Przysłów 3
1 Synu mój! nie zapominaj zakonu mego, a przykazań moich niech strzeże serce twoje.
Mi sone, foryete thou not my lawe; and thyn herte kepe my comaundementis.
2 Boć długości dni i lat żywota, i pokoju przyczynią.
For tho schulen sette to thee the lengthe of daies, and the yeeris of lijf, and pees.
3 Miłosierdzie i prawda niech cię nie opuszczają; uwiąż je u szyi twojej, napisz je na tablicy serca twojego.
Merci and treuthe forsake thee not; bynde thou tho to thi throte, and write in the tablis of thin herte.
4 Tedy znajdziesz łaskę i rozum dobry przed oczyma Bożemi i ludzkiemi.
And thou schalt fynde grace, and good teching bifore God and men.
5 Ufaj w Panu ze wszystkiego serca twego, a na rozumie twoim nie spolegaj.
Haue thou trist in the Lord, of al thin herte; and triste thou not to thi prudence.
6 We wszystkich drogach twoich znaj go, a on prostować będzie ścieszki twoje.
In alle thi weies thenke thou on hym, and he schal dresse thi goyngis.
7 Nie bądź mądrym sam u siebie; ale się bój Pana, a odstąp od złego.
Be thou not wijs anentis thi silf; drede thou God, and go awei fro yuel.
8 To będzie zdrowiem żywotowi twemu, a odwilżeniem kościom twoim.
For whi helthe schal be in thi nawle, and moisting of thi boonys.
9 Czcij Pana z majętności twojej, i z pierwiastek wszystkich dochodów twoich.
Onoure thou the Lord of thi catel, and of the beste of alle thi fruytis yyue thou to pore men;
10 A gumna twoje napełnione będą obfitością, i od wina nowego prasy twoje rozpadać się będą.
and thi bernes schulen be fillid with abundaunce, and pressours schulen flowe with wiyn.
11 Synu mój! karania Pańskiego nie odrzucaj, i nie uprzykrzaj sobie ćwiczenia jego.
My sone, caste thou not awei the teching of the Lord; and faile thou not, whanne thou art chastisid of him.
12 Bo kogo Pan miłuje, tego karze, a to jako ojciec, który się w synu kocha.
For the Lord chastisith hym, whom he loueth; and as a fadir in the sone he plesith hym.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który dostanie roztropności.
Blessid is the man that fyndith wisdom, and which flowith with prudence.
14 Bo lepiej nią kupczyć, niżeli kupczyć srebrem: owszem pożyteczniejszy nad złoto dochód jej.
The geting therof is betere than the marchaundie of gold and of siluer; the fruytis therof ben the firste and clenneste.
15 Droższa jest nad perły, a wszystkie najmilsze rzeczy twoje nie zrównają się z nią.
It is preciousere than alle richessis; and alle thingis that ben desirid, moun not be comparisound to this.
16 Przedłużenie dni w prawicy jej, a w lewicy jej bogactwa i zacność.
Lengthe of daies is in the riythalf therof, and richessis and glorie ben in the lifthalf therof.
17 Drogi jej rozkoszne, i wszystkie ścieszki jej spokojne.
The weies therof ben feire weies, and alle the pathis therof ben pesible.
18 Drzewem żywota jest tym, którzyby się jej chwycili; a którzy się jej trzymają, są błogosławionymi.
It is a tre of lijf to hem that taken it; and he that holdith it, is blessid.
19 Pan mądrością ugruntował ziemię, a roztropnością umocnił niebiosa.
The Lord foundide the erthe bi wisdom; he stablischide heuenes bi prudence.
20 Umiejętnością jego rozstąpiły się przepaści, a obłoki rosą kropią.
The depthis of watris braken out bi his wisdom; and cloudis wexen togidere bi dewe.
21 Synu mój! niech to nie odstępuje od oczów twych: strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
My sone, these thingis flete not awey fro thin iyen; kepe thou my lawe, and my counsel;
22 I będą żywotem duszy twojej, a ozdobą szyi twojej.
and lijf schal be to thi soule, and grace `schal be to thi chekis.
23 Tedy będziesz chodził bezpiecznie droga twoją, a noga twoja nie potknie się.
Thanne thou schalt go tristili in thi weie; and thi foot schal not snapere.
24 Jeźli się układziesz, nie będziesz się lękał; a gdy się uspokoisz, wdzięczny będzie sen twój.
If thou schalt slepe, thou schalt not drede; thou schalt reste, and thi sleep schal be soft.
25 Nie ulękniesz się strachu nagłego, ani spustoszenia bezbożników, gdy przyjdzie.
Drede thou not bi sudeyne feer, and the powers of wickid men fallynge in on thee.
26 Albowiem Pan będzie ufaniem twojem, a nogi twojej będzie strzegł od samołówki.
For the Lord schal be at thi side; and he schal kepe thi foot, that thou be not takun.
27 Nie zbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy cię na to stanie, abyś dobrze czynił.
Nil thou forbede to do wel him that mai; if thou maist, and do thou wel.
28 Nie mów bliźniemu twemu: Idź, a wróć się, a jutroć dam; gdyż to masz u siebie.
Seie thou not to thi frend, Go, and turne thou ayen, and to morewe Y schal yyue to thee; whanne thou maist yyue anoon.
29 Nie knuj złego przeciwko bliźniemu twemu, gdyż on z tobą dowiernie mieszka.
Ymagyne thou not yuel to thi freend, whanne he hath trist in thee.
30 Nie wadź się z człowiekiem bez przyczyny, jeźliżeć nic złego nie wyrządził.
Stryue thou not ayens a man with out cause, whanne he doith noon yuel to thee.
31 Nie zajrzyj mężowi gwałt czyniącemu, a nie obieraj żadnej drogi jego.
Sue thou not an vniust man, sue thou not hise weies.
32 Albowiem przewrotny jest obrzydliwością przed Panem; ale z szczerymi tajemnica jego;
For ech disseyuer is abhomynacioun of the Lord; and his speking is with simple men.
33 Przeklęstwo Pańskie jest w domu niezbożnika; ale przybytkowi sprawiedliwych błogosławi,
Nedinesse is sent of the Lord in the hous of a wickid man; but the dwelling places of iust men schulen be blessid.
34 Ponieważ on szydzi z pośmiewców, ale pokornym łaskę daje.
He schal scorne scorneris; and he schal yyue grace to mylde men.
35 Mądrzy dziedzicznie sławę osiędą, ale głupi odniosą zelżywość.
Wise men schulen haue glorie; enhaunsing of foolis is schenschipe.
