Mateusza 27
1 A gdy było rano, weszli w radę wszyscy przedniejsi kapłani i starsi ludu przeciwko Jezusowi, aby go zabili;
And when morning was come, all the chief priests and ancients of the people took counsel against Jesus, that they might put him to death.
2 I związawszy go, wiedli i podali Ponckiemu Piłatowi, staroście.
And they brought him bound, and delivered him to Pontius Pilate the governor.
3 Tedy Judasz, który go był wydał, widząc, iż był osądzony, żałując tego, wrócił trzydzieści srebrników, przedniejszym kapłanom i starszym ludu.
Then Judas, who betrayed him, seeing that he was condemned, repenting himself, brought back the thirty pieces of silver to the chief priests and ancients,
4 Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną! A oni rzekli: Cóż nam do tego? ty ujrzysz!
Saying: I have sinned in betraying innocent blood. But they said: What is that to us? look thou to it.
5 A porzuciwszy one srebrniki w kościele, odszedł, a odszedłszy powiesił się.
And casting down the pieces of silver in the temple, he departed: and went and hanged himself with an halter.
6 Ale przedniejsi kapłani wziąwszy one srebrniki, mówili: Nie godzi się ich kłaść do skarbu kościelnego, gdyż zapłata jest krwi.
But the chief priests having taken the pieces of silver, said: It is not lawful to put them into the corbona, because it is the price of blood.
7 I naradziwszy się, kupili za nie rolę garncarzową na pogrzeb gościom.
And after they had consulted together, they bought with them the potter’s field, to be a burying place for strangers.
8 Dlatego ona rola nazwana jest rolą krwi, aż do dnia dzisiejszego.
For this cause the field was called Haceldama, that is, The field of blood, even to this day.
9 Tedy się wypełniło, co powiedziano przez Jeremijasza proroka, mówiącego: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę oszacowanego, który był oszacowany od synów Izraelskich;
Then was fulfilled that which was spoken by Jeremias the prophet, saying: And they took the thirty pieces of silver, the price of him that was prized, whom they prized of the children of Israel.
10 I dali je za rolę garncarzową, jako mi postanowił Pan.
And they gave them unto the potter’s field, as the Lord appointed to me.
11 A Jezus stał przed starostą; i pytał go starosta, mówiąc: Tyżeś jest on król żydowski? A Jezus mu rzekł: Ty powiadasz.
And Jesus stood before the governor, and the governor asked him, saying: Art thou the king of the Jews? Jesus saith to him: Thou sayest it.
12 A gdy nań skarżyli przedniejsi kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
And when he was accused by the chief priests and ancients, he answered nothing.
13 Tedy mu rzekł Piłat: Nie słyszyszże jako wiele przeciwko tobie świadczą?
Then Pilate saith to him: Dost not thou hear how great testimonies they allege against thee?
14 Lecz mu nie odpowiedział i na jedno słowo, tak iż się starosta bardzo dziwował.
And he answered him to never a word; so that the governor wondered exceedingly.
15 Ale na święto zwykł był starosta wypuszczać ludowi jednego więźnia, którego by chcieli.
Now upon the solemn day the governor was accustomed to release to the people one prisoner, whom they would.
16 I mieli natenczas więźnia znacznego, którego zwano Barabbasz.
And he had then a notorious prisoner, that was called Barabbas.
17 A gdy się zebrali, rzekł do nich Piłat: Któregoż chcecie, abym wam wypuścił? Barabbasza, czyli Jezusa, którego zowią Chrystusem?
They therefore being gathered together, Pilate said: Whom will you that I release to you, Barabbas, or Jesus that is called Christ?
18 Bo wiedział, iż go z nienawiści wydali.
For he knew that for envy they had delivered him.
19 A gdy on siedział na sądowej stolicy, posłała do niego żona jego, mówiąc: Nie miej żadnej sprawy z tym sprawiedliwym; bom wiele ucierpiała dziś we śnie dla niego.
And as he was sitting in the place of judgment, his wife sent to him, saying: Have thou nothing to do with that just man; for I have suffered many things this day in a dream because of him.
20 Ale przedniejsi kapłani i starsi namówili lud, aby prosili o Barabbasza, a Jezusa, aby stracili.
But the chief priests and ancients persuaded the people, that they should ask Barabbas, and make Jesus away.
21 A odpowiadając starosta, rzekł im: Którego chcecie, abym wam z tych dwóch wypuścił? a oni odpowiedzieli: Barabbasza.
And the governor answering, said to them: Whether will you of the two to be released unto you? But they said, Barabbas.
22 Rzekł im Piłat: Cóż tedy uczynię z Jezusem, którego zowią Chrystusem? Rzekli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany.
Pilate saith to them: What shall I do then with Jesus that is called Christ? They say all: Let him be crucified.
