Przysłów 1
1 Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel,
2 Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
Para conocer sabiduría y disciplina, Para comprender las palabras de inteligencia,
3 Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Para recibir disciplina y enseñanza, Justicia, derecho y equidad,
4 Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
Para dar sagacidad al incauto, Y a los jóvenes conocimiento y discreción.
5 Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
Oirá el sabio y aumentará el saber, Y el entendido obtendrá habilidades.
6 Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
Entenderá el proverbio y el dicho profundo, Las palabras de los sabios y sus enigmas.
7 Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
El principio de la sabiduría es el temor a Yavé. Los insensatos desprecian la sabiduría y la disciplina.
8 Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
Escucha, hijo mío, la enseñanza de tu padre, Y no abandones la instrucción de tu madre,
9 Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
Porque hermosa diadema será en tu cabeza Y collar en tu cuello.
10 Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
Hijo mío, si los pervertidos te quieren seducir, No consientas.
11 Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Si dicen: Ven con nosotros a tender trampas mortales, Acechemos sin motivo al inocente.
¡Los devoraremos vivos, como el Seol, Enteros, como los que bajan a la fosa! (Sheol h7585)
13 Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
Hallaremos objetos valiosos. Llenaremos nuestras casas del botín.
14 Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
Comparte tu suerte con nosotros, Y tengamos todos una sola bolsa.
15 Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
Hijo mío, no andes en el camino de ellos. Aparta tu pie de sus senderos,
16 Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
Porque sus pies corren hacia el mal Y se apresuran a derramar sangre.
17 Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
En vano se tiende la red Ante los ojos de las aves.
18 Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
Pero ellos colocan trampas a su propia sangre, Y ante sus propias vidas tienden acechanza.
19 Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
Tales son los senderos del que es dado a codicia, La cual quita la vida a los que la tienen.
20 Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
La Sabiduría clama en las calles Y da su voz en las plazas.
21 W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
Proclama sobre los muros, Y en las entradas de las puertas pregona sus palabras:
22 Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
Oh simples ¿hasta cuándo amarán la ingenuidad? ¿Hasta cuando los burladores amarán la burla, Los insensatos aborrecerán el saber?
23 Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
¡Regresen ante mi reprensión, Y les manifestaré mi espíritu, Y les haré conocer mis palabras!
24 Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
Pero por cuanto llamé y rehusaron. Extendí mi mano, y no hubo quién escuchara.
25 Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
Desecharon todo mi consejo, Y no quisieron mi reprensión.
26 Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
Yo también me reiré cuando llegue su calamidad Y me burlaré cuando los alcance lo que temen.
27 Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
Cuando lo que temen venga como destrucción, Su calamidad llegue como un remolino de viento Y vengan sobre ustedes tribulación y angustia.
28 Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
Entonces me llamarán, y no responderé, Me buscarán, pero no me hallarán,
29 Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
Por cuanto aborrecieron el conocimiento Y no escogieron el temor a Yavé.
30 Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
No quisieron mi consejo Y menospreciaron toda reprensión mía.
31 Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
Entonces comerán el fruto de su camino Y se saciarán de sus propios consejos.
32 Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
El descarrío de los simples los matará, Y la dejadez de los necios los destruirá.
33 Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
Pero el que me escuche vivirá confiadamente Y estará tranquilo, sin temor al mal.
