Przysłów 17
1 Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
Betre er ein turr brødmole med ro attåt enn huset fullt av høgtidskost med trætta til.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
Den kloke tenar skal råda yver ein uvisleg son, og millom brøder fær han skifta arv.
3 Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
Diglen røyner sylvet og omnen gullet, men den som røyner hjarto, det er Herren.
4 Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
Den vonde lyder på vondskapslippa, ljugaren lyder på tyningstunga.
5 Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
Spear du den fatige, so spottar du hans skapar, den som gled seg yver ulukka, skal få si refsing.
6 Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
Ein krans for dei gamle er barneborn, og ei æra for borni er federne deira.
7 Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
Det høver ikkje for ein dåre å tala store ord, enn mindre for ein fagnamann å ljuga.
8 Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
Gåva er ein glimestein for den som fær ho; kvar ho vender seg, der fær ho framgang.
9 Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
Søkjer du kjærleik, skyler du misgjerd, men riv du upp att ei sak, skil ven frå ven.
10 Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
Vondord gjer meir på den vituge enn hundrad hogg på dåren.
11 Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
Berre upprør søkjer den vonde, men ein hard bodberar vert send imot han.
12 Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
Møt heller ei binna som hev mist sine ungar enn ein dåre med narreskapen hans!
13 Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
Den som løner godt med vondt, frå hans hus skal ikkje det vonde vika.
14 Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
Å taka til med strid er som å sleppa vatn ut, haldt difor upp med trætta fyrr nokon gliser med tennerne!
15 Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
Den som frikjenner ein ugudleg og den som domfeller ein rettferdig, dei er båe tvo ein styggedom for Herren.
16 Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
Kva skal pengar i handi på dåren? Å kjøpa visdom hev han’kje vit til.
17 Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
Venen elskar alltid, og bror vert fødd til hjelp i naud.
18 Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
Ein vitlaus mann er den som handtekst, som gjeng i borg hjå grannen sin.
19 Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
Den som elskar trætta, elskar misgjerning, den som byggjer døri si høg, søkjer fall.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
Den som hev eit rangt hjarta, vinn ikkje lukka, og den som forvender tunga si, fell i ulukka.
21 Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
Den som avlar eit narr, fær sorg, og ikkje gled seg far til ein dåre.
22 Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
Gladværugt hjarta gjev lækjedom god, men nedslege mod fær beini te visna.
23 Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
Gudlaus mann tek gåva i løynd til å bøygja rettargangen.
24 Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
Den vituge hev visdom for augo, men dåren hev augo ved heimsens ende.
25 Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
Uvitug son er til gremme for far sin, og beisk sorg for henne som fødde’n.
26 Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
Det er’kje godt at og rettferdige fær refsing, og ei at fagna folk fær slag for det som rett er.
27 Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
Den skynsame sparer på ordi, og den vituge mann er kald i hugen.
28 Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
Um dåren tagde, gjekk han og for vismann, og for ein vitug mann når han heldt munn.
