Przysłów 20
1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
Wine is a mocker, strong drink a brawler, And he that reeleth with it is not wise.
2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
The terror of a king is like the roaring of a lion; He who provoketh him sinneth against himself.
3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
It is an honor to a man to cease from strife; Bur every fool rusheth into it.
4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
The sluggard will not plough by reason of the cold; Therefore shall he beg in harvest, and have nothing.
5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
A design in the heart of a man is like deep waters; But a man of understanding draweth it out.
6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
Many will proclaim their own kindness; But a faithful man who can find?
7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
He who walketh in his integrity is a righteous man; Happy will be his children after him!
8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
The king, sitting upon the throne of judgment, Scattereth with his eyes all the wicked like chaff.
9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
Who can say, “I have kept my heart clean; I am free from my sin?”
10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
Divers weights and divers measures, —Both of them are an abomination to the LORD.
11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
Even in childhood one maketh himself known by his doings, Whether his actions will be pure and right.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
The ear that heareth, and the eye that seeth, —The LORD made them both.
13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
Love not sleep, lest thou come to poverty; Open thine eyes, and thou shalt be satisfied with bread.
14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
“Bad! bad!” saith the buyer; But when he hath gone his way, then he boasteth.
15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
There is gold and abundance of pearls; But the lips of knowledge are a precious vase.
16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take his garment who is surety for another; Yea, take a pledge of him who is bound for a stranger.
17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
The bread of falsehood is sweet to a man; But afterwards his mouth is filled with gravel.
18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
Purposes are established by counsel; Therefore with good advice make war.
19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
He who goeth about as a tale-bearer revealeth secrets; Therefore associate not with him who keepeth open his lips.
20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
Whoso curseth his father or his mother, His lamp shall be put out in midnight darkness.
21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
A possession may be gotten hastily in the beginning, But in the end it will not be blessed.
22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
Say not thou, “I will repay evil;” Wait on the LORD, and he will help thee.
23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
Divers weights are an abomination to the LORD, And a false balance is not good.
24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
A man's steps are from the LORD; How, then, can a man understand his way?
25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
It is a snare to a man to utter a vow rashly, And after vows to consider.
26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
A wise king scattereth the wicked like chaff, And bringeth over them the wheel.
27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
The spirit of a man is the lamp of the LORD, Which searcheth all the inner chambers of his body.
28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
Mercy and truth preserve the king; Yea, his throne is upholden by mercy.
29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
The glory of young men is their strength, And the beauty of old men is the gray head.
30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
Wounding stripes are the remedy for a bad man; Yea, stripes which reach to the inner chambers of the body.
