Przysłów 20
1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
El vino es un burlador y la cerveza es un pendenciero. Quien se deja llevar por ellos no es sabio.
2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
El terror de un rey es como el rugido de un león. Quien lo provoque a la ira perderá su propia vida.
3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
Es un honor para un hombre mantenerse alejado de las disputas, pero todos los tontos se pelearán.
4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
El perezoso no arará a causa del invierno; por lo que mendigará en la cosecha, y no tendrá nada.
5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
El consejo en el corazón del hombre es como las aguas profundas, pero un hombre comprensivo lo sacará.
6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
Muchos hombres pretenden ser hombres de amor indefectible, pero ¿quién puede encontrar un hombre fiel?
7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
El hombre justo camina con integridad. Benditos sean sus hijos después de él.
8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
Un rey que se sienta en el trono del juicio dispersa todo el mal con sus ojos.
9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
¿Quién puede decir: “He purificado mi corazón”? Estoy limpio y sin pecado”.
10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
Pesos y medidas diferentes, ambos por igual son una abominación para Yahvé.
11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
Hasta un niño se da a conocer por sus actos, si su trabajo es puro, y si es correcto.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
El oído que oye y el ojo que ve, Yahvé ha hecho incluso a los dos.
13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
No ames el sueño, no sea que llegues a la pobreza. Abre los ojos y te saciarás de pan.
14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
“No es bueno, no es bueno”, dice el comprador; pero cuando se va por su camino, entonces se jacta.
15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
Hay oro y abundancia de rubíes, pero los labios del conocimiento son una joya rara.
16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Toma la prenda de quien pone una garantía para un extranjero; y lo tienen en prenda por una mujer descarriada.
17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
La comida fraudulenta es dulce para el hombre, pero después se le llena la boca de grava.
18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
Los planes se establecen mediante asesoramiento; ¡con una guía sabia haces la guerra!
19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
El que va de un lado a otro como portador de cuentos revela secretos; por tanto, no te hagas compañía de quien abre mucho los labios.
20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
El que maldiga a su padre o a su madre, su lámpara se apagará en la oscuridad de las tinieblas.
21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
Una herencia ganada rápidamente al principio no será bendecido al final.
22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
No digas: “Pagaré el mal”. Espera a Yahvé, y él te salvará.
23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
Yahvé detesta las diferencias de peso, y las balanzas deshonestas no son agradables.
24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
Los pasos del hombre son de Yahvé; ¿cómo puede entonces el hombre entender su camino?
25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
Es una trampa para el hombre hacer una entrega precipitada, para luego considerar sus votos.
26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
Un rey sabio selecciona a los malvados, y conduce el trillo sobre ellos.
27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
El espíritu del hombre es la lámpara de Yahvé, buscando en todas sus partes más íntimas.
28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
El amor y la fidelidad mantienen al rey a salvo. Su trono se sustenta en el amor.
29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
La gloria de los jóvenes es su fuerza. El esplendor de los ancianos son sus canas.
30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
Los golpes que hieren limpian el mal, y los golpes purgan las partes más íntimas.
