Przysłów 20

1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.

Ein Spötter ist der Wein, ein Lärmer der Rauschtrank, und keiner, der davon taumelt, ist weise.

2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.

Wie eines Jungleuen Brüllen ist des Königs Schrecken; wer sich seinen Zorn zuzieht, verwirkt sein Leben.

3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.

Es ist dem Mann eine Ehre, vom Streite fern zu bleiben, aber ein jeder Narr ist händelsüchtig.

4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.

Im Herbste pflügt der Faule nicht; wenn er dann in der Erntezeit nach Ertrag verlangt, so ist nichts da.

5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.

Wie tiefe Wasser ist das Vorhaben in eines Mannes Herzen, aber ein kluger Mann weiß es heraufzuschöpfen.

6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?

Gar viele Menschen werden liebreiche Leute genannt, aber einen treuen Freund, wer findet den?

7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.

Ein Frommer, der in seiner Unsträflichkeit wandelt, des Kindern wird's wohlgehen nach ihm.

8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.

Ein König, der auf dem Richterstuhle sitzt, scheidet mit seinen Augen sichtend alles Böse aus.

9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?

Wer kann sagen: Ich habe mein Herz lauter erhalten; ich bin rein von meiner Sünde?

10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.

Zweierlei Gewicht und zweierlei Maß, die sind beide Jahwe ein Greuel.

11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.

Schon der Knabe giebt sich in seinen Handlungen zu erkennen, ob lauter und redlich sein Thun.

12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.

Das Ohr, welches hört, und das Auge, welches sieht, Jahwe hat sie beide geschaffen.

13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.

Liebe nicht den Schlaf, daß du nicht verarmest; halte deine Augen offen, so wirst du Brot in Fülle haben.

14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.

“Schlecht, schlecht!” sagt der Käufer; geht er aber seines Wegs, alsdann rühmt er sich.

15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.

Man hat Gold und eine Menge von Korallen; aber ein kostbarer Schmuck sind einsichtsvolle Lippen.

16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.

Nimm ihm sein Kleid, denn er hat für einen Fremden gebürgt, und um Auswärtiger willen pfände ihn.

17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.

Süß schmeckt dem Manne das Brot des Trugs; hinterher aber wird ihm der Mund voll Kies.

18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.

Anschläge gewinnen durch guten Rat Bestand, und nur mit kluger Lenkung führe Krieg.

19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.

Wer Geheimnisse verrät, geht als Verleumder umher; drum gieb dich nicht ab mit einem Plaudermaul.

20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.

Wer seinem Vater und seiner Mutter flucht, des Leuchte erlischt in schwarzer Finsternis.

21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.

Ein Erbe, das zuerst erhastet ward, wird schließlich ohne Segen sein.

22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.

Sprich nicht: Ich will Böses vergelten! Harre auf Jahwe, so wird er dir helfen.

23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.

Zweierlei Gewicht ist Jahwe ein Greuel, und falsche Wage ist ein übel Ding.

24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?

Von Jahwe sind bestimmt des Mannes Schritte; der Mensch aber, - wie mag er seinen Weg verstehn?

25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.

Ein Fallstrick ist's für den Menschen, unbedacht “geweiht”! zu rufen und erst nach dem Geloben zu überlegen.

26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.

Ein weiser König scheidet sichtend die Gottlosen aus und läßt dann das Rad über sie hingehn.

27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.

Eine Leuchte Jahwes ist des Menschen Geist, die durchforscht alle Kammern des Leibes.

28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.

Liebe und Treue behüten den König, und durch Liebe stützt er seinen Thron.

29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.

Der Jünglinge Ruhm ist ihre Stärke, und der Greise Schmuck ist das graue Haar.

30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.

Blutige Striemen säubern den Bösewicht, und Schläge, die in des Leibes Kammern dringen.