Przysłów 24

1 Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

ئیرەیی بە پیاوخراپان مەبە، ئارەزوو مەکە لەگەڵیاندا بیت،

2 Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

چونکە دڵیان پیلانی زۆرداری دەکێشێت و لێوەکانیان باسی گرفتنانەوە دەکەن.

3 Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

بە دانایی ماڵ بنیاد دەنرێت، بە تێگەیشتنیش دەچەسپێت،

4 Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

بە زانیاریش ژوورەکان پڕ دەبن لە هەموو گەنجینەیەکی بە نرخ و جوان.

5 Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

پیاوی دانا بەتوانایە، کەسی زانا هێزی زیاد دەبێت.

6 Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

بێگومان بە ڕاوێژەوە شەڕ دەکەیت، سەرکەوتنیش بە زۆری ئامۆژگارانە.

7 Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

دانایی بەرزە بۆ گێل، لە کۆڕی ناو دەروازەدا دەمی لێک ناکاتەوە.

8 Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

ئەوەی بیر لە خراپە بکاتەوە، بە تەڵەکەباز ناودەبردرێت.

9 Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

پیلانی گێلایەتی گوناهە، خەڵک قێزیان لە گاڵتەجاڕە.

10 Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

ئەگەر ورە بەردەیت لە ڕۆژی تەنگانە، بێ هێزیت!

11 Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

ئەوانە دەرباز بکە کە بۆ مردن دەبردرێن و لەوانەی بۆ سەربڕین پاڵخراون، کەمتەرخەم مەبە.

12 Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

ئەگەر بڵێی: «ئەوەتا ئەمەم نەزانیوە،» ئایا هەڵسەنگێنەری دڵەکان تێناگات؟ ئەوەی گیانت دەپارێزێت ئایا نازانێت؟ ئایا سزای مرۆڤ بەپێی کردەوەکانی ناداتەوە؟

13 Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

ڕۆڵە، هەنگوین بخۆ، چونکە باشە و شیلەی هەنگوین لە گەرووت شیرینە،

14 Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

هەروەها بزانە دانایی بۆ گیانت بەم جۆرەیە. ئەگەر دانایی بدۆزیتەوە دواڕۆژت دەبێت و ئومێدبڕ نابیت.

15 Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

وەک خراپەکار خۆت مەڵاس مەدە بۆ ماڵی کەسی ڕاستودروست، هەڵمەکوتە سەر جێی حەسانەوەی،

16 Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

چونکە کەسی ڕاستودروست حەوت جار دەکەوێت و هەڵدەستێتەوە، بەڵام کارەسات بەدکاران تێکدەشکێنێت.

17 Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

بە ساتمەکردنی دوژمنت شاد مەبە، بە کەوتنیشی دڵت خۆش نەبێت،

18 Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

نەوەک یەزدان ببینێت و بەلایەوە خراپ بێت، جا تووڕەیی خۆی لێ بگێڕێتەوە.

19 Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

مەراق لە خراپەکاران مەخۆ، ئیرەیی بە بەدکاران مەبە،

20 Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

چونکە خراپەکار دواڕۆژی نابێت و چرای بەدکاران دەکوژێتەوە.

21 Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

ڕۆڵە، لە یەزدان و پاشا بترسە، تێکەڵی یاخیبووەکان مەبە،

22 Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

چونکە بەڵایان لەپڕ دێت، بەڵای هەردووکیان کێ دەیزانێت؟

23 I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

هەروەها ئەمەش قسەی دانایانە: لایەنگریکردن لە دادوەری باش نییە.

24 Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

ئەوەی بە بەدکار بڵێت: «تۆ بێتاوانی،» گەلان نەفرەتی لێ دەکەن و نەتەوەکان تاوانباری دەکەن.

25 Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

بەڵام ئەوانەی بەدکار تاوانبار دەکەن دەکەونە خۆشی و بەرەکەتی باشیان بەسەردا دەڕژێت.

26 Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

وەڵامی ڕاست وەک ماچی لێوە.

27 Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

کاروباری خۆت لە دەرەوە ڕاپەڕێنە و لە کێڵگەکەت ئامادەی بکە، دوای ئەمە ماڵی خۆت بنیاد بنێ.

28 Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

بەبێ هۆ لە دژی دراوسێکەت شایەتی مەدە، بە لێوەکانت فێڵ مەکە.

29 Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

مەڵێ: «چی لێکردووم، ئاوای لێ دەکەم، سزای ئەو پیاوە بەپێی کردەوەکەی دەدەمەوە.»

30 Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

بەلای کێڵگەی پیاوی تەمبەڵ تێپەڕیم، بەلای ڕەزەمێوی کەسی تێنەگەیشتووش.

31 A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

چقڵ هەمووی داگرتبوو، گەزگەزکە هەمووی داپۆشی بوو، کەڵەکە بەردەکانی ڕووخابوو.

32 Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

تەماشام کرد و لە دڵی خۆمدا لێکم دایەوە، بینیم و وانەم لێ وەرگرت:

33 Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

کەمێک خەوتن، کەمێک خەواڵووبوون، کەمێکیش دەست تێکنان بۆ ڕاکشان،

34 A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.

ئینجا هەژاریت وەک چەتە دێت، نەبوونیشت وەک چەکدار.