Przysłów 19

1 Lepszy jest ubogi, który chodzi w uprzejmości swej, niżeli przewrotny w wargach swoich, który jest głupim.

Mobola oyo atambolaka na bosembo azali malamu koleka mokosi oyo azangi mayele.

2 Zaiste duszy bez umiejętności nie dobrze, a kto jest prędkich nóg, potknie się.

Ezali malamu te kobungisa mayele, kati na bolingo oyo eleka ndelo. Lokolo ya moto oyo atambolaka noki-noki ezangaka te kobeta libaku.

3 Głupstwo człowiecze podwraca drogę jego, a przecie przeciwko Panu zapala się gniewem serce jego.

Bozoba ya moto ebebisaka bomoi na ye; mpe, na sima, akomaka kotombokela Yawe.

4 Bogactwa przyczyniają wiele przyjaciół; ale ubogi od przyjaciela swego odłączony bywa.

Mozwi azalaka na baninga ebele, kasi mobola akabwanaka ata na molingami na ye ya motema.

5 Fałszywy świadek nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, nie ujdzie.

Motatoli ya lokuta akozwa etumbu; moto oyo akosaka akozanga te kozwa etumbu.

6 Wielu się ich uniża przed księciem, a każdy jest przyjacielem mężowi szczodremu.

Bato mingi balukaka kosepelisa moto ya lokumu, mpe moto nyonso alukaka kozala molingami ya moto oyo asungaka bato.

7 Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go; daleko więcej inni przyjaciele jego oddalają się od niego; woła za nimi, a niemasz ich.

Soki bandeko nyonso ya mobola bayinaka ye, mpo na nini baninga na ye bakima ye te? Ata tango azali nanu koloba, batikalaka lisusu wana te.

8 Nabywa rozumu, kto miłuje duszę swoję, a strzeże roztropności, aby znalazł co dobrego.

Moto oyo alukaka kozwa bwanya alingaka bomoi na ye; moto oyo alingaka mayele alongaka.

9 Świadek fałszywy nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, zginie.

Motatoli ya lokuta azwaka etumbu; moto oyo akosaka akobebisama.

10 Nie przystoi głupiemu rozkosz, ani słudze panować nad książętami.

Bomoi ya lokumu ebongi na zoba te; ebongi mpe te na mowumbu kopesa mitindo na bakambi.

11 Rozum człowieczy zawściąga gniew jego, a ozdoba jego jest mijać przestępstwo.

Bwanya ya moto ekomisaka ye motema molayi; mpe azwaka lokumu tango atalaka pamba mabe oyo basalaka ye.

12 Zapalczywość królewska jest jako ryk lwięcia; ale łaska jego jest jako rosa na trawie.

Kanda ya mokonzi ezali lokola koganga ya nkosi, kasi bolamu na ye ezali lokola mamwe.

13 Syn głupi jest utrapieniem ojcu swemu, a żona swarliwa jest jako ustawiczne kapanie przez dach.

Mwana ya zoba azali pasi mpo na tata na ye; koswana ya mwasi ezali lokola linzanza ya ndako, oyo etangisaka mayi tango nyonso.

14 Dom i majętność dziedzictwem przypada po rodzicach; ale żona roztropna jest od Pana.

Moto akoki kozwa bandako mpe bomengo lokola libula kowuta epai ya batata, kasi mwasi ya bwanya azali likabo kowuta na Yawe.

15 Lenistwo przywodzi twardy sen, a dusza gnuśna będzie łaknęła.

Bogoyigoyi ememaka moto na pongi makasi, mpe moto ya goyigoyi akufaka nzala.

16 Kto strzeże przykazania, strzeże duszy swojej; ale kto gardzi drogami swemi, zginie.

Moto oyo atosaka mibeko abatelaka molimo na ye; moto oyo akebaka te na etamboli na ye akokufa.

17 Panu pożycza, kto ma litość nad ubogim, a on mu za dobrodziejstwo jego odda.

Moto oyo asalaka bolamu epai ya mobola adefisaka Yawe, bongo Yawe akozongisela ye bolamu.

18 Karz syna swego, póki o nim nadzieja, a zabiegając zginieniu jego niech mu nie folguje dusza twoja.

Pesaka mwana na yo etumbu wana elikya ezali nanu, kasi kotomboka na yo ekoma te kino na posa ya koboma ye.

19 Wielki gniew okazuj, kiedy odpuszczasz karanie, grożąc mu, ponieważ odpuszczasz, że potem srożej karać będziesz.

Tika ete moto oyo asilikaka makasi amema mokumba ya kanda na ye; pamba te soki obikisi ye, okotinda ye ete azongela lisusu.

20 Słuchaj rady, a przyjmuj karność, abyś kiedyżkolwiek był mądrym.

Yoka toli mpe ndima mateya, mpo ete okoma moto ya bwanya.

21 Wiele jest myśli w sercu człowieczem; ale rada Pańska, ta się ostoi.

Motema ya moto ezalaka na makanisi ebele, kasi ezali mokano ya Yawe nde ekokisamaka.

22 Pożądana rzecz człowiekowi dobroczynność jego, ale lepszy jest ubogi, niż mąż kłamliwy.

Eloko oyo moto alingaka epai ya moninga na ye moto ezali bolingo ya solo, mpe mobola azali malamu koleka mokosi.

23 Bojażń Pańska prowadzi do żywota, a kto ją ma, w obfitości mieszka, i nie spotka go nieszczęście.

Kotosa Yawe ememaka na bomoi, esalaka ete moto azala na kimia; boye ata mabe moko te ekokomela ye.

24 Leniwy kryje rękę swą pod pachę, i do ust swych nie podnosi jej.

Moto ya goyigoyi akotisaka loboko na ye kati na bilei, kasi akokaka te kozongisa yango na monoko na ye.

25 Bij naśmiewcę, żeby prostak był ostrożniejszym; a roztropnego sfukaj, żeby zrozumiał umiejętność.

Beta motioli fimbu, mpe zoba akozwa mayele; sembola moto ya mayele, mpe akozwa boyebi.

26 Syn wstyd i hańbę zadawający, ojca gubi i matkę wygania.

Mwana oyo abetaka tata na ye mpe abenganaka mama na ye ayeisaka soni mpe mawa.

27 Synu mój! przestań słuchać nauki, któraby cię odwodziła od mów rozumnych.

Mwana na ngai, soki otiki koyoka mateya, okobunga nzela ya maloba ya boyebi.

28 Świadek złośliwy pośmiewa się z sądu, a usta niezbożnych połykają nieprawość.

Moto oyo atiolaka bosembo azali motatoli ya zoba; mpe monoko ya bato mabe emelaka kaka mabe.

29 Sądy są na pośmiewców zgotowane, a guzy na grzbiet głupich.

Etumbu esalema mpo na batioli, mpe fimbu esalema mpo na bazoba.