Przysłów 20
1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.
2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.
3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.
4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.
6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?
7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.
8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.
9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?
10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.
13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.
15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.
16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.
18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.
19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:
21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.
23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.
24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.
26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.
29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.
30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.
