak umarli są wskrzeszani i w jakim ciele przychodzą?
But some one will say, How are the dead raised? and with what body do they come?
36 Głupcze! To, co siejesz, nie ożyje, jeśli nie obumrze.
Fool; what thou sowest is not quickened unless it die.
37 I to, co siejesz, to nie ciało, które ma powstać, ale gołe ziarno, na przykład pszeniczne lub jakieś inne.
And what thou sowest, thou sowest not the body that shall be, but a bare grain: it may be of wheat, or some one of the rest:
38 Bóg zaś daje mu ciało, jakie chce, a każdemu z ziaren właściwe jemu ciało.
and God gives to it a body as he has pleased, and to each of the seeds its own body.
39 Nie każde ciało jest jednakowe, ale inne jest ciało ludzi, a inne ciało zwierząt, inne ryb, a inne ptaków.
Every flesh [is] not the same flesh, but one [is] of men, and another flesh of beasts, and another [flesh] of birds, and another of fishes.
40 Są też ciała niebieskie i ciała ziemskie, lecz inna jest chwała [ciał] niebieskich, a inna ziemskich.
And [there are] heavenly bodies, and earthly bodies: but different is the glory of the heavenly, different that of the earthly:
41 Inna chwała słońca, inna chwała księżyca, a inna chwała gwiazd. Gwiazda bowiem od gwiazdy różni się jasnością.
one [the] sun's glory, and another [the] moon's glory, and another [the] stars' glory; for star differs from star in glory.
42 Tak też jest ze zmartwychwstaniem umarłych. Sieje się [ciało] w zniszczalności, a jest wskrzeszane w niezniszczalności;
Thus also [is] the resurrection of the dead. It is sown in corruption, it is raised in incorruptibility.
43 Sieje się w niesławie, a jest wskrzeszane w chwale, sieje się w słabości, a jest wskrzeszane w mocy;
It is sown in dishonour, it is raised in glory. It is sown in weakness, it is raised in power.
44 Sieje się ciało cielesne, a jest wskrzeszane ciało duchowe. Jest ciało cielesne, jest też ciało duchowe.
It is sown a natural body, it is raised a spiritual body: if there is a natural body, there is also a spiritual [one].
45 Tak też jest napisane: Stał się pierwszy człowiek, Adam, duszą żyjącą, [a] ostatni Adam duchem ożywiającym.
Thus also it is written, The first man Adam became a living soul; the last Adam a quickening spirit.
46 Jednak pierwsze nie jest to, co duchowe, ale to, co cielesne, potem duchowe.
But that which is spiritual [was] not first, but that which is natural, then that which is spiritual:
47 Pierwszy człowiek z ziemi – ziemski, drugi człowiek – [sam] Pan z nieba.
the first man out of [the] earth, made of dust; the second man, out of heaven.
48 Jaki jest ten ziemski, tacy i ziemscy; a jaki jest niebieski, tacy i niebiescy.
Such as he made of dust, such also those made of dust; and such as the heavenly [one], such also the heavenly [ones].
49 A jak nosiliśmy obraz ziemskiego, tak będziemy nosili obraz niebieskiego.
And as we have borne the image of the [one] made of dust, we shall bear also the image of the heavenly [one].
50 To zaś mówię, bracia, że ciało i krew nie mogą odziedziczyć królestwa Bożego ani to, co zniszczalne, nie odziedziczy tego, co niezniszczalne.
But this I say, brethren, that flesh and blood cannot inherit God's kingdom, nor does corruption inherit incorruptibility.
51 Oto oznajmiam wam tajemnicę: Nie wszyscy zaśniemy, ale wszyscy będziemy przemienieni;
Behold, I tell you a mystery: We shall not all fall asleep, but we shall all be changed,
52 W jednej chwili, w mgnieniu oka, na ostatnią trąbę. Zabrzmi bowiem [trąba], a umarli zostaną wskrzeszeni niezniszczalni, a my zostaniemy przemienieni.
in an instant, in [the] twinkling of an eye, at the last trumpet; for the trumpet shall sound, and the dead shall be raised incorruptible, and we shall be changed.
53 To bowiem, co zniszczalne, musi przyodziać się w to, co niezniszczalne, a to, co śmiertelne, przyoblec się w nieśmiertelność.
For this corruptible must needs put on incorruptibility, and this mortal put on immortality.
54 A gdy to, co zniszczalne, przyoblecze się w niezniszczalność, a to, co śmiertelne, przyoblecze się w nieśmiertelność, wtedy wypełni się to słowo, które [jest] napisane: Połknięta jest śmierć w zwycięstwie.
But when this corruptible shall have put on incorruptibility, and this mortal shall have put on immortality, then shall come to pass the word written: Death has been swallowed up in victory.
Where, O death, [is] thy sting? where, O death, thy victory? (Hadēs g86)
56 Żądłem zaś śmierci [jest] grzech, a siłą grzechu prawo.
Now the sting of death [is] sin, and the power of sin the law;
57 Lecz dzięki [niech będą] Bogu, który nam dał zwycięstwo przez naszego Pana Jezusa Chrystusa.
but thanks to God, who gives us the victory by our Lord Jesus Christ.
58 A tak, moi mili bracia, bądźcie stali, niezachwiani, zawsze obfitujący w dziele Pana, wiedząc, że wasza praca nie jest daremna w Panu.
So then, my beloved brethren, be firm, immovable, abounding always in the work of the Lord, knowing that your toil is not in vain in [the] Lord.