23 A starosta rzekł: Cóż wżdy złego uczynił? Ale oni tem bardziej wołali, mówiąc: Niech będzie ukrzyżowany!
The governor said to them: Why, what evil hath he done? But they cried out the more, saying: Let him be crucified.
24 A widząc Piłat, iż to nic nie pomagało, ale owszem się większy rozruch wszczynał, wziąwszy wodę, umył ręce przed ludem, mówiąc: Nie jestem ja winien krwi tego sprawiedliwego; wy ujrzycie.
And Pilate seeing that he prevailed nothing, but that rather a tumult was made; taking water washed his hands before the people, saying: I am innocent of the blood of this just man; look you to it.
25 A odpowiadając wszystek lud, rzekł: Krew jego na nas i na dziatki nasze.
And the whole people answering, said: His blood be upon us and our children.
26 Tedy im wypuścił Barabbasza; ale Jezusa ubiczowawszy, wydał go, aby był ukrzyżowany.
Then he released to them Barabbas, and having scourged Jesus, delivered him unto them to be crucified.
27 Tedy żołnierze starościni przywiódłszy Jezusa na ratusz, zebrali do niego wszystkę rotę;
Then the soldiers of the governor taking Jesus into the hall, gathered together unto him the whole band;
28 A zewlekłszy go, przyodziali go płaszczem szarłatowym;
And stripping him, they put a scarlet cloak about him.
29 I uplótłszy koronę z ciernia, włożyli na głowę jego, i dali trzcinę w prawą rękę jego, a upadając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Bądź pozdrowiony, królu żydowski!
And platting a crown of thorns, they put it upon his head, and a reed in his right hand. And bowing the knee before him, they mocked him, saying: Hail, king of the Jews.
30 A plując na niego, wzięli onę trzcinę, i bili go w głowę jego.
And spitting upon him, they took the reed, and struck his head.
31 A gdy się z niego naśmiali, zewlekli go z onego płaszcza, i oblekli go w szatę jego, i wiedli go, aby był ukrzyżowany.
And after they had mocked him, they took off the cloak from him, and put on him his own garments, and led him away to crucify him.
32 A wychodząc znaleźli człowieka Cyrenejczyka, imieniem Szymon; tego przymusili, aby niósł krzyż jego.
And going out, they found a man of Cyrene, named Simon: him they forced to take up his cross.
33 A przyszedłszy na miejsce rzeczone Golgota, które zowią miejscem trupich głów,
And they came to the place that is called Golgotha, which is the place of Calvary.
34 Dali mu pić ocet z żółcią zmieszany; a skosztowawszy, nie chciał pić.
And they gave him wine to drink mingled with gall. And when he had tasted, he would not drink.
35 A ukrzyżowawszy go, rozdzielili szaty jego, i miotali los, aby się wypełniło, co powiedziano przez proroka: Rozdzielili sobie szaty moje, a o odzienie moje los miotali.
And after they had crucified him, they divided his garments, casting lots; that it might be fulfilled which was spoken by the prophet, saying: They divided my garments among them; and upon my vesture they cast lots.
36 A siedząc, strzegli go tam.
And they sat and watched him.
37 I przybili nad głową jego winę jego napisaną: Ten jest Jezus, król żydowski.
And they put over his head his cause written: THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS.
38 Byli też ukrzyżowani z nim dwaj zbójcy, jeden po prawicy, a drugi po lewicy.
Then were crucified with him two thieves: one on the right hand, and one on the left.
39 A ci, którzy mimo chodzili, bluźnili go, chwiejąc głowami swojemi,
And they that passed by, blasphemed him, wagging their heads,
40 I mówiąc: Ty, co rozwalasz kościół, a w trzech dniach budujesz go, ratuj samego siebie; jeźliś jest Syn Boży, zstąp z krzyża.
And saying: Vah, thou that destroyest the temple of God, and in three days dost rebuild it: save thy own self: if thou be the Son of God, come down from the cross.
41 Także i przedniejsi kapłani z nauczonymi w Piśmie, i z starszymi, naśmiewając się, mówili:
In like manner also the chief priests, with the scribes and ancients, mocking, said:
42 Inszych ratował, a samego siebie ratować nie może; jeźliż jest król Izraelski, niech teraz zstąpi z krzyża, a uwierzymy mu.
He saved others; himself he cannot save. If he be the king of Israel, let him now come down from the cross, and we will believe him.
43 Dufał w Bogu, niechże go teraz wybawi, jeźli się w nim kocha; boć powiedział: Jestem Synem Bożym.
He trusted in God; let him now deliver him if he will have him; for he said: I am the Son of God.
44 Także też i zbójcy, którzy byli z nim ukrzyżowani, urągali mu.
And the selfsame thing the thieves also, that were crucified with him, reproached him with.
45 A od szóstej godziny stała się ciemność po wszystkiej ziemi aż do dziewiątej godziny.
Now from the sixth hour there was darkness over the whole earth, until the ninth hour.
46 A około dziewiątej godziny zawołał Jezus głosem wielkim, mówiąc: Eli, Eli, Lama Sabachtani! to jest, Boże mój! Boże mój! czemuś mię opuścił?
And about the ninth hour Jesus cried with a loud voice, saying: Eli, Eli, lamma sabacthani? that is, My God, my God, why hast thou forsaken me?
47 Tedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: Elijasza ten woła.
And some that stood there and heard, said: This man calleth Elias.
48 A zarazem bieżawszy jeden z nich, wziął gąbkę, i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
And immediately one of them running took a sponge, and filled it with vinegar; and put it on a reed, and gave him to drink.
49 A drudzy mówili: Zaniechaj; patrzajmy, jeźli przyjdzie Elijasz, aby go wybawił.
And the others said: Let be, let us see whether Elias will come to deliver him.
50 Ale Jezus zawoławszy po wtóre głosem wielkim, oddał ducha.
And Jesus again crying with a loud voice, yielded up the ghost.
51 A oto zasłona kościelna rozerwała się na dwoje od wierzchu aż do dołu, i trzęsła się ziemia, a skały się rozpadały.
And behold the veil of the temple was rent in two from the top even to the bottom, and the earth quaked, and the rocks were rent.
52 I groby się otwierały, a wiele ciał świętych, którzy byli zasnęli, powstało:
And the graves were opened: and many bodies of the saints that had slept arose,
53 A wyszedłszy z grobów po zmartwychwstaniu jego, weszli do miasta świętego, i pokazali się wielom.
And coming out of the tombs after his resurrection, came into the holy city, and appeared to many.
54 Tedy setnik i ci, co z nim Jezusa strzegli, widząc trzęsienie ziemi, i to, co się działo, zlękli się bardzo, mówiąc: Prawdziwieć ten był Synem Bożym.
Now the centurion and they that were with him watching Jesus, having seen the earthquake, and the things that were done, were sore afraid, saying: Indeed this was the Son of God.
55 A było tam wiele niewiast z daleka się przypatrujących, które były przyszły za Jezusem od Galilei, posługując mu;
And there were there many women afar off, who had followed Jesus from Galilee, ministering unto him:
56 Między któremi była Maryja Magdalena, i Maryja, matka Jakóbowa i Jozesowa, i matka synów Zebedeuszowych.
Among whom was Mary Magdalen, and Mary the mother of James and Joseph, and the mother of the sons of Zebedee.
57 A gdy był wieczór, przyszedł człowiek bogaty z Arymatyi, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusowym.
And when it was evening, there came a certain rich man of Arimathea, named Joseph, who also himself was a disciple of Jesus.
58 Ten przyszedłszy do Piłata, prosił o ciało Jezusowe. Tedy Piłat rozkazał, aby mu było ono ciało oddane;
He went to Pilate, and asked the body of Jesus. Then Pilate commanded that the body should be delivered.
59 A Józef wziąwszy ono ciało, uwinął je w czyste prześcieradło;
And Joseph taking the body, wrapped it up in a clean linen cloth.
60 I położył je w nowym grobie swoim, który był w opoce wykował; a przywaliwszy do drzwi grobowych kamień wielki, odszedł.
And laid it in his own new monument, which he had hewed out in a rock. And he rolled a great stone to the door of the monument, and went his way.
61 A była tam Maryja Magdalena, i druga Maryja, które siedziały przeciwko grobowi.
And there was there Mary Magdalen, and the other Mary sitting over against the sepulchre.
62 A drugiego dnia, który był pierwszy po przygotowaniu, zgromadzili się przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie do Piłata.
And the next day, which followed the day of preparation, the chief priests and the Pharisees came together to Pilate,
63 Mówiąc: Panie! wspomnieliśmy, iż on zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żyw był: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
Saying: Sir, we have remembered, that that seducer said, while he was yet alive: After three days I will rise again.
64 Rozkaż tedy obwarować grób aż do dnia trzeciego, by snać przyszedłszy uczniowie jego w nocy, nie ukradli go, i nie powiedzieli ludowi, iż powstał od umarłych; i będzie pośledni błąd gorszy niż pierwszy.
Command therefore the sepulchre to be guarded until the third day: lest perhaps his disciples come and steal him away, and say to the people: He is risen from the dead; and the last error shall be worse than the first.
65 Rzekł im Piłat: Macie straż, idźcież, obwarujcie, jako umiecie.
Pilate saith to them: You have a guard; go, guard it as you know.
66 A oni poszedłszy, osadzili grób strażą, zapieczętowawszy kamień.
And they departing, made the sepulchre sure, sealing the stone, and setting guards.
